3.1.1 Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR)     

Het Rijk streeft naar een concurrerend, bereikbaar, leefbaar en veilig Nederland. Om in te spelen op ontwikkelingen en uitdagingen in dit kader heeft het Rijk op 13 maart 2012 de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) vastgesteld.

De SVIR kent drie hoofddoelen:

• het vergroten van de concurrentiekracht van Nederland door het versterken van de ruimtelijke economische structuur van Nederland;
• het verbeteren, in stand houden en ruimtelijk zeker stellen van de bereikbaarheid waarbij de gebruiker voorop staat;
• het waarborgen van een leefbare en veilige omgeving waarin unieke natuurlijke en cultuurhistorische waarden behouden zijn.

Uit deze drie hoofddoelen komen onderwerpen voort die van nationaal belang zijn. Structuurvisies hebben geen bindende werking voor andere overheden dan de overheid die de visie heeft vastgesteld. De nationale belangen uit de structuurvisie die juridische borging vragen, worden daarom geborgd in het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro). Het Barro is gericht op doorwerking van nationale belangen in gemeentelijke bestemmingsplannen en zorgt voor sturing en helderheid van deze belangen vooraf. Bij de inwerkingtreding van de SVIR en het Barro kwamen de Nota Ruimte en de bijbehorende Realisatieparagraaf nationaal ruimtelijk beleid te vervallen.

In de SVIR schetst het kabinet hoe Nederland er in 2040 uit moet zien: concurrerend, bereikbaar, leefbaar en veilig. Het ruimtelijke en mobiliteitsbeleid wordt meer aan provincies en gemeenten overgelaten. Hieronder valt bijvoorbeeld het landschapsbeleid. De Rijksoverheid richt zich op nationale belangen, zoals een goed vestigingsklimaat, een degelijk wegennet en waterveiligheid. Het Rijk kiest voor een selectievere inzet van rijksbeleid op slechts dertien nationale belangen. Voor die belangen is het Rijk verantwoordelijk en wil het resultaten boeken. Buiten deze dertien belangen hebben decentrale overheden beleidsvrijheid.

Het Rijk blijft verantwoordelijk voor het systeem van ruimtelijk ordening. Daarnaast kan rijksverantwoordelijkheid aan de orde zijn indien:

• een onderwerp nationale baten en/of lasten heeft en de doorzettingsmacht van provincies en gemeenten overstijgt. Bijvoorbeeld ruimte voor militaire activiteiten en opgaven in de stedelijke regio's rondom de mainports, brainport, greenports en de valleys;
• over een onderwerp internationale verplichtingen of afspraken zijn aangegaan. Bijvoorbeeld voor biodiversiteit, duurzame energie, watersysteemherstel of werelderfgoed;
• een onderwerp provincie- of landsgrensoverschrijdend is en ofwel een hoog afwentelingsrisico kent ofwel in beheer bij het Rijk is. Bijvoorbeeld de hoofdnetten van weg, spoor, water en energie, maar ook de bescherming van gezondheid van inwoners.
• Deze drie criteria zijn leidend voor het formuleren van ruimtelijk rijksbeleid. Tot 2028 heeft het kabinet in de SVIR drie rijksdoelen geformuleerd:
• de concurrentiekracht vergroten door de ruimtelijk-economische structuur van Nederland te versterken. Dit betekent bijvoorbeeld een aantrekkelijk (internationaal) vestigingsklimaat;
• de bereikbaarheid verbeteren;
• zorgen voor een leefbare en veilige omgeving met unieke natuurlijke en cultuurhistorische waarden.

De SVIR stelt in relatie tot het stedelijk gebied onder meer het volgende.

Voor de concurrentiekracht van Nederland is het van belang dat internationaal opererende bedrijven niet alleen in Nederland blijven, maar dat er zich ook meer bedrijven, ondernemers en internationale kenniswerkers blijvend vestigen. Het bieden van een bijhorend vestigingsklimaat is hiervoor noodzakelijk. Het gaat daarbij niet alleen om kwalitatief hoogwaardige ruimte voor werken, verplaatsen en wonen (waaronder differentiatie in woonmilieus, het belang van openbaar vervoer voor de stedelijke regio en multimodaliteit ten behoeve van logistiek), maar ook om voldoende aanbod van onderwijs, cultuur, toegankelijk groen en recreatiemogelijkheden. Dit wordt ook wel de 'quality of life' genoemd. Het Rijk kiest voor het versterken van de ruimtelijk-economische structuur door het integraal benutten en uitbouwen van de kracht van de stedelijke regio's met een concentratie van topsectoren, internationale verbindingen en mainports. Daarnaast zijn het borgen van ruimte voor bestaande en nieuwe energievoorziening, ruimte voor buisleidingen voor transport van (gevaarlijke) stoffen en het creëren van een efficiënt gebruik van de ondergrond belangrijke randvoorwaarden. Het eerste door het Rijk aangemerkte nationaal belang is een excellente ruimtelijk-economische structuur van Nederland door een aantrekkelijk vestigingsklimaat in en goede internationale bereikbaarheid van de stedelijke regio's met een concentratie van topsectoren.

Voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat in de stedelijke regio's met een concentratie van topsectoren is het nodig om te beschikken over een voldoende voorraad (kwalitatief en kwantitatief) woningen, bedrijventerreinen, kantoren en andere voorzieningen. Vanwege de complexiteit van de verstedelijkingsopgave in de stedelijke regio's rond de mainports (Noordvleugel en Zuidvleugel) maakt het Rijk met decentrale overheden afspraken over de programmering van de verstedelijking.

Het Rijk vindt de stedelijke regio's van de mainports, brainport, greenports en de valleys van nationale betekenis. Gebiedsontwikkelingen van nationaal belang zoals Zuidas (als het grootste internationale zakendistrict), de Structuurvisie Mainport Schiphol Amsterdam Haarlemmermeer, Rotterdam-Zuid en Brainport Avenue rond Eindhoven worden doorgezet. De opgave voor Zuidas is het ontwikkelen van Zuidas als economische toplocatie en infrastructuurknooppunt (weg, spoor en openbaar vervoer) samen met andere overheden).

Zuidas: gebiedsontwikkeling van nationaal belang

In de Rijksstructuurvisie Infrastructuur en Ruimte wordt Zuidas gekwalificeerd als een 'gebiedsontwikkeling van nationaal belang'. Als nationaal belang acht het Rijk het bewerkstelligen van 'een excellente ruimtelijk-economische structuur van Nederland door een aantrekkelijk vestigingsklimaat in en goede internationale bereikbaarheid van de stedelijke regio's met een concentratie van topsectoren'. De ontwikkeling van Zuidas, als economische toplocatie en infrastructuurknooppunt (weg, spoor en openbaar vervoer) draagt hieraan bij.

Voorliggend bestemmingsplan geeft op onderdelen uitvoering aan het gegeven beleid, en is voor het overige daarmee niet in strijd.

3.1.2 Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro)     

De nationale belangen uit de SVIR worden in het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro) juridisch geborgd. Het Barro is op 30 december 2011 deels in werking getreden en omvat alle ruimtelijke rijksbelangen uit eerder uitgebrachte planologische kernbeslissingen (PKB's) die juridisch moeten doorwerken tot in bestemmingsplannen. Onderwerpen waarvoor het Rijk ruimte vraagt zijn de mainportontwikkeling van Rotterdam, bescherming van de waterveiligheid in het kustfundament en in en rond de grote rivieren, bescherming en behoud van de Waddenzee en enkele werelderfgoederen, zoals de Beemster, de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam en de uitoefening van defensietaken. Deze onderwerpen zijn niet aan de orde in het voorliggende bestemmingsplan.

De uitbreiding van de ruimtelijke ordeningsregels Barro is op 1 oktober 2012 in werking getreden. Deze uitbreiding betreft rijksregels ten aanzien van de ecologische hoofdstructuur, de elektriciteitsvoorziening, de uitbreiding van het hoofd(spoor)wegennet, de veiligheid rond rijksvaarwegen, de verstedelijking in het IJsselmeer, de bescherming van primaire waterkeringen buiten het kustfundament en de toekomstige rivierverruiming van de Maastakken. Deze uitbreiding van het Barro heeft voor wat betreft het voorliggende plan uitsluitend consequenties voor wat betreft de binnen het plangebied gelegen primaire waterkering.

Voorliggend bestemmingsplan past binnen de gestelde bepalingen en is daarmee niet in strijd.

3.1.3 Ladder voor duurzame verstedelijking     

Op 1 juli 2017 is het gewijzigde artikel 3.1.6, tweede lid, van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) in werking getreden. Sindsdien luidt artikel 3.1.6, tweede lid, van het Bro als volgt: "De toelichting bij een bestemmingsplan dat een nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk maakt, bevat een beschrijving van de behoefte aan die ontwikkeling, en, indien het bestemmingsplan die ontwikkeling mogelijk maakt buiten het bestaand stedelijk gebied, een motivering waarom niet binnen het bestaand stedelijk gebied in die behoefte kan worden voorzien."



De oude ladder voor duurzame verstedelijking

Het bepaalde in artikel 3.1.6, tweede lid, van het Bro is niet nieuw en werd voorheen de SER-ladder genoemd. Bij besluit van 28 augustus 2012 is de 'ladder voor duurzame verstedelijking' (ladder) toegevoegd aan voornoemd artikel in het Bro en vervolgens op 1 oktober 2012 in werking getreden. De ladder voor duurzame verstedelijking bevatte destijds drie treden:

• De eerste trede verplichtte gemeentelijke bestuursorganen om nieuwe stedelijke ontwikkelingen af te stemmen op geconstateerde actuele behoefte en dit ook regionaal af te stemmen.
• De tweede trede vroeg van overheden om, indien de eerste trede met succes was doorlopen, te beoordelen of de ontwikkeling binnen het bestaand stedelijk gebied in de betreffende regio kon worden gerealiseerd.
• De derde trede eiste vervolgens dat wanneer inpassing van de beoogde stedelijke ontwikkeling binnen het bestaande stedelijke gebied van de betreffende regio niet mogelijk is, beoordeeld moet worden in hoeverre de ontwikkeling mogelijk is op locaties die al ontsloten zijn of ontsloten worden door verschillende modaliteiten op een schaal die passend is bij de beoogde ontwikkeling.

Met het voorheen geldende artikel 3.1.6, tweede en derde lid, van het Bro werd het nationaal ruimtelijk belang geborgd, dat gericht is op zorgvuldige afweging en transparante besluitvorming bij ruimtelijke besluiten. Het genoemde belang maakt deel uit van het geldende nationale ruimtelijke beleid zoals neergelegd in de SVIR, en heeft tot doel zorgvuldig of duurzaam gebruik van ruimte, met oog voor toekomstige ruimtebehoefte en ontwikkeling van de omgeving. Uit gesprekken met onder andere provincies, gemeente, IPO, VNG en verschillende andere stakeholders, blijkt dat de doelen van het instrument worden onderschreven maar dat toepassing van de ladder als lastig wordt ervaren. Daarbij zijn als knelpunten genoemd sommige onduidelijke begrippen, de toepassing bij globale en flexibele bestemmingsplannen, onderzoekslasten en de regionale afstemming. Met de wijziging van artikel 3.1.6 van het Bro is beoogd deze knelpunten zoveel mogelijk op te lossen en de toepassing van de ladder eenvoudiger en lichter te maken.

De nieuwe ladder

Uitgangspunt voor de wijziging is (nog altijd) dat met het oog op een zorgvuldig ruimtegebruik, een nieuwe stedelijke ontwikkeling in beginsel in bestaand stedelijk gebied wordt gerealiseerd. Indien de nieuwe stedelijke ontwikkeling wordt voorzien buiten het bestaand stedelijk gebied, dient dat nadrukkelijk te worden gemotiveerd in de toelichting. Onder een stedelijke ontwikkeling wordt op grond van artikel 1.1.1, eerste lid, onder i, van het Bro verstaan: ruimtelijke ontwikkeling van een bedrijventerrein of zeehaventerrein, of van kantoren, detailhandel, woningbouwlocaties of andere stedelijke voorzieningen. In alle gevallen geldt dat de behoefte aan de nieuwe stedelijke ontwikkeling onderbouwd moet worden. Beoogd wordt de vereenvoudiging te bewerkstelligen door de treden zoals die voorheen waren neergelegd in artikel 3.1.6, tweede lid, van het Bro, los te laten en door het begrip 'actuele regionale behoefte' te vervangen door 'behoefte'. Daarnaast wordt in het derde lid van voornoemd artikel de mogelijkheid geboden de toets aan de ladder door te schuiven naar het moment dat een uitwerkings- of wijzigingsplan wordt vastgesteld.

In het geval een bestemmingsplan een nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk maakt, beschrijft de toelichting de behoefte aan die ontwikkeling. In de motivering van het bestemmingsplan wordt de nieuwe stedelijke ontwikkeling in het licht geplaatst van een goede ruimtelijke ordening en wordt de behoefte aan die ontwikkeling met het oog op het tegengaan van ongewenste leegstand en het stimuleren van zorgvuldig ruimtegebruik onderbouwd. De behoefte wordt onderbouwd en afgewogen op het niveau van het verzorgingsgebied van de ontwikkeling. De aard en de omvang van de ontwikkeling zijn daarbij bepalend voor de reikwijdte van de beschrijving van en het overleg over de behoefte, waarvan de resultaten ook zijn opgenomen in de beschrijving. Voor zover de nieuwe stedelijke ontwikkeling wordt mogelijk gemaakt buiten het bestaand stedelijk gebied, bevat de toelichting, aanvullend op de algemene vereisten van artikel 3.1.6, tweede lid, van het Bro, een onderbouwing waarom niet binnen het bestaand stedelijk gebied in de behoefte kan worden voorzien.

Begrippen en toepassing

Net als onder de werking van de 'oude' ladder bepalen de aard en omvang van de stedelijke ontwikkeling de afbakening van het gebied waarbinnen de behoefte aan een nieuwe stedelijke ontwikkeling moet worden afgewogen. Zowel voor nieuwe stedelijke ontwikkeling die worden gerealiseerd binnen het bestaand stedelijk gebied als voor nieuwe stedelijke ontwikkelingen die worden gerealiseerd buiten het bestaand stedelijk gebied, geldt dat de behoefte moet worden bepaald. Het gaat daarbij voorts niet alleen om de kwantitatieve behoefte, maar ook om de kwalitatieve behoefte, zijnde de behoefte aan het specifieke karakter van de voorziene stedelijke ontwikkeling. Bij elk plan hoort een bij dat plan passende onderbouwing. Dezelfde aard en omvang bepalen ook het afstemmingsbereik.

In beginsel dient voor alle mogelijke bestemmingen gemotiveerd te worden dat sprake is van zorgvuldig ruimtegebruik, hetgeen bij globale of flexibele bestemmingsplan snel kan leiden tot hoge onderzoekslasten. Die hoge onderzoekslasten hangen overigens niet alleen samen met de ladder, maar ook met de eisen die in het algemeen op grond van het Bro aan de toelichting van een bestemmingsplan wordt gesteld alsmede het onderzoek dat op grond van artikel 3:2 van de Algemene wet bestuursrecht dient plaats te vinden.

Zoals hierboven aangegeven, gelden andere eisen aan de onderbouwing als deze een nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk maakt buiten het bestaand stedelijk gebied. Wat tot het bestaand stedelijk gebied moet worden gerekend, volgt uit artikel 1.1.1, eerste lid, onder h, van het Bro: bestaand stedenbouwkundig samenstel van bebouwing ten behoeve van wonen, dienstverlening, bedrijvigheid, detailhandel of horeca, alsmede de daarbij behorende openbare of sociaal culturele voorzieningen, stedelijk groen en infrastructuur.

De definitie bepaalt dat sprake moet zijn van een stedenbouwkundig samenstel van bebouwing. De kwalificatie bestaand stedelijk gebied hangt daarbij af van de omstandigheden van het geval, de specifieke ligging, de feitelijke situatie, het bestemmingsplan en de aard van de omgeving. Onbebouwde gebieden kunnen als stedelijk gebied worden aangemerkt. Zoals uit de definitie volgt, behoort tot het bestaand stedelijk gebied ook het stedelijk groen, voor zover dit behoort bij het bestaand stedenbouwkundig samenstel van bebouwing. Ook sportvelden die als zodanig zijn bestemd kunnen door de feitelijke gebiedsspecifieke situatie worden aangemerkt als openbare en culturele voorzieningen als bedoeld in dit artikel en aldus behoren tot het bestaand stedelijk gebied (zie de ABRS, 20 mei 2015, ECLI:NL:RVS:2015:1581, ro. 11.4)

Tot slot is een belangrijke wijziging dat thans in artikel 3.1.6, derde lid, van het Bro de mogelijkheid is opgenomen om ingeval het bestemmingsplan een wijzigingsbevoegdheid of uitwerkingsplicht kent, de laddertoets door te schuiven naar de toelichting bij dat wijzigings- of uitwerkingsplan. Dit zou moeten leiden tot een verlichting van de onderzoekslasten. Gevolg hiervan is overigens wel dat de met uitwerkingsplicht of wijzigingsbevoegdheid bestemde locatie, tot het moment van vaststelling van het wijzigings- of uitwerkingsplan, geen onderdeel zal uitmaken van het aanbod/ de planologische voorraad bij laddertoetsen voor andere locaties in de omgeving. Hoe groot deze verlichting van onderzoekslasten precies is, zal in de praktijk moeten blijken. Immers, artikel 3.1.6, derde lid, van het Bro laat onverlet dat bij het opnemen van een wijzigingsbevoegdheid in het betreffende bestemmingsplan moet worden onderbouwd dat de behoefte aan de ontwikkeling zich in de planperiode zou kunnen voordoen. Ingeval een uitwerkingsplicht wordt opgenomen in het bestemmingsplan, laat het hier genoemde artikel onverlet dat de behoefte bij het bestemmingsplan onderzocht moet worden. Aangenomen wordt dat de gedetailleerde onderzoekslasten doorgeschoven kunnen worden. Op voorhand kan niet worden gesteld dat dit voor elke situatie opgaat. Het kan mogelijk zijn dat bij het bestemmingsplan direct en ook voor de uit te werken of te wijzigingen gronden een laddertoets wordt uitgevoerd en wordt opgenomen.

Laddertoets Zuidas- algemeen

Het gebied van de Zuidas kenmerkt zich als een bestaand stedenbouwkundig samenstel van bebouwing ten behoeve van wonen, dienstverlening, bedrijvigheid, detailhandel of horeca, alsmede de daarbij behorende openbare of sociaal culturele voorzieningen, stedelijk groen en infrastructuur. Het toevoegen van een nieuwe stedelijke ontwikkeling is mogelijk in geval de behoefte daarvan wordt aangetoond. Daarnaast moet de motivering van de behoefte aan die ontwikkeling in het licht te worden geplaatst van een goede ruimtelijk ordening en dient deze zich te richten tot het motiveren van de behoefte aan die ontwikkeling met het oog op het tegengaan van ongewenste leegstand en het stimuleren van zorgvuldig ruimtegebruik. Die behoefte moet vervolgens worden afgewogen tegen het verzorgingsgebied van de ontwikkeling. Zowel de beschrijving van en het overleg over de behoefte, alsmede de resultaten worden opgenomen in de toelichting.

In paragraaf 3.4 wordt ingegaan op de behoefte in relatie tot de functies die het bestemmingsplan mogelijk maakt.  

3.1.4 Structuurvisie Zuidasdok     

Op 9 juli 2012 is de Rijksstructuurvisie Zuidasdok vastgesteld. Zuidasdok zorgt ervoor dat de bereikbaarheid van de noordelijke Randstad verbetert en Zuidas een stevige impuls krijgt om zich verder te ontwikkelen als internationale toplocatie en hoogwaardig stedelijk gebied. De doorstroming van de A10 wordt verbeterd door de uitbreiding van de capaciteit van de A10 tussen de knooppunten De Nieuwe Meer en Amstel. Tegelijkertijd wordt het doorgaande verkeer en het bestemmingsverkeer van elkaar gescheiden.

Door een verbeterde doorstroming op de A10 Zuid ontstaat een robuust autonetwerk in de noordelijke Randstad. Ter hoogte van het centrumgebied van Zuidas wordt de A10 ondergronds aangelegd, waardoor de milieukwaliteit in de flanken van Zuidas (de gebieden ten noorden en zuiden van de infrastructuurbundel A10/spoor) verbetert en de barrièrewerking wordt verminderd.

Het huidige station Amsterdam Zuid wordt aangepast tot een kwalitatief hoogwaardige openbaarvervoerterminal, waar de Noord/Zuidlijn, trams en bussen in geïntegreerd zijn. Niet alleen vanuit de stad en regio is Zuidas goed bereikbaar, door aanlanding van de Hanzelijn en de hogesnelheidstreinen is een groot deel van Nederland beter aangesloten op Zuidas en Amsterdam.

De structuurvisie is uiteindelijk vertaald in een Tracébesluit en een bestemmingsplan. Op 18 maart 2016 heeft de minister van Infrastructuur en Milieu het Tracébesluit Zuidasdok ondertekend. Op 20 april 2016 heeft de Gemeenteraad het bestemmingsplan Zuidasdok vastgesteld.



In voorliggend bestemmingplan is bij het bepalen van de situering van nieuwbouw evenals bij het gebruik van de gronden rekening gehouden met de ontwikkeling van het Zuidasdok (zie hoofdstuk 5). Ook bij het bepalen van de plangrens van voorliggend bestemmingsplan is rekening gehouden met de plangrens van het Tracébesluit en het bestemmingsplan Zuidasdok.

3.2.1 Structuurvisie Noord-Holland 2040     

Op 21 juni 2010 hebben Provinciale Staten de Provinciale Structuurvisie Noord-Holland 2040 vastgesteld. In deze structuurvisie heeft de provincie haar ruimtelijke toekomstvisie vastgelegd en aangegeven hoe zij deze visie denkt te realiseren. De Structuurvisie is door de jaren heen een aantal keer gewijzigd, maar het uitgangspunt is en blijft dat Noord-Holland aantrekkelijk moet blijven in wat het is: een diverse, internationaal concurrerende regio, in contact met het water en uitgaande van de kracht van het landschap. De provincie kiest daarbij voor hoogstedelijke milieus en beperkte uitleg van bedrijventerreinen en houdt het landelijk gebied open en dichtbij. Verder worden de waterkeringen versterkt en calamiteitenbergingen aangelegd om wateroverlast te voorkomen. Door het landelijk gebied te ontwikkelen vanuit de kenmerken van Noord- Hollandse landschappen en de bodem fysieke kwaliteiten blijft de provincie bijzonder en aantrekkelijk om in te wonen, te werken en om te bezoeken.

In de Structuurvisie staan drie hoofdbelangen vast:

1. Klimaatbestendigheid: voldoende bescherming tegen overstroming en wateroverlast, voldoende en schoon drink-, grond- en oppervlaktewater en voldoende ruimte voor het opwekken van duurzame energie.
2. Ruimtelijke kwaliteit: behoud en ontwikkeling van Noord-Hollandse cultuurlandschappen, natuurlandschappen en groen om de stad.
3. Duurzaam ruimtegebruik: milieukwaliteiten, behoud en ontwikkeling van verkeers- en vervoersnetwerken, voldoende en op de behoefte aansluitende huisvesting, voldoende en gedifferentieerde ruimte voor landbouw en visserij, economische activiteiten en voor recreatieve en toeristische voorzieningen.

3.2.2 Provinciale Ruimtelijke Verordening     

Tegelijk met de invoering van de Structuurvisie Noord-Holland 2040 werd in juni 2010 de Provinciale Ruimtelijke Verordening Structuurvisie (PRVS) vastgesteld als een van de instrumenten om de beleidsdoelen die de provincie in de structuurvisie heeft gesteld te bereiken. De PRVS is na haar vaststelling vier keer gewijzigd. Bij de vijfde wijziging is besloten om de PRVS opnieuw vast te stellen, om te voorkomen dat er een stapeling van toelichtingen zou ontstaan. Hierdoor was het ook mogelijk om de naam te veranderen in Provinciale Ruimtelijke Verordening (PRV); een benaming die beter aansluit bij overige provinciale verordeningen. Door de term 'structuurvisie' te laten vallen is bovendien verduidelijkt dat de PRV een zelfstandig en, in tegenstelling tot de Provinciale Structuurvisie Noord-Holland 2040, een voor burgers bindend document is.

Op 1 maart 2017 is een gewijzigde versie van de PRV in werking getreden. Deze wijzigingen zien op diverse aanpassingen, waaronder afstemming op de ladder voor duurzame verstedelijking, wonen, vliegen en de definitie van strandbebouwing. In de PRV hebben Provinciale Staten in het kader van een goede ruimtelijke ordening een aantal algemene regels vastgesteld omtrent de inhoud van en de toelichting op bestemmingsplannen over onderwerpen in zowel het landelijke als het bestaand bebouwd gebied van Noord-Holland, inclusief Amsterdam, waar een provinciaal belang mee gemoeid is. Daarnaast zijn, ter uitvoering van de Structuurvisie Noord-Holland 2040, algemene regels vastgesteld over onder meer:

• detailhandel;
• advisering door de Adviescommissie Ruimtelijke Ontwikkeling over de ruimtelijke ordening, verstedelijking en ruimtelijke kwaliteit in Noord-Holland;
• aardkundige waardevolle gebieden;
• meerlaagse veiligheid;
• locaties voor bedrijventerreinen en kantoorlocaties binnen bestaand bebouwd gebied;
• verbod tot aanleg bedrijventerreinen en kantoorlocaties en ruimtelijke kwaliteitseisen bij nieuwe woningbouw en andere vormen van verstedelijking in het landelijk gebied;
• de groene ruimte;
• de blauwe ruimte;
• energie.

Daarnaast zijn regels opgenomen die voortvloeien uit het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro). Het gaat hierbij om een aantal onderwerpen ter verdere uitwerking en/of aanvulling in een provinciale verordening waaronder:

• bundeling van verstedelijking en locatiebeleid economische activiteiten;
• rijksbufferzones;
• ecologische hoofdstructuur;
• nationale landschappen;
• het kustfundament;
• het regionaal watersysteem.

Aan de PRV zijn diverse kaartbeelden verbonden. Ook zijn in bijlagen toetsingskaders voor de toepassing van de provinciale regels opgenomen.

Onderhavig bestemmingsplan voldoet aan de regels zoals gesteld in de PRV.

3.2.3 Milieubeleidsplan 2015-2018     

Provinciale Staten hebben op 15 december 2014 het Milieubeleidsplan 2015-2018 vastgesteld.

De basis van het milieubeleid van de provincie is gelegen in het nakomen van wettelijke regels en normen. Daarnaast zet de provincie in op meer duurzame, gezonde en veilige ontwikkelingen en het stimuleren van innovatieve oplossingen voor milieuopgaven. De provinciale visie is vastgelegd in de onderwerpen 'Gezonde Stad en Mobiliteit, Visie op de Ondergrond, Circulaire Economie en Transitie Duurzame Energie'.

Voorliggend bestemmingsplan geeft op onderdelen uitvoering aan het gegeven beleid, en is voor het overige daarmee niet in strijd.

3.3.1 Vervoerregio Amsterdam     

De Vervoerregio Amsterdam (voorheen Stadsregio Amsterdam) is een samenwerkingsverband van vijftien gemeenten. De vervoerregio werkt onder meer aan verbetering van de bereikbaarheid, de leefbaarheid en de economische ontwikkeling en heeft in dat kader een aantal beleidsnota's opgesteld, waarvan in dit kader vooral het Plabeka relevant is.

3.3.2 Plabeka     

Sinds 2005 is in de Metropoolregio 'Plabeka' actief: het Platform Bedrijven en Kantoren. In dit regionale samenwerkingsverband stemmen de provincies Noord-Holland en Flevoland samen met de Vervoerregio Amsterdam en de gemeenten vraag en aanbod van bedrijfslocaties zo goed mogelijk op elkaar af. In de Uitvoeringsstrategie Plabeka 2007 - 2030, vastgesteld tijdens de 6e Noordvleugelconferentie op 16 februari 2007, zijn regionale afspraken gemaakt. Doel van deze afspraken is om te komen tot een aanbod van werklocaties dat zo goed mogelijk aansluit bij de vraag naar bedrijventerreinen, kantoren en zeehaventerreinen.

Sinds de vaststelling van de Uitvoeringsstrategie Plabeka is bij verschillende actualiseringen ruim 5,5 miljoen m² aan kantoorplannen geschrapt door de regiogemeenten. Dit is deels opgevangen middels het herstructureren en herontwikkelen van verouderde bedrijventerreinen en kantoren.

De meest recente actualisatie is de Plabeka Monitor 2015-2016. Hieruit blijkt dat de trend van transformatie in kantoormeters de afgelopen jaren sterk heeft doorgezet. Hierdoor is de kantoorleegstand in de Metropoolregio Amsterdam verder afgenomen. Het hergebruiken van bestaande kantoorvoorraad zorgt ervoor dat de actuele planvoorraad ruim binnen het toegestane maximum blijft en zelfs ruimte overlaat voor het ontwikkelen van nieuwe kantoorvoorraad.

Voorliggend bestemmingsplan voorziet niet in een kantoorfunctie.

3.3.3 Woonbeleid     

3.3.4 Regionaal Verkeer en Vervoerplan     

Het Regionaal Verkeer en Vervoerplan (RVVP) is in december 2004 vastgesteld door de Regioraad en opgesteld in samenwerking met de zestien gemeenten van de Vervoerregio Amsterdam. De gezamenlijke ambitie is een gezonde en gedifferentieerde economie met internationale concurrentiekracht, het bieden van een goed sociaal klimaat voor inwoners en het zorgen voor een duurzame leefomgeving.

De mobiliteitsgroei is hierbij een gegeven. Deze groei moet wel worden opgevangen om voldoende recht te doen aan de geformuleerde ambities maar mag niet leiden tot onbereikbaarheid en aantasting van de leefbaarheid. Beleid is noodzakelijk om niet alleen de bereikbaarheidsproblemen op te lossen maar ook om de veiligheid en leefbaarheid te waarborgen.

Het RVVP gaat uit van een samenhangende aanpak van de bereikbaarheidsproblemen. Er wordt ingezet op het benutten van de sterke kanten van het bestaande aanbod van openbaar vervoer) en wegcapaciteit, maar het kan niet zonder uitbreiding van deze capaciteit en verdere beïnvloeding van de vraag naar mobiliteit. Goed samenspel tussen ruimtelijke ontwikkelingen en verkeer en vervoer is noodzakelijk.

Jaarlijks wordt voor het RVVP een uitvoeringsprogramma opgesteld en iedere twee jaar wordt het beleidskader geëvalueerd.

Met de uitgangspunten zoals deze zijn geformuleerd is in het bestemmingsplan rekening gehouden. In hoofdstuk 7 wordt verder ingegaan op het aspect bereikbaarheid.

3.3.5 Regionale OV-Visie 2010-2030 van de Stadsregio Amsterdam     

De OV-Visie 2010-2030 is samen met gemeenten van de Stadsregio Amsterdam (thans Vervoerregio Amsterdam), aangrenzende overheden, maatschappelijke organisaties (reizigersverenigingen) en vervoerbedrijven ontwikkeld en op 24 juni 2008 vastgesteld door de Regioraad. Het aanleggen van grootschalige infrastructuur vraagt een lange voorbereidingstijd. Daarom is een visie nodig voor de langere termijn. Op basis van de visie wordt ook een investeringsstrategie gemaakt. Met de visie kunnen juiste en toekomstbestendige keuzes worden gemaakt in de aanleg of aanpassingen van het openbaarvervoer-netwerk in de regio.

3.4.1 Structuurvisie Amsterdam 2040     

De Gemeenteraad heeft in zijn vergadering van 17 februari 2011 de Structuurvisie Amsterdam 2040: Economisch Sterk en Duurzaam vastgesteld. De centrale ambitie van de Structuurvisie is dat Amsterdam zich verder ontwikkelt als kernstad van een internationaal concurrerende, duurzame, Europese metropool. Om economisch sterk en duurzaam te zijn en Amsterdam en de regio verder te kunnen ontwikkelen wil Amsterdam onder meer een intensiever gebruik van de bestaande stad en het openhouden van landschap. Intensivering van het grondgebruik in de stad biedt tal van mensen woon- en werkruimte. Het betekent extra draagvlak voor voorzieningen, extra investeringen in de openbare ruimte, efficiënter omgaan met energie en vervoer en er hoeft minder landschap te worden aangetast. Daarnaast betekent het ook 70.000 woningen en bijbehorende voorzieningen erbij tot 2040, intensiever gebruik van de haven en huidige bedrijventerreinen en ruimte voor waterberging.

Zuidas ontwikkelt zich de komende jaren als het deel van het stadscentrum voor internationaal zakendoen en kennisontwikkeling, maar er zal ook op grote schaal gewoond worden en er komen voorzieningen als winkels, kinderopvang, (internationale) scholen en horeca. Exclusieve retail- en culturele voorzieningen moeten de internationale aantrekkingskracht versterken. Het wordt niet alleen het zakencentrum voor de metropool Amsterdam maar van heel Nederland. Nergens in Nederland zijn vergelijkbare kansen aanwezig voor een internationaal vestigingsmilieu. Amsterdam is de stad met de internationale hoofdkantoren en met Zuidas wordt die positie verder bevestigd. Met het plan voor Zuidas wordt beoogd de stedelijke kwaliteit te realiseren die nodig is om de rol van toplocatie te bestendigen en verder te ontwikkelen.

Zuidas in de Structuurvisie Amsterdam 2040

Zuidas is aangemerkt als metropolitaan kerngebied. Een zeer gedifferentieerd gebied waar sprake is van een optimale menging van wonen en werken met daarin internationale toplocaties voor kantoren, winkels van internationale allure en ook woningen.

In het vervolg van deze toelichting is aangegeven hoe met voorliggend bestemmingsplan aan de uitgangspunten van de Structuurvisie uitwerking wordt gegeven.

3.4.2 Koers 2025: Ruimte voor de stad     

Om uitvoering te kunnen geven aan de Structuurvisie Amsterdam 2040 is het belangrijk om goed in beeld te hebben waar de beschikbare ruimte zich in Amsterdam bevindt. Daarom heeft de gemeente Amsterdam in april 2016 Koers 2025: Ruimte voor de stad opgesteld; een integrale en stadsbrede inventarisatie van woningbouwlocaties. Koers 2025 operationaliseert de Structuurvisie en de ambitie voor de bouw van 50.000 woningen in een ontwikkelstrategie voor de stad tot 2025. Naast het accommoderen van groei wil Amsterdam kwaliteit aan de stad toevoegen. Door het veranderende karakter van de toenemende bedrijvigheid wordt de klassieke scheiding tussen wonen en bedrijvigheid steeds vager. Gemengd stedelijke milieus, functioneel en duurzaam, zijn het best in staat om aan deze ontwikkeling ruimte te bieden.

Het project Beethoven is aangewezen als een van de lopende projecten van de in totaal 6.000 woningen die de aankomende jaren in Zuidas worden gerealiseerd. Bovendien kenmerken de ontwikkelingen in Zuidas zich bij uitstek door hun gemengde functies, functionaliteit en duurzaamheid en zijn dan ook volledig in lijn met Koers 2025.

3.4.3 Hoogbouw in Amsterdam     

Binnen het instrumentarium van de Structuurvisie Amsterdam 2040 (en de Nota Hoogbouw in Amsterdam, vastgesteld door het College van burgemeester en wethouders op 10 mei 2011) zijn de uitgangspunten voor hoogbouw in Amsterdam genoteerd. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen gebieden waar hoogbouw wordt gestimuleerd en gebieden waar hoogbouw zeer terughoudend wordt toegepast. Onder hoogbouw wordt verstaan: gebouwen vanaf 30 meter hoogte of tweemaal de hoogte in hun directe omgeving. Onderhavig bestemmingsplangebied ligt in een gebied (langs de ringweg A10/Ringlijn, met name rond de openbaarvervoer-knooppunten) waar hoogbouw wordt gestimuleerd.

Aan de hand van een hoogbouweffectrapportage (HER), waarin de effecten van het hoogbouwplan op het stedelijke landschap in beeld zijn gebracht, wordt beoordeeld of een hoogbouwplan verantwoord is. In bepaalde gevallen is het opstellen van een HER verplicht. Dat doet zich voor in situaties waarin terughoudendheid met hoogbouw wordt beoogd. Zuidas is als locatie aangewezen waar hoogbouw wordt gestimuleerd. Het doen van een HER is niet verplicht gesteld.

In onderhavig bestemmingsplan een bouwhoogte van 30 meter + NAP (en een deel 18 meter + NAP) aan de noordzijde en als grootste hoogte een bouwhoogte van 60 en 70 meter + NAP aan de zuidzijde. In hoofdstuk 14 wordt ingegaan op een aantal hoogbouwgerelateerde onderwerpen zoals bezonning, windhinder en het Luchthavenindelingbesluit Schiphol (Lib).

3.4.4 Woonbeleid     

3.4.5 Visie Zuidas 2016     

De Gemeenteraad heeft op 5 oktober 2016 de Visie Zuidas 2016 vastgesteld. In de Visie Zuidas wordt beschreven hoe, waar en waarom er ruimtelijke ontwikkelingen plaatsvinden.

Zuidas is in korte tijd uitgegroeid tot een uniek stukje Amsterdam met internationale allure, maar wordt ook steeds meer tot een levendige stadswijk. Tegelijkertijd staat Zuidas aan de vooravond van de grootste bouwoperatie uit de geschiedenis van het gebied en komen er duizenden nieuwe woningen en bewoners bij. Bovendien reizen steeds meer mensen via station Amsterdam Zuid van en naar Amsterdam. Het wordt, kortom, op alle mogelijke manieren drukker in Zuidas met een mix van bewoners, studenten, werknemers, reizigers, congresbezoekers en toeristen. Het behouden en versterken van kwaliteit van wonen en werken in Zuidas, gecombineerd met de aanleg van Zuidasdok, is de belangrijkste uitdaging voor de komende periode.

De Visie Zuidas 2016 benoemt daarbij de volgende thema's:

Zuidas in uitvoering

De visie staat in het teken van het voortzetten en versterken van het succes van Zuidas in een periode met veel bouwactiviteiten. Het is onvermijdelijk dat bewoners en bezoekers last gaan ondervinden van bouw- en funderingswerkzaamheden, omleidingen en bouwverkeer, maar de overlast mag niet overheersen. Alle reden om juist nu extra aandacht te schenken aan hoe we de kwaliteit van het gebied hoog kunnen houden en waar mogelijk kunnen verbeteren. Door zorgvuldige gebiedsregie en goede communicatie wordt geborgd dat Zuidas ook tijdens de bouw leefbaar en bereikbaar blijft.

Internationaal en ambitieus

De kracht van Zuidas wordt onder andere bepaald door de perfecte bereikbaarheid, zowel vanuit de stad als vanuit de regio, en de nabijheid van Schiphol. Daar bovenop maakt de aanwezigheid van gekwalificeerde werknemers en kennisinstellingen van Zuidas een gewilde locatie voor internationaal opererende topbedrijven. Het succes en de kracht van Zuidas als internationale toplocatie wordt met deze visie verder uitgebouwd en versterkt. Het internationale karakter wordt op straat voelbaar en zichtbaar, door hoogwaardige voorzieningen, hotels, kunst en cultuur.

Een levendige woonwijk

Het is de ambitie om van Zuidas een gemengd woongebied te maken voor jong en oud; een wijk met een grote verscheidenheid aan nieuwe, lichte woningen in een hoog stedelijke omgeving en met een moderne en kosmopolitische sfeer. Om de verblijfs- en woonkwaliteit in Zuidas te garanderen wordt blijvend ingezet op meer levendigheid en voldoende voorzieningen, zoals scholen, zorgfuncties en winkels.

Verbonden door groen en water

Een belangrijke voorwaarde voor een gezonde en leefbare Zuidas is de aanwezigheid van voldoende en kwalitatief hoogwaardig groen en water. Dat is niet alleen belangrijk vanwege recreatieve functies, maar ook om Zuidas bestendig te maken tegen extreme regenbuien en hoge temperaturen en een habitat te bieden aan flora en fauna. Daarom worden er plekken in het groen of bij het water aangelegd, worden bestaande plekken verbeterd en worden het groen en water beter met elkaar verbonden. De samenhangende structuur van groen en water wordt een belangrijke drager van de identiteit van het gebied.

Kiezen voor fiets en openbaarvervoer

Het aantal vervoerbewegingen neemt de komende jaren flink toe. De ambitie om de bereikbaarheid van Zuidas te behouden en tegelijkertijd een aantrekkelijk verblijfsgebied te vormen, dwingt tot het maken van expliciete keuzes. Fiets en openbaar vervoer krijgen meer ruimte als aantrekkelijke alternatieven voor het autogebruik. Met een aantal reeds geplande (in het kader van Zuidasdok) en beoogde ingrepen (op lange termijn) wordt de openbaarvervoer-bereikbaarheid vergroot. Fietsen van en naar Zuidas en het stallen van fietsen wordt zo snel, goedkoop, veilig en gemakkelijk als mogelijk. We onderzoeken de Daklaan; een verhoogde fietsverbinding in een groene setting. Tot slot wordt bestaande en voorziene infrastructuur slimmer en efficiënter benut. Het bedrijfsleven speelt hierbij een belangrijke rol.

Beethoven is in de Visie Zuidas 2016 benoemd als gemengd voor wonen, werken en voorzieningen.

3.4.6 Detailhandelbeleid     

3.4.7 Nota parkeren Zuidas 2001     

De ontwikkeling van Zuidas is niet alleen omvangrijk, maar betreft ook het toevoegen van uiteenlopende functies die in de regel onderling samenhangen, maar toch op verschillende tijden en of verschillende plekken plaatsvinden.

Deze complexiteit maakt het vaak niet mogelijk op gebouwniveau of bestemmingsplanniveau per geval het aantal parkeerplaatsen te bepalen, juist vanwege de samenhang met de omgeving. In de praktijk van de Zuidasontwikkeling is voortdurend sprake van het toevoegen van functies die soms resulteren in een volledig nieuwe behoefte aan parkeren, maar soms ook betrekking hebben op een herstructurering van gebieden waarbij grote aantallen bestaande parkeerplaatsen in het geding zijn. Soms zullen deze bestaande parkeerplaatsen door de herontwikkeling verdwijnen, maar soms ook is er sprake van bestaand recht, waaraan in redelijkheid niet kan worden getornd. Ook komt het voor, dat in een gebied mede wordt voorzien in de parkeerbehoefte van een ander gebied.

Om te voorkomen dat van geval tot geval een discussie ontstaat over de interpretatie van de parkeernormen, is het gewenst dat de betrokken overheden kunnen beschikken over een beleidskader, waarin een compleet beeld wordt gegeven van de parkeerbehoefte in Zuidas (afgeleid uit het programma en de te hanteren normen) en de verdeling daarvan over de verschillende deelgebieden. Daartoe is de Nota parkeren Zuidas in 2001 vastgesteld.

De nota voorziet onder andere in een locatiegewijze aanpak, waarbij de mogelijkheid wordt geboden voor een parkeerbalans per deelgebied. Deze aanpak biedt de gemeente Amsterdam flexibiliteit bij het omgaan met parkeerplaatsen binnen de normering.

Voor kantoren geldt voor een A-locatie een parkeernorm van één parkeerplaats op 250 m² kantoorvloeroppervlak. Voor een B-locatie is dat één parkeerplaats per 125 m².

Voor voorzieningen wordt geconstateerd dat het lastig is een algemene norm te bepalen, omdat onder het begrip voorzieningen zeer diverse activiteiten vallen, die ook uiteenlopende parkeerbehoeften hebben. De invulling van de voorzieningen in Zuidas zal gaandeweg plaatsvinden, waardoor op dit moment niet is aan te geven hoe de uiteindelijke invulling zal worden. Vooralsnog zal er om die reden moeten worden gewerkt met een theoretische norm. Globaal zal worden uitgegaan van één parkeerplaats per 100 m². Afhankelijk van de feitelijke uitvoering van het programma zal dit zich vertalen in aantallen te realiseren parkeerplaatsen. Wanneer er duidelijkheid ontstaat omtrent de invulling van de voorzieningen in Zuidas, zal deze norm worden genuanceerd.

Voor woningen tot slot wordt uitgegaan van 1,25 parkeerplaats per woning voor zowel de A- als de B-locatie, waarbij rekening is gehouden met het zogenaamde bezoekersparkeren.

Per deelgebied kan de parkeerbehoefte worden berekend aan de hand van de nu bekende gegevens en conform de hiervoor beschreven normen (parkeerbalans). In het deelgebied moet in die behoefte worden voorzien. Dit kan betekenen, dat op een kavel (bestemmingsplan) binnen het deelgebied een overmaat aan parkeerplaatsen wordt gerealiseerd ten behoeve van de parkeerbehoefte van één of meer aangrenzende kavels in het deelgebied. Binnen een kavel kan zich dat bijvoorbeeld op gebouwniveau voordoen. Het gaat erom, dat bij voltooiing van het gehele deelgebied de parkeerbalans weer in evenwicht is.

Inmiddels is stadsbreed de Nota Parkeernormen Auto vastgesteld, zie hiervoor paragraaf 3.4.8.

3.4.8 Nota Parkeernormen Auto 2017     

Op 7 juni 2017 heeft de Gemeenteraad de Nota Parkeernormen Auto vastgesteld. Het belangrijkste uitgangspunt van de Nota is dat bewoners en werknemers bij nieuwbouw geen parkeervergunning voor het parkeren op straat krijgen.

Zuidas, met uitzondering van het deelgebied Kop Zuidas, wordt aangemerkt als A-locatie. A-locaties kenmerken zich door een zeer goede bereikbaarheid per openbaarvervoer. Gebieden die dicht bij een intercitystation zijn gelegen worden als A-locatie aangemerkt. In deze gebieden schrijft de gemeente voor woningen alleen een maximumparkeernorm voor, geen minimumparkeernorm.

De belangrijkste uitgangspunten voor nieuwe bestemmingsplannen met betrekking tot nieuwbouw op A-locaties zijn:

• voor kantoren geldt een parkeernorm van maximaal 1 parkeerplaats per 250 m² brutovloeroppervlakte.
• bij het vaststellen van parkeernormen voor voorzieningen vormen de actuele kencijfers van de CROW het uitgangspunt, gecombineerd met actuele Amsterdamse gegevens over de verkeersgeneratie van specifieke functies op de betreffende locatie. Kortom, voor voorzieningen is maatwerk vereist.
• voor woningen geldt een parkeernorm van maximaal 1 parkeerplaats per woning, ongeacht de grootte van de woning.
• voor bezoekers van woningen geldt een parkeernorm van 0,1 parkeerplaats per woning, ongeacht de grootte van de woning.

De parkeernormen zoals opgenomen in voorliggend bestemmingsplan zijn in overeenstemming met de Nota Parkeernormen Auto. In hoofdstuk 7 wordt verder op het beleid ten aanzien van parkeren voor het plangebied ingegaan.

3.4.9 Uitvoeringsbesluit Beethoven     

Voor het gehele deelproject Beethoven is inmiddels een aantal bestuurlijke besluiten genomen. Op 27 september 2005 is door de stadsdeelraad van Zuideramstel een projectbesluit vastgesteld (niet te verwarren met de term 'projectbesluit' zoals die tijdelijk was opgenomen in de Wet ruimtelijke ordening) als eerste formele stap in de ontwikkeling van het plangebied (toen nog Museumgebied Zuidas geheten). Als vervolg daarop is door de Gemeenteraad op 4 april 2007 ook het Uitvoeringsbesluit Beethoven vastgesteld. In het Uitvoeringsbesluit is het integraal stedenbouwkundig ontwerp geformuleerd. Daarnaast worden er aandachtspunten en randvoorwaarden voor verdere uitwerking gegeven. Het Uitvoeringsbesluit geeft de ambities weer voor de ontwikkeling van Beethoven.

Voor zover deze betrekking hebben op het plangebied en de daarin voorgenomen ontwikkeling van voorliggend bestemmingsplan wordt in hoofdstuk 4 ingegaan op de ruimtelijk-functionele en stedenbouwkundige aspecten die vanuit het Uitvoeringsbesluit grotendeels in de verdere concretisering van het plan zijn meegenomen.

4.1.1 Uitgangspunten en randvoorwaarden     

In het Uitvoeringsbesluit Beethoven zijn de volgende specifieke uitgangspunten en randvoorwaarden voor het gebied Beethoven opgenomen:

• Realisatie van een gemengd programma van circa 87.000 m².
• Ondergronds autoparkeren.
• Goede oplossing(en) voor de overgang van park naar stad.
• Evenwichtige hoogteopbouw tussen Beethoven, het Beatrixpark en de omliggende bebouwing. De basisbebouwing is maximaal 30 meter hoog. Daarnaast is het mogelijk om in de zuidzijde van het gebied hoogteaccenten tot maximaal 60 en 70 meter toe te voegen.
• Het 'groen voor rood'-principe (het toekomstige parkoppervlakte dient even groot te zijn als het huidige parkoppervlakte in het plangebied) krijgt op een natuurlijke manier vorm.
• Alle oost-west straten zijn zichtlijnen op open en groene ruimten ter weerszijden van Zuidas. De inrichting van de openbare ruimte is helder, ingetogen, met een tijdloze kwaliteit, flexibel en goed beheerbaar. De sfeer kenmerkt zich door levendigheid, drukte van mensen en verkeer.
• De ontsluiting van het plangebied is de schakel in een doorgaande oost-west hoofdroute voor langzaam verkeer, maar ook in de verbinding tussen station Amsterdam Zuid/WTC en de RAI. Voor autoverkeer is het gebied ontsloten via de noordzijde van de Prinses Irenestraat. De kavels worden ontsloten via een interne straten structuur.
• Museale functies dienen gepositioneerd en vormgegeven te worden op een wijze die betekenis geeft aan deze functies als bijzondere openbare en culturele functies in Zuidas en in Amsterdam.
• Bij de verkaveling van het gebied zal rekening moeten worden gehouden met de te verwachten geluidsoverlast van de A10 Zuid en sporen. Bij de inrichting van de nieuwe parkdelen zal worden aangesloten op de bestaande (ecologische) kwaliteiten van het Beatrixpark.

Deze randvoorwaarden en uitgangspunten zijn opgenomen op de stedenbouwkundige plankaart van het Uitvoeringsbesluit.

Stedenbouwkundige randvoorwaardenkaart Uitvoeringsbesluit Beethoven

4.1.2 Ruimtelijk-functionele aspecten Uitvoeringsbesluit Beethoven     

De doelstelling voor het gehele gebied Beethoven, zoals vastgesteld in het Uitvoeringsbesluit, is om een gemengd programma van circa 87.000 m² nieuwbouw te realiseren, bestaande uit: 30.000 m² wonen, 30.000 m² werken en 27.000 m² (museale, onderwijs, en overige-) voorzieningen. Het merendeel van de bestaande gebouwen in het plangebied, circa 16.000 m², is gesloopt, zodat per saldo circa 71.000 m² bebouwing wordt toegevoegd.

In het gebied Beethoven ontstaat een gemengd programma met naast woningen en kantoren maatschappelijke en culturele functies van stedelijk en nationaal belang. De functies die gevoelig zijn voor verkeerslawaai worden langs het park gesitueerd. De parkrand bestaat voornamelijk uit woningen. De woningen kunnen alleen worden gerealiseerd indien maatregelen worden genomen om de geluidhinder van de A10 Zuid te reduceren. De culturele functies liggen bij elkaar in een zone in het hart van het gebied, tussen de Beethovenstraat en het park.

4.1.3 Stedenbouwkundige aspecten Uitvoeringsbesluit Beethoven     

Het Uitvoeringsbesluit gaat uit van de volgende stedenbouwkundige randvoorwaarden.

De gebouwen dragen bij aan het afschermen van het verkeerslawaai. Aan de beide randen van het park wordt ingespeeld op de openheid en het groene karakter van het park. Om die reden krijgt de parkrand een open bebouwingswijze. Vanuit het plangebied worden zoveel mogelijk zichtrelaties met het park gerealiseerd (en vice versa). Het zicht op het park en het doordringen van 'groen' tot diep in het gebied worden een logische identiteit en geven de openbare ruimte een specifiek idioom. Anderzijds is zo sprake van een zachte overgang tussen park en bebouwing.

De bebouwing bestaat uit solitaire compacte gebouwen met intieme buitenruimten eromheen. De gebouwen hebben een complexe onregelmatige omtrek en vorm met daartussen interessante tussenruimten.

De bouwhoogten zijn minder hoog dan in het centrale deel van Zuidas. De basisbebouwing is maximaal 30 meter hoog. De bouwhoogte loopt diagonaal op vanaf het park naar de hoek A10 - Beethovenstraat van circa 30 naar circa 60 meter. Daarnaast is het mogelijk in het gebied hoogteaccenten tot maximaal 70 meter toe te voegen, mits de hoogte accenten zodanig gesitueerd worden dat sprake is van een geleidelijke overgang van de hoogte van de bestaande bebouwing aan de noordzijde tot de rand langs de huidige A10, waar hogere accenten mogelijk zijn.

Belangrijke criteria voor de grote gebouwen zijn een grote mate van transparantie van de gevels, een rijke textuur en diepe gelaagdheid van de gevelopbouw, en een nadrukkelijke geleding van plintzone en bovenbouw.

In het plangebied wordt het bestemmingsverkeer direct afgeleid naar een ondergrondse parkeergarage van circa 690 plaatsen. Op termijn (bij realisatie van het Zuidasdok) wordt een tweede ontsluiting van het gebied (en in-/uitrit tot de parkeergarage) aan de zuidzijde van het plangebied gerealiseerd.

4.3.1 Ontwikkelingsgebied Beethoven, tweede fase     

Wonen

Het woningbouwprogramma bedraagt maximaal 42.000 m² brutovloeroppervlakte (bvo), dat zijn circa 420 woningen (bij een gemiddelde woninggrootte van 100 m² brutovloeroppervlakte). Binnen deze 42.000 m² bvo is een maximum oppervlakte van 2.250 m² bvo aan publieksgerichte voorzieningen in de plint mogelijk. Daarbij is nog maximaal 5.000 m² bvo aan maatschappelijke voorzieningen mogelijk binnen de twee ontwikkelvelden. Voorgaand voorzieningenprogramma is exclusief de publieksgerichte voorzieningen voor kapel en convict (bestemming Gemengd).

Het exacte woonprogramma wordt niet voorgeschreven. Wel worden de ruimtelijke uitgangspunten per bouwkavel bepaald. Met name het realiseren van een goede overgang van gebouw naar de openbare ruimte/park, bezonning en voldoende buitenruimte worden hierin opgenomen. Tevens zal gestreefd worden naar het zo veel mogelijk tweezijdig oriënteren van de woningen. Binnen de woonblokken dient een goede oplossing voor het parkeren en (brom- en) fietsparkeren gevonden te worden. Ook hier is maatwerk mogelijk bij de uiteindelijke uitwerking van bouwkavels.

De woningen in Beethoven zullen, als gevolg van de dichtheid en de overgang met het park, met name bestaan uit appartementen.

Het woningbouwprogramma zoals hierboven bedoeld wordt gerealiseerd op kavel 2 en kavel 6&7, bestemd als respectievelijk Wonen - 1 en Wonen - 2.

Voorzieningen kavel 2 en kavel 6&7

Er wordt uitgegaan van een programma van maximaal 2.250 m² bvo voorzieningen voor de plinten van de twee ontwikkelvelden (kavel 2 en kavel 6&7). Aanvullend is nog 5.000 m² bvo aan maatschappelijke voorzieningen op kavel 2 en kavel 6&7 mogelijk. Voor kapel en convict wordt bovendien nog voorzien in een totaalprogramma van 3.000 m² bvo aan publiekgerichte voorzieningen (zie hiervoor paragraaf 4.3.2).

De voorzieningen op de kavels worden gesitueerd in de plinten waarbij wordt ingezet op kleinschalige en buurtverzorgende voorzieningen. De hoogte van de plint, voldoende diepte en flexibele indelingsmogelijkheden zijn absoluut noodzakelijk voor een succesvolle voorzieningenplint.

De voorzieningen die (los van kapel en convict) met onderliggend bestemmingsplan mogelijk worden gemaakt, voorzien in de behoefte van het deelgebied Beethoven. Er is uitdrukkelijk niet voorzien in gebiedsoverstijgende voorzieningen. Om de kleinschaligheid van de voorzieningen te waarborgen is naast een beperkt programma ook een maximale oppervlakte per vestiging opgenomen. Op deze manier wordt gewaarborgd dat de voorzieningen geen publieksaantrekkende werking hebben buiten het deelgebied Beethoven om. Behalve de culturele voorzieningen, consumentverzorgende dienstverlening (zoals bijvoorbeeld een bankfiliaal of reisbureau) en vestigingen van eetcafés, restaurants en een lunchroom, is in beperkte mate detailhandel toegestaan. De plinten bieden ook onderdak aan uiteenlopende voorzieningen voor medische zorg en overige maatschappelijke voorzieningen, waarbij ook onderlinge combinaties denkbaar zijn. Steeds met een beperkt oppervlakte.

Maatschappelijke voorzieningen zijn per kavel gemaximeerd op 2.500 m² bvo. Hiermee wordt bijvoorbeeld de mogelijkheid geboden voor een (cultuurgerichte) onderwijsinstelling om zich te vestigen in het deelgebied. Een dergelijke ontwikkeling mag echter niet ten koste gaan van het plintenprogramma, dus een maatschappelijk programma aanvullend mogelijk gemaakt. Een kleinschalige onderwijsvoorziening wordt ruimtelijk aanvaardbaar geacht, maar kan in sommige gevallen worden aangemerkt als een gevoelige bestemming in het kader van luchtkwaliteit. Dergelijke gevoelige bestemmingen zijn niet direct mogelijk gemaakt, maar alleen na verlening van een omgevingsvergunning door het College van burgemeester en wethouders.

Ontsluiting plangebied en parkeren

De ontsluiting volgt de in het bestemmingsplan eerste fase ingezette wegenstructuur. Een ventweg 'lange inritconstructie' parallel aan de Beethovenstraat en een zuidelijke ontsluiting via de Christian Neefestraat, waaraan de parkeergarage(s) gelegen zijn. Taxi's en zwaar verkeer kunnen gebruik maken van deze inrit en straat. De Prinses Irenestraat - zover gelegen binnen de grenzen van onderhavig bestemmingsplan - heeft een autoluw karakter en mag slechts incidenteel gebruikt worden ten behoeve van het laden en lossen (uitsluitend voor kapel en convict en vanaf de Beethovenstraat), nooddiensten, verhuiswagens ten behoeve van kavel 2 (slechts na ontheffing van het stadsdeel) en onderhoudsvoertuigen.

Bij de bouw van de parkeergarage van de eerste fase is al (constructief) rekening gehouden met de toekomstige aansluiting van de parkeerbak(ken) van de tweede fase. Thans wordt onderzocht of de parkeergarages van beide fases ontsloten kunnen worden op de bestaande inrit van de eerste fase. De uitstraling van het gebied, met name de mogelijkheid om groen te realiseren, krijgt een positieve impuls indien een tweede inrit achterwege kan blijven. De navolgende uitgangspunten hebben zowel betrekking op de reeds bestaande inrit als de situatie dat voor de tweede fase een eigen inrit dient te worden gerealiseerd.

De parkeergarage heeft voor in ieder geval het laad en losgedeelte, een groot gedeelte een extra doorrijhoogte (3 meter, netto 2,80 meter). Alle gebouwen hebben een laad- en loszone in de garage waar de dagelijkse bezorgingen afgeleverd kunnen worden. Hierdoor worden de verkeersbewegingen op maaiveld beperkt. Voor het zware/grotere verkeer (bussen en vrachtwagens), die incidenteel nodig zijn, wordt het mogelijk gemaakt om langs de lange inritconstructie en de Christian Neefestraat te laden en lossen (behoeft voor de tweede fase nader ontwerp op basis van gebouwconfiguratie). De parkeergarage voorziet ook in het parkeren van de bezoekers. Er worden geen parkeerplekken voor auto's in de openbare ruimte opgenomen.

Het maaiveld bovenop de ondergrondse parkeergarage, met minimaal 1 meter gronddekking, ligt op maximaal 1,90 meter + NAP (aan de westkant). Dit sluit aan op de maaiveldhoogte van de eerste fase en ligt 0,90 meter hoger dan het maaiveld aan de west- en zuidzijde (1,00 meter + NAP), 1,20 meter hoger dan de noordzijde (0,70 meter + NAP) en 2,30 meter hoger dan het waterpeil aan de oostzijde (0,40 meter - NAP). Deze maaiveldverschillen zullen in het ontwerp van de ondergrondse parkeergarage en openbare ruimte meegenomen worden.

4.3.2 Kapel en convict     

In de groene uitloper van het Beatrixpark is in 1960 het St. Nicolaascomplex gerealiseerd. Het St. Nicolaascomplex bestaande uit kerk, kapel, convict en het lyceum waren in gebruik als Rooms-katholiek instituut. Op 21 januari 2014 zijn zowel de kapel als convict aangewezen als gemeentelijk monument en wordt het behoud van beide gebouwen beoogd. Het voormalige St. Nicolaascomplex is gesloopt en heeft ruimte gemaakt voor het park.

Kapel en convict kunnen als functie een belangrijke magneetwerking hebben voor de plek en zijn omgeving. Voor een deel functioneren deze gebouwen al zo, maar door een juiste programmatische inkleuring kan de magneetwerking versterkt worden. Dat leidt tot meer aantrekkingskracht en een breder publiek. In de toelichting hieronder wordt aangegeven dat (her)gebruik van bestaande gebouwen in parken een belangrijke reden zijn voor het succes van Amsterdamse parken.

Uit het Grote Groen Onderzoek 2008 (GGO 2008) bleek dat het bezoek aan Amsterdamse parken (aantal en frequentie) explosief is toegenomen. Binnen de Ring was die groei het krachtigst te zien in het Westerpark en Park Frankendael: 350 procent. Dat is te verklaren door de investeringen van de laatste jaren in die parken: zowel in de groene inrichting als in de gebouwen die reeds in het park stonden. De gebouwen zijn gerenoveerd en hebben (nieuwe) functies gekregen die uitnodigen tot een bezoek aan en verblijf in het park.

Daarnaast is het parkgebruik veranderd. Het gaat al lang niet meer alleen om wandelen, fietsen, spelen met de kinderen en van de natuur genieten. Het gaat inmiddels ook om skaten, voetballen, hardlopen, lunchen, picknicken, culturele voorstellingen bezoeken, terrasbezoek en werken. In het Vondel- en Westerpark geeft één op de zeven bezoekers aan wel eens in het park te werken. Parken zijn geen plekken meer om de stad te ontvluchten, maar juist om op een relaxte manier deel te nemen aan het stedelijk leven van alledag.

Blijkens het meest recente grote Groenonderzoek uit 2013 zetten de hiervoor geschetste ontwikkelingen zich voort. Bezoek aan parken binnen de Ring A10 neemt toe en het activiteitenpatroon in parken is nog diverser geworden. Bovendien breidt het gezelschap waarmee men parken bezoekt zich uit: men gaat met de kinderen, alleen, met vrienden of met collega's.

Daarbij komt dat het toenemende bezoek zich spreidt over bijna alle parken binnen de Ring A10. Opvallend is dat het Beatrixpark hierbij achter blijft en, sterker nog, het bezoek aan dit park licht afneemt.

(Her)gebruik van bebouwing ten behoeve van publieke functies is een succesvolle manier gebleken om aan het toegenomen en veranderde gebruik van stadsparken te voldoen. Stadsparken zijn een essentiële vestigingsconditie voor kennisbedrijvigheid. Het behoud van kapel en convict met hun onderscheidende architectonische kwaliteiten en een passende programmering die het voorzieningenniveau in het park versterkt, dragen bij aan de transformatie van het Beatrixpark tot een modern stadspark dat voldoet aan de behoeften en wensen van de stedelijke huishoudens in stadsdeel Zuid en daardoor bijdraagt aan het centrumstedelijke karakter van Zuidas.

Aan de hand van een aantal programmatische en ruimtelijke criteria wordt richting gegeven aan het soort gebruik van de gebouwen.

• Nieuwe functies verrijken het aanbod in het park dusdanig dat het voor verschillende mensen mogelijk wordt om op verschillende momenten om verschillende redenen in het park te zijn. Dat verhoogt bruikbaarheid, levendigheid, veiligheid en imago van het park.
• De gebouwen zijn bij voorkeur publiek toegankelijk en hebben minimaal een publiek toegankelijke begane grond.
• Met openingstijden zal rekening worden gehouden met de woonomgeving, en het park.
• Voorzieningen moeten ook de in parkgebruik geïnteresseerde leeftijdsgroepen 16 tot 25 en die van 25 tot 45 verleiden tot parkgebruik. Deze groepen zijn nu ondervertegenwoordigd in het Beatrixpark.

Technische Adviescommissie Hoofdgroenstructuur

De Technische Adviescommissie Hoofdgroenstructuur (TAC) is gevraagd om advies uit te brengen over de toegestane functies in de kapel en het convict, aangezien deze gebouwen zich in de Hoofdgroenstructuur bevinden. De TAC is kort gezegd tot het advies gekomen dat het initiatief tot functiewijziging van de kapel en het convict (onder voorwaarden) inpasbaar is in de Hoofdgroenstructuur. Verwezen wordt naar paragraaf 13.4.2, waarin het advies van de TAC nader wordt besproken.

De functies die bij de kapel en het convict zijn toegestaan, strekken ter behoud van de monumentale panden. Hierbij is het uitgangspunt dat de gebouwen zo veel mogelijk publiek toegankelijk dienen te zijn en publieksaantrekkende functies worden toegestaan. Om deze reden zijn culturele voorzieningen (inclusief galeries) en horeca III en IV toegestaan. Voor deze functies is geen beperking in oppervlakte opgenomen. Op de begane grond van kapel en convict is een beperkte oppervlakte detailhandel (100 m²) toegestaan.

Consumentverzorgende dienstverlening en maatschappelijke dienstverlening zijn toegestaan, met uitzondering van de begane grond. Kantoren zijn slechts toegestaan in het convict en voor zover deze ondergeschikt zijn aan de in de pand toegestane functies. Het is uitdrukkelijk niet beoogd om zelfstandige kantoren mogelijk te maken.

4.3.3 Beatrixpark     

Groen voor rood

Een belangrijk uitgangspunt van het Uitvoeringsbesluit is het groen voor rood-principe. Dit principe houdt in dat, kort gezegd, in de nieuwe situatie evenveel groen (park) wordt gerealiseerd als ten tijde van het vaststellen van het Uitvoeringsbesluit het geval was. Met voorliggend bestemmingsplan wordt invulling gegeven aan het groen voor rood-principe.

Achtergrond

De ambitie voor geheel Beethoven was en is om, zoals verwoord in het Uitvoeringsbesluit, het gebied te ontwikkelen tot een gemengd stedelijk woon- en werkgebied met een uitstekende ligging aan het Beatrixpark. Onderdeel van het programma zijn een school, woningen, kantoren, cultureel-maatschappelijke voorzieningen en bijbehorende parkeerplaatsen. Het verbeteren van de parkrand van het Beatrixpark en de verbindingen door het gebied naar het park zijn essentiële onderdelen van het Uitvoeringsbesluit.

Eén van de uitgangspunten in het Uitvoeringsbesluit Beethoven is daarbij het zogenoemde 'groen voor rood'-principe: “het toekomstige parkoppervlakte dient even groot te zijn als het huidige parkoppervlakte in het plangebied”. Voor zowel de gemeente als voor omwonenden en andere gebruikers van het Beatrixpark is dit uitgangspunt van groot belang. Bij het berekenen van het aanwezige parkdeel (groen) is expliciet ook het aanwezige water verstaan. Dit geldt eveneens voor het te realiseren parkdeel, dit betreft zowel de aanleg van groen als de aanleg van water.

Het groen voor rood-principe is leidend voor het waarborgen van het aantal vierkante meters park. Binnen de grens van het bestemmingsplan Beethoven, eerste fase heeft vooral uitbreiding van het bebouwd oppervlakte plaatsgevonden. De compensatie is reeds voor een aanzienlijk deel aangelegd door sloop van het oude St. Nicolaaslyceum waarvan een groot deel van het terrein ingericht is als park. Dit deel maakt onderdeel uit van onderhavig bestemmingsplan.

Oude situatie

In het Uitvoeringsbesluit Beethoven is uitgegaan van een oppervlakte van 28.000 m² groen in de destijds bestaande situatie. Om na te gaan hoeveel m² moet worden gecompenseerd is nogmaals het groen uit het Uitvoeringsbesluit berekend. Na deze herberekening, inmiddels al een tijd geleden, bleek dat de m² groen niet correct zijn weergegeven in het Uitvoeringsbesluit. De destijds bestaande situatie is 25.892 m² en de toekomstige situatie zoals opgenomen in het Uitvoeringsbesluit is 27.100 m². Uitgangspunt voor het groen voor rood principe is minimaal 25.892 m² groencompensatie in plaats van 28.000 m².

Kaart oude bestaande situatie herberekend

Kaart oude nieuwe situatie herberekend

Nieuwe situatie

In de onderstaande afbeelding is een zoekgebied rondom de kapel en het convict getrokken. Binnen dit zoekgebied met een oppervlakte van 2.605 m² valt het bebouwd oppervlakte van de kapel en het convict (circa 700 m²) en ligt een zoekruimte waarvan maximaal 1.425 m² mag worden ingezet als 'buitenruimte' voor de toekomstige voorzieningen. Het overige deel maakt onderdeel uit van het park. In paragraaf 4.5.2 wordt nader op de oppervlakte van de buitenruimte behorende bij kapel en convict ingegaan.

Het parkdeel heeft een oppervlakte van 28.285 m², inclusief de wateropgave. Het water maakt onderdeel uit van het park en dus 'groen' zoals ook in het Uitvoeringsbesluit beschreven. Het gebied, welke een groene invulling krijgt, tussen kavel 2 en 6&7 heeft een oppervlakte van 3.679 m². Deze grenst aan het parkdeel en sluit aan op de maaiveldinrichting van de eerste fase.

Kaart met afmetingen van 'groen' en 'rood' in de nieuwe situatie.

Aan het compensatie-principe voor het groene parkdeel wordt met een oppervlakte van 28.285 m², ruim voldaan. Er wordt ook voldaan aan het verkeerd opgenomen oppervlakte uit het Uitvoeringsbesluit Beethoven 2007.

4.4.1 Ontwikkelingsgebied Beethoven, tweede fase     

Evenals de eerste faseontwikkeling van het gebied Beethoven, wordt voor de tweede fase voorzien in de realisatie van solitaire compacte gebouwen. De open en complexe vorm van de gebouwen zorgt voor interessante zichtrelaties met het park. Door het niet bebouwen van kavel 4 komen alle gebouwen, ook die van de eerste fase, in een U-vorm te staan met in het midden een groen ingerichte openbare ruimte. Deze draagt ook bij aan de in het Uitvoeringsbesluit opgenomen zichtlijnen van oost-west en visa versa. Het gaat om zones die vrij zijn van (zichtbelemmerende) bebouwing. Groen in de vorm van struiken en bomen is wel toegestaan. Het doel van deze zichtlijnen is het creëren van een visuele ruimtelijke koppeling tussen het Beatrixpark en het stedelijk gebied Zuidas.

Bebouwd

De gebouwen staan met de voeten in/aan de openbare ruimte en aan de oostkant zelfs in het park. Om dit te bereiken is voor de uit te geven kavels een maximum te bebouwen gebied opgenomen dat gelijk is aan 60% van de oppervlakte van de bouwkavel. De overige 40% zal ingericht worden door de gemeente met een zo groen mogelijke inrichting aansluitend op het omliggende maaiveld.

Bouwhoogte

Voor wat betreft de bouwhoogte wordt aansluiting gezocht bij de bestaande en in ontwikkeling zijnde bebouwing ten westen van het plangebied en met de verdere omgeving. Om die reden zijn binnen het plangebied twee van elkaar te onderscheiden zones aangegeven met verschillende maximale bouwhoogtes. Daarbij geldt voor het noordelijk deel van het plangebied, kavel 2, een bouwhoogte van maximaal 30 meter, en de noordwestelijke hoek 18 meter. Het zuidelijk deel langs de A10, kavel 6&7, mag een bouwhoogte hebben van 60 meter (westelijke zijde, kavel 6) en 70 meter (oostelijke zijde, kavel 7). De bouwhoogten zoals hierboven genoemd zijn gerekend vanaf NAP. De bouwhoogte aan de zuidzijde loopt op vanaf het AkzoNobel kantoor richting het park en de toekomstige tunnelmond.

Buitenruimte

In de eerste fase ontwikkeling zijn zogenoemde focusruimten gerealiseerd. Deze bevinden zich op de kruisingen van de bouwvelden. Hier is aan de noordzijde ruimte voor de buitenruimte voor de scholieren van het St. Nicolaaslyceum en aan de zuidzijde uitloopruimte 'tuin/terras' voor de twee kantoorgebouwen. De tweede fase zal hierop aansluiten en maakt van deze ruimten meer één buitenruimte.

Parkeeroplossingen

Evenals in de eerste fase zal het parkeren uitsluitend ondergronds plaatsvinden. Om bovenop de parkeergarage het groene karakter te kunnen realiseren is een minimale gronddekking van 1,50 meter vereist. Dit met uitzondering van de gronden waar gebouwen boven maaiveld/parkeergarage worden gerealiseerd.

Het fiets- en bromfietsparkeren moet inpandig en gebruiksvriendelijk opgelost worden. Dit betekent dat de ruimte makkelijk toegankelijk (bij voorkeur gelijkvloers met omliggende openbare ruimte) moet zijn. Dit geldt ook voor bezoekersparkeren.

Bereikbaarheid

De Christian Neefestraat is de ontsluitingsweg voor autoverkeer. Deze weg wordt als een (maximaal) 30km/u weg ingericht na realisatie van de tweede fase. Aan deze weg liggen ook de entree(s) van de parkeergarage(s) welke een extra doorrijhoogte hebben voor klein vrachtverkeer. De eenrichtingsinrit parallel aan de Beethovenstraat (ventweg) voorziet in het voorrijden (taxi's) en het incidenteel laden en lossen van zwaarder vrachtverkeer.

Aan de noordzijde (Prinses Irenestraat) ligt de hoofdroute voor fietsers. De nu door het gebied heen lopende fietsroute (over Beethovenplein) zal na realisatie van het Zuidasdok worden heroverwogen. De fietsroutes sluiten logisch aan op de fietsentrees welke in de gebouwen van de tweede fase opgenomen worden.

4.4.2 Kapel en convict (klooster)     

De kapel en het convict hebben een bijzondere architectonische waarde vanwege de esthetische kwaliteiten van de hoofdvorm, het detail, en de combinatie hiervan. De kapel is laag en rond en het convict is hoog en rechthoekig. De kapel is van beton en het convict van baksteen. Deze contrasten maken dat deze gebouwen een fraaie ruimtelijke werking hebben tot elkaar en door hun onderscheidend karakter toch een eenheid vormen.

Kapel (voorgrond) en convict

De kapel en het convict vormen als twee losstaande elementen met een heldere geometrische vorm een ensemble. Het vrijhouden van de beide gebouwen ten opzichte van elkaar is een belangrijke stedenbouwkundige kwaliteit. De gebouwen zijn monumentaal en mogelijke aanpassing aan en uitbreiding van de gebouwen worden met respect voor het architectonisch karakter en monumentale waarde uitgevoerd.

Convict (klooster) Het convict karakteriseert zich door zijn rechthoekige vorm, stapeling van functies en trappartij met afgeronde hoeken. De hoofdstructuur met aan de oostzijde de trap en kleine vertrekken, de middengang die voor de ontsluiting zorgt en de grote vertrekken aan de westzijde is nog grotendeels intact. De indeling van de verschillende verdiepingen is, met uitzondering van de zesde verdieping, in de loop der tijd sterk gewijzigd.

Bijzonder is de gevelindeling met vensters van ongelijke vorm die het belang van de daar achterliggende ruimtes (leraren, theologanten, gemeenschappelijke ruimtes) aangeven en door deze onregelmatige plaatsing het vlakke, gesloten karakter van de vormgeving benadrukken. Kenmerkend voor de architectuur is de 'vierkanten' bakstenen gevel en de vormgeving van de vensters met afgeronde bovenranden, de stalen ramen en de diepliggende vensterbanken. De entreepartij aan de noordzijde heeft een extra verbijzondering door een extra venster en een natuurstenen plaat met naam van het convict.

De indeling van de vertrekken is in de loop der tijd behoorlijk gewijzigd. De wanden en plafonds van de vertrekken zijn overwegend wit geverfd. De oorspronkelijk afwerking is op sommige plaatsen nog aanwezig zoals:

• De sculpturale trap in het trappenhuis met houten trapleuningen en houten afdek-lat op de zigzaggende trapwand.
• Natuurstenen vensterbanken.
• Natuursteengebruik in binnenkomsthal en een met grijsgroen natuursteen bekleed muurtje en een wand met bruin geglazuurde vierkante tegels.
• De bordestrap met ijzeren trapleuning.
• De westelijk gangwand op de eerste verdieping met de oorspronkelijke, bruin geglazuurde vierkante tegels.
• De oorspronkelijke, blauwe betegeling van de sanitaire ruimtes is deels aanwezig;
• De oranje geschilderde deur naar het trappenhuis is oorspronkelijk.

Kapel De ronde vorm van de kapel en het contrast tussen de transparant gehouden onderbouw en de gesloten introverte bovenbouw met diepliggende geperforeerde vensters, maken het gebouw uniek. Door de glazen onderbouw en de ruw afgewerkte betonnen wand met terra nova van de bovenbouw ontstaat een sterk contrast met het metselwerk van het convict. Kenmerkend is het duidelijk laten uitkomen van het verschil in functie tussen trapportaal en kapel. De huidige hoofdingang dateert uit 2005-2006 en behoort niet tot de monumentale waarde van de kapel.

Van de onderbouw is de indeling in veertien nissen, die ook een constructieve functie hebben, van belang. De indeling van de volledig open bovenruimte de eigenlijke kapelruimte is nog in tact.

De altaren in de kapel en de nissen op de begane grond zijn inmiddels verdwenen, maar de ruimtewerking en de architectonische vormgeving van de kapel als geheel zijn nog goed herkenbaar. De latere toevoegingen doen hieraan geen afbreuk, maar hebben zelfs het contrast tussen de begane grond en de bovenverdieping verder versterkt. Hieronder een aantal kenmerkende elementen van de kwaliteit van het interieur:

• Van de verbindingsgangen naar de overige gebouwen van het complex is alleen de verbinding met het convict nog intact.
• Voor de onderbouw is de indeling in nissen van belang. De bakstenen wand die de nissen van de omloop scheidde is verdwenen, waardoor de wisselwerking met buiten sterker is geworden.
• Aan de achterzijde zijn de oorspronkelijke vensters nog aanwezig.
• In de eigenlijke kapelruimte is de serene sfeer die opgeroepen wordt door het bovenlicht in het naar het midden toe hellende dak en het licht dat door de diepliggende vensters in de buitenwand binnenvalt, van hoge kwaliteit. De lantaarn die over de centrale opening is geplaatst verwijst naar belangrijke historisch voorbeelden uit de renaissance.

Aanpassings- en uitbreidingsmogelijkheden Met inachtneming van bovengenoemde kernwaarden van de twee gebouwen is, in overleg met Bureau Monumenten en Archeologie (BMA), een aantal vrijheden en kansen voor mogelijke aanpassing(en), intern of extern, opgenomen. Het vroegere 'besloten' gebruik van de gebouwen maakt dat deze niet direct geschikt zijn voor een nieuwe functie. De gebouwen komen vrij in het park te staan, liggend aan het water, en dragen bij aan de levendigheid van het park. Een nieuwe programmatische invulling vraagt om aanpassing(en) van de gebouwen.

In 2005-2006 zijn de gebouwen op bescheiden wijze gerenoveerd ten behoeve van de herbestemming tot designmuseum en centrum voor mode en creatie. Deze verbouwing heeft hoofdzakelijk betrekking gehad op het interieur. Naast het interieur is aan de noordzijde van het convict een vluchttrappenhuis geplaatst en heeft de kapel aan de noordwestzijde een nieuwe entree met hellingbaan gekregen. Tegenwoordig zijn de ruimten in het convict in gebruik als ateliers en kantoren en in de kapel zit een horeca onderneming en expositieruimte.

Om nieuwe functies in de toekomst voor beide gebouwen, welke in een totaal nieuwe context komen te staan, mogelijk te maken zijn beperkte aanpassingen aan de gebouwen mogelijk. Bij de renovatie in 2006 heeft de onderbouw van de kapel al een transparanter karakter gekregen. De zuidzijde van de gebouwen komen aan het water te liggen en zullen een prominente positie krijgen in het park.

De in 2006 toegevoegde entree behoort niet tot het monumentale deel en kan gewijzigd worden. Alle aanpassingen aan of in de gebouwen worden in afstemming met BMA ontwikkeld.

Bereikbaarheid kapel en convict Langs de gebouwen ligt een hoofdnetfietsroute die van de Beethovenstraat naar de Europaboulevard loopt. Beide gebouwen zijn uitsluitend incidenteel via de Prinses Irenestraat bereikbaar voor laad- en losverkeer (uitsluitend vanaf de Beethovenstraat). Daarnaast kunnen nooddiensten en onderhoudsvoertuigen via deze route de gebouwen en het park bereiken. De gebouwen worden vanuit verschillende richtingen aangetakt op het voetpadennetwerk van het park.

4.4.3 Beatrixpark     

Het Beatrixpark is een oase van rust en groen midden in de dynamische Zuidas. Bezoekers gebruiken het park op een verschillende manier, bijvoorbeeld voor een wandeling, een lunch of om er doorheen te fietsen. Samen met bewoners gebruikers en leerlingen ('co creatie') is een nieuw ontwerp gemaakt voor het zuidelijk deel van het park. Er is in een viertal workshops invulling gegeven aan het ontwerp. Inmiddels is het ontwerp dat ten grondslag ligt aan de co creatie aangelegd. In het beplantingsplan is gebruik gemaakt van inheemse planten, waarbij gestreefd is naar een afwisselend beeld. Kleur, bloesem en de beleving van de seizoenen zijn hierbij belangrijk. Nu is het wachten tot het gaat groeien.

Kaart inrichting park, november 2016

Bij de herinrichting van het zuidelijk deel van het Beatrixpark is geanticipeerd op de komst van het onder de grond brengen van de rijbanen van de A10. Het zuidelijk deel van het park, met een aantal belangrijke fietsverbindingen, zal intensiever gebruikt worden.

4.5.1 Kavel 2 en kavel 6&7     

Kavel 2

Het maximale programma voor kavel 2 is 15.000 m² brutovloeroppervlakte (bvo). De kavel mag voor maximaal 60% (zijnde 2.511 m²) bebouwd worden met een maximale bouwhoogte van 30 meter + NAP, en de noordwestelijke hoek maximaal 18 meter + NAP. Het maaiveld van de hoeken van de kavel mogen tot een hoogte van twee volledige bouwlagen boven maaiveld niet bebouwd worden. Voor de kavel gelden voor alle windrichtingen eisen met betrekking tot het inspringen van het gebouw terug van de bestemmingsgrens.

Kavel 6&7

Het maximale programma voor kavel 6&7 is 27.000 m² bvo. De kavel mag voor maximaal 60% (zijnde 2.935 m²) bebouwd worden met een maximale bouwhoogte van 60 meter + NAP voor het westelijk deel van de kavel en 70 meter + NAP voor het oostelijk deel. Kavel 6&7 zijn twee losstaande ontwikkelingen die alleen in de plint, tot een hoogte van maximaal 6 meter + NAP, met elkaar verbonden kunnen worden. Per kavel gelden nog beperkingen in de bouwhoogte ten gunste van de bezonning van de openbare ruimte ten noorden van de kavel. Bij deze kavel moet rekening gehouden worden met het geluid van de A10 Zuid.

Algemeen

Het niet bebouwde deel van de kavels wordt toegevoegd aan de buitenruimte, waardoor wordt gewaarborgd dat een geleidelijke overgang ontstaat van de bebouwing naar de openbare ruimte. Ook blijven met het onbebouwd laten van deze kavel, alle gebouwen een zichtlijnen behouden met het park. In de ruimte tussen kavel 2 en kavel 6&7 wordt openbaar groen voorzien. Deze tussenruimte is circa 3.679 m² groot.

4.5.2 Convict en kapel     

In de Gemeenteraad van 11 september 2013 is de motie (motienr. 716) van de raadsleden Van Doornick, Van Drooge en Verbeet inzake het aanwijzen van het convict en kapel als gemeentelijk monument aangenomen. In de motie wordt het College van burgemeester en wethouders opgedragen:

1. in het op te stellen bestemmingsplan voor het gebied het autoluwe karakter van de Prinses Irenestraat te waarborgen en geen extra parkeerplaatsen op het maaiveld toe te staan.

In onderhavig bestemmingsplan heeft de Prinses Irenestraat de bestemming Groen - 1 (artikel 4) gekregen. Binnen deze bestemming zijn uitsluitend voet- en fietspaden welke mede kunnen worden gebruik ten behoeve van het bevoorradingsverkeer voor kapel en convict. Autoverkeer, met uitzondering van bevoorradingsverkeer, en parkeervoorzieningen zijn binnen deze bestemming niet toegestaan. De Prinses Irenestraat - voor zover gelegen binnen de grenzen van onderliggend bestemmingsplan - krijgt een autoluw karakter. Het convict en de kapel hebben de bestemming Gemengd (artikel 3) gekregen. Ook binnen deze bestemming zijn parkeervoorzieningen niet toegestaan.

2. in het op te stellen bestemmingsplan geen extra verharding buiten de bestaande 735 m² rond het convict toe te staan.

In het kader van het groen voor rood principe is in het plangebied Beethoven tweede fase rekening gehouden met het behoud van het convict met een extra verhard oppervlakte van 735 m². Voor de kapel was al een contour opgenomen van 1.439 m². Zie voor een verdere toelichting van het 'groen voor rood'-principe paragraaf 4.3.3.



In het bestemmingsplan worden verschillende functies toegestaan als invulling van kapel en convict, vastgelegd met de bestemming Gemengd. Gedacht kan worden aan culturele voorzieningen, maatschappelijke en consumentverzorgende dienstverlening, horeca, galerie en beperkte detailhandel, waarvan een aantal functies op de begane grond zijn uitgesloten ofwel in oppervlakte zijn beperkt. Achterliggende gedachte is dat deze functies een bijdrage te leveren aan het publieke karakter van het gebied of daaraan in elk geval geen afbreuk doen. Met name voor wat betreft de kapel geldt als uitgangspunt dat de functie een openbaar karakter heeft.

Alle aanpassingen aan of in de gebouwen worden in afstemming met Bureau Monumenten en Archeologie (BMA) en Zuidas ontwikkeld. Hieronder worden per gebouw de uitbreidingsmogelijkheden aangegeven. Ook worden de mogelijkheden voor het gebruik en bebouwing van de buitenruimte aangegeven.

Buitenruimte

In het deel grenzend aan de kapel, bestemd als Groen - 2, kan maximaal 1.425 m² van het oppervlakte gebruikt worden als buitenruimte voor de functies die zich vestigen in de kapel of het convict. Maximaal 750 m² hiervan mag worden gebruikt ten behoeve van een ongebouwd terras.

Uitvoeringsbesluit: bebouwing inclusief buitenruimte (alleen kapel) totaal 1.440 m².

Na besluit tot behoud van convict inclusief buitenruimte (conform motie): totaal 2.175 m²  (waarvan 750 m² bebouwd en 1.425 m² buitenruimte).

Regeling in bestemmingsplan: een zoekgebied van 2.605 m², waarbinnen maximaal 750 m² bebouwd en maximaal 1.425 m² mag worden gebruikt als buitenruimte.

4.5.3 Beatrixpark     

In voorliggend bestemmingsplan is niet alleen het plangebied uit het Uitvoeringsbesluit Beethoven opgenomen, maar ook dat deel van het Beatrixpark dat tussen Beethoven en Amsterdam RAI in ligt, voor zover dit behoort tot het grootstedelijk projectgebied Zuidas.

Alle gronden die onderdeel uitmaken van het park krijgen een bestemming Groen - 1. Deze gronden breiden zich uit tot aan de noordelijke entree vanaf de Beethovenstraat. Door het vervallen van de ontsluitingsweg aan de noordzijde van het project Beethoven is de mogelijkheid ontstaan deze entree onderdeel te laten zijn van het park. De Prinses Irenestraat wordt afgewaardeerd naar fietspad (hoofdnet) met voetpad. Wel is het fietspad, uitsluitend binnen venstertijden, te gebruiken voor de bevoorrading van de kapel en het convict en onderhoudsvoertuigen voor het park. Middels de groenbestemming Groen - 1 wordt het 'groen voor rood'-principe gewaarborgd.

6.3.1 Uitgangspunten m.e.r.     

In het MER is uitgegaan van een ontwikkelingsprogramma, bovenop de reeds aanwezige functies, van ca. 763.000 m² wonen, zo'n 837.500 m² kantoren en ca. 360.500 m² overige voorzieningen. In het MER zijn de effecten van dit ontwikkelprogramma in beeld gebracht. Daarnaast is gekeken naar de effecten van een alternatief met 85% van het voorgestelde programma en een alternatief met 115% van het voorgestelde programma. Hiermee wordt de bandbreedte van gevolgen van een grotere en kleinere ontwikkeling inzichtelijk gemaakt.

6.3.2 Te verwachten nadelige gevolgen voor het milieu     

De referentiesituatie en de alternatieven zijn met elkaar vergeleken en beoordeeld op diverse milieuaspecten en criteria. Voor de beoordeling is gebruik gemaakt van de volgende zevenpuntsschaal:

Om tot een beoordeling te komen is de beschrijving van de effecten gegeven. De beschrijving van de effecten vormt de onderbouwing van de beoordeling. In veel gevallen is gebruik gemaakt van expert judgement om tot een beoordeling te komen. Onderstaande tabel met de effectvergelijking geeft aan dat op diverse milieuaspecten en criteria de alternatieven niet verschillen van de referentiesituatie (score neutraal) en dat op een aantal criteria de alternatieven wel verschillen van de referentiesituatie, maar onderling geen verschil in effectbeoordeling laten zien.

Effectbeoordeling

Voor de criteria waarbij een verschil optreedt ten opzichte van de referentiesituatie wordt in het MER een onderbouwing van de beoordeling gegeven. Voor een volledige beschrijving wordt verwezen naar het MER.

Het MER geeft maatregelen aan ter beperking van de nadelige milieugevolgen van de voorgenomen activiteit. Het gaat met name om maatregelen die betrekking hebben op de verbetering van het stedelijk wegennet ter bevordering van de bereikbaarheid en maatregelen op het gebied van geluid. Voor wat betreft verkeer zijn reeds veel maatregelen genomen. Middels een programmatische aanpak met periodieke monitoring wordt voortdurend gezorgd dat, voor zover nodig, nieuwe maatregelen tijdig zullen worden getroffen (zie hierover meer uitgebreid paragraaf 7.2). Voor wat betreft geluid worden maatregelen over het algemeen per bestemmingsplan bepaald. Daarnaast zal het project Zuidasdok voor wat betreft de beperking van geluidhinder aanzienlijke positieve gevolgen hebben voor grote delen van de Zuidas Flanken (zie ook hoofdstuk 8).

Verder zijn optimalisaties mogelijk. Deze worden echter niet noodzakelijk geacht ter beperking van de nadelige milieugevolgen van de voorgenomen activiteit. Het betreft maatregelen die betrokken kunnen worden bij de concrete plan- en besluitvorming per deelproject binnen de Flanken en die veelal ook reeds in het kader van een goede ruimtelijke ordening per plan aan bod komen. Daarbij kan per plan en besluit worden afgewogen welke maatregelen in het bestemmingsplan worden geborgd en welke bij de verdere planuitwerking aan bod kunnen komen.

7.2.1 Programmatische aanpak     

Het grootschalige karakter van het project Zuidas, in combinatie met de lange doorlooptijd en de grote mate van onvoorspelbaarheid van wijze waarop de daadwerkelijke ontwikkeling plaatsvindt, gaf aanleiding tot een programmatische aanpak. Daarmee is in 2011 gekozen voor een werkwijze ter onderbouwing van juridisch-planologische besluiten. Deze werkwijze zal onverkort worden voortgezet.

Het doen van het onderzoek (inzicht in de te verwachten verkeerssituatie) is een belangrijk onderdeel van de werkwijze, maar de programmatische aanpak behelst meer. Behalve te onderzoeken welke knelpunten zich kunnen voordoen, wordt ook bekeken welke maatregelen mogelijk zijn, wordt in beeld gebracht wanneer de knelpunten zich kunnen voordoen, zodat maatregelen ook tijdig kunnen worden genomen, en ook daadwerkelijk worden genomen. Dit vraagt om periodieke actualisatie van onderzoeken, maar ook bijsturing van onderzoeken wanneer zich bijvoorbeeld programmatische wijzigingen voordoen.

Met de programmatische aanpak is de afgelopen jaren werk gemaakt van de daadwerkelijke verbetering van de bereikbaarheid van Zuidas. Een groot aantal knelpunten is reeds aangepakt en verdere verbetering is in voorbereiding. Daarmee onderstreept de programmatische aanpak ook dat de gemeente het goed bereikbaar maken en houden van de Zuidas serieus aanpakt. Potentiële knelpunten zijn en worden in beeld gebracht, zodat maatregelen tijdig konden en kunnen worden genomen. Geconcludeerd moet dan ook worden dat de programmatische aanpak in de praktijk zeer goed functioneert.

7.2.2 Werkwijze van de afgelopen jaren     

De programmatische aanpak zoals die tot op heden is gehanteerd, kent een aantal stappen:

• Allereerst is de eindsituatie in beeld is gebracht. Hiermee werd de uitvoerbaarheid van het flankenprogramma als geheel onderbouwd (Verkeersstudie MER Flanken en VU/VUmc, versie: 17-01-2011, bijlage bij deel B van het MER).
• Vervolgens is onderzocht wanneer deze knelpunten zich redelijkerwijze op zijn vroegst zouden voordoen (Verkeersstudie Zuidas 2011, versie 20 april 2011, geaccordeerd door de Gemeenteraad op 14 juli 2011). Daarbij is gekeken naar de effecten bij een verwachte programmaontwikkeling voor de jaren 2015 en 2020. Voor de situatie 2015 werd als input voor het onderzoek dat programma genomen waarvan het de verwachting was dat dit in 2015 zou zijn opgeleverd en in gebruik genomen. Voor de situatie 2020 werd als input genomen het totale programma van de bestemmingsplannen waarmee we op dat moment bezig waren, of op korte termijn mee aan de slag zouden gaan. Dit was niet het totale eindprogramma (dat reeds was beschouwd in het kader van de Verkeersstudie MER).

Hiermee was in beeld gebracht dat het totale project gerealiseerd kon worden, welke knelpunten er op langere termijn (2020) zouden gaan optreden, en welke knelpunten er op korte termijn (2015) zouden optreden.

Op basis van deze gegevens is het Actieplan weginfrastructuur 2011 opgesteld. Hierin zijn per knelpunt ook de maatregelen beschreven, en is een kostenraming voor de benodigde oplossingen en op hoofdlijnen een planning van de aanpak opgenomen. Uitgangspunt is daarbij dat een potentiële knelpunt wordt aangepakt voor het knelpunt zich zou voordoen. Het actieplan is door de Gemeenteraad vastgesteld (Actieplan weginfrastructuur, vastgesteld door de Gemeenteraad 14 juli 2011). Vervolgens is ook met de daadwerkelijke aanpak van de knelpunten begonnen.

Een programmatische aanpak vraagt (behalve om een actieplan) ook om monitoring, en waar nodig, bijsturing. In het actieplan is aangegeven dat periodiek monitoring en actualisatie zal plaatsvinden. Het actieplan gaf daarmee de aanzet tot de werkwijze van programmatische aanpak, en is daar inhoudelijk een onderdeel van.

Reeds in 2013 is het verkeersonderzoek geactualiseerd (Verkeersstudie 2013 Zuidas - Flanken, 10 april 2013). Reden voor actualisatie waren onder meer aanpassingen in het gemeentelijk verkeersmodel, maar ook een aangepaste vastgoedprogrammering en -fasering. Bij de actualisatie zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd.

• De meeste van de maatregelen uit het actieplan zijn hierin als reeds genomen betrokken.
• Daarbij is gekeken naar de situatie tien jaar vooruit, met daarin het programma van alle bestemmingsplannen Zuidas zoals die waren vastgesteld of op stapel stonden.

De actualisatie borduurde daarmee voort op de eerdere bevindingen. De studie bracht geen nieuwe knelpuntlocaties in beeld. Wel bleken de voorgenomen maatregelen met betrekking tot enkele eerder in beeld gebrachte knelpunten niet afdoende. Hiervoor zijn aanpassingsvoorstellen gedaan. Deze konden nog worden betrokken bij de uitvoering van de te nemen maatregelen. Ze zijn als aanvulling op het actieplan beschouwd. Omdat zich geen nieuwe knelpunten voordeden was het niet nodig in beeld te brengen wanneer de knelpunten zich zouden voordoen. Dat was immers reeds bekend.

Ook in 2014 was er aanleiding tot actualisatie van de verkeersstudie. Daarin zijn eveneens eerder voorziene maatregelen als reeds genomen betrokken.

Onder andere ten behoeve van voorliggend bestemmingsplan is in 2017 een nieuw verkeersonderzoek uitgevoerd, rekening houdend met het actuele ontwikkelprogramma en de eerder vastgelegde maatregelen. Op de bevindingen van dit onderzoek zal hieronder in paragraaf 7.2.4 meer uitgebreid worden ingegaan.

Op zichzelf zijn de eerdere studies daarmee achterhaald, ware het niet dat telkens in de opeenvolgende studies is voortgeborduurd op de voorgaande studie, in die zin dat de daarin voorgestelde maatregelen als reeds genomen werden beschouwd. Dit past binnen de hiervoor gekozen programmatische aanpak. Tegelijkertijd is voor een goed begrip van het laatste onderzoek enig inzicht in de bevindingen van eerdere studies noodzakelijk. Om die reden zijn de betreffende studies ook als bijlage aan voorliggende toelichting toegevoegd, en zal voorafgaand aan een bespreking van de bevindingen van de verkeersstudie 2017 in paragraaf 7.2.3 eerst kort een inhoudelijk overzicht worden gegeven van de daaraan voorafgaande studies.

7.2.3 Voorgaande onderzoeken     

7.2.4 Verkeersonderzoek Zuidas 2017     

In augustus 2017 is het Verkeersonderzoek Zuidas 2017 voor de gehele Zuidasontwikkeling, waarin het programma van de totale Zuidasontwikkeling (waar het programma uit voorliggend bestemmingsplan onderdeel van uit maakt) is opgenomen, gereed gekomen (bijlage 7). Ten opzichte van de eerdere verkeersstudies maakt deze verkeersstudie gebruik van een nieuw verkeersmodel (Verkeersmodel Amsterdam, VMA).

7.2.5 Stand van zaken maatregelen     

Inmiddels zijn de meeste maatregelen zoals in het Actieplan weginfrastructuur Zuidas 2011 aangegeven reeds genomen. De verbreding van de De Boelelaan Oost zal binnenkort in uitvoering gaan. De aanpassingen aan de afrit s109-noord is uitgevoerd. De aanpassing van de afrit s109-zuid wordt meegenomen in de werkzaamheden Zuidasdok waarbij direct rekening wordt gehouden met het nieuwe snelwegontwerp (zie hierna).

Wat betreft de aanpassingen die in de Verkeersstudie 2013 naar voren kwamen, zijn de aanpassingen aan de Van der Boechorststraat / Mahlerlaan / De Boelelaan aan de noord- en zuidzijde van de kruising uitgevoerd. Aanpassingen op de Van der Boechorststraat zijn afhankelijk van de ontwikkelingen bij het VUmc en het VU-terrein ten zuiden van de De Boelelaan West.

Voor wat betreft de s109-zuid stelde de Verkeersstudie Zuidas 2013 geen fysieke maatregelen voor, maar gedragsverandering. Daaraan werkt de Taskforce Bereikbaarheid. Uit de Verkeersstudie Zuidas 2014 kwam echter alsnog de noodzaak voor een derde opritvak naar voren (i.c.m. derde rechtsaffer vanaf de De Boelelaan Oost). Dit derde opritvak neemt Zuidasdok mee in de uitvoering, waarna ook de De Boelelaan Oost hierop wordt aangepast. Dat kan pas na oplevering Zuidasdok, maar is technisch al voorbereid (er wordt nu een groenstrook aangelegd ter plekke van dit vak en er is met kabels en leidingen reeds rekening mee gehouden).

Op basis van de Verkeersstudie Zuidas 2014 kwam nog een aantal nieuwe maatregelen en aanpassingen van reeds voorziene maatregelen naar voren. Aanpassingen aan de Beethovenstraat / Van Leijenberglaan / De Boelelaan Oost worden (in licht gewijzigde vorm op basis van de inzichten uit de Verkeersstudie Zuidas 2014) meegenomen bij de verbreding de De Boelelaan Oost. Hetzelfde geldt voor aanpassing van de kruising Vivaldistraat / De Boelelaan Oost.

De aanpassingen van de aansluiting Amstelveenseweg / s108-zuid worden in tijd zo gepland dat zo efficiënt mogelijk wordt gefaseerd in relatie tot de uitvoering van Zuidasdok (werk met werk maken, minimale hinder). Aanpassing van de aansluiting Amstelveenseweg / s108-noord wordt uitgevoerd door de aannemer van Zuidasdok.

Aanpassing van de Europaboulevard tussen de Rooseveltlaan en de Kennedylaan moet nog worden gepland. Deze werkzaamheden worden afgestemd op de werkzaamheden voor Zuidasdok (werk met werk maken) om overlast te minimaliseren.

Al met al kan worden geconstateerd dat daadwerkelijk werk wordt gemaakt van de bereikbaarheid van Zuidas. Maatregelen worden in beeld gebracht en tijdig genomen. Er wordt zo veel als mogelijk geprobeerd de overlast die tijdens het nemen van maatregelen aanwezig is te voorkomen. Daarbij wordt rekening gehouden met het moment waarop werkzaamheden plaatsvinden en wordt een zo optimaal mogelijke fasering nagestreefd, teneinde de hinder zo beperkt mogelijk te laten zijn.

7.2.6 Taskforce Bereikbaarheid Zuidas en het Convenant Bereikbaarheid Zuidas     

Zoals in paragraaf 7.1 aangegeven is medio 2012 de Taskforce Bereikbaarheid Zuidas opgericht. Het gaat om een samenwerkingsverband tussen gemeente en bedrijfsleven. Aanleiding voor de samenwerking is het besef dat zowel de verdere ontwikkeling van de Zuidas als ook het behoud van een optimale bereikbaarheid van het gebied een gezamenlijk belang is, met ook een gezamenlijke verantwoordelijkheid.

Zuidas is dé internationale toplocatie van Nederland, een grootstedelijk duurzaam centrumgebied dat ook de komende decennia nog volop in ontwikkeling is. Doel van de ontwikkeling van Zuidas is de internationale concurrentiepositie van Nederland en Amsterdam verder te versterken, en de bestaande kwaliteit van een uniek gemengd stedelijk gebied te behouden en te versterken. De keuze voor de verdere ontwikkeling is mede bepaald door de zeer goede multimodale bereikbaarheid van Zuidas. Het behoud van deze bereikbaarheid op basis van alle modaliteiten is essentieel en hangt samen met de aard van de locatie: een hoog stedelijk centrummilieu, waar door alle ontwikkelingen die in het gebied plaats vinden steeds meer mensen gebruik van zullen maken.

Het is evident dat er een spanning bestaat tussen de optimale bereikbaarheid en een verdere succesvolle duurzame ontwikkeling van Zuidas. Er kan niet volstaan worden met slechts het nemen van verkeerskundige maatregelen. Om de bereikbaarheid van het gebied via verschillende modaliteiten ook in de komende jaren te behouden en waar mogelijk te verbeteren, is inzet van alle stakeholders nodig. Immers zij kunnen invloed uitoefenen op de mobiliteit van gebruikers. Om dat efficiënt en effectief te kunnen doen is een nauwe samenwerking noodzakelijk. Een en ander heeft geresulteerd in een convenant tussen bedrijfsleven en overheid.

Middels het Convenant Bereikbaarheid Zuidas verplichten partijen zich tot een actieve inzet in de bereikbaarheidsopgave van Zuidas, en spreken elkaar aan op elkaars verantwoordelijkheden. De primaire doelstelling van het convenant is om de bereikbaarheid van Zuidas zoveel mogelijk te waarborgen en waar mogelijk te optimaliseren. Als uitgangspunt geldt het verbeteren dan wel behouden van de bereikbaarheid van Zuidas op basis van alle modaliteiten (auto, openbaarvervoer, fiets) op een kwalitatief goede manier.

Voorop staat dat de betrokken partijen zoveel mogelijk samen werken met stakeholders die niet direct bij het convenant aangesloten zijn, maar zich wel inspannen om Zuidas bereikbaar te houden via alle modaliteiten (bv. Stichting Hello Zuidas en Green Business Club). Specifiek relevant voor de programmatische aanpak van te verwachten knelpunten is verder dat de Taskforce in overleg elke twee jaar een werkplan opstelt met daarin de maatregelen en acties die in het kader van het convenant ondernomen moeten worden, en monitort regelmatig of dit de bereikbaarheid van Zuidas ten goede komt zodat waar nodig tijdig bijgestuurd kan worden.

Daarmee wordt aangesloten bij de programmatische aanpak zoals verwoord in het Actieplan weginfrastructuur 2011. Een tijdige signalering van mogelijke nieuwe knelpunten is op deze wijze ook vanuit de zijde van het bedrijfsleven geborgd. Indien daartoe aanleiding bestaat, kan het actieplan daarop worden geactualiseerd.

7.3.1 Parkeerbalans Beethoven     

In het Uitvoeringsbesluit wordt voor het gehele gebied Beethoven (dat wil zeggen met inbegrip van Beethoven, eerste fase) voorzien in gezamenlijke parkeervoorzieningen. Door deze combinatie/dubbel gebruik kan efficiëntie, een hoger niveau van beheer, service en veiligheid ontstaan. De garages moeten door de aanwezigheid van verschillend publiek, maar ook vanwege het feit dat de functies in de garage entrees krijgen, worden opgevat als een publiek domein.

Uitvoeringsbesluit

In het Uitvoeringsbesluit Beethoven is van de volgende uitgangspunten uitgegaan. Conform Zuidasbeleid bedraagt de parkeernorm voor woningen 1,25 parkeerplaats per woning (inclusief 0,25 pp bezoekersparkeren). Voor de berekening van de parkeerbalans in Beethoven is als aanname genomen dat de (toekomstige, in de tweede fase te ontwikkelen) gemiddelde woninggrootte in het gebied 125 m² bedraagt. Voor kantoren geldt de A-norm van 1 parkeerplaats per 250 m² bvo. Voor voorzieningen is voor de parkeerbalans uitgegaan van 1 parkeerplaats per 100 m² bvo.

Bij het bepalen van de oorspronkelijke parkeerbalans Zuidas is uitgegaan van 206 bestaande parkeerplaatsen in Beethoven: 196 op straat en 10 op eigen terrein. Deze zullen uiteindelijk allemaal verdwijnen. Per saldo komt uitvoeringsbesluit aldus uit op 690 – 206 = 484 extra parkeerplaatsen, te realiseren in een ondergrondse parkeervoorziening. Op maaiveld worden net als elders in de Zuidas geen parkeervergunningen afgegeven. Ook het bezoekersparkeren wordt opgevangen in de ondergrondse garage(s).

Beethoven, eerste fase

Ten behoeve van de ontwikkeling van de eerste fase (met een programma van circa 44.000 m² bvo) en vooruitlopend op de tweede fase zijn maximaal 265 parkeerplaatsen toegestaan, waarbij uit is gegaan van de parkeernormen uit het Uitvoeringsbesluit. Voor de realisatie van het St. Nicolaaslyceum is een lagere parkeernorm gehanteerd, aangezien deze onderwijsfunctie een lagere parkeerbehoefte kent dan andere (commerciële) voorzieningen. Ongeveer 65 van de genoemde 265 parkeerplaatsen zijn bestemd voor publiek gebruik.

Na het Uitvoeringsbesluit Beethoven uit 2007 heeft zich een aantal ontwikkelingen voorgedaan dat invloed heeft op de (berekening van de) parkeerbalans van Beethoven.

In het Uitvoeringsbesluit is uitgegaan van één parkeergarage voor zowel de eerste als de tweede fase. Met onderliggend bestemmingsplan wordt de mogelijkheid opengehouden om de parkeergarage van de tweede fase (deels) aan te sluiten op de parkeergarage van de eerste fase, en gebruik te maken van de reeds bestaande in- en uitrit. Hier is bij het ontwerp van de parkeergarage van de eerste fase ook rekening mee gehouden.

Door de beslissing van de Gemeenteraad tot het behoud van het convict is circa 2.000 m² bvo aan voorzieningen toegevoegd aan het programma voor Beethoven, waardoor het programma voor de tweede fase op circa 45.000 m² bvo uitkomt. Een andere ontwikkeling is dat de cultuurambities voor Beethoven zijn bijgesteld. Dit betekent dat een deel van het programma voor (culturele) voorzieningen ten bate valt van het woonprogramma. Het totaalprogramma voor de tweede fase blijft 45.000 m² bvo.

De uitbreiding en verschuiving van het programma heeft bij herberekening geen substantiële gevolgen voor de parkeerbalans Beethoven tweede fase.

7.3.2 Autoparkeren in voorliggend bestemmingsplan     

Op 7 juni 2017 heeft de gemeenteraad de Nota Parkeernormen Auto vastgesteld. Zie hiervoor uitgebreider paragraaf 3.4.8. Conform de Nota Autoparkeren worden in voorliggend bestemmingsplan de volgende parkeernormen gehanteerd:

• voor wonen geldt een maximum parkeernorm van 1 parkeerplaats per woning;
• voor bezoekers van woningen geldt een minimale parkeernorm tevens zijnde een maximale parkeernorm van 0,1 parkeerplaats per woning;
• voor culturele voorzieningen, galeries, consumentverzorgende dienstverlening maatschappelijke dienstverlening, zakelijke dienstverlening, detailhandel, horeca III, horeca IV, geldt maatwerk. In dit geval wordt een minimale parkeernorm van 0,5 en een maximale parkeernorm van 1 parkeerplaats per 100 m² brutovloeroppervlakte opgenomen.

Voor de parkeernormen geldt, zoals ook vastgelegd in de begripsbepalingen die onderdeel uitmaken van de bestemmingsplanregels, dat de parkeernormen aangeeft wat het aantal parkeerplaatsen is dat exclusief ten behoeve van de aangegeven functie mag worden gebruikt.

Gelet op de ligging van het plangebied, met woningen aan de rand van en kapel en convict in het park, is een minimumparkeernorm voor voorzieningen wenselijk. Bovendien wordt voor de invulling van kapel en convict, hetzij kleinschalig, ingezet op publieksgerichte en culturele voorzieningen. Hiervoor is het van belang dat in ieder geval een aantal parkeerplaatsen beschikbaar zijn. De parkeerplaatsen voor kapel en convict worden gerealiseerd in de parkeerbak van kavel 2.

Tevens is in voorliggend bestemmingsplan de regel opgenomen dat parkeerplaatsen slechts gerealiseerd en gebruikt mogen worden ten behoeve van de in het plangebied gevestigde functies en de bezoekers daarvan. Het realiseren van een aantal parkeerplaatsen groter dan overeenkomstig de normen, ten behoeve van openbaar gebruik van functies buiten het plangebied, is derhalve niet toegestaan.

7.4.1 Mobiliteits Aanpak Amsterdam 2030: Amsterdam Aantrekkelijk Bereikbaar     

In de MobiliteitsAanpak Amsterdam 2030: Amsterdam Aantrekkelijk Bereikbaar wordt geschetst hoe de gemeente Amsterdam de stad in de toekomst goed bereikbaar wil houden. Amsterdam staat de komende jaren voor de uitdaging om meer bewoners, banen en bezoekers op te vangen. Hierdoor is ook een verder groei van de mobiliteit noodzakelijk. Het openbaar vervoer speelt hierin een belangrijke rol.

Het openbaar vervoer houdt ook in de toekomst een belangrijke functie om de dichtbevolkte stad goed te laten functioneren. Met de groeiende regio en de toenemende woon/werkafstanden wordt het belang van het regionaal openbaar vervoer (trein) alleen maar groter. Het stedelijk openbaar vervoer (tram, bus, metro) krijgt – vooral buiten de spits – steeds meer een functie voor toeristen en andere bezoekers van de binnenstad. Dit gebruik zal naar verwachting toenemen. Binnen de spits heeft het stedelijk openbaar vervoer een belangrijke rol in het aan- en afvoeren van reizigers naar en van de treinstations. Ook Amsterdammers die zich over langere afstanden binnen de stad verplaatsen blijven afhankelijk van goed stedelijk openbaar vervoer. In de aansturing van het openbaar vervoer door de overheid (het Rijk voor het spoor en de Vervoerregio Amsterdam voor het stads- en streekvervoer) vraagt deze veranderende situatie in combinatie met schaarsere middelen om duidelijk andere keuzes.

De groei van werkgelegenheid en hoger onderwijs concentreert zich rond knopen als de Zuidas. Het gaat vooral om spitsverplaatsingen over steeds grotere afstanden. Gezien de grote reizigersaantallen zal vooral de trein in combinatie met de metro de groei moeten opvangen. Met aantrekkelijk ingerichte looprouter kan lopen een groter aandeel in het natransport krijgen. Het stedelijk openbaarvervoer en in bescheiden mate de fiets zorgt voor de rest van het natransport.

7.4.2 Openbaar vervoer in voorliggend bestemmingsplan     

Het onderhavige plangebied is zeer goed bereikbaar met het openbaar vervoer. Het plangebied ligt op enkele minuten lopen van station Amsterdam Zuid en ook station RAI ligt in de nabijheid. Voor beide stations geldt dat het gaat om trein- én metroverbindingen Verder zijn er zowel tram- als busstops in de directe nabijheid.

Met de bouw van Zuidasdok investeren zowel het Rijk als de gemeente Amsterdam in verdere verbetering van de bereikbaarheid én kwaliteit van het gebied, ook op het gebied van openbaar vervoer. Met de aanlanding van de Noord/Zuidlijn en de vernieuwde Amstelveenlijn zal bovendien het aantal reizigers dat via station Amsterdam Zuid van en naar Amsterdam reist enorm groeien. Tramlijn 5 bedient Beethoven met een halte ter hoogte van de Prinses Irenestraat. Ook rijden er enkele bussen, met een halte ter hoogte van de Prinses Irenestraat en Beethovenstraat.

7.5.1 Meerjarenplan Fiets 2012-2016     

De fiets is niet meer weg te denken uit Amsterdam. De afgelopen 20 jaar is het gebruik van de fiets door Amsterdammers spectaculair gegroeid; het aantal fietsritten is met meer dan 40 procent toegenomen. Deze ontwikkeling wordt door de gemeente aangemoedigd want de fiets neemt in verhouding tot andere vervoerswijzen weinig ruimte in en is bovendien zeer milieuvriendelijk. Toch is het aantal fietsvoorzieningen de afgelopen jaren achtergebleven bij de ontwikkeling van de fiets als vervoersmiddel. Dit was reden voor de Gemeenteraad om op 19 december 2012 het Meerjarenplan Fiets 2012 – 2016 vast te stellen. Dit plan bevat een aantal maatregelen en voornemens om de fietsvoorzieningen in Amsterdam weer op peil te krijgen.

Het Meerjarenplan Fiets 2012 – 2016 kent een tweedeling tussen maatregelen tot en met 2016 en maatregelen tot en met 2020. Voor wat betreft Zuidas voorzien de planmaatregelen tot en met 2016 onder andere in het voornemen om bij station Amsterdam Zuid een nieuwe inpandige fietsenstalling te bouwen die plaats biedt aan 3.000 fietsen, ter vervanging van de fietsenrekken die worden verwijderd in verband met de bouwwerkzaamheden aan de ondertunneling van de A10. De maatregelen tot en met 2020 kennen zelfs het voornemen om de capaciteit bij station Amsterdam Zuid te vergroten tot ruim 8.000 fietsen.

De ondergrondse fietsparkeergarage onder het Mahlerplein is in juli 2016 geopend en biedt stallingsruimte voor 3.000 fietsen. Deze fietsparkeergarage vervangt 1.500 fietsparkeerplaatsen op maaiveld. Inmiddels is begonnen met de bouw van de ondergrondse fietsparkeergarage bij de Vijfhoek, die ruimte biedt voor 3.500 fietsen. Naar verwachting wordt de fietsparkeergarage onder de Vijfhoek in 2018 opgeleverd.

7.5.2 Fietsparkeren     

Om de openbare ruimte (het park) te ontlasten wordt voor fietsparkeren voorgeschreven dat parkeren inpandig dient te worden opgelost. Om te voorkomen dat fietsen in de openbare ruimte worden gestald, is een goede bereikbaarheid van de fietsparkeervoorzieningen op maaiveldniveau van belang. Voor de normen voor fietsparkeerplaatsen wordt verwezen naar de normen die de (concept) Nota Parkeernormen Fiets en Scooter stelt. Aangezien de Nota ten tijde van het in procedure brengen van voorliggend bestemmingsplan nog niet bestuurlijk is vastgesteld, zijn de normen uit deze Nota als bijlage bij de regels van voorliggend bestemmingsplan gevoegd. De Nota is, na vaststelling, voor fietsparkeren een bindend document. Ten aanzien van scooterparkeren zijn de normen in de Nota als richtlijn (niet-bindend) opgenomen. De reden hiervan is dat de gemeente in de aankomende tijd meerdere maatregelen neemt ten aanzien van het gebruik van scooter (invoering van milieuzones en helmplicht) waardoor het niet te voorzien is welke effecten dit heeft op de ontwikkeling van het scooterverkeer. Daarom zijn de normen voor scooterparkeren nu niet-bindend. In voorliggend bestemmingsplan is derhalve slechts ten aanzien van fietsparkeren een afdwingbare parkeernorm voorgeschreven.

De Nota Parkeernormen Fiets en Scooter ziet in beginsel op nieuwbouw. Bij bestaande bouw, de in het plangebied gelegen gemeentelijke monumenten kapel en convict, is de Nota niet van toepassing. Bij kapel en convict bestaat de verplichting om inpandig in fiets- en scooterparkeerplaatsen te voorzien dan ook niet. Fietsparkeerplekken zijn in de openbare ruimte voorzien. Scooters zijn in het Beatrixpark niet toegestaan.

7.5.3 Fietsverkeer in voorliggend bestemmingsplan     

Vrijwel het gehele openbare gebied in Beethoven is voor voetgangers en fietsers toegankelijk. Dit geldt ook voor het plangebied van voorliggend bestemmingsplan. Deelgebied Beethoven zal dankzij de ligging tussen station Amsterdam Zuid en het Beatrixpark en de fietsverbinding tussen RAI en station Amsterdam Zuid veel voetgangers en fietsers zien passeren. Door de ontwikkeling van de Zuidas en de groei van station Amsterdam Zuid zullen de fietsstromen met herkomst en bestemming Zuidas verder groeien.

Vooropgesteld regelt voorliggend bestemmingsplan, de exacte ligging van de fietspaden niet. Binnen de verschillende bestemmingen zijn fietspaden wel toegestaan. Desondanks wordt in het navolgende ingegaan op de totstandkoming en besluitvorming omtrent fietspaden in het deelgebied Beethoven.

Afbeelding: voorziene eindsituatie. Het middenpad wordt na gereedkomen van het het zuidelijke fietspad heroverwogen (conform motienr. 84/2014). Voor het zuidelijke fietspad zijn meedere varianten mogelijk, de besluitvorming hierover vindt in een ander kader plaats.

Besluitvorming met betrekking tot fietspaden

Met de realisatie van kavel 3 (zijnde het kantoor van Stibbe als onderdeel van de eerste fase) is de hoofdroute voor fietsers verschoven. De fietsroute is verlegd naar de Prinses Irenestraat. Het is belangrijk dat de ligging van het fietspad bij Beethoven goed aansluit op de omgeving. De plan- en besluitvorming daarover doorloopt een separaat traject. Vanwege de grote voetgangers- en fietsstromen naar het St. Nicolaaslyceum en naar station Amsterdam Zuid is het belangrijk dat het kruispunt Beethovenstraat – Prinses Irenestraat veilig wordt ingericht. Bij de voorgenomen aanpassing wordt dit verder geconcretiseerd. De bestaande fietstunnel onder de Beethovenstraat door blijft bestaan.

• Raadsbesluit wegonttrekking fietspad Beethoven en motie 'olifantenpad'

Bij eerder genomen raadsbesluit (d.d. 13 maart 2013) tot wegonttrekking van het fietspad in Beethoven is een motie Van Lammeren, Schimmelpennink, Evans-Knaup en Alberts, nr. 150/2013, aangenomen. In deze motie is gevraagd een extra fietsmogelijkheid (het zgn. 'olifantenpad') door het gebied Beethoven en tussen de toekomstige kantoorgebouwen Stibbe en AkzoNobel te onderzoeken, deze fietsmogelijkheid op te nemen in het maaiveldontwerp en zo goed mogelijk aan te laten sluiten op het fietstunneltje en te laten passen binnen de Co creatie. Tevens is gevraagd de leden van de Co creatie Beatrixpark hierbij te betrekken en de raad hierover te berichten.

• Afdoening motie 'olifantenpad'

Op de vergadering van de raadscommissie BWK van 4 december 2013 en op de vergadering van de Gemeenteraad van 22 januari 2014, is de Gemeenteraad geïnformeerd over de uitkomst van het ontwerp Co creatie Beatrixpark inclusief het ontwerpproces van de fietsroute door het gebied met de leden van de Co creatie. Tevens is de afdoening van de motie over het 'olifantenpad' besproken.

In verband met de veiligheid is aan de raadscommissie en de Gemeenteraad voorgelegd om geen 'olifantenpad' maar een volwaardige fietsroute aan te leggen door het gebied en hierbij de voorkeursvariant 3B als uitgangspunt te nemen en deze nader uit te werken. Bij deze nadere uitwerking wordt onderzocht of de fietsroute tussen Stibbe en AkzoNobel technisch mogelijk is. De Gemeenteraad heeft ingestemd met de afdoening van de motie.

• Nadere uitwerking van het fietspad

De fietsroute en met name de ligging hiervan tussen de gebouwen is in een aantal ontwerpsessies besproken met de verkeerskundigen van stadsdeel Zuid en DRO (thans R&D), het St. Nicolaaslyceum, Stibbe en AkzoNobel en hun architecten (van de gebouwen Stibbe en AkzoNobel), de landschapsarchitect en stedenbouwkundige van DRO en de Fietsersbond. Door het ontwerp van het maaiveld aan te passen ontstaat er meer ruimte en kan de fietsroute goed ingepast worden tussen Stibbe en AkzoNobel. De route is ook technisch uitvoerbaar.

De fietsroute is ook besproken op een buurtoverleg en in de Verkeerscommissie. De Verkeerscommissie kan zich in principe vinden in het ontwerp maar had nog wel wat inhoudelijke opmerkingen zoals over de kleur van het fietspad etc. De opmerkingen van de Verkeerscommissie zijn meegenomen in het definitief ontwerp van de route.

De meerderheid van de aanwezigen op het buurtoverleg gaf aan zich eveneens te kunnen vinden in de route. Stibbe en AkzoNobel maken zich – in verband met de beperkte fysieke ruimte tussen de gebouwen- zorgen over de veiligheid van hun toekomstige medewerkers als tussen hun gebouwen een fietspad komt. Om juist de veiligheid te waarborgen voor alle gebruikers in het gebied heeft Goudappel Coffeng geadviseerd een volwaardige fietsroute aan te leggen die voldoet aan de verkeerstechnische eisen. In het ontwerpteam fietsroute (de architecten van de gebouwen Stibbe en AkzoNobel maakten deel uit van het ontwerpteam) is ook gekeken naar de fysieke inpasbaarheid en de veiligheid van de route tussen AkzoNobel en Stibbe. Door het maaiveld rondom gebouw Stibbe aan te passen is er meer ruimte ontstaan om naast een fietsroute een brede zone voor voetgangers te creëren. Bij gebouw Stibbe (op de hoek met de Beethovenstraat) worden ter afscheiding van het fietspad zitelementen aangebracht zodat voetgangers ter hoogte van deze plek niet verrast worden door fietsers. Voetgangers worden geleid naar een andere plek – met beter zicht op fietsers- om over te steken. Daarnaast wordt het fietspad in een rode kleur uitgevoerd en worden fietstegels op het fietspad aangebracht zodat het fietspad duidelijk zichtbaar is. Verder wordt de loopstroom van voetgangers van en naar gebied Beethoven vanaf station Amsterdam Zuid samen met Zuidasdok nog nader onderzocht.

Er is ook gekeken of de route tussen St. Nicolaaslyceum en Stibbe ingepast kan worden. Voor een route tussen Stibbe en St. Nicolaaslyceum is niet gekozen vanwege de veiligheid van de leerlingen van het St. Nicolaaslyceum die het plein tussen de gebouwen gebruikt als schoolplein. Ook door de aanwezigheid van roosters van de ondergrondse parkeergarage op het maaiveld, de noodzaak van planten van bomen op deze plek ten behoeve van een goed windklimaat voor de school en de aanwezigheid van twee hellingbanen langs Stibbe en St. Nicolaaslyceum is het realiseren van een fietspad op deze plek kwalitatief niet inpasbaar.

• Toekomstige situatie

In de toekomst zal, na gereedkomen van Zuidasdok, ook een fietsroute aan de zuidzijde van Beethoven (langs de A10) worden aangelegd. Conform de aangenomen motie (nr. 84/2014, Van Drooge en Van der Ree) in de Gemeenteraad van 22 januari 2014 wordt de route van het (midden)fietspad als onderdeel van het Uitvoeringsbesluit Beethoven opnieuw overwogen, zodra het Hoofdnet Fiets aan de zuidkant van het Beatrixpark is gerealiseerd.

In 2016 heeft de Gemeenteraad ingestemd met een voorinvestering om de mogelijkheid van realisatie van de Daklaan te onderzoeken. Met de definitieve inrichting van het Beatrixpark wordt rekening gehouden met deze Daklaan. Voorliggend bestemmingsplan maakt fietspaden mogelijk, maar schrijft de situering hiervan niet voor.

Met het bovenstaande is in dit bestemmingsplan voor zover relevant rekening gehouden. Het bestemmingsplan biedt voor de gronden waarop het betrekking heeft de randvoorwaarden om aan de uitgangspunten invulling te geven.

8.2.1 Algemeen     

Wanneer een nieuw (of herzien) bestemmingsplan het mogelijk maakt geluidgevoelige bebouwing in de geluidzone van een (spoor)weg of industrieterrein te realiseren, is een akoestisch onderzoek naar de geluidbelasting van een industrieterrein of spoor(weg) op geluidsgevoelige bebouwing noodzakelijk.

Indien de door de Wgh aangegeven voorkeursgrenswaarde voor geluidbelasting wordt overschreden, kan een hogere waarde (ontheffing op de geluidsbelasting) worden verleend door het College van burgemeester en wethouders (en in een aantal gevallen Gedeputeerde Staten). Wanneer sprake is van meerdere relevante geluidsbronnen, kan slechts een hogere waarde worden vastgesteld voor zover de gecumuleerde geluidbelasting niet leidt tot een onaanvaardbare geluidbelasting (artikel 110a, zesde lid, van de Wgh en artikel 1.5 van het Besluit geluidhinder (Bgh). Verder dient, in het geval van ontheffing op de geluidbelasting, de binnenwaarde worden gewaarborgd door het eventueel toepassen van gevelmaatregelen.

8.2.2 Wegverkeergeluid     

Op grond van artikel 74 van de Wgh bevinden zich langs alle wegen van rechtswege geluidzones waarbinnen de geluidbelasting als gevolg van de weg aan het gestelde in de wet dient te worden getoetst. Dit geldt niet voor wegen:

• die zijn gelegen binnen een als woonerf aangeduid gebied, of

• waarvoor een maximumsnelheid van 30 km per uur geldt.

De breedte van de geluidzone is afhankelijk van het aantal rijstroken.

Tabel Breedte van geluidzones langs autowegen in stedelijk gebied, Bron: artikel 74 van de Wet geluidhinder 

^{a. buitenstedelijk gebied: gebied buiten de bebouwde kom alsmede, voor de toepassing van de hoofdstukken VI (zones langs wegen) en VII (zones langs spoorwegen) voor zover het betreft een autoweg of autosnelweg als bedoeld in het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990, het gebied binnen de bebouwde kom, voor zover liggend binnen de zone langs die autoweg of autosnelweg.}

In artikel 76 van de Wgh is geregeld dat bij vaststelling of herziening van een bestemmingsplan de wettelijke voorkeursgrenswaarden van de artikelen 82 (bij nieuwbouw) en 100 (in geval het bestemmingsplan voorziet in een reconstructie van een weg) van de Wgh in acht moeten worden genomen.

Indien de voorkeursgrenswaarde wordt overschreden kan nieuwbouw van geluidgevoelige bestemmingen worden gerealiseerd indien de waarde niet hoger is dan de maximaal toelaatbare hogere waarde dan de voorkeursgrenswaarde en mits deze hogere waarde kan worden verleend (zie paragraaf 8.2.5).

Naast bovengenoemde buitenwaarden zijn er in de Wgh tevens maxima gesteld aan binnenwaarden. Toetsing daaraan vindt plaats in het kader van de verlening van en omgevingsvergunning voor bouwen.

Tabel: Geluidhindernormen wegverkeer bij nieuwbouw

Op basis van artikel 110g van de Wgh mag er op de geluidbelasting vanwege een weg, op de gevel van woningen of andere geluidgevoelige bestemmingen, een aftrek worden toegepast in verband met het stiller worden van het verkeer in de toekomst.

De aftrek bedraagt maximaal (artikel 3.4 van het Reken- en meetvoorschrift geluidhinder 2012):

• 2 dB voor wegen waarvoor de representatief te achten snelheid van lichte motorvoertuigen 70 km/uur of meer bedraagt;

• 5 dB voor overige wegen;

• 0 dB in het geval de geluidbelasting wordt gebruikt voor de bepaling van de gevelisolatie (overeenkomstig het Bouwbesluit 2012) of het de binnenwaarde betreft.

8.2.3 Spoorweggeluid     

Op grond van artikel 106b van de Wgh bevinden zich van rechtswege langs alle spoorwegen geluidzones waarbinnen de geluidbelasting als gevolg van de spoorweg aan het gestelde in de wet dient te worden getoetst.

<sub>a. delen van het gebouw die niet zijn bestemd voor geluidsgevoelige onderwijsactiviteiten maken voor de toepassing van deze wet geen deel uit van een onderwijsgebouw

b. algemene, categorale en academische ziekenhuizen, evenals verpleeghuizen

c. verzorgingstehuizen, psychiatrische inrichtingen, medische centra, poliklinieken en medische kleurerdagverblijven</sub>

8.2.4 Swung-1     

In hoofdstuk 11 van de Wet milieubeheer is Swung-1 (Samen Werken in de Uitvoering van Nieuw Geluidbeleid - deel 1) opgenomen. Op grond hiervan worden voor rijksinfrastructuur geluidproductieplafonds vastgesteld. Deze cijfers zijn samen met de bijbehorende brongegevens opgenomen in het digitaal raadpleegbaar openbaar geluidregister. Met de productieplafonds wordt een maximum gesteld aan het geluid dat door de betreffende infrastructuur mag worden geproduceerd. De bijbehorende brongegevens zijn de grondslag voor de op grond van de Wgh uit te voeren berekeningen van het te verwachten geluid ter plaatse van geluidgevoelige functies. Concreet betekent dit dat de beheerder door de invoering van de geluidsproductieplafonds ieder jaar moet nagaan of het geluidsproductieplafond niet wordt overschreden op zogenaamde referentiepunten (rekenpunten welke liggen op 50 meter afstand van de weg op vier meter hoogte). Bij aanpassingen aan de weg moet worden onderzocht of deze aanpassing zorgt voor een overschrijding van het geluidsproductieplafond. Als dat het geval is moet worden onderzocht welke maatregelen nodig zijn om deze overschrijding ongedaan te maken. Wanneer dit niet mogelijk blijkt te zijn kan ook het geluidsproductieplafond worden verhoogd.

8.2.5 Hogere waarden     

Indien de voorkeursgrenswaarde wordt overschreden kan een geluidgevoelige functie worden gerealiseerd indien een hogere waarde is verleend tot de maximale toelaatbare waarde voor geluidbelasting. Voorwaarde voor een hogere waarde is in ieder geval dat het toepassen van maatregelen gericht op het terugbrengen van de geluidbelasting onvoldoende doeltreffend is of overwegende bezwaren van stedenbouwkundige, verkeerskundige, landschappelijke of financiële aard een rol spelen.

Wanneer de maximale toelaatbare waarde voor geluidbelasting wordt overschreden, biedt de Wgh de mogelijkheid woningen te realiseren met aan de betreffende zijde(n) een dove gevel (een gevel zonder te openen delen of met slechts incidenteel te openen delen). Ook is het in een dergelijke situatie mogelijk een zogeheten vliesgevel te realiseren. Daarmee wordt bereikt dat op de daadwerkelijke gevel, inclusief de te openen delen, sprake is van een toelaatbare geluidbelasting. De geluidwaarde binnen de woningen (binnenwaarde) dient in alle gevallen te voldoen aan de in het Bouwbesluit 2012 neergelegde norm.

8.2.6 Cumulatie     

Bij blootstelling aan verschillende geluidbronnen tegelijk (bijv. spoor en weg) moeten de bronnen eerst bij elkaar worden opgeteld voordat een hogere waarde kan worden vastgesteld. De Wgh geeft voor een dergelijk cumulatieve geluidbelasting geen aparte grenswaarden en evenmin een standaard toetsingsmethode. Wel moet worden gemotiveerd op welke wijze het bevoegd gezag rekening houdt met deze samenloop (cumulatie). Overigens speelt het vraagstuk van de cumulatieve geluidbelasting alleen als voor één of meer van de geluidbronnen een hogere waarde wordt gevraagd. Indien een woning zich in de invloedssfeer bevindt van twee wegen, die elk onder de voorkeursgrenswaarde blijven, dan bestaat er geen plicht tot het berekenen van de cumulatieve geluidwaarde.

Conform het gemeentelijk geluidbeleid is er sprake van een onaanvaardbare geluidbelasting als de gecumuleerde geluidbelasting meer dan 3 dB hoger is dan hoogste van de maximum toelaatbare ontheffingswaarden (gecumuleerde geluidbelasting). Op plaatsen waar dit wordt geconstateerd zijn woningen alleen mogelijk indien dove gevels of gebouwgebonden geluidschermen worden toegepast.

8.3.1 Amsterdams Geluidsbeleid 2016, hogere waarde Wet geluidhinder     

In juli 2016 heeft het College van burgemeester en wethouders het 'Amsterdams Geluidbeleid 2016, hogere waarde Wet geluidhinder' vastgesteld. Het uitgangspunt van het beleid is dat iedere woning een stille zijde moet hebben. Een stille zijde is een zijde waarbij de voorkeurswaarde (in ieder geval ter plaatse van te openen ramen en/of deuren) van de Wet geluidhinder (Wgh) niet wordt overschreden. Aan de stille zijde worden bij voorkeur de slaapkamers gesitueerd, zodat met open raam of deur geslapen kan worden. Alleen ingeval van overwegende bezwaren van stedenbouwkundige, vervoerskundige, landschappelijke of financiële aard kan worden afgeweken van dit principe.

8.3.2 Bouwfase     

De realisatie van het project Zuidasdok zal tijdelijk zorgen voor overlast, waaronder begrepen geluidoverlast. De bouw van het project Zuidasdok is erop gericht dat het gebied als een 'complete stad in elke fase' wordt beleefd. Er wordt dan ook gebouwd met respect voor de omgeving. De bouw dient uiteraard te voldoen aan wet- en regelgeving en er worden aanvullende eisen gesteld over de maximaal toegestane hinder. Verder is de aannemer van het bouwcontract al in de aanbestedingsfase uitgedaagd om met creatieve oplossingen te komen om de hinder voor de omgeving zoveel mogelijk te beperken.

Bouwwerkzaamheden veroorzaken altijd geluid en trillingen, vooral bij het inbrengen van funderingspalen, dam- en diepwanden. Met name voor de tunnels moeten, veel funderingspalen worden aangebracht. De geluid- en trillinghinder moet altijd binnen de wettelijke kaders blijven en daarnaast krijgt de aannemer van het bouwcontract aanvullende eisen opgelegd, bijvoorbeeld ten aanzien van niet-geluidsgevoelige bestemmingen zoals bijvoorbeeld de kantoren en hotels. Om het verkeersnetwerk overdag in stand te kunnen houden is het mogelijk nodig om ook tijdens de nacht te werken. Dat kan geluidhinder tijdens de nacht betekenen.

Vergunningplichtige bouwactiviteiten moeten voor het geluid van bouw- en sloopwerkzaamheden voldoen aan het toetsingskader van het Bouwbesluit 2012. Het Bouwbesluit stelt eisen aan de geluidniveaus vanwege bouw- en sloopwerkzaamheden op geluidgevoelige gebouwen en terreinen. Als uitgangspunt wordt gehanteerd dat bouw- en sloopwerkzaamheden op werkdagen en op zaterdag tussen 07:00 en 19:00 uur worden uitgevoerd. Het bevoegd gezag, de vergunningverlener, kan van deze eisen ontheffing verlenen mits bij de uitvoering gebruik wordt gemaakt van de best beschikbare technieken. Als handvat aan het bevoegd gezag voor het behandelen van verzoeken om ontheffing heeft de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied op 19 februari 2013 (met erratum van 25 april 2013) een 'Richtlijn Bouwlawaai' opgesteld.

Het Bouwbesluit bevat tevens voorschriften met betrekking tot trillingen voor geluidgevoelige bestemmingen. De aannemer van het bouwcontract moet deze voorschriften ook naleven voor niet-geluidgevoelige bestemmingen tussen Amstel en Schinkel.

8.4.1 Geluidsbelasting vanwege de Rijksweg A10     

Met de realisatie van Zuidasdok wordt de A10 Zuid ter plaatse van het centrum van de Zuidas ondergronds gebracht. Ook worden geluidschermen gerealiseerd. Naast de wettelijk verplichte geluidschermen worden ook extra geluidschermen geplaatst. Zie onderstaande afbeelding. In blauw (4 meter hoog) en rood (6 meter hoog) aangegeven zijn de schermen zoals opgenomen in het tracébesluit Zuidasdok. Deze schermen hebben een hoogte op basis van de wettelijke normering, conform de zogeheten doelmatigheidseisen en zijn verder opgehoogd ter verdere verbetering van de geluidsituatie. In bruin zijn de extra schermen aangegeven. Deze hebben een hoogte van 3 meter.

Op de A10 zal op basis van het Tracébesluit Zuidasdok ook geluidreducerend dubbellaags ZOAB (Zeer Open Asfaltbeton) worden aangelegd. Desondanks worden binnen het bestemmingsplangebied de voorkeurswaarden voor geluid afkomstig van de A10 plaatselijk overschreden.

Kavel 2 (bestemming Wonen - 1) kan zonder dove gevels worden gerealiseerd, ook zonder de afschermende werking van de nog te realiseren gebouwen van kavel 6&7 (bestemming Wonen - 2). Kavel 6&7 schermt kavel 2 overigens nagenoeg niet extra af van het A10 geluid. Wel is voor kavel 2 het vaststellen van hogere waarden tot maximaal 53 dB noodzakelijk.

Bij kavel 7 (oostkant van bestemming Wonen - 2) dienen deels dove gevels te worden toegepast. Daarnaast is de vaststelling van hogere waarden tot en met 53 dB benodigd.

8.4.2 Geluidssituatie tot voltooiing Zuidasdok     

Het niveau van het wegverkeergeluid tot aan de oplevering van de tunnel en de geluidschermen die in het kader van het project Zuidasdok worden gerealiseerd zal afwijken van de geluidsituatie na voltooiing. Enerzijds zal in eerste instantie de wegverbreding die gepaard gaat met Zuidasdok (6 rijbanen per rijrichting) nog niet zijn gerealiseerd, wat een betekent dat de geluidbron minder decibel produceert. Anderzijds zullen de tunnel en de schermen, als zijnde geluidbeperkende maatregelen, in eerste instantie nog niet voltooid zijn. Op grond van de Wet geluidhinder en de Wet milieubeheer mag met de inwerkingtreding van het Tracébesluit Zuidasdok worden uitgegaan van de geluidsituatie zoals deze zal zijn na voltooiing van het project Zuidasdok.

Geluid bouwverkeer Zuidasdok

Het project Zuidasdok genereert het nodige bouwverkeer. In het kader van het project (en het Tracébesluit Zuidasdok) wordt zeer veel aandacht geschonken aan het beperken van de hinder die onontkoombaar samenhangt met de bouw.

Het grootste deel van het te verwachten bouwverkeer hangt samen met de ruwbouw van de tunnels. Daarmee is een periode van drie tot vijf jaar gemoeid. Tijdens die periode is sprake van intensief transport van grond en andere materialen. Omdat de afvoer van grond en de aanvoer van materialen over langere afstand plaats moet vinden is de A10 Zuid de belangrijkste aan- en afvoerroute over de weg. Gezien de bouwlocatie rijdt het grootste deel van het wegtransport naar en via de A10 Zuid. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de op- en afritten van de S108 en S109.

Op basis van een beschouwing van verschillende bouwscenario's, voorafgaand aan de gunning van het project is bij een worst-case benadering uitgegaan van maximaal 25 vrachtwagens per uur per wegvak. Dit aantal geldt voor de periodes met het meest intensieve gebruik. Van deze verwachte maximale intensiteit zal sprake zijn gedurende een periode van in totaal een half tot een heel jaar. Daarbij moet worden aangetekend dat deze intensiteiten niet voor alle wegen in dezelfde periode aan de orde zullen zijn. Op grond hiervan kan worden geconcludeerd dat het bouwverkeer dat samenhangt met de realisatie van het project Zuidasdok niet een zodanige omvang heeft dat sprake zal zijn van een onaanvaardbare situatie.

8.4.3 Geluidsbelasting vanwege stedelijk wegennet     

Vanwege de Beethovenstraat wordt de voorkeursgrenswaarde (48 dB) op een enkele locatie overschreden. Geluidbeperkende maatregelen in de vorm van geluidschermen zijn hier, evenals langs de meeste binnenstedelijke wegen elders, redelijkerwijs niet toepasbaar. Ter plaatse van kavel 2 (Wonen - 1) zijn daarom hogere waarden tot en met 50 dB benodigd. Kavel 6&7 (bestemming Wonen - 2) voldoet geheel aan de voorkeursgrenswaarde. De maximale ontheffingswaarden worden nergens overschreden. Daarom zijn geen dove gevels nodig ten gevolge van de geluidbelasting van de Beethovenstraat.

Ten aanzien van geluid dat afkomstig is van de Beethovenstraat, kan met geluidreducerend asfalt overal worden voldaan aan de voorkeursgrenswaarde. Echter gezien het geringe aantal locaties waar de geluidbelasting boven de voorkeursgrenswaarde komt, is de aanleg van geluidreducerend asfalt in deze situatie financieel niet doelmatig.

Het beperken van de snelheid is ook een mogelijkheid om het verkeerslawaai te beperken. Een snelheidsverlaging is echter niet aan de orde omdat in stedelijke verkeersplannen niet is voorzien in een snelheidsverlaging op de wijkontsluitingswegen en dit wegens onder andere de bereikbaarheid door alarmdiensten niet wenselijk is.

Het terugdringen van het verkeer leidt eveneens tot onvoldoende geluidreductie. Voor een geluidreductie van 5 dB bijvoorbeeld zou het verkeer tot ongeveer een derde van de oorspronkelijke verkeersintensiteiten moeten worden verminderd. Verkeersplannen van onder meer de gemeente voorzien hier niet in.

Vanwege de Strawinskylaan treedt een geluidbelasting van maximaal 47 dB op. Er wordt aldus overal voldaan aan de voorkeursgrenswaarde (48 dB). Er zijn in relatie tot de Strawinskylaan dan ook geen hoger waarden benodigd.

8.4.4 Geluidbelasting vanwege het spoor     

Ten aanzien van spoorweglawaai wordt de voorkeursgrenswaarde (55 dB) plaatselijk overschreden Vanwege spoorweglawaai zijn echter nergens dove gevels benodigd. Ter plaatse van kavel 2, zonder de aanwezigheid van kavels 6 en 7, wordt de voorkeursgrenswaarde op een enkele locatie overschreden. Er zijn hogere waarden benodigd tot en met 57 dB. Kavels 6 of 7 schermen kavel 2 dusdanig af, dat na realisatie van kavel 6&7 ter plaatse van kavel 2 overal aan de voorkeursgrenswaarde wordt voldaan.

Voor kavels 6&7 zijn op basis van de berekeningsresultaten ter plaatse van de bouwvlakcontouren hogere waarden tot en met 62 dB benodigd.

Ten aanzien van metrolawaai wordt de voorkeursgrenswaarde (48 dB, de metrolijnen zijn niet aangewezen als spoorlijnen en moeten daarom bij de toepassing van de Wet geluidhinder worden behandeld als zijnde een weg) plaatselijk overschreden.

Ter plaatse van kavel 2 wordt de voorkeursgrenswaarde zonder de aanwezigheid van kavels 6&7 overschreden. Er zijn hogere waarden benodigd tot en met 54 dB. Voor kavels 6&7 zijn op basis van de berekeningsresultaten hogere waarden tot en met 59 dB benodigd. De maximale hogere geluidwaarden worden niet overschreden. Vanwege metrolawaai zijn daarom nergens dove gevels benodigd.

8.4.5 Cumulatie van geluid     

De gecumuleerde geluidbelasting op de gevel van een woning mag ten hoogste 63 dB bedragen. Deze geluidbelasting treedt alleen op ter plaatse van de zuidzijde van kavel 7. Er zijn op basis van de gecumuleerde geluidbelastingen geen extra maatregelen benodigd.

8.4.6 Stille zijde     

Het gemeentelijk beleid kent als uitgangspunt dat elke woning een stille zijde dient te hebben. Deze eis in in de bestemmingsplanregels overgenomen. In de situatie dat woningen tweezijdig zijn georiënteerd (type doorzonwoningen) beschikken alle woningen binnen het plangebied over ten minste een stille zijde. Indien woning eenzijdig zijn georiënteerd dienen aan de woningen, die zijn gelegen aan gevels met een hogere waarde, aanvullende gebouwmaatregelen te worden getroffen, bijvoorbeeld (verglaasde) balkons of loggia’s.

9.2.1 Wet Milieubeheer (Wet luchtkwaliteit)     

Op 15 november 2007 is de Wet luchtkwaliteit in werking getreden. Ingevolge deze wet is de specifiek op luchtkwaliteit betrekking hebbende titel 5.2 in de Wet milieubeheer (Wm) opgenomen, waarin luchtkwaliteitseisen zijn vastgelegd. De kern van deze regeling wordt gevormd door een landelijke programmatische aanpak, die ervoor zorgt dat, in de meeste gevallen, niet meer per project aan luchtkwaliteitsnormen hoeft te worden getoetst.

Ingevolge artikel 5.16, eerste lid, van de Wm kan een bestemmingsplan dat gevolgen kan hebben voor de luchtkwaliteit, worden vastgesteld indien (samengevat) aannemelijk is gemaakt dat als gevolg van de uitvoering van hetgeen het bestemmingsplan mogelijk maakt:

• (waarschijnlijk) geen sprake is van een overschrijding van een in bijlage 2 van de wet opgenomen grenswaarde;
• de concentratie in de buitenlucht van de desbetreffende stof per saldo verbetert of tenminste gelijk blijft of bij een beperkte toename van de concentratie van de desbetreffende stof, door een met het bestemmingsplan samenhangende maatregel of optredend effect, de luchtkwaliteit per saldo verbetert;
• geen sprake is van het in betekenende mate (ibm) bijdragen aan de concentratie in de buitenlucht van een stof waarvoor in bijlage 2 een grenswaarde is opgenomen;
• deze uitoefening is genoemd of beschreven in, dan wel betrekking heeft op, een ontwikkeling of voorgenomen besluit welke is genoemd of beschreven in, dan wel past binnen of in elk geval niet in strijd is met het vastgesteld programma (te weten het NSL, waarover later meer).

Het hierboven gestelde is niet relevant indien hetgeen het bestemmingsplan mogelijk maakt is beschreven in, dan wel betrekking heeft op een ontwikkeling die is beschreven in het vastgesteld Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL). Voor de in dit programma opgenomen ontwikkelingen is berekend wat de effecten zijn op de luchtkwaliteit. Vervolgens is in het programma een pakket maatregelen opgenomen waarmee de negatieve gevolgen van deze ontwikkelingen worden gecompenseerd.

Grenswaarden

In bijlage 2 van de Wm zijn de grenswaarden, plandrempels en alarmdrempels voor de diverse stoffen opgenomen. Voor fijn stof en stikstofdioxide zijn de belangrijkste grenswaarden in onderstaande tabel weergegeven.

Tabel 1, bijlage 2 bij de Wet milieubeheer

Bij de berekening geldt een plaatsafhankelijke aftrek voor de jaargemiddelde norm voor fijn stof. Voor Amsterdam bedraagt deze aftrek 6 µg/m³ en voor het 24-uurgemiddelde zes overschrijdingen per jaar. Met deze aftrek mag de dagnorm derhalve 41 keer worden overschreden. Bij overschrijding van de grenswaarden is het van belang of sprake is van een niet in betekenende mate-project (nibm-project). Als de bijdrage aan de jaargemiddelde concentratie van zowel fijn stof als stikstofdioxide niet groter is dan 3%, draagt een project niet in betekenende mate bij aan de concentratie in de lucht van fijn stof en stikstofdioxide. Voor nibm-projecten vindt ten aanzien van de overschrijding van luchtkwaliteitsnormen geen verdere toetsing meer plaats.

Als de bijdrage aan de jaargemiddelde concentratie van fijn stof en stikstofdioxide groter is dan 3% draagt het project in betekenende mate bij aan de concentratie in de lucht van fijn stof en stikstofdioxide. De volgende vraag is dan of het project is aangesloten bij het NSL. Als een project past binnen de omschrijving waarmee het in het NSL is opgenomen, wordt een eventueel optredende verslechtering van de luchtkwaliteit aangepakt door de maatregelen ter verbetering van de luchtkwaliteit die eveneens onderdeel uitmaken van het NSL. Aldus wordt voorkomen dat uiteindelijk sprake is van een overschrijding van de luchtkwaliteitsnormen en de luchtkwaliteit aan het vaststellen van een bestemmingsplan in de weg staat.

9.2.2 Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL)     

Ingevolge artikel 5.16, eerste lid, aanhef en onder e, van de Wm kan een bestemmingsplan van een project dat in betekenende mate bijdraagt aan de concentratie in de lucht van fijn stof en stikstofdioxide worden vastgesteld indien het project is genoemd of beschreven in, dan wel past binnen, of in elk geval niet in strijd is met het NSL.

Het NSL is gericht op het bereiken van de grenswaarden die worden overschreden (artikel 12 van de Wm). In het NSL zijn zowel nationale generieke maatregelen, als regionale maatregelen opgenomen ter verbetering van de luchtkwaliteit. Het programma benoemt en beschrijft projecten die naar verwachting worden ontwikkeld in de periode waarop het NSL betrekking heeft. Door de negatieve effecten van deze projecten op de luchtkwaliteit af te zetten tegen de positieve effecten van alle in het programma genoemde maatregelen op de luchtkwaliteit, wordt getoetst of een project past binnen het NSL. Bij een bevestigend antwoord op deze vraag vindt voor het betreffende project geen aparte toetsing aan de grenswaarden voor de luchtkwaliteit meer plaats.

Op 6 december 2016 is besloten dat het NSL tot de inwerkingtreding van de Omgevingswet (naar verwachting in 2019) van toepassing is (Besluit tweede verlenging NSL). Het project Zuidas is in het NSL opgenomen met IB-nummer 724 en wordt in het NSL getypeerd als een gemengd project. Het project Zuidas is in het NSL opgenomen.

Met voorliggend bestemmingsplan wordt voorzien in een uitbreiding van het woon- en voorzieningenprogramma met maximaal 42.000 m² bvo, met een totaal van circa 45.000 m² bvo. De programmatoevoeging maakt deel uit van het Zuidasprogramma zoals dat is aangemeld voor het NSL. Gezien het nog resterende programma voor wonen, kantoren en voorzieningen past het programma, waarin voorliggend bestemmingsplan voorziet, ruimschoots binnen de uitgangspunten van het NSL.

9.2.3 Tunnelmonden     

In het kader van een goede ruimtelijke ordening, is nader onderzoek gedaan naar de luchtkwaliteit ter plaatse van de tunnelmonden (bijlage 10). Dit neemt niet weg dat voorliggend bestemmingsplan als onderdeel van het Zuidasproject onder de werking van het NSL valt (zie paragraaf 9.2.2).

Allereerst dient opgemerkt te worden dat de vraag of maatregelen ter plaatse van de tunnelmonden noodzakelijk en doelmatig zijn, een afweging is die in het kader van het project Zuidasdok thuishoort en in dat kader is gemaakt.

Desalniettemin is de luchtkwaliteit ter plaatse van de directe omgeving van de tunnelmonden onderzocht. Uit dit onderzoek volgt dat de luchtkwaliteit ter hoogte van Beethoven voor een groot deel wordt bepaald door het wegverkeer op de noordelijke banen van de A10 (uitrijdend verkeer) en minder door het verkeer op de zuidelijke banen (inrijdend verkeer), inclusief de bijdrage uit de tunnel. Het eventueel treffen van maatregelen bij tunnelmonden heeft daardoor beperkt effect op de luchtkwaliteit in Beethoven, tweede fase. Omdat nu en in de toekomst ruim voldaan wordt aan de wettelijke grenswaarden voor de luchtkwaliteit, is het afzuigen en filteren van de verontreiniging in de tunnel niet nodig.

9.2.4 Besluit gevoelige bestemmingen (luchtkwaliteitseisen)     

Het Besluit gevoelige bestemmingen (luchtkwaliteitseisen) is in januari 2009 in werking getreden. Met dit besluit wordt beoogd de realisering van scholen en andere gevoelige bestemmingen in de nabijheid van drukke (snel)wegen tegen te gaan als op de locatie in kwestie sprake is van een (dreigende) overschrijding van de Europese normen voor luchtkwaliteit. Het besluit heeft niet tot doel om op voorhand elk risico af te dekken, maar om de meest nijpende situaties via een dwingende regeling te voorkomen.

Tot de gevoelige bestemmingen behoren scholen (voor onderwijs aan minderjarigen), kinderopvang, bejaarden-, verzorgings- en verpleegtehuizen. Achtergrond hiervan is dat het besluit is gericht op functies die specifiek bedoeld zijn voor groepen mensen die extra gevoelig zijn voor verontreinigende stoffen zijnde kinderen, ouderen en zieken.

Als een bestuursorgaan voornemens is een besluit te nemen over een gevoelige bestemming op een locatie binnen 300 meter vanaf de rand van rijkswegen (snelwegen en autowegen in beheer bij het rijk) of binnen 50 meter vanaf de rand van provinciale wegen (autowegen en overige wegen in beheer bij de provincie), dan moet het bestuursorgaan onderzoeken of op die locatie sprake is van een daadwerkelijke of een dreigende overschrijding van de grenswaarden voor zwevende deeltjes (fijn stof; PM₁₀ ) en/of voor stikstofdioxide (NO₂ ). Blijkt uit het onderzoek dat sprake is van zo'n (dreigende) overschrijding, dan mag ter plekke geen gevoelige bestemming worden gevestigd, ongeacht of het gaat om nieuwbouw ten behoeve van die gevoelige bestemming of om functiewijziging van een bestaand gebouw.

Eenmalig kan een beperkte uitbreiding van een bestaande gevoelige bestemming worden toegestaan indien die leidt tot een toename van niet meer dan 10% van het aantal personen dat ter plekke verblijft. Hierbij is niet het feitelijk aantal verblijvende personen doorslaggevend, maar het aantal personen dat rechtens ter plaatse mag verblijven.

Het bestemmingsplan maakt niet direct gevoelige bestemmingen mogelijk. Wel is het mogelijk om ter plaatse van kavel 2 en kavel 6&7 af te wijken van de regel dat geen gevoelige bestemmingen luchtkwaliteit zijn toegestaan, indien geen sprake is van (dreigende) overschrijdingen en de GGD advies heeft uitgebracht.

9.3.1 Agenda Duurzaamheid gemeente Amsterdam     

Op 11 maart 2015 heeft de Gemeenteraad de Agenda Duurzaamheid 'Duurzaam Amsterdam' vastgesteld. In het coalitieakkoord 'Amsterdam is van iedereen' heeft de verduurzaming van Amsterdam een prominente plaats gekregen. Een duurzamer Amsterdam wordt gezien als uitgangspunt voor hoe we de stad willen ontwikkelen en voor de kansen die we willen creëren. De Agenda Duurzaamheid formuleert ambities, doelen en uitwerkingsrichtingen. Ook luchtkwaliteit heeft een belangrijke plaats gekregen in de Agenda Duurzaamheid.

Amsterdam wil verder gaan dan het voldoen aan landelijke en Europese normen. De focus wordt verschoven van de 'norm' naar 'gezondheid', waarbij niet alleen de meetbare normen maar ook de gezondheidseffecten voor de individuele Amsterdammer worden bekeken.

Om de luchtkwaliteit in Amsterdam verder te verbeteren, wordt ingezet op een pakket aan maatregelen. Het gebruik van de fiets wordt gefaciliteerd door de aanleg van veilige fietsroutes en voldoende fietsenstallingen. De Agenda Duurzaamheid richt zich ook op het schoner krijgen van het gemotoriseerde verkeer in Amsterdam. De milieuzones worden strenger en het aantal oplaadpunten voor elektrische auto's blijft groeien. De ambitie is om vanaf 2025 uitstootvrij of in ieder geval zo schoon mogelijk te rijden in Amsterdam.

9.3.2 Richtlijn gevoelige bestemmingen luchtkwaliteit Amsterdam     

De Richtlijn gevoelige bestemmingen luchtkwaliteit Amsterdam is op 5 januari 2010 vastgesteld door het College van burgemeester en wethouders. Op 10 december 2013 heeft het College van burgemeester en wethouders besloten om de Gemeenteraad voor te stellen om de werking van de richtlijn uit te breiden. De Gemeenteraad heeft hiermee ingestemd, door op 22 januari 2014 de Richtlijn gevoelige bestemmingen luchtkwaliteit (inclusief een 'Afwegingskader verkeersstromen in relatie tot de gevoelige bestemmingen luchtkwaliteit') vast te stellen als aanvullend toetsingskader op de Structuurvisie Amsterdam 2040.

Uitgangspunten van de richtlijn zijn dat:

• binnen de zone van 300 meter gemeten van de rand van een snelweg en 50 meter gemeten van de rand van een provinciale weg, geen gevoelige bestemmingen worden geprojecteerd;
• bij stedelijke wegen met meer dan 10.000 motorvoertuigen (mvt) per etmaal binnen een afstand van 50 meter gemeten van de rand van de weg geen gevoelige bestemmingen in de eerstelijnsbebouwing worden geprojecteerd.

Van de onder 1 en 2 genoemde uitgangspunten kan gemotiveerd worden afgeweken indien (bijzondere) omstandigheden en belangen hiertoe aanleiding geven. Indien men vanuit projecten gevoelige bestemmingen langs drukke wegen wil realiseren dan is een advies van de Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD), afdeling Milieu en Gezondheid nodig. Daarbij is van belang dat de aan de luchtkwaliteit gerelateerde gezondheidsaspecten worden beschouwd in relatie tot alle overig spelende belangen.

Voor de omschrijving van een gevoelige bestemming wordt aangesloten bij het (landelijke) Besluit gevoelige bestemmingen luchtkwaliteit, dat als gevoelige bestemming aanduidt gebouwen geheel of gedeeltelijk bestemd of in gebruik ten behoeve van basisonderwijs, voortgezet onderwijs of overig onderwijs aan minderjarige, kinderopvang, verzorgings-, verpleeg- of bejaardentehuis.

De richtlijn heeft, evenals bij het landelijke besluit, alleen betrekking op nieuwe situaties. De richtlijn is niet van toepassing bij een uitbreiding van een bestaande gevoelige bestemming, indien de toename eenmalig is en niet meer dan 10% van het aantal daar reeds verblijvende personen bedraagt.

10.2.1 Algemeen     

De mogelijkheden voor het beperken van risico's bestaan uit twee soorten beleid: brongericht of omgevingsgericht. Brongericht beleid is gericht op maatregelen bij de bron en het verminderen van de kans van optreden en het effect van een incident. Omgevingsgericht beleid is gericht op terughoudendheid bij het bouwen van (beperkt) kwetsbare objecten in de omgeving van risicovolle activiteiten en transportassen van gevaarlijke stoffen.

In verscheidene besluiten is gedefinieerd wat onder (beperkt) kwetsbare objecten moet worden verstaan. Kwetsbare objecten zijn bijvoorbeeld gebouwen bestemd voor het verblijf van minderjarigen, ouderen, zieken of gehandicapten of gebouwen waar doorgaans grote aantallen personen aanwezig zijn, zoals kantoorgebouwen groter dan 1500 m², winkelcentra, maar ook grootschalige kampeer- en recreatieterreinen. Woningen, woonschepen en woonwagens zijn eveneens kwetsbare objecten, tenzij het gaat om verspreid liggende woningen, woonschepen of woonwagens; dat zijn beperkt kwetsbare objecten. Kleinere kantoorgebouwen, winkels en sporthallen zijn eveneens beperkt kwetsbare objecten. Om effectief omgevingsgericht beleid te kunnen voeren is het noodzakelijk inzicht te krijgen in de locaties waar kwetsbare objecten aanwezig zijn en risicovolle activiteiten plaatsvinden. Daartoe heeft de provincie een risicokaart opgesteld. De risicokaart geeft inzicht in de risico's in woon- en werkomgevingen. Op de kaart staan locaties waar zich ongevallen kunnen voordoen. Deze gegevens zijn afkomstig van gemeenten, waterschappen, provincie en de Rijksoverheid.

Het plangebied is gelegen in de nabijheid van de A10, waarover transport gevaarlijke stoffen plaatsvindt. In het plangebied worden geen risicovolle bedrijven of activiteiten toegestaan.

10.2.2 Wet vervoer gevaarlijke stoffen     

De Wet vervoer gevaarlijke stoffen regelt de wijze van vervoer van gevaarlijke stoffen over weg, per spoor en over de binnenwateren. Per 1 april 2015 is de Wet basisnet in de Wet vervoer gevaarlijke stoffen geïntegreerd. Doel van de Wet basisnet is om een duurzaam evenwicht te bieden tussen de belangen van het vervoer van gevaarlijke stoffen over de infrastructuur, de ruimtelijke ontwikkelingen langs die infrastructuur en de veiligheid voor omwonenden. Het basisnet is een netwerk van infrastructuur (wegen, hoofdspoorwegen en vaarwegen) die voor het doorgaande vervoer van gevaarlijke stoffen van belang is.

In de Regeling basisnet is de ligging van het risicoplafond voor het plaatsgebonden risico (PR) en (indien ingesteld) de ligging van het risicoplafond voor het groepsrisico (GR) bepaald. Per wegvak, spoortraject en vaartroute wordt de afstand bepaald waar het PR-contour niet meer dan 10^-6 mag zijn (PR-plafond) en (indien ingesteld) waar het PR-contour niet meer dan 10^-7 of 10^-8 mag zijn (GR-plafond).

Regelmatig wordt door de minister van Infrastructuur en Milieu onderzocht of en in hoeverre vanwege het vervoer van gevaarlijke stoffen één of meer risicoplafonds worden overschreden. Indien nodig worden maatregelen getroffen aan de vervoerszijde. De maatregelen kunnen variëren van technische aanpassingen aan het vervoer tot aan aanpassingen aan de infrastructuur, en als maatregel: routering.

10.2.3 Buisleidingen     

Op buisleidingen waardoor gevaarlijke stoffen worden vervoerd, is het Besluit externe veiligheid buisleidingen (Bevb) van toepassing. Op grond van het Bevb geldt voor de aanleg, bouw of vestiging van een kwetsbaar object dichtbij dergelijke buisleiding, een grenswaarde van 10^-6 per jaar voor het PR. Voor beperkt kwetsbare objecten geldt deze waarde als richtwaarde.

Indien het bestemmingsplan de aanleg, bouw of vestiging van een kwetsbaar of een beperkt kwetsbaar object in het invloedgebied toelaat, dient tevens het GR te worden verantwoord.

In onderstaande gevallen kan men volstaan met een zogenaamde lichte verantwoording, waarbij maatregelen ter beperking van het GR niet hoeven te worden onderzocht:

• het bestemmingsplan ligt buiten het 100%- letaliteitsgebied (dit is het gebied waarbinnen de mate van waarschijnlijkheid van een fatale afloop voor personen bij een ongeval 100% is);
• bij toxische stoffen waarbij het plaatsgebonden risico kleiner dan 10^-8 per jaar is;
• het GR is niet hoger dan 0,1 maal de oriëntatiewaarde;
• de toename van het GR bij verwezenlijking van het bestemmingsplan is niet hoger dan 10%.

Op grond van het Bevb is het tevens verplicht om in bestemmingsplannen de ligging van buisleidingen weer te geven. Hierbij wordt ook een belemmeringsstrook (strekkende tot 5 meter aan weerszijden) meegenomen, waarbinnen geen bouwwerken mogen worden opgericht. Verder dienen bestemmingsplannen een vergunningstelsel in te stellen voor het uitwerken van werken, geen bouwwerk zijnde, of werkzaamheden binnen de belemmeringsstrook die de integriteit en werking van de buisleiding kunnen verhinderen.

10.3.1 Uitvoeringsbeleid Externe veiligheid Amsterdam 2012     

Om als Amsterdam eenduidig met externe veiligheidsrisico's om te kunnen gaan, moet duidelijk zijn met welke risico's van gevaarlijke stoffen rekening moet worden gehouden, hoe (groeps)risico's als gevolg van gevaarlijke stoffen worden meegewogen in de besluitvorming en welke maatregelen kunnen worden getroffen om deze risico's te beperken. Het Uitvoeringsbeleid Externe veiligheid (5 juni 2012) Amsterdam biedt hiervoor een handreiking zodat besluitvorming omtrent en verantwoording van externe veiligheidsrisico's inzichtelijker en makkelijker wordt. Het beleid schept een beeld van aanwezige risico's als gevolg van gevaarlijke stoffen, waar deze zich bevinden en welke acties er worden genomen om deze risico's te beperken.

Voor de A10 Zuid geldt dat het GR de oriëntatiewaarde overschrijdt. Met het ministerie van Infrastructuur en Milieu (I&M) is overeenstemming bereikt over het reduceren van risico's langs de A10 Zuid. De aanleg van de Westrandweg (inmiddels gerealiseerd) biedt hiervoor een mogelijkheid. De A10 Zuid kan dus worden ontlast via de Weststandweg. Indien uit monitoring blijkt dat na aanleg Westrandweg de risico's niet dalen tot een aanvaardbaar niveau, dan worden nadere maatregelen getroffen om risico's te reduceren. Hierbij valt te denken aan gedwongen routering van gevaarlijke stoffen. Eventuele maatregelen worden getroffen in overleg tussen het ministerie van I&M en de gemeente Amsterdam.

Na realisatie van het project Zuidasdok loopt de A10 ter hoogte van Zuidas deels ondergronds in een tunnel met categorie C. Het vervoer van gassen (stofcategorie GF3, zoals LGP) mag dan geen gebruik meer maken van de A10 Zuid en vervoer van dergelijke stoffen zal dan niet meer plaatsvinden. De meest logische route voor het vervoer van GF3 zal dan via de A9 langs Amstelveen zijn. In het project Schiphol Amsterdam-Almere wordt hierin voorzien. Het wijzigingstracébesluit A9 Badhoevedorp-Holendrecht voorziet in een verdiepte ligging ter hoogte van Amstelveen. Er worden geen beperkingen aan de A9 gesteld, zodat vervoer van gevaarlijke stoffen hierlangs kan plaatsvinden.

Het Uitvoeringsbeleid Externe veiligheid Amsterdam hanteert de lijn waarbij voor nieuwe situaties met overschrijding van de oriëntatiewaarde van het GR als specifieke beslispunten worden voorgelegd aan het dagelijks bestuur. Reeds bekende overschrijdingen langs de A10 Zuid worden vooralsnog verantwoord geacht omdat met het ministerie van I&M maatregelen zijn overeengekomen ter reductie van de risico's.

10.4.1 Zuidasbrede inventarisatie     

Er heeft in 2010 een Zuidasbrede inventarisatie plaatsgevonden van de toename van het groepsrisico (GR) als gevolg van de Zuidasontwikkeling en de mogelijke maatregelen (Externe veiligheid op de Zuidas, 11 januari 2010, zie bijlage 11).

Het projectgebied van Zuidas ligt binnen het externe veiligheid-invloedgebied van de A10 Zuid waarover vervoer van gevaarlijke stoffen plaatsvindt. Om deze reden moet een verantwoording van het GR worden opgesteld voor de bestemmingsplannen van de deelgebieden. De verschillende onderdelen van de Zuidasbrede inventarisatie kunnen hiervoor gebruikt worden. Het is opgesteld voor de volgende deelgebieden: Amsterdam RAI, Fred. Roeskestraat, Gershwin, Ravel, Strawinsky, Vivaldi, Kenniskwartier en Beethoven.

Zelfs bij een maximale benutting van de gebruiksruimte in 2020 is er geen plaatsgebonden 10^-6 contour aanwezig. Langs de A10 Zuid is daarom geen plaatsgebonden 10^-6 contour berekend als gevolg van het vervoer van gevaarlijke stoffen. Het vervoer van gevaarlijke stoffen legt daarmee geen ruimtelijke belemmeringen op aan de ontwikkeling van de deelgebieden. De realisatie van de programma's van de deelgebieden leidt wel tot een toename van het GR en tot een overschrijding van de oriëntatiewaarde ter hoogte van verschillende projecten. Om deze reden zijn richtlijnen opgesteld voor de verantwoording van het GR. Daarbij zijn maatregelen voorgesteld ter beperking van de risico's en is gekeken naar mogelijkheden voor zelfredzaamheid en hulpverlening (in paragraaf 10.5) wordt nader op de planspecifieke maatregelen ingegaan.

In de Zuidasbrede inventarisatie is tot slot een aantal aandachtspunten opgenomen in het kader van externe veiligheid. Het is van belang om deze punten op te nemen in de verantwoording van het GR voor het betreffende project. Samengevat zijn dit:

• de realisatie van project Zuidasdok zorgt dat de tunnel van de A10-Zuid ingedeeld wordt als categorie C, zodat het vervoer van GF3 (waaronder LPG) niet meer over de A10 Zuid zal plaatsvinden;
• de aanbeveling om de vluchtroutes van gebouwen haaks op de A10-Zuid te oriënteren;
• de toetsing op de bereikbaarheid;
• de algemene bluswatervoorziening;
• de afstemming tussen ontwerpers en brandweer met betrekking tot de bluswatervoorziening in de gebouwen.

10.4.2 Projectspecifiek onderzoek     

Na uitvoering van de Zuidasbrede inventarisatie heeft zich een aantal ontwikkelingen voorgedaan waardoor actualisatie van het onderzoek nodig is. Onder meer de vaststelling van de Tracébesluit Zuidasdok, waarmee de A10 Zuid ter hoogte van (een deel van) het plangebied wordt ondertunneld, heeft effect op de externe veiligheid. Ten behoeve van het projectgebied Beethoven (bijlage 12) en het plangebied van de tweede fase (bijlage 13) is nader onderzoek gedaan naar de externe veiligheidsaspecten.

Plaatsgebonden risico

In bijlage 1 van de regeling Basisnet zijn voor wegen behorende tot het Basisnet afstanden vastgelegd voor de zogeheten veiligheidszone (de 10-⁶ plaatsgebonden risicocontour). Voor wegvak N12 is de afstand '0' vermeld. Dit betekent dat het plaatsgebonden risico vanwege het vervoer van gevaarlijke stoffen op het midden van de weg niet meer bedragen dan 10-⁶ per jaar. Het plaatsgebonden risico vormt daarom geen belemmering voor de ontwikkeling van de tweede fase van Beethoven.

Groepsrisico

Door de ontwikkeling van Beethoven tweede fase neemt het groepsrisico toe, de factor ten opzichte van de oriëntatiewaarde blijft gelijk. De mate van overschrijding van het groepsrisico wordt uitgedrukt als de maximale factor tussen de berekende fN-curve en de oriëntatiewaarde fN2 = 10-² voor meer dan 10 slachtoffers. Zowel in de huidige als toekomstige situatie is de berekende frequentie van de fN-curve maximaal 18 keer de waarde van de oriëntatiewaarde (bij een bepaald aantal slachtoffers).

Na realisatie van het project Zuidasdok waarbij een deel van de A10 als categorie C-tunnel wordt uitgevoerd, neemt het groepsrisico af tot 0.01 keer de oriëntatiewaarde. Dit komt enerzijds doordat er in deze situatie geen transport van GF3 plaatsvindt over de A10-Zuid en anderzijds door de afschermende werking van de tunnel.

Plasbrandaandachtsgebied

In het Besluit externe veiligheid inrichting en in het eindrapport basisnet weg is voor rijksinfrastructuur het plasbrandaandachtsgebied (PAG) geïntroduceerd. Het PAG is het gebied tot 30 m van de weg waarin, bij de realisering van (kwetsbare) objecten, rekening dient te worden gehouden met de effecten van een plasbrand. De 30 m voor het PAG wordt gemeten vanaf de rechterrand van de rechterrijstrook van de hoofdrijbaan. In de Regeling basisnet is voor de A10-Zuid een PAG voorgeschreven. De zuidelijke kavel van Beethoven, tweede fase bevindt zich op meer dan 33 m vanaf de rechterrand van de rechterrijstrook van de hoofdrijbaan en aldus buiten het PAG.

10.5.1 De Verantwoordingsplicht     

De verantwoordingsplicht bestaat uit de volgende stappen:

• vaststellen van de risico's van de huidige situatie;
• vaststellen van de risico's na realisatie van de nieuwe plannen;
• maatregelen ter beperking van de risico's;
• mogelijkheden voor hulpverlening en zelfredzaamheid.

Hieronder wordt ingegaan op de mogelijk te nemen maatregelen. Het gaat daarbij om bronmaatregelen, effectmaatregelen en maatregelen voor zelfredzaamheid. Ook wordt ingegaan op de mogelijkheden voor hulpverlening en zelfredzaamheid. Tevens zal daarbij het advies van de regionale brandweer aan de orde komen.

10.5.2 Bronmaatregelen     

Routering vervoer van gevaarlijke stoffen

Het in gebruik stellen van de Westrandweg heeft geleid tot vermindering van het aantal transporten met brandbaar gas over de A10 Zuid waarmee het groepsrisico (GR) aanzienlijk daalt. De vervoerders gebruiken de Westrandweg en A9 als voorkeursroute naar het zuiden en het oosten.

Ontwikkeling Zuidasdok

In maart 2016 is het Tracébesluit Zuidasdok getekend. In het Tracébesluit staat vermeld dat de tunnel voor wat betreft de toegankelijkheid voor vervoer van gevaarlijke stoffen wordt ingedeeld in categorie C. Voor categorie C is vervoer van brandbare (en explosieve) gassen niet toegestaan. Dit betekent dat onder andere LPG niet mag worden vervoerd door de tunnel, met als gevolg dat het GR afneemt. Het vervoer van bijvoorbeeld benzine en diesel is wel toegestaan.

10.5.3 Effectmaatregelen     

Effectgerichte maatregelen zijn voornamelijk bouwkundig van aard. Deze maatregelen zijn gericht op het reduceren van het aantal gewonden als gevolg van brand of explosies. In hoofdstuk 6 van de Zuidasbrede inventarisatie zijn ter beperking van een plasbrand en voor het vrijkomen van toxische dampen bouwkundige maatregelen voorgesteld. Een eventuele andere bouwkundige maatregel is dat geprojecteerde gebouwen op meer dan 30 meter van de weg worden geplaatst (buiten het invloedgebied van een plasbrand), gemeten vanaf de rand van de linker- of rechterrijstrook.

10.5.4 Maatregelen voor zelfredzaamheid     

Met betrekking tot zelfredzaamheid wordt gekeken naar de zelfredzaamheid van mensen en de mogelijkheden om te kunnen vluchten. De mate van zelfredzaamheid wordt bepaald aan de hand van de mate waarin mensen zelfstandig kunnen besluiten te vluchten en tevens in staat zijn te vluchten. Kinderen, ouderen en minder validen zijn voorbeelden van verminderd zelfredzame mensen. Organisatorische maatregelen zijn van belang om adequaat op te treden bij calamiteiten.

Onderliggend bestemmingsplan maakt geen nieuwe functies mogelijk specifiek voor mensen met beperkte zelfredzaamheid.

Voldoende bedrijfshulpverleners

In de kantoren en voorzieningen dienen voldoende bedrijfshulpverleners aanwezig te zijn met voldoende bijgehouden kennis om in het geval van een calamiteit adequaat te kunnen optreden. Deze gebouwen kunnen dan snel en onafhankelijk van de hulpdiensten geëvacueerd worden.

Gebouwuitgangen haaks op de risicobron

De mogelijkheden om een pand te verlaten zijn ook van belang in het kader van zelfredzaamheid. Voorgesteld wordt dat aanwezigen het gebouw en vervolgens het gebied in tegengestelde richting van de A10 kunnen ontvluchten.

Gebiedsontsluiting

In de Zuidasbrede inventarisatie is verder per deelgebied de ontsluiting beschreven van het langzaam en het gemotoriseerd verkeer. Voor de zelfredzaamheid is het van belang dat aanwezigen het gebied via een andere route kunnen ontvluchten dan de aanrijdroute van de hulpdiensten. Bij voorliggend bestemmingsplan vormt de ontsluiting van het plangebied een nader aandachtspunt.

10.5.5 Hulpverlening     

Voor de hulpverlening wordt gekeken naar:

• de bereikbaarheid van het gebied;
• de aanwezige bluswatervoorzieningen;
• de capaciteit om het maatgevende scenario aan te kunnen.

Deze onderdelen zijn in de Zuidasbrede inventarisatie nader toegelicht.

Bereikbaarheid

Bij de mogelijkheden voor zelfredzaamheid is al stilgestaan bij de ontsluiting. Het is aan te bevelen dat een plangebied via twee routes bereikbaar is voor motorvoertuigen. Eén ingang voor de hulpdiensten om het gebied te bereiken en één uitgang voor de vluchtenden om het gebied te verlaten.

Bluswatervoorziening

In hoofdstuk 6 van de Zuidasbrede inventarisatie wordt kort ingegaan op de inzet van bluswater bij ongevallen met gevaarlijke stoffen. Uit de notitie van de gemeente Amsterdam (Bluswatervoorzieningen in de Zuidas, februari 2008) blijkt dat de aanwezigheid van voldoende bluswater een aandachtspunt is voor ontwikkeling van Zuidas. Naast de algemene bluswatervoorziening binnen Zuidas, moeten ook de individuele gebouwen beschikken over voldoende blusvoorzieningen. Hiertoe moet overleg plaatsvinden tussen de ontwerpers en de brandweer.

Hulpverleningscapaciteit

Het aantal mogelijke slachtoffers (gewonden) bepaalt of de brandweer en de geneeskundige hulpverlening in geval van het maatgevende scenario de hulpvraag aankunnen. Opschaling vindt plaats wanneer dit noodzakelijk geacht wordt. De brandweer en de geneeskundige hulpverlening kunnen in de huidige situatie aan maximaal 200 – 250 slachtoffers hulp bieden in een bepaald gebied. Door de Zuidasontwikkeling neemt de hulpvraag bij incidenten toe. Hiermee stijgt ook de kans dat de hulpvraag bij een ongeval met gevaarlijke stoffen het hulpaanbod overschrijdt.

10.5.6 Advies Regionale brandweer     

Desgevraagd is door de brandweer advies uitgebracht met betrekking ontwikkeling van Beethoven, tweede fase (bijlage 14). Het advies van de brandweer luidt als volgt.

Gevaren en gevolgen

De kans op een ongeval met gevaarlijke stoffen is klein, maar niet onmogelijk. Een ongeval bij het vervoeren van gevaarlijke stoffen is mogelijk. Daarbij kan een explosie, brand of giftige wolk ontstaan die gevolgen kunnen hebben voor het plangebied. De kapel en het convict staan op een dusdanige afstand van de risicobron dat de gevolgen voor deze gebouwen nihil zullen zijn, tenzij het gaat om een ongeval met een giftige stof. Een plasbrand zal op het gehele plangebied geen invloed hebben gezien de afstand van het plangebied tot de A10.

Zelfredzaamheid

Aanwezige personen in het plangebied zijn in de eerste minuten na een ongeval met gevaarlijke stoffen op zichzelf en anderen aangewezen. In het plangebied zijn geen functies gepland die speciaal bedoeld zijn voor mensen die zichzelf en anderen niet goed kunnen redden (zoals verzorgingshuizen, kinderdagverblijven etc.). De fysieke gesteldheid van aanwezigen is over het algemeen goed. Personen moeten snel handelen om zichzelf en anderen in veiligheid te kunnen brengen. Niet alle scenario's zijn even goed te herkennen, waardoor men niet snel zal handelen. Weten wat de gevaren zijn bevordert snel handelen. Aanwezige personen in het plangebied hebben twee mogelijkheden: vluchten of schuilen. Er dienen vluchtroutes te worden gerealiseerd waardoor mensen van de risicobron af kunnen vluchten. Schuilen in gebouwen kan alleen als deze gebouwen beschermen tegen de gevaren.

Hulpverlening

De hulpverlening kan een ongeval niet voorkomen en richt zich op het helpen van slachtoffers en veiligstellen van het gebied. De veiligheidsregio Amsterdam- Amstelland is voorbereid op ongevallen met gevaarlijke stoffen. De gevolgen van een explosie, brand of giftige wolk in of nabij het plangebied zijn te bestrijden door de gezamenlijke hulpdiensten. Zij richten zich op het beperken van de gevolgen, het bestrijden van branden, het afschermen van de omgeving en het helpen van gewonden.

De bereikbaarheid in het gebied is goed te noemen. Wel dienen er meer brandkranen in het plangebied geplaatst te worden.

Maatregelen

Er zijn maatregelen mogelijk die de gevolgen van een explosie, brand of een giftige wolk beperken. Het gaat vooral om maatregelen die de zelfredzaamheid van aanwezige personen kunnen verbeteren en om maatregelen die de voorzieningen voor de hulpverlening verbeteren.

Advies

Bij de besluitvorming behoort rekening gehouden te worden met de mogelijke gevolgen van een ongeval met gevaarlijke stoffen. Daarvoor moeten de hierboven beschreven aspecten bij de besluitvorming betrokken worden.

11.2.1 Wet bodembescherming     

De bescherming van de bodem wordt wettelijk o.a. geregeld in de Wet bodembescherming (Wbb). De Wbb is een zogenaamde raamwet, wat betekent dat de kaders worden aangegeven maar dat de uitwerking daarvan geregeld is in verschillende besluiten en circulaires (o.a. Besluit bodemkwaliteit en Besluit uniforme saneringen). De Wbb stelt in het bijzonder regels ter voorkoming van bodemverontreiniging en sanering van ontstane verontreiniging.

De Wbb heeft betrekking op landbodems; waterbodems vallen onder de Waterwet. In de Wbb maakt grondwater wel onderdeel uit van de bodem.

De wet bestaat uit een tweetal regelingen:

1. Een regeling voor de bescherming van de bodem, met daarin opgenomen de zorgplicht.
2. Een regeling voor de aanpak van overige bodemverontreiniging op land.

11.2.2 Nota Bodembeheer Gemeente Amsterdam     

Het Besluit bodemkwaliteit geeft gemeenten de vrijheid eigen normen op te stellen voor toepassen van grond binnen de eigen gemeente, het zogenaamde gebied specifieke beleid. Deze normen zijn voor Amsterdam opgenomen in de Nota Bodembeheer die op 4 april 2012 door de Gemeenteraad van Amsterdam is vastgesteld.

Deze eigen normen (de lokale maximale waarden) waarborgen het stand-still principe binnen Amsterdam, het uitgangspunt waarbij de kwaliteit van de bodem binnen de gemeentegrenzen niet verslechtert.

Bij de keuze van de lokale normen is rekening gehouden met het daadwerkelijk gebruik van de bodem, de gemiddelde gehalten in een gebied en mogelijke blootstelling aan verontreiniging. Voor elke stof is de gekozen lokale maximale waarde afhankelijk van de bodemfunctie. Hoe gevoeliger de functie, hoe strenger de norm. Wat schoon is moet schoon blijven. In het gebied specifieke kader kan een op de functie gerichte norm beschermen waar dat nodig is, maar ook verruimen waar dat verantwoord is. Omdat er ruimte blijft om bij stedelijke vernieuwing gemotiveerd de afweging te maken tussen gezondheidsrisico's en maatschappelijke belangen is lokaal maatwerk mogelijk. Amsterdam maakt op deze manier optimaal gebruik van de beleidsvrijheid vanuit de wettelijke kaders.

Bodemkwaliteitskaart Amsterdam

Voor Amsterdam zijn diverse bodemkwaliteitskaarten opgesteld die behoren bij de Nota Bodembeheer. Op één van deze kaarten is het plangebied aangewezen als zone 1 gebied.

Uitsnede zonekaart Nota Bodembeheer

De gronden gedefinieerd als zone 1 hebben een bodemkwaliteit die voldoet aan de achtergrondwaarde. Deze grond is in principe geschikt om overal zonder onderzoek te hergebruiken.

Zone 1-grond mag altijd zonder bodemonderzoek, op basis van de bodemkwaliteitskaart worden ontgraven (in principe is een melding op grond van artikel 28 van de Wbb vereist indien meer dan 50 m³ wordt ontgraven) en toegepast (hiervoor is altijd een melding Besluit bodemkwaliteit vereist, ongeacht de hoeveelheid).

In de Nota bodembeheer is tot doel gesteld de grond in het plangebied schoon te houden en er is voor dit gebied geen gebied specifiek beleid ontwikkeld. Grond die toegepast wordt in dit gebied moet schoon zijn, ongeacht de bodemfunctie.

12.2.1 Waterwet     

De Waterwet regelt het beheer van oppervlaktewater en grondwater en waarborgt de samenhang tussen waterbeleid en ruimtelijke ordening. De Waterwet richt zich op de zorg voor waterkeringen, waterkwantiteit, waterkwaliteit en waterfuncties (zoals de drinkwatervoorziening). De wet biedt de basis voor het stellen van normen ten aanzien van deze onderwerpen. Verder bevat de wet regelingen voor het beheer van water. Een belangrijk gevolg van de Waterwet is dat de vergunningstelsels uit de afzonderlijke waterbeheerwetten worden gebundeld, met als resultaat één vergunning; de watervergunning. Watervergunningen kunnen betrekking hebben op bouw- of aanlegwerkzaamheden bij water en dijken, lozen en onttrekken van water, varen, aanmeren, evenementen en plannen ten behoeve van natuur en recreatie alsmede uitbreidingsplannen.

Minstens zo belangrijk is dat zoveel mogelijk activiteiten onder algemene regels vallen. In de regel komt dit neer op een meldingsplicht in plaats van een vergunningprocedure. Niet alles is in algemene regels vast te leggen en voor deze activiteiten in, op, onder of over watersystemen is er de watervergunning.

12.2.2 Waterbesluit     

In het Waterbesluit zijn de regels gegeven die betrekking hebben op beheer en gebruik van watersystemen die in beheer zijn bij het Rijk. Voor het gebruik maken van een waterstaatswerk (een oppervlaktewaterlichaam, waterkering of kunstwerk zoals een sluis) kan een watervergunning vereist zijn. Voor de waterstaatswerken in beheer bij het Rijk is dat geregeld in het Waterbesluit en de Waterregeling. Voor regionale waterstaatswerken staan de regels in de keur van het waterschap.

Oppervlaktewaterlichamen in rijksbeheer zijn o.a. het IJsselmeer en daaraan verbonden wateren zoals het Markermeer en het IJmeer, de Rijn en daarmee verbonden wateren zoals het Amsterdam-Rijnkanaal, het Buiten IJ, het Afgesloten IJ en het Noordzeekanaal (zie bijlage II van het Waterbesluit). Ook de zijwateren van deze oppervlaktewateren zijn in principe in beheer bij het Rijk. Andere watergangen zoals het Nieuwe Diep ten oosten van het Amsterdam-Rijnkanaal (Boven Diep) en de watergangen en sloten langs waterkeringen en sluizen zijn in beheer bij het Rijk. Voor het maken of behouden van werken, het plaatsen van vaste substanties of voorwerpen en het uitvoeren van werkzaamheden op of in rijkswateren, anders dan in overeenstemming met de functie, is een watervergunning vereist.

In het plangebied van voorliggend bestemmingsplan zijn geen waterstaatswerken aanwezig die in beheer zijn bij het Rijk.

12.2.3 Keur AGV     

De Waterschapswet zegt in artikel 78 dat het waterschap verordeningen mag opstellen voor de behartiging van aan het waterschap opgedragen taken. In december 2011 is de Keur van het Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht (AGV) vastgesteld.

De Keur van het Hoogheemraadschap AGV is gericht op het beschermen van de wateraanvoer en -afvoer, de bescherming tegen wateroverlast en overstroming en op het beschermen van de ecologische toestand van het watersysteem. In de toelichting bij de Keur is aangegeven dat de aanleg van verhard oppervlakte in beginsel leidt tot een grotere belasting van het oppervlaktewatersysteem en/of rioleringssysteem, omdat pieken in de regenafvoer minder worden afgevlakt door infiltratie. Bij nieuwbouw in stedelijk gebied, verdichting in bestaand stedelijk gebied of de aanleg van wegen is sprake van verharding van gebieden waar voorheen water in de bodem kon worden geborgen. De toename van de belasting van het oppervlaktewatersysteem moet daarom worden gecompenseerd door de initiatiefnemer. Dat betekent dat het watersysteem na de realisering van de verharding niet zwaarder belast mag worden dan voordien. Op grond van artikel 3.13, onder a, van de Keur is het verboden om zonder vergunning van het dagelijks bestuur van het waterschap in stedelijk gebied meer dan 1.000 m² verharding aan te brengen of het verhard oppervlakte met 1.000 m² te laten toenemen.

Legger

De legger is een openbaar register van het Hoogheemraadschap AGV waarin wordt bepaald aan welke eisen (diepte, hoogte, sterkte etc.) de wateren, dijken en kunstwerken moeten voldoen en dient als uitwerking van de Keur.

Op 2 juli 2015 heeft het Algemeen Bestuur van het Hoogheemraadschap AGV een nieuwe legger vastgesteld. De nieuwe legger heeft geen invloed op voorliggend bestemmingsplan.

12.3.1 Nationaal Waterplan 2016-2021     

Het Nationaal Waterplan is de opvolger van de Vierde Nota Waterhuishouding uit 1998 en vervangt alle voorgaande Nota's Waterhuishouding. Het Nationaal Waterplan is opgesteld op basis van de Waterwet en beschrijft de hoofdlijnen van het nationale waterbeleid. Op basis van de Wet ruimtelijke ordening heeft het Nationaal Waterplan voor de ruimtelijke aspecten de status van structuurvisie. Als bijlage bij het Nationaal Waterplan zijn beleidsnota's toegevoegd over waterveiligheid. Deze beleidsnota's vormen een nadere uitwerking en onderbouwing van de keuzes die in de hoofdtekst staan van het Nationaal Waterplan en dienen in samenhang ermee te worden gelezen. Bij de ontwikkeling van locaties in de stad wordt ernaar gestreefd dat de hoeveelheid groen en water per saldo gelijk blijft of toeneemt. Dit moet stedelijk gebied aantrekkelijk en leefbaar maken en houden.

12.3.2 Provinciale Watervisie 2021     

In de Watervisie 2021: Buiten de oevers (november 2015) zijn de hoofdlijnen van het provinciale beleid geformuleerd voor het beheer van het Noord-Hollandse watersysteem. Aan de hand van de thema's veilig, schoon en voldoende is beleid vastgesteld voor de lange termijn (2040) en prioriteiten voor de planperiode (2016-2021). Het Uitvoeringsprogramma 2016-2021 (december 2015) geeft aan wat de concrete maatregelen zijn om de lange termijn doelstellingen te verwezenlijken.

Thema Veilig

Beperken van slachtoffers en economische schade via preventie en gevolgenbeperking, door:

• Kaders stellen voor regionale waterkeringen: vastleggen van normen en tracés in de waterverordeningen en bindende afspraken maken met de waterschappen over de termijnen waarbinnen de regionale keringen op orde moeten zijn.

• Beoordelen versterkingsplannen primaire waterkeringen en bevorderen ruimtelijke kwaliteit: toetsen op voldoende ruimtelijke inpassing door de waterbeheerder en bevorderen van ruimtelijke kwaliteit via programma's met cofinanciering door regionale partijen.

• Waterrobuust inrichten bevorderen: via ruimtelijke maatregelen beperken van aantal slachtoffers en beperken van economische schade en een adequate rampenbestrijding bij (dreiging van) een overstroming.

Thema Schoon en Voldoende water

Het voorkomen van verontreiniging, overlast en tekort, door:

• Het bijdragen aan schoon en voldoende oppervlaktewater: bevorderen dat er voldoende goed water is voor verschillende bestemmingen zoals landbouw, natuur en recreatiegebieden.

• Zorgen voor schoon en voldoende grondwater: duurzaam beheren van grondwatervoorraden voor verschillend gebruik zoals drinkwater, industrie en energievoorziening.

12.3.3 Waterbeheerplan Waterschap Amstel Gooi- en Vechtstreek 2016-2021     

Op 8 oktober 2015 heeft het Algemeen Bestuur van het Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht (AVG) het Waterbeheerplan AGV 2016-2021: Waterbewust en Waterrobuust vastgesteld. Het betreft het tweede waterbeheerplan van het Hoogheemraadschap AGV in de nieuwe zesjarige waterplancyclus van het Rijk, de provincie en het waterschap.

Het waterbeheerplan gaat in op de hoofdtaken van het waterschap: veiligheid, voldoende water en schoon water. Ook wordt aandacht gegeven aan de maatschappelijke (neven)taken, te weten nautisch en vaarwegbeheer, recreatief medegebruik, natuurbeheer en cultuurhistorische, landschappelijke en architectonische waarden. Voor elk van deze thema's is aangegeven wat het wensbeeld is op de middellange termijn, wat de doelen zijn, wat de aanpak op hoofdlijnen is en op welke indicatoren de resultaten van dat taakveld worden beoordeeld.

12.3.4 Gemeentelijk rioleringsplan Amsterdam 2016-2021     

De gemeente Amsterdam is wettelijk verantwoordelijk voor drie watertaken. Deze zogenaamde zorgplichten betreffen:

• inzamelen en transporteren van stedelijk afvalwater;
• inzamelen en verwerken van afvloeiend hemelwater;
• treffen van grondwatermaatregelen in openbaar gebied.

In het Gemeentelijk Rioleringsplan Amsterdam (GRA) 2016-2021 staat vermeld hoe deze drie zorgplichten voor de komende jaren door de gemeente Amsterdam worden ingevuld. Het doel van het plan is om aan het bevoegd gezag te verantwoorden op welke wijze de gemeente Amsterdam deze watertaken uitvoert en in hoeverre zij afdoende middelen heeft om dit in de toekomst te blijven doen. Hiermee voldoet de gemeente aan de planverplichting zoals die in de Wet milieubeheer is opgenomen. Het GRA 2016-2021 heeft de volgende uitgangspunten:

Stedelijk afvalwater

• zoveel mogelijk scheiding aan de bron van de componenten van stedelijk afvalwater;
• waar mogelijk decentrale zuivering in plaats van de huidige centrale, zolang dit duidelijk aanwijsbare voordelen biedt.

Hemelwater

• de perceeleigenaar is in principe zelf verantwoordelijk voor de verwerking van hemelwater op eigen terrein;
• de verwerking van hemelwater is een inspannings- en geen resultaatverplichting voor de gemeente;
• uitgangspunt is om verontreinigd hemelwater gescheiden te houden van het overige hemelwater;
• gebruik heeft de voorkeur boven direct lozen;
• gemeente houdt bij de inrichting van de openbare ruimte rekening met het tijdelijk opvangen van extreme buien.

Grondwater

• duurzaam functionerend grondwatersysteem om nieuwe hinder voorkomen en bestaande hinder weg te nemen;
• de perceeleigenaar is in principe zelf verantwoordelijk voor het grondwater op eigen terrein.

12.3.5 Waterbeleid Zuidas     

In de Visie Zuidas 2016 is uitgebreid aandacht besteed aan het thema water in het hoofdstuk 'Verbonden door groen en water'. Water is een belangrijke voorwaarde voor het stedelijk leven. Door klimaatverandering lopen de temperaturen in de stad op en worden regenbuien extremer. Water heeft een dempende werking op temperaturen in de stad en kan effectief zijn in het (tijdelijk) bergen van regenwater. Bovendien is meer, diverser en goed verbonden water belangrijk voor een divers dier- en plantenleven.

De bergingscapaciteit van water is belangrijk. Daarom wordt het water in samenhang ontworpen. Dat geldt voor grondwater, oppervlaktewater en hemelwater in zowel de openbare ruimte als privéruimte. Bij extreme regenbuien moet Zuidas regenbestendig zijn: het water wordt op de kavels zelf opgevangen en geborgd. Daarnaast maken we een aantal plekken geschikt voor waterberging bij piekbuien. In Kop Zuidas leggen we bijvoorbeeld in de straten een slim systeem aan van waterbergende groenstroken.

Binnen Zuidas wordt ingezet op een robuuste waterstructuur die de verblijfskwaliteit verhoogt en functioneel is voor het goed afvoeren van regenwater en voor regulering van het grondwater. In ieder geval moet de afvoer van grondwater via het rioolstelsel worden voorkomen. In Zuidas worden bovendien alle plannen op hun bijdrage aan een goed stadsklimaat getoetst. Ontwikkelende partijen en de gemeente moeten hun inzet op het verbeteren van het microklimaat zichtbaar maken, bijvoorbeeld door de aanleg van groene daken of binnentuinen.

12.4.1 Ontwikkeling Beethoven, tweede fase     

De maaiveldhoogte en bodemopbouw variëren binnen het plangebied. Met name het maaiveld kent relatief grote hoogteverschillen vanwege het golvende ontwerp van het park.

Op de parkeergarage wordt in de planregels rekening gehouden met een gronddekking van minimaal 1 meter voor de doorvoer van kabels en leidingen, het afvoeren en bergen van grondwater en het aanbrengen van begroeiing zoals bomen en struiken, waardoor het maaiveld zich op 1,90 meter + NAP bevindt aan de westzijde aan het plangebied (grenzend aan de eerste fase) en afloopt tot 1,40 meter + NAP aan de oostzijde richting de watergang.

Op het uitzichtpunt aan de zuidoostzijde van het plangebied is de maaiveldhoogte zelfs 4,20 meter + NAP nabij de watergangen. Gemiddeld is de maaiveldhoogte in het plangebied circa 1,00 meter + NAP.

12.4.2 Waterkering     

Het plangebied bevindt zich in de Amstellandsboezem (boezempeil 0,40 meter - NAP) en ligt binnen Dijkring 14. Het plangebied valt in het beheergebied van Waternet/AGV.

Ten zuiden van het plangebied bevindt zich een secundaire waterkering (IPO klasse V met een overschrijdingsfrequentie van 1/1000 jaar). Deze waterkering biedt de Binnendijkse Buitenveldertse Polder (streefpeil 2,00 meter - NAP) directe bescherming tegen overstromingen vanuit de Amstelland boezem. Het plangebied valt buiten de beschermingszone van de waterkering. Het opnemen van een dubbelbestemming is om deze reden niet nodig.

Ligging secundaire waterkering (rode lijn) aan de westzijde van het plangebied.

Ligging secundaire waterkering (rode lijn) aan de zuidzijde van het plangebied.

12.4.3 Oppervlaktewater     

Zuidas

Waternet/AGV stelt eisen aan wijzigingen aan of nabij het oppervlaktewater vanuit hun rol als waterbeheerder en vaarwegbeheerder. Oppervlaktewater dat wordt gedempt, moet volgens de Keur volledig worden gecompenseerd door oppervlaktewater te realiseren in hetzelfde watersysteem, in dit geval de Amstellandboezem. Bovendien moet elke toename van verhard oppervlakte gecompenseerd worden door oppervlaktewater aan te leggen in hetzelfde watersysteem. Binnen de Amstellandboezem moet de toename van verhard oppervlakte worden gecompenseerd door 10% van dit oppervlakte als oppervlaktewater te realiseren. Ook kan gekozen worden om de toename van verhard oppervlakte als alternatieve waterberging te creëren. Deze laatste optie heeft de voorkeur binnen Zuidas en wordt als prestatie-indicator meegenomen in de bouwenvelop voor de nieuwe ontwikkelingen binnen het plangebied.

Voor de ontwikkeling van Zuidas is conform het Protocol Waterbalans Zuidas de wateropgave van de gehele Zuidas voor de eindsituatie in kaart gebracht en vervolgens verdeeld over de verschillende deelgebieden aan de hand van de Visie Zuidas. De wateropgave is vastgelegd in de waterbergingskaart.

Beethoven, tweede fase

Vanwege de geplande ontwikkelingen is in het eindbeeld voor het plangebied zowel sprake van een toename van verhard oppervlakte als een toename van wateroppervlak. De toename van wateroppervlakte binnen het plangebied is vanwege het niet realiseren van een geplande oost-west georiënteerde watergang lager dan in de Visie Zuidas 2009 nog het geval was. Hierdoor is de wateropgave voor deelgebied Beethoven/Beatrix toegenomen. De waterbergingsboekhouding voor de Amstellandboezem mag tijdelijk negatief zijn: er dient in de eindsituatie 2030 wél een overschot aan watercompensatie te zijn voor de toename aan verhard oppervlak. De geplande realisatie van alternatieve waterberging en waterneutrale kavels in de Amstellandboezem biedt mogelijkheden om in de eindsituatie aan de gestelde wateropgave te voldoen, maar is niet als voorwaarde opgenomen in de watertoets en derhalve ook niet in het bestemmingsplan.

Wijzigingen in het watersysteem binnen het plangebied moeten worden aangevraagd via een watervergunning, waarin de noodzakelijke voorschriften worden opgenomen.

12.4.4 Grondwater     

Voor nieuw in te richten gebieden geldt binnen Amsterdam de gemeentelijke grondwaternorm. Bij kruipruimteloos bouwen geldt dat een ontwateringsdiepte van 0,50 m beneden maaiveld slechts met een herhalingskans van maximaal 1 keer per 2 jaar gedurende maximaal 5 aaneengesloten dagen overschreden mag worden. Wanneer met kruipruimte wordt gebouwd, geldt dat een ontwateringsdiepte van 0,90 m beneden maaiveld slechts met een herhalingskans van maximaal 1 keer per 2 jaar gedurende maximaal 5 aaneengesloten dagen overschreden mag worden. Voor bomen geldt in het algemeen dat een ontwateringsdiepte van minimaal 0,80 meter beneden maaiveld noodzakelijk is om voldoende groeigelegenheid te creëren. Beheerders van kabels, leidingen, wegen en openbaar groen kunnen aanvullende eisen stellen aan de ontwatering.

De freatische grondwaterstand in de toekomstige eindsituatie is berekend met het Groeiend Grondwatermodel Zuidas. Dit grondwatermodel is geijkt op gemeten grondwaterstanden en in de berekeningen is het effect van klimaatverandering op de grondwaterstand meegenomen. De voorziene ruimtelijke ingrepen in het plangebied hebben geen negatieve effecten op het grondwatersysteem. Afstromend hemelwater en grondwater vanaf de daken van parkeerkelders in het plangebied veroorzaakt geen verslechtering van de grondwatersituatie vanwege de nabijheid van oppervlaktewater direct ten oosten van de ontwikkelingen. De maximale grondwaterstand is 0,10 meter + NAP aan de zuidzijde van het plangebied (figuur 4-2). Op deze locatie draait de stromingsrichting van het grondwater in de toekomst door aanleg van het Zuidasdok. Het plangebied voldoet in de toekomstige situatie aan de gemeentelijke grondwaternorm voor kruipruimteloos bouwen. Er hoeft geen maximale bouwdiepte te worden voorgeschreven.

Voorts worden de volgende punten onder de aandacht gebracht:

• Op de parkeerkelders van Beethoven tweede fase binnen het plangebied komt net als bij fase 1 een gronddek en openbaar groen te liggen. Bij het uitwerken van het ontwerp van Beethoven fase 2 is van belang dat er op het maaiveld boven de parkeergarages geen wateroverlast of verdroging ontstaat voor gebruikers en voor het hier aanwezige groen. Op het dak van parkeergarage Beethoven fase 1 is om die reden een waterbergend en drainerend systeem aangelegd. Bij de ontwikkeling van Beethoven fase 2 dient men te voorkomen dat het functioneren van het drainagesysteem van Beethoven fase 1 op enige wijze belemmerd wordt. Verder dient men ook hier in een oplossing te voorzien (zoals drainage) waarmee wateroverlast op het maaiveld voorkomen wordt en een oplossing waarmee het groen in droge perioden van water wordt voorzien. Aandachtspunt bij aanleg van dit soort systemen is de onderhoudbaarheid en levensduur.
• De ontwikkelingen in het plangebied vinden nabij bestaande WKO-installaties plaats. Bij de aanleg van nieuwe WKO-installaties moet interferentie met de bestaande systemen voorkomen worden: de reeds in de omgeving aanwezige WKO-installaties en de hierbij behorende invloedsgebieden mogen niet negatief worden beïnvloed. Ten behoeve van een efficiënt en verantwoord gebruik van de ondergrond voor de huidige en toekomstige toepassingen van WKO in Zuidas Noord, is het Masterplan WKO Zuidas Noord ontwikkeld. Alle nieuwe WKO-installaties moeten worden opgenomen in dit Masterplan. Voor WKO-installaties moet daarnaast een watervergunning worden aangevraagd.
• Tot slot is het gebruik van permanente polderconstructies in principe niet toegestaan. Ondergrondse constructies, zoals kelders en parkeergarages, moeten waterdicht worden uitgevoerd. De gronddekking op ondergrondse constructies zonder bovenliggende bebouwing bedraagt bij voorkeur 1,5 meter in verband met de doorvoer van kabels en leidingen en de doorworteling van vegetatie. Bij het trekken van funderingspalen na de sloop van bebouwing moeten de resterende gaten in de deklaag worden aangevuld met waterremmend materiaal.

13.4.1 Toetsingskader     

Structuurvisie

Op 17 februari 2011 heeft de Gemeenteraad van Amsterdam de Structuurvisie Amsterdam 2040 vastgesteld. In de Structuurvisie is de benodigde hoeveelheid groen die Amsterdam minimaal wil borgen, vastgelegd als de Hoofdgroenstructuur. Het groen in en om de stad draagt immers in hoge mate bij aan de kwaliteit van de Amsterdamse woon- en werkomgeving. Het is één van de redenen waarom Amsterdam populair is als vestigingsplaats.

De Hoofdgroenstructuur omvat de gebieden die waardevol zijn voor de stad en de metropool, omdat zij een onmisbare functie vervullen voor groene recreatie, verbetering leefklimaat, waterhuishouding, hittedemping, verbetering luchtkwaliteit, biodiversiteit en voedselproductie. Behoud van cultuurhistorische waarden en een gevarieerd totaalaanbod aan groen zijn belangrijke aspecten.

Plannen in de Hoofdgroenstructuur vragen om een afgewogen oordeel. Om dit mogelijk te maken, is een deskundigenadvies geïntroduceerd, dat specifiek betrekking heeft op de inpasbaarheid van een initiatief. Hiertoe is de Technische Adviescommissie Hoofdgroenstructuur (TAC) ingesteld. De TAC toetst alle plannen van de stad die aan het College van burgemeester en wethouders ter besluitvorming of ter advisering worden voorgelegd aan de beleidsregels voor de Hoofdgroenstructuur en adviseert burgemeester en wethouders, wanneer zij dit nodig acht. Ingrepen in de Hoofdgroenstructuur worden op inpasbaarheid beoordeeld. In de structuurvisie zijn de beoordelingscriteria opgenomen, per groentype wordt aangegeven welke ingrepen wel en niet zijn toegestaan.

De verschillende groentypen zijn: curiosa, corridor, ruigtegebied of struinnatuur, stadsrandpolder, stadspark, begraafplaats, volkstuinpark of schoolwerktuin en sportpark. Bij de toetsing op inpasbaarheid worden de voor het betreffende groentype geldende richtlijnen gehanteerd.

Een deel van dit bestemmingsplan is gelegen in de Hoofdgroenstructuur en in de structuurvisie aangeduid als groentype 'stadspark' (zie afbeelding hieronder). De grens van de Hoofdgroenstructuur voor het Beatrixpark is op 23 mei 2012 aangepast.

Uitsnede van de Structuurvisie, Kaart Hoofdgroenstructuur, Groentypen, 23 mei 2012

Ingevolge de Structuurvisie luidt de beleidsintentie voor het groentype 'stadspark':

• Hoge bezoekersaantallen en een hoge gebruiksintensiteit. De voorzieningen en ontsluiting moeten erop afgestemd zijn zoveel mogelijk mensen te bedienen, zonder dat het groene karakter verloren gaat.
• Binnen de randvoorwaarden van het recreatieve gebruik moet het beheer erop gericht zijn dat het park zoveel mogelijk verschillende planten en dieren herbergt.
• Parken mogen niet opgevuld worden met verspreide, maar dominante bebouwing.
• Het cultuurhistorisch karakter moet in stand blijven.
• Het gebied moet zorgvuldig beheerd worden volgens een goedgekeurd beheerplan.
• Evenementen die aansluiten bij de mogelijkheden, het karakter, de omvang en de opzet van het park (bijvoorbeeld culturele en muzikale voorstellingen, sportevenementen en manifestaties).
  
  

13.4.2 TAC advies     

Kapel en convict liggen binnen de Hoofdgroenstructuur. Met voorliggend bestemmingsplan worden nieuwe functies voor kapel en convict mogelijk gemaakt. Aangezien het hier gaat om een initiatief in de Hoofdgroenstructuur, is een advies van de Technische Adviescommissie Hoofdgroenstructuur (TAC) vereist.

Preadvies

Per brief van 22 april 2015 is desgevraagd een preadvies gegeven (bijlage 18). In het preadvies wordt zowel ingegaan op de gewenste functionele mogelijkheden, als op een gewenste geringe uitbreidingsmogelijkheden van de bebouwing.

Functiewijziging

De volgende functies zijn besproken:

De TAC constateert dat het initiatief tot functiewijziging van de kapel en het convict inpasbaar is in de Hoofdgroenstructuur.

De herordening van het programma, met een aantal functies uitsluitend boven de begane grond en publieksfuncties op de begane grond, is een belangrijke inperking. Geadviseerd wordt 'kantoren' te beperken tot 'ondersteunend' aan de andere functies. Overigens is de TAC van mening dat met name detailhandel en (zelfstandig) kantoor, maar ook de andere functies, niet zondermeer inpasbaar zijn binnen de Hoofdgroenstructuur. Echter de aanwijzing tot gemeentelijk monument schept een bijzondere situatie. Behoud van de bestaande bebouwing is uitgangspunt geworden en dat vraagt om een levensvatbare invulling voor de gebouwen. Mede gelet hierop adviseert de TAC positief.

Uitbreiding Met betrekking tot het convict is de mogelijkheid besproken om het gebouw op de kopse gevels uit te kunnen breiden met in totaal 62 m², aan beide gevels circa 10 x 3 meter. Tevens is de mogelijkheid besproken het bestaande gebouw te verhogen tot een maximum bouwhoogte van 30,1 meter + NAP. De huidige hoogte van het convict is 25,1 meter + NAP.

Dit is naar de mening van de TAC een architectonische opgave, die niet per definitie door een uitbreiding hoeft te worden opgelost. Voor de TAC staat voorop dat deze extra ruimte niet bij voorbaat mogelijk moet worden gemaakt via het te actualiseren bestemmingsplan. Dan wordt namelijk de afweging niet gemaakt tussen de verschillende mogelijkheden om het gebouw aan te passen, ook die zonder uit te breiden. De TAC is kritisch op de extra vierkante meters omdat die het gebouw nog dominanter in het park zullen maken. Het open maken van het gebouw is een belangrijk uitgangspunt, maar niet overtuigend genoeg om uitbreiding op voorhand, ten koste van het groene karakter van het Beatrixpark, ter plaatse toe te staan.

Definitieve advies

Op 8 februari 2017 is het definitieve advies van de TAC ontvangen (bijlage 19). De TAC constateert dat het bestemmingsplan Beethoven, tweede fase inpasbaar is in de Hoofdgroenstructuur.

De TAC heeft nog enkele opmerkingen naar aanleiding van het voorontwerpbestemmingsplan.

• In de definitie van nutsvoorzieningen zijn ook zendmasten opgenomen, deze zijn volgens de algemene richtlijnen uit de Structuurvisie Amsterdam 2040 niet inpasbaar in de Hoofdgroenstructuur.
• De hoeveelheid oppervlaktewater is gebaseerd op het ontwerp dat is voorgelegd bij het advies voor de brug in de Prinses Irenestraat en waar destijds mee is ingestemd. In de planregels is echter een niet nader bepaalde minimummaat opgenomen. Water en groen zijn volgens de algemene richtlijnen niet zonder meer uitwisselbaar en oppervlaktewater als maatregel voor verstedelijking elders geldt als niet inpasbaar, een verdere uitbreiding is dan ook niet wenselijk.
• De TAC was graag eerder betrokken bij de besluitvorming omtrent het werkterrein Zuidasdok. Na gebruik van het werkterrein dient het zo spoedig mogelijk als park te worden ingericht.
• De bebouwing van de tweede fase valt buiten de Hoofdgroenstructuur. De TAC vraagt desondanks aandacht voor de inrichting van dat deel zodat het logisch aansluit bij het park.

13.4.3 Verwerking in dit bestemmingsplan     

Bij de totstandkoming van onderliggend bestemmingsplan en het bepalen van de toegestane functies en bouwhoogten is het preadvies van de TAC overgenomen en zijn sommige functies zelfs uitgesloten (horeca V en horeca VI). Ook is ervan afgezien om in het bestemmingsplan uitbreidingsmogelijkheden op te nemen. Het preadvies van de TAC dat het op voorhand bieden van uitbreidingsmogelijkheden ongewenst is, wordt gedeeld. Dat betekent niet dat elke uitbreiding ongewenst is. Of uitbreiding gewenst is, hangt echter af van welke functie er daadwerkelijk komt, de (on)mogelijkheid om zonder uitbreiding een goede invulling aan die functie te geven en de impact van de dan concreet aan de orde zijnde uitbreiding.

Over het definitieve TAC advies wordt het volgende opgemerkt.

• Naar aanleiding van het definitieve advies van de TAC is de mogelijkheid om zendmasten op te richten in het park, geschrapt.
• Het Beatrixpark is op grond van het Waterprotocol Waterbalans Zuidas aangewezen als waterbergingslocatie. Het is derhalve niet wenselijk om een minimum of maximum oppervlakte voor water met voorliggend bestemmingsplan voor te schrijven, aangezien watercompensatie binnen de gehele Amstellandboezem wordt geregeld. Het is echter de ambitie om niet meer water te realiseren dan noodzakelijk op grond van de waterbergingsboekhouding Zuidas. In artikel 10 van de planregels wordt bij de dubbelbestemming Waarde - hoofdgroenstructuur een vergunningstelsel opgenomen. Dit houdt in voor het omzetten van landgebonden groen naar water of vice versa, een omgevingsvergunning voor het uitvoeren van werken, geen bouwwerk zijnde, of werkzaamheden benodigd is. Een dergelijke omgevingsvergunning wordt niet eerder verleend dan nadat de TAC hierover advies heeft uitgebracht.
• Het werkterrein van het Tracébesluit Zuidasdok, dient conform de Tracéwet opgenomen te worden in voorliggend bestemmingsplan. Hierbij komt de gemeente geen vrijheid toe.
• Bij de inrichting van de openbare ruimte heeft de aansluiting met het park en de Hoofdgroenstructuur de aandacht.

14.3.1 Uitwerking in bestemmingsplan     

Het voorliggende plan valt binnen het beperkingengebied voor hoogte zoals opgenomen in bijlage 4 (maatgevende toetshoogte) en 4a (maatgevende toetshoogte radar) bij het Luchthavenindelingbesluit Schiphol.

Op 5 november 2014 heeft de Gemeenteraad het Hoogbouwkader Zuidas vastgesteld. In het Lib is bepaald dat indien een object hoger is dan de maximale waarde (maatgevende toetshoogte), dit object is toegestaan indien het is opgenomen in het Hoogbouwkader Zuidas. Dit geldt eveneens voor de maatgevende toetshoogte radar, onder voorwaarde dat zeker is gesteld dat de radar bij Soesterberg operationeel wordt voor de civiele luchtvaart, aan welke voorwaarde inmiddels is voldaan. Ter plaatse van kavel 6&7 voorziet het Hoogbouwkader Zuidas in een bouwhoogte van 60 meter + NAP. Aangezien aan de oostzijde van kavel 6&7 in een bouwhoogte tot 70 meter + NAP wordt voorzien, is een VVGB noodzakelijk.

Maatgevende toetshoogte Op grond van artikel 2.2.2, eerste lid, van het Lib zijn op gronden die zijn aangewezen op de kaart in bijlage 4 bij het Lib geen objecten toegestaan die hoger zijn dan de op de kaarten aangegeven maximale waarden. In afwijking van de aangegeven waarden kan, op grond van artikel 2.2.2, vierde lid van het Lib, een object dat hoger is worden toegestaan voor zover dit in overeenstemming is met een verklaring van geen bezwaar als bedoeld in artikel 8.9 van de Wet luchtvaart.

In onderstaande figuur is voor het plangebied aangegeven welke maximale waarden zijn toegestaan.

Uitsnede hoogtebeperkingen "Maatgevende kaart toetshoogte", bijlage 4 bij het Lib

De maximaal toelaatbare bouwhoogtes op basis van de maatgevende toetshoogte lopen ter plaatse van de bebouwing op van 62 meter + NAP aan de noordzijde het plangebied tot 65 meter + NAP aan de oostgrens van het plangebied.

Ter plaatse van het plangebied wordt een maximum bouwhoogte voorzien van 30 meter + NAP (en een deel 18 meter + NAP) aan de noordzijde (kavel 2). Aan de zuidzijde van het plangebied wordt in een maximum bouwhoogte voorzien van respectievelijk 60 meter + NAP (kavel 6) en 70 meter + NAP (kavel 7). Dit is inclusief ondergeschikte bouwdelen als technische ruimten en technische installaties. De maximale bouwhoogte steekt ter plaatse van kavel 7 door de maximaal toelaatbare maatgevende toetshoogte uit het Lib.

Op 12 juli 2017 is namens de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu een verklaring van geen bezwaar als bedoeld in artikel 8.9 van de Wet luchtvaart afgegeven in verband met de ontwikkeling van het project Beethoven tweede fase, kavel 6&7. Het Lib vormt derhalve geen belemmering vormt voor vaststelling en uitvoering van het bestemmingsplan (bijlage 23).

Maatgevende toetshoogte radar Op grond van artikel 2.2.2a, eerste lid, van het Lib zijn op gronden die zijn aangewezen op de kaart in bijlage 4a bij het Lib objecten toegestaan die hoger zijn dan de in die bijlage aangegeven maximale waarden, mits uit een positief advies van de Inspectie Leefomgeving en Transport blijkt het object geen belemmering vormt voor het functioneren van radarapparatuur met het oog op veilig luchtverkeer.

In onderstaande figuur is voor het plangebied aangegeven welke maximale waarden zijn toegestaan.

Uitsnede hoogtebeperkingen "Maatgevende toetshoogte radar", bijlage 4a bij het Lib

De maximaal toelaatbare bouwhoogtes op basis van de maatgevende toetshoogte in verband met radar is ter hoogte van de voorziene bebouwing 50 meter + NAP.

Ter plaatse van het plangebied wordt een maximum bouwhoogte voorzien van 30 meter + NAP (en een deel 18 meter + NAP) aan de noordzijde (kavel 2). Aan de zuidzijde van het plangebied wordt in een maximum bouwhoogte voorzien van respectievelijk 60 meter + NAP (kavel 6) en 70 meter + NAP (kavel 7). Dit is inclusief ondergeschikte bouwdelen als technische ruimten en technische installaties. De maximale bouwhoogte steekt ter plaatse van kavel 6&7 door de maximaal maatgevende hoogte radar uit het Lib.

Op 12 juli 2017 is namens de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu een verklaring van geen bezwaar als bedoeld in artikel 8.9 van de Wet luchtvaart afgegeven in verband met de ontwikkeling van het project Beethoven tweede fase, kavel 6&7. Het Lib vormt derhalve geen belemmering vormt voor vaststelling en uitvoering van het bestemmingsplan (bijlage 23).

15.2.1 Erfgoedwet     

Op 1 juli 2016 is de Erfgoedwet in werking getreden. De wet vervangt onder meer de Monumentenwet 1998 (deels met een overgangstermijn tot de Omgevingswet) en de Wet tot behoud van cultuurbezit. De Erfgoedwet bevat bovendien diverse veranderingen en nieuwe bepalingen met lokale gevolgen.

Op grond van de Erfgoedwet dient de Gemeenteraad bij de vaststelling van een bestemmingsplan en bij de bestemming van de in het plan begrepen grond, rekening te houden met de in de grond aanwezige dan wel te verwachten monumenten. Dat betekent dat bij de vaststelling van een bestemmingsplan niet alleen rekening moet worden gehouden met bekende monumenten, maar ook met de omstandigheid dat op bepaalde terreinen nog archeologische resten in de bodem kunnen worden aangetroffen. Om hierop te kunnen anticiperen is het nodig de archeologische verwachting van een gebied in kaart te brengen door middel van een archeologisch bureauonderzoek.

Bij de vaststelling van bestemmingsplannen, projectbesluiten en beheersverordeningen dienen gemeenten bovendien op grond van de Wet ruimtelijke ordening de Provinciale Ruimtelijke Verordening in acht te nemen.

15.2.2 Gemeentelijke Erfgoedverordening     

De Amsterdamse Erfgoedverordening schrijft voor dat in de toelichting behorende bij een bestemmingsplan ten minste de (bovengrondse) cultuurhistorische waarden en (ondergrondse) archeologische waarden in het plangebied worden beschreven en dat wordt beschreven op welke wijze in het bestemmingsplan rekening is gehouden met de in het gebied aanwezige waarden.

Het in beeld brengen van de aanwezige cultuurhistorische of archeologische waarden gebeurt middels een bureauonderzoek. Dit bureauonderzoek behelst een specificatie van eventuele archeologische waarden binnen het plangebied en een advies met betrekking tot de aanpak en/of te nemen maatregelen. Bij de formulering van de aanpak staat een realistische balans tussen het archeologische belang ten opzichte van de voortgang van het ruimtelijke ontwikkelingsproces in de stad centraal.

Op basis van het bureauonderzoek wordt beoordeeld of een beschermende regeling in het bestemmingsplan nodig is, en zo ja, op welke wijze dat dient te gebeuren. Indien het bureauonderzoek leidt tot een bepaalde archeologische verwachting, dan kan in het bestemmingsplan een regeling worden getroffen. Een dergelijke regeling houdt in dat de aanvrager van een omgevingsvergunning voor het bouwen dan wel voor het uitvoeren van bepaalde werken, geen bouwwerken zijnde, of andere werkzaamheden waarbij de grond wordt geroerd, een rapport dient te overleggen. In dat archeologisch rapport moet de archeologische waarde van het terrein waar de aanvraag op ziet in voldoende mate zijn vastgesteld. Op grond van dat archeologisch rapport kunnen eventueel voorschriften aan de betreffende omgevingsvergunning worden gesteld.

Ondanks de getroffen maatregelen om vooraf archeologisch onderzoek in kaart te brengen, kunnen bij bouwprojecten toevalvondsten worden aangetroffen. Hiervoor blijft de meldingsplicht van kracht (artikel 5.10 van de Erfgoedwet). Deze plicht houdt in dat, ondanks getroffen maatregelen om vooraf archeologisch onderzoek uit te voeren, bij vondsten Bureau Monumentenzorg en Archeologie (BMA) per ommegaande dient te worden geïnformeerd door de uitvoerder of opdrachtgever.

15.3.1 Provinciaal beleid     

Op 21 juni 2010 hebben Provinciale Staten van Noord-Holland de Leidraad Landschap en Cultuurhistorie vastgesteld die wordt gebruikt als leidraad voor ruimtelijke plannen als bestemmingsplannen, beeldkwaliteitsplannen en structuurplannen. In de leidraad is een aantal onderwerpen opgenomen die voortvloeien uit de Structuurvisie Noord-Holland 2040 en de Provinciale Ruimtelijke Verordening Structuurvisie (oud) die van belang zijn voor de ruimtelijke kwaliteit van Noord-Holland.

Met de leidraad wil de provincie ruimte bieden aan nieuwe ontwikkelingen en tegelijkertijd verantwoord omgaan met het verleden. De Noord-Hollandse landschappen moeten optimaal worden gebruikt door het benutten van hun kenmerkende kwaliteiten bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen. Nieuwe ruimtelijke plannen dienen rekening te houden met de ontwikkelingsgeschiedenis, de bebouwingskarakteristiek en de inpassing in de wijdere omgeving. Het basisuitgangspunt is daarmee 'behoud door ontwikkeling'. De leidraad is hiervoor het meetpunt en geeft richting aan het ontwikkelen met ruimtelijke kwaliteit.

In de leidraad staat aangegeven welke kernkwaliteiten van landschap en cultuurhistorie van provinciaal belang zijn. Het grootstedelijk gebied Zuidas is in de leidraad niet aangewezen als aardkundig monument, aardkundig waardevol gebied dan wel archeologisch gebied van provinciaal belang.

links: aardkundige monumenten en waardevolle gebieden, rechts: archeologische gebieden van provinciaal belang. Bron: leidraad landschap en cultuurhistorie.

De informatiekaart Landschap en Cultuurhistorie is een geografische uitwerking van de Leidraad landschap en Cultuurhistorie. De kaart geeft informatie over landschapstypen, aardkundige waarden, cultuurhistorische objecten, archeologische verwachtingen en structuurdragers als molens, militaire structuren en historische dijken. Ten aanzien van de archeologische waarden is de informatiekaart een herziening van de voorheen geldende Cultuurhistorische Waardenkaart (CHW).

15.4.1 Archeologie     

Bureau Monumenten en Archeologie (BMA) heeft een archeologische quickscan uitgevoerd voor het gebied Beethoven, tweede fase (Archeologische quickscan Beethoven, actualisatie 2, QSnr 13-075, 5 augustus 2013, zie bijlage 24.

Door grootschalig grondverzet in de 20ste eeuw zullen de toch al wijd verspreide sporen van ontginning verstoord zijn geraakt. Voor het gehele plangebied geldt dan ook een negatieve verwachting. Daarmee is het plangebied vrijgesteld van archeologisch vervolgonderzoek en hoeft er geen dubbelbestemming archeologie in het bestemmingsplan te worden opgenomen.

Voor het gehele plangebied geldt de wettelijke meldingsplicht, wat inhoudt dat ook in geval geen archeologisch vooronderzoek vereist is en er toch archeologische overblijfselen ouder dan 50 jaar bij bouwwerkzaamheden aangetroffen worden, deze bij BMA aangemeld dienen te worden. In gezamenlijk overleg met de opdrachtgever kunnen dan maatregelen worden genomen tot documentatie en berging van de vondsten.

15.4.2 Cultuurhistorie Kapel en convict     

BMA heeft een waardestelling geschreven van het St. Nicolaaslyceum en de daarbij horende klooster en kapel (Het St. Nicolaaslyceum, klooster en kapel-een waardestelling, 26 juli 2011, zie bijlage 25). De waardestelling is gebaseerd op een uitvoerige beschrijving van het complex, die in gaat op de cultuurhistorische kenmerken van zowel het complex als geheel als van de drie gebouwen afzonderlijk. Het St. Nicolaaslyceum is inmiddels gesloopt en zal in deze paragraaf niet als afzonderlijk gebouw besproken worden.

Het klooster (convict):

• De opzet van het klooster met zijn de stapeling van functies is voor de Nederlandse kloosterbouw uitzonderlijk. In Nederland is daarvan tot nu toe geen ander voorbeeld bekend.
• Het klooster heeft architectuurhistorische waarde vanwege de esthetische kwaliteiten van het - zowel in hoofdvorm als in detail gave – ontwerp. Deze liggen met name in de uitgesproken contrasten in de hoofdvormen en het materiaalgebruik, zoals laag en rond tegenover hoog en rechthoekig, beton tegenover baksteen, stalen kozijnen tegenover toepassing van natuursteen. De bakstenen omhulling is door het toegepaste metselverband duidelijk als bekleding te herkennen, daarmee oogt het gebouw, ondanks de vrij gesloten indruk, modern.
• De indeling van het klooster is in hoofdopzet nog gaaf. Wel is het merendeel van de verdiepingen aangepast tot kantoorruimte of atelier; op de zesde verdieping is de oorspronkelijke situatie nog geheel intact.
• Het klooster kent zowel in ex- als interieur een eenvoudige, maar in zijn soberheid mooie afwisseling van materialen met buiten de vierkante bakstenen en binnen groen, blauw en oranje tegelwerk, eveneens bestaande uit klein vierkante tegels. Veel oorspronkelijke elementen als de deuren van de vertrekken, de zigzag-belijning van de balustrade en de natuurstenen vensterbanken zijn nog aanwezig.

De kapel

• De kapel is typologisch bijzonder vanwege de bijzondere centraalbouw met nadruk op het in het midden gesitueerde altaar. Dit is kenmerkend voor de periode, maar door de ronde vorm is de ruimte op bijzondere wijze uitgewerkt. Zeer opvallend is de fraaie ruimtewerking in de kapel, zowel in het souterrain als in de kapel zelf. De voor protestantse kerken typische aandacht voor het woord in het centrum laat de toenadering tussen de kerkelijke gezindten na de oorlog zien. Het altaren in de kapel en de nissen op de begane grond zijn inmiddels verdwenen, maar de ruimtewerking en de architectonische vormgeving van de kapel als geheel zijn nog goed herkenbaar. De later toevoegingen hebben doen hieraan geen afbreuk, maar hebben het contrast tussen de begane grond en de bovenverdieping verder versterkt.
• De kapel representeert in architectuur en lichtwerking de mede door Le Corbusier bepaalde tendens in de kerkbouw van de naoorlogse periode.

Per 21 januari 2014 zijn de kapel en het convict aangewezen als gemeentelijk monument (nr. 222313). Met inachtneming van de kernwaarden van de twee gebouwen is, in overleg met BMA, een aantal vrijheden en kansen voor mogelijke aanpassing(en), intern of extern, opgenomen. Het vroegere 'besloten' gebruik van de gebouwen maakt dat deze niet direct geschikt zijn voor een nieuwe functie. De gebouwen komen vrij in het park te staan, liggend aan het water, en dragen bij aan de levendigheid van het park. Een nieuwe programmatische invulling vraagt om aanpassing(en) van de gebouwen. Alle aanpassingen aan of in de gebouwen worden in afstemming met BMA ontwikkeld.

15.4.3 Cultuurhistorie Beatrixpark     

Het noordelijk deel van het Beatrixpark is aangewezen als monumentaal park. Dit geldt niet voor het zuidelijk deel van het park gelegen in het plangebied Beethoven tweede fase. Het zuidelijke deel van het Beatrixpark gelegen in het plangebied Beethoven, tweede fase wordt ook wel de 'Natte Vallei' genoemd.

Het Beatrixpark is een typisch volkspark, bedoeld voor ontspanning en recreatie en is daartoe uitgerust met wandelpaden, een speelweide en een zwembadje. Na de oorlog heeft het in 1972 deel uitgemaakt van de Floriade waartoe het met het speciaal daarvoor aangelegde Amstelpark werd verbonden. Voor de Floriade van 1972 werden in het park nogal wat wijzigingen aangebracht naar een ontwerp van E. Mos. Gehouden in de RAI, het Beatrixpark en het daartoe aangelegde Amstelpark, kwam hierdoor een verbinding tot stand tussen dit park en het nieuwe Amstelpark, onder andere over het viaduct waarvan het grondlichaam al was opgebracht voor de latere Ringweg over de huidige Europaboulevard. In het Beatrixpark werd een flinke laag grond verbeterd. Voorts werden verscheidene gebieden heringericht ('gerestaureerd'), waaronder de 'Vaste Plantentuin'. Attracties en een aantal voorzieningen werden na de Floriade weggehaald, de gewijzigde aanleg bleef grotendeels gehandhaafd tot de jaren tachtig van de twintigste eeuw, inclusief de Artsenijhof, de ringen in de grote speelweide, de paviljoens en de schutting rond de kastanjering. Toen de RAI uitbreidde met de bouw van de Parkhal ging dat ten koste van de zuidoostkant van het park, hetgeen het verlies van de lelietuin en 850 bomen betekende. Ter (gedeeltelijke) compensatie werd in 1994 aan het park een strook langs de Ringweg toegevoegd, de 'Natte Vallei', naar ontwerp van het bureau Hollandschap. De nieuwe parkstrook de 'Natte Vallei' aan de zuidzijde roept een sfeer op van een stadsrand, waar natuurlijke processen (gedeeltelijk) hun gang kunnen gaan. Maar de verbinding met het park uit de dertiger jaren is niet duidelijk, waardoor er geen samenhang tussen oud en nieuw is ontstaan.

Van belang is dat het zuidelijke deel van het Beatrixpark in de toekomst goed en mogelijk zelfs beter aansluit op het monumentale deel, niet alleen 'groen- en blauwtechnisch', maar vooral ook ten aanzien van eenheid in meubilering (bruggen, lichtmasten, banken, vuilnisbakken) en materialisering van paden, wegen, oevers en beschoeiingen, zodat sprake zal zijn van een helder eenduidig tapijt als basis voor een groene ruimtelijke 'eenheid in veelheid'.

1.1 Aanduiding     

Een geometrisch bepaald vlak of figuur, waarmee gronden zijn aangeduid, waar ingevolge de regels regels worden gesteld ten aanzien van het gebruik en/of het bebouwen van deze gronden.

1.2 Aanduidingsgrens     

De grens van een aanduiding indien het een vlak betreft.

1.3 Aanduidingsvlak     

Een op de verbeelding aangegeven vlak met eenzelfde aanduiding.

1.4 Automatenhal     

Een voor het publiek toegankelijke ruimte waar meer dan twee (kans)speelautomaten of andere mechanische toestellen in de zin van artikel 30 van de Wet op de kansspelen zijn opgesteld.

1.5 Bebouwing     

Eén of meer gebouwen en/of bouwwerken geen gebouwen zijnde.

1.6 Bestaande bebouwing     

de bebouwing zoals ten tijde van de inwerkingtreding van het bestemmingsplan Beethoven, tweede fase aanwezig is dan wel kan worden gebouwd krachtens een omgevingsvergunning voor bouwen als bedoeld in artikel 2.1, eerste lid, onder a, van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht.

1.7 Bestemmingsgrens     

De grens van een bestemmingsvlak.

1.8 Bestemmingsplan     

De geometrisch bepaalde planobjecten met de bijbehorende regels en de daarbij behorende bijlagen.

1.9 Bestemmingsvlak     

Een geometrisch bepaald vlak met eenzelfde bestemming.

1.10 Bouwen     

Het plaatsen, het geheel of gedeeltelijk oprichten, vernieuwen of veranderen en het vergroten van een bouwwerk.

1.11 Bouwlaag     

Een doorlopend gedeelte van een gebouw dat door op gelijke of bij benadering gelijke hoogte liggende vloeren of balklagen is begrensd.

1.12 Bouwwerk     

Elke constructie van enige omvang van hout, steen, metaal of ander materiaal, die hetzij direct hetzij indirect met de grond is verbonden, hetzij direct of indirect steun vindt in of op de grond.

1.13 Brutovloeroppervlakte (bvo)     

De totale oppervlakte van de bouwlagen met inbegrip van de bouwconstructies, magazijnen, dienstruimten, bergingen etc.

1.14 Consumentverzorgende dienstverlening     

Persoonlijke verzorging van consumenten, waaronder kapperszaken, schoonheidsinstituten en naar de aard daarmee gelijk te stellen bedrijven.

1.15 Culturele voorziening     

Musea, (muziek)theaters, expositieruimten en naar de aard daarmee gelijk te stellen voorzieningen.

1.16 Detailhandel     

Het bedrijfsmatig te koop aanbieden, waaronder begrepen de uitstalling ten verkoop, het verkopen, het verhuren of het leveren van zaken aan in hoofdzaak personen die deze zaken kopen voor gebruik, verbruik of aanwending anders dan in de uitoefening van een beroeps- of bedrijfsactiviteit.

1.17 Dove gevel     

Een bouwkundige constructie waarin,

a. geen te openen delen aanwezig zijn en met een in NEN 5077 bedoelde karakteristieke geluidwering die ten minste gelijk is aan het verschil tussen de geluidsbelasting van die constructie en 33 dB onderscheidenlijk 35 dB(A);

b. een bouwkundige constructie waarin alleen bij uitzondering te openen delen aanwezig zijn, mits de delen niet direct grenzen aan een geluidsgevoelige ruimte.

1.18 Eerste bouwlaag     

De eerste bouwlaag volledig op of boven maaiveld.

1.19 Galerie     

Een ruimte uitsluitend bestemd voor expositie en verkoop van kunstwerken.

1.20 Gebouw     

Elk bouwwerk, dat een voor mensen toegankelijke, overdekte, geheel of gedeeltelijk met wanden omsloten ruimte vormt.

1.21 Geldwisselkantoor     

Een voor publiek toegankelijke ruimte waarin de hoofdactiviteit wordt gevormd door het gelegenheid bieden tot het wisselen van geld.

1.22 Geluidsgevoelige functie     

Wonen of een andere geluidgevoelige functie (of de gebouwen en terreinen die daartoe dienen) zoals bedoeld in de Wet geluidhinder c.q. het Besluit geluidhinder.

1.23 Geluidwerend vlies     

Een bouwkundige constructie aangebracht aan de buitenzijde van een gevel met het doel een geluidsreductie op deze gevel te bewerkstelligen, als gevolg waarvan voldaan wordt aan het gestelde in de Wet geluidhinder, waarbij de afstand tussen het geluidwerende vlies en de gevel tenminste 0,5 meter is en waarbij er tussen het geluidwerende vlies en de gevel sprake is van buitenlucht, met openingen ten behoeve van de luchtverversing met een capaciteit van tenminste 6 dm³ per seconde per m² vloeroppervlakte van de achterliggende woning(en).

1.24 Gevoelige bestemmingen luchtkwaliteit     

Categorieën van functies zoals bedoeld in het Besluit gevoelige bestemmingen (luchtkwaliteitseisen).

1.25 Groenvoorziening     

Ruimten in de open lucht, waaronder in ieder geval worden begrepen (bos)parken, plantsoenen, groenvoorzieningen en open speelplekken, met de daarbij behorende sloten, vijvers en daarmee gelijk te stellen wateren.

1.26 Horeca I     

Fastfoodverkoop (waaronder begrepen automatiek, snackbar, loketverkoop, fastfoodrestaurant en naar de aard daarmee te vergelijken bedrijven).

1.27 Horeca II     

Nachtzaak (dancing, discotheek, sociëteit, zaalaccomodatie, nachtcafé en naar de aard daarmee te vergelijken bedrijven).

1.28 Horeca III     

Café (café, bar en naar de aard daarmee te vergelijken bedrijven).

1.29 Horeca IV     

Restaurant (restaurant, koffie-, en theehuis, lunchroom, juicebar en naar de aard daarmee te vergelijken bedrijven).

1.30 Horeca V     

Hotel (waaronder begrepen hotel, motel, jeugdherberg, bed & breakfast, en naar de aard daarmee te vergelijken functies).

1.31 Horeca VI     

Logies, anders dan in een woning voor kortstondig verblijf, van tenminste 1 week tot maximaal 1 jaar aan natuurlijke personen die buiten de gemeente hun hoofdverblijf c.q. vaste woon- of verblijfplaats hebben (extended stay).

1.32 Kelder     

Een bijzondere bouwlaag, waarbij de vloer van de bovengelegen bouwlaag ten hoogste 0,50 meter boven het maaiveld is gelegen.

1.33 Maaiveld     

De hoogte van het afgewerkte (bouw)terrein.

1.34 Maatschappelijke dienstverlening     

Het verlenen van publieksgerichte diensten op het gebied van overheids-, educatieve, welzijns-, (para-)medische, sociaal-medische, levensbeschouwelijke en sociaal-culturele voorzieningen.

1.35 Nutsvoorziening     

Een voorziening ten behoeve van de distributie van gas, water en elektriciteit, en de telecommunicatie alsmede soortgelijke voorzieningen van openbaar nut, waaronder in ieder geval worden begrepen transformatorhuisjes, gemalen, telefooncellen en zendmasten, en ondergrondse infrastructurele voorzieningen, waaronder afvalsystemen.

1.36 Omgevingsvergunning voor het bouwen     

Voor zover in artikel 18, lid 18.1, onder a, in de aanhef wordt gesproken over een omgevingsvergunning voor het bouwen krachtens welke gebouwd kan worden, wordt daaronder mede verstaan een bouwvergunning verleend op basis van de Woningwet.

1.37 Ondergronds     

Gelegen onder maaiveld.

1.38 Parkeernorm     

Het minimum- of maximumaantal parkeerplaatsen dat exclusief ten behoeve van de aangegeven functie mag worden gebruikt.

1.39 Peil     

Onder het peil wordt verstaan het NAP.

1.40 Plan     

Het bestemmingsplan Beethoven, tweede fase met identificatienummer NL.IMRO.0363.K1301BPGST-VG01 van de gemeente Amsterdam.

1.41 Planregels     

De regels, deel uitmakende van het bestemmingsplan Beethoven, tweede fase.

1.42 Prostitutie     

Het aanbieden of verrichten van seksuele diensten tegen een materiële vergoeding.

1.43 Prostitutiebedrijf     

Een bedrijf waar prostitutie wordt bedreven.

1.44 Seksinrichting     

Een gebouw of een gedeelte van een gebouw waarin tegen betaling handelingen en/of voorstellingen plaatsvinden van erotische en/of pornografische aard. Hieronder worden mede begrepen een seksbioscoop, -theater, -automatenhal en -winkel en naar de aard daarmee te vergelijke inrichtingen.

1.45 Souterrain     

Een bijzondere bouwlaag waarvan de vloer onder het gemiddeld aangrenzend maaiveld is gelegen en waarbij de vloer van de bovengelegen bouwlaag maximaal 1,50 meter boven het maaiveld is gelegen.

1.46 Stille zijde     

Een gevel of gedeelte van een gevel met een geluidsbelasting van maximaal de voorkeursgrenswaarde van de Wet geluidhinder.

1.47 Terras     

Een buiten de besloten ruimte liggend deel van het horecabedrijf waar zitgelegenheid kan worden geboden ten dienste van het horecabedrijf en waar tegen vergoeding dranken kunnen worden geschonken of spijzen voor directe consumptie worden bereid of verstrekt.

1.48 Waterstaatkundige werken     

Werken, waaronder begrepen kunstwerken, die verband houden met de waterstaat, zoals dammen, dijken, sluizen, beschoeiingen en remmingswerken, uitgezonderd steigers.

1.49 Weg     

Alle voor het openbaar auto-, fiets-, voetgangers- of ander verkeer openstaande wegen of paden, geen spoorwegen of trambanen zijnde, daaronder begrepen de daarin gelegen bruggen en duikers, de tot de wegen of paden behorende bermen, taluds en zijkanten, waterstaatkundige en civieltechnische (kunst)werken, nutsvoorzieningen, alsmede de aan de wegen liggende parkeerplaatsen en ondergrondse infrastructurele voorzieningen.

1.50 Wet     

Wet ruimtelijke ordening.

1.51 Zakelijke dienstverlening     

Diensten die bestaan uit het verlenen van economische of commerciële diensten aan derden, waarvan de uitoefening geschiedt in een rechtstreeks contact met het publiek, zoals banken en reisbureaus.

2.1 De bouwdiepte van een bouwwerk     

vanaf peil tot aan het laagste punt van het bouwwerk, met uitzondering van fundering of ondergeschikte onderdelen van het bouwwerk.

2.2 De bouwhoogte van een bouwwerk     

vanaf het peil tot aan het hoogste punt van een gebouw of van een bouwwerk, geen gebouw zijnde, met inbegrip van ondergeschikte bouwonderdelen, zoals schoorstenen, antennes, en naar de aard daarmee gelijk te stellen bouwonderdelen.

2.3 De oppervlakte van een bouwwerk     

tussen de buitenwerkse gevelvlakken en/of het hart van de scheidingsmuren, neerwaarts geprojecteerd op het gemiddelde niveau van het afgewerkte bouwterrein ter plaatse van het bouwwerk.

2.4 De brutovloeroppervlakte van een bouwwerk     

de bebouwde oppervlakte van de afzonderlijke bouwlagen bij elkaar opgeteld.

3.1 Bestemmingsomschrijving     

De voor Gemengd aangewezen gronden zijn bestemd voor:

1. culturele voorzieningen;
2. galeries;
3. horeca III en horeca IV;
4. detailhandel;
5. consumentverzorgende dienstverlening;
6. maatschappelijke dienstverlening;
7. nutsvoorzieningen.

3.2 Bouwregels     

Op de in lid 3.1 genoemde gronden mag uitsluitend worden gebouwd ten dienste van de bestemming, met inachtneming van de volgende bepalingen:

1. Gebouwen zijn slechts toegestaan conform de bestaande bebouwing.
2. Voor bouwwerken, geen gebouwen zijnde, geldt een maximum bouwhoogte van 3 meter, gemeten vanaf maaiveld.

3.3 Specifieke gebruiksregels     

Voor de in lid 3.1 genoemde gronden gelden de volgende gebruiksbepalingen:

1. Het bepaalde in artikel 13 dient in acht te worden genomen.
2. Voor zover onder de in lid 3.1 bedoelde functies tevens kunnen worden begrepen geluidsgevoelige functies of gevoelige bestemmingen luchtkwaliteit, zijn deze niet toegestaan.
3. Detailhandel is uitsluitend toegestaan op de eerste bouwlaag en met een maximum brutovloeroppervlakte van 100 m².
4. Consumentverzorgende dienstverlening en maatschappelijke dienstverlening zijn niet toegestaan op de eerste bouwlaag.

4.1 Bestemmingsomschrijving     

De voor Groen - 1 aangewezen gronden zijn bestemd voor:

1. tijdelijk werkterrein ten behoeve van de aanpassing van de A10 zoals genoemd in het Tracébesluit Zuidasdok, uitsluitend ter plaatse van de gebiedsaanduiding 'wetgevingszone - tracéwet' en met inachtneming van het bepaalde in artikel 5 van het Tracébesluit Zuidasdok;
2. groenvoorzieningen;
3. voet- en fietspaden, mede bestemd voor bevoorradingsverkeer ten behoeve van de functies binnen de bestemming Gemengd;
4. waterlopen en waterpartijen;
5. waterbergingen;
6. nutsvoorzieningen;

Met de daarbij behorende

7. parkvoorzieningen;
8. speelvoorzieningen;
9. bruggen en steigers;
10. waterstaatkundige werken;
11. objecten van beeldende kunst.

4.2 Bouwregels     

Op de in lid 4.1 genoemde gronden mag uitsluitend worden gebouwd ten dienste van de bestemming, met inachtneming van de volgende bepalingen:

1. Gebouwen zijn uitsluitend toegestaan ten behoeve van nutsvoorzieningen, met een maximum bouwhoogte van 3 meter, gemeten vanaf maaiveld, en met een oppervlakte van maximaal 10 m².
2. In afwijking van het bepaalde onder a, geldt dat ter plaatse van de gebiedsaanduiding 'wetgevingszone - tracéwet' gebouwen ten behoeve de functie als bedoeld in lid 4.1, onder a, zijn toegestaan.
3. In afwijking van het bepaalde onder a, mag ter plaatse van de functieaanduiding 'specifieke vorm van groen -.*' een uitkijktoren worden gerealiseerd met een maximum bouwhoogte van 10 meter, gemeten vanaf maaiveld.
4. Voor bouwwerken, geen gebouwen zijnde, geldt een maximum bouwhoogte van 3 meter, gemeten vanaf maaiveld, met dien verstande dat zendmasten niet zijn toegestaan.
5. In afwijking van het bepaalde onder d, geldt dat ter plaatse van de gebiedsaanduiding 'wetgevingszone - tracéwet' bouwwerken, geen gebouwen zijnde, ten behoeve de functie als bedoeld in lid 4.1, onder a, zijn toegestaan.
6. In afwijking van het bepaalde onder d, mag een bouwwerk, geen gebouw zijnde, ten behoeve van een entree tot het park worden gerealiseerd met een maximum bouwhoogte van 6 meter, gemeten vanaf maaiveld.
7. Ter plaatse van de gebiedsaanduiding 'wetgevingszone - tracéwet' geldt dat een omgevingsvergunning voor het bouwen als bedoeld in artikel 2.1, eerste lid, onder a, van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht ten behoeve van de functies als genoemd in lid 4.1, onder b tot en met k, niet eerder wordt verleend dan nadat door de directeur Zuidasdok is meegedeeld dat de reservering van het werkterrein niet langer nodig is.

4.3 Specifieke gebruiksregels     

Voor de in lid 4.1 genoemde gronden gelden de volgende gebruiksbepalingen:

1. Het bepaalde in artikel 13 dient in acht te worden genomen.
2. Voor bevoorradingsverkeer als bedoeld in lid 4.1, onder c, geldt dat bevoorrading uitsluitend is toegestaan vanaf de Beethovenstraat.
3. Het gebruik van de gronden ter plaatse van de gebiedsaanduiding 'wetgevingszone - tracéwet' ten behoeve van de functies als genoemd in lid 4.1, onder b tot en met k, is niet eerder toegestaan dan nadat door de directeur Zuidasdok is meegedeeld dat de reservering van het werkterrein niet langer nodig is.

5.1 Bestemmingsomschrijving     

De voor Groen - 2 aangewezen gronden zijn bestemd voor:

1. groenvoorzieningen;
2. voet- en fietspaden;
3. waterlopen en waterpartijen;
4. pleinen en daarmee vergelijkbare verblijfsruimten;
5. ondergrondse parkeervoorzieningen;
6. nutsvoorzieningen;

Met de daarbij behorende

7. parkvoorzieningen;
8. speelvoorzieningen;
9. waterstaatkundige werken;
10. objecten voor beeldende kunst.

5.2 Bouwregels     

Op en onder de in lid 5.1 genoemde gronden mogen uitsluitend bouwwerken, geen gebouwen zijnde worden gebouwd ten dienste van de bestemming, met inachtneming van de volgende bepalingen:

1. Bovengronds zijn gebouwen niet toegestaan.
2. Voor bouwwerken, geen gebouwen zijde, geldt een maximum bouwhoogte van 3 meter, gemeten vanaf maaiveld.
3. Ondergrondse parkeervoorzieningen zijn uitsluitend toegestaan ter plaatse van de functieaanduiding 'parkeergarage', met in achtneming van het bepaalde in artikel 12.

5.3 Specifieke gebruiksregels     

Voor de in lid 5.1 genoemde gronden gelden de volgende gebruiksbepalingen:

1. Het bepaalde in artikel 13 dient in acht te worden genomen.

6.1 Bestemmingsomschrijving     

De voor Groen - 3 aangewezen gronden zijn bestemd voor:

1. groenvoorzieningen;
2. voet- en fietspaden;
3. pleinen en daarmee vergelijkbare verblijfsruimten;
4. ongebouwde terrassen;
5. nutsvoorzieningen.

6.2 Bouwregels     

Op de in lid 6.1 genoemde gronden mogen uitsluitend bouwwerken, geen gebouwen zijnde, worden gebouwd ten behoeve van nutsvoorzieningen met een maximum bouwhoogte van 3 meter, gemeten vanaf maaiveld.

6.3 Specifieke gebruiksregels     

Voor de in lid 6.1 genoemde gronden gelden de volgende gebruiksbepalingen:

1. Het bepaalde in artikel 13 dient in acht te worden genomen.
2. Maximaal 1.425 m² mag worden gebruikt als buitenruimte ten behoeve van de functies binnen de bestemming Gemengd en ongebouwde terrassen.

7.1 Bestemmingsomschrijving     

De voor Verkeer aangewezen gronden zijn bestemd voor:

1. wegen;
2. voet- en fietspaden;
3. verkeerskundige voorzieningen;
4. laad- en losvoorzieningen;
5. groenvoorzieningen;
6. waterlopen en waterpartijen;
7. nutsvoorzieningen.

7.2 Bouwregels     

Op en onder de in lid 7.1 genoemde gronden mogen uitsluitend bouwwerken, geen gebouwen zijnde, worden gebouwd ten dienste van de bestemming, met een maximum bouwhoogte van 3 meter, gemeten vanaf maaiveld.

7.3 Specifieke gebruiksregels     

Voor de in lid 7.1 genoemde gronden gelden de volgende gebruiksbepalingen:

1. Het bepaalde in artikel 13 dient in acht te worden genomen.
2. Voor rijwegen geldt een maximum snelheid van 30 km/uur.

8.1 Bestemmingsomschrijving     

De voor Wonen - 1 aangewezen gronden zijn bestemd voor:

1. wonen;
2. culturele voorzieningen;
3. galeries;
4. detailhandel;
5. consumentverzorgende dienstverlening;
6. maatschappelijke dienstverlening;
7. zakelijke dienstverlening;
8. horeca IV;
9. ondergrondse parkeervoorzieningen en daarbij behorende verkeerskundige voorzieningen;
10. tuinen;
11. groenvoorzieningen;
12. pleinen en daarmee vergelijkbare verblijfsruimten;
13. voet- en fietspaden;
14. waterlopen en waterpartijen;
15. nutsvoorzieningen.

8.2 Bouwregels     

Op en onder de in lid 8.1 genoemde gronden mag uitsluitend worden gebouwd ten dienste van de bestemming, met inachtneming van de volgende bepalingen:

1. Voor bovengrondse gebouwen gelden de volgende bepalingen:
   1. maximum bouwhoogte: zoals met de maatvoeringsaanduiding 'maximum bouwhoogte' op de verbeelding staat aangegeven;
   2. maximaal bebouwd oppervlak: 2.511 m²;
   3. de bebouwing dient als een aaneengesloten geheel te worden gerealiseerd;
   4. totaal minimum brutovloeroppervlakte: 13.500 m²;
   5. totaal maximum brutovloeroppervlakte: 15.000 m²;
   6. ter plaatse van de bouwaanduiding 'specifieke bouwaanduiding - 1' mag tot een hoogte van twee volledige bouwlagen boven maaiveld geen bebouwing, waaronder mede verstaan ondersteuningsconstructies in de vorm van pilaren, kolommen en dergelijke, worden opgericht;
   7. aan de noordzijde van het bestemmingsvlak dient de bebouwing op ten minste één punt minimaal 6 meter terugliggend ten opzichte van van de bestemmingsgrens te worden gerealiseerd, waarbij tussen de bestemmingsgrens en de bebouwing minimaal 100 m² onbebouwd dient te blijven;
   8. aan de oostzijde van het bestemmingsvlak dient de bebouwing op ten minste één punt minimaal 12,5 meter terugliggend ten opzichte van de bestemmingsgrens te worden gerealiseerd, waarbij tussen de bestemmingsgrens en de bebouwing minimaal 500 m² onbebouwd dient te blijven;
   9. aan de zuidzijde van het bestemmingsvlak dient de bebouwing op ten minste één punt minimaal 8 meter terugliggend ten opzichte van de bestemmingsgrens te worden gerealiseerd, waarbij tussen de bestemmingsgrens en de bebouwing minimaal 200 m² onbebouwd dient te blijven;
   10. aan de westzijde van het bestemmingsvlak dient de bebouwing op ten minste één punt minimaal 10 meter terugliggend ten opzichte van de bestemmingsgrens te worden gerealiseerd, waarbij tussen de bestemmingsgrens en de bebouwing minimaal 300 m² onbebouwd dient te blijven;
   11. aan de noord- en oostzijde van het bestemmingsvlak zijn hoofdentrees niet toegestaan;
   12. iedere woning dient te beschikken over tenminste één stille zijde;
2. Voor bouwwerken, geen gebouwen zijnde, geldt een maximum bouwhoogte van 3 meter, gemeten vanaf maaiveld.
3. Autoparkeervoorzieningen zijn uitsluitend ondergronds toegestaan, met in achtneming van het bepaalde in artikel 12.
4. Laad- en losvoorzieningen zijn uitsluitend ondergronds toegestaan met in achtneming van het bepaalde in artikel 12.
5. Er dient inpandig in fietsparkeervoorzieningen te worden voorzien, met inachtneming van het bepaalde in artikel 12.

8.3 Nadere eisen     

1. Burgemeester en wethouders kunnen nadere eisen stellen aan bouwplannen met een bouwhoogte van 30 meter of meer met betrekking tot de plaatsing en vormgeving van bouwwerken ter beperking van windhinder. In dat kader kunnen burgemeester en wethouders tevens van de initiatiefnemer van een bouwplan verlangen een wind(tunnel)onderzoek aan hen te overleggen.
2. Burgemeester en wethouders kunnen nadere eisen stellen aan bouwplannen met betrekking tot de bevoorrading van de te vestigen functies ter voorkoming of beperking van geluidhinder voor omliggende bestaande of geprojecteerde woningen. In dat kader kunnen burgemeester en wethouders tevens van de initiatiefnemer van een bouwplan verlangen een akoestisch onderzoek aan hen te overleggen.
3. Burgemeester en wethouders kunnen, indien advisering van de Regionale Brandweer (Veiligheidsregio) daartoe aanleiding geeft, nadere eisen stellen aan bouwplannen met betrekking tot vluchtwegen van de te vestigen bestemmingen ter vergroting van de zelfredzaamheid van gebruikers van de gebouwen.

8.4 Specifieke gebruiksregels     

Voor de in lid 8.1 genoemde gronden gelden de volgende gebruiksbepalingen:

1. Het bepaalde in artikel 13 dient in acht te worden genomen.
2. Voor zover onder de in lid 8.1 bedoelde functies tevens kunnen worden begrepen gevoelige bestemmingen luchtkwaliteit zijn deze niet toegestaan.
3. De functies zoals genoemd in lid 8.1, onder b tot en met h, zijn uitsluitend toegestaan in het souterrain en op de eerste bouwlaag met een totaal maximum brutovloeroppervlakte van 750 m², met dien verstande dat
   1. voor detailhandel een maximum brutovloeroppervlakte van 200 m² geldt.
   2. voor consumentverzorgende dienstverlening en zakelijke dienstverlening een maximum brutovloeroppervlakte van 500 m² per vestiging geldt.
   3. voor horeca IV een maximum brutovloeroppervlakte van 500 m² geldt.
4. In afwijking van en in aanvulling op het bepaalde onder lid 8.4, onder c, is maatschappelijke dienstverlening op alle bouwlagen toegestaan met een maximum brutovloeroppervlakte van 2.500 m² bvo.
5. Autoparkeren is slechts toegestaan in ondergrondse parkeervoorzieningen, met in achtneming van het bepaalde in artikel 13.
6. Laden en lossen is uitsluitend ondergronds toegestaan.

8.5 Afwijken van de gebruiksregels     

Burgemeester en wethouders zijn bevoegd omgevingsvergunning te verlenen voor het afwijken van het bepaalde in lid 8.4, onder b, en één of meer gevoelige bestemmingen luchtkwaliteit toe te staan, ingeval op de betreffende locatie geen sprake is van een (dreigende) overschrijding als bedoeld in het Besluit gevoelige bestemmingen (luchtkwaliteitseisen) en advies van de GGD is ingewonnen.

9.1 Bestemmingsomschrijving     

De voor Wonen - 2 aangewezen gronden zijn bestemd voor:

1. tijdelijk werkterrein ten behoeve van de aanpassing van de A10 zoals genoemd in het Tracébesluit Zuidasdok, uitsluitend ter plaatse van de gebiedsaanduiding 'wetgevingszone - tracéwet' en met inachtneming van het bepaalde in artikel 5 van het Tracébesluit Zuidasdok;
2. wonen;
3. culturele voorzieningen;
4. galeries;
5. detailhandel;
6. consumentverzorgende dienstverlening;
7. maatschappelijke dienstverlening;
8. zakelijke dienstverlening;
9. horeca IV;
10. ondergrondse parkeervoorzieningen en daarbij behorende verkeerskundige ontsluitingen en voorzieningen;
11. ontsluitingswegen;
12. tuinen;
13. groenvoorzieningen;
14. pleinen en daarmee vergelijkbare verblijfsruimten;
15. voet- en fietspaden;
16. waterlopen en waterpartijen;
17. nutsvoorzieningen.

9.2 Bouwregels     

Op en onder de in lid 9.1 genoemde gronden mag uitsluitend worden gebouwd bestemming, met inachtneming van de volgende bepalingen:

1. Voor bovengrondse gebouwen gelden de volgende bepalingen:
   1. maximum bouwhoogte: zoals met de aanduiding 'maximum bouwhoogte' op de verbeelding staat aangegeven;
   2. maximaal bebouwd oppervlak: 2.935 m²;
   3. totaal minimum brutovloeroppervlakte: 24.500 m²;
   4. totaal maximum brutovloeroppervlakte: 27.000 m²;
   5. iedere woning dient te beschikken over tenminste één stille zijde;
   6. gebouwen dienen, voor zover deze worden gebruikt ten behoeve van een geluidgevoelige functie, met uitzondering van de naar het westen en het noorden gekeerde gevels, ter plaatse van de geluidgevoelige functie te zijn voorzien van een dove gevel dan wel van een geluidwerend vlies.
2. In afwijking van het bepaalde onder a, geldt dat ter plaatse van de gebiedsaanduiding 'wetgevingszone - tracéwet' gebouwen ten behoeve de functie als bedoeld in lid 9.1, onder a, zijn toegestaan.
3. Voor bouwwerken, geen gebouwen zijnde, geldt een maximum bouwhoogte van 3 meter, gemeten vanaf maaiveld.
4. In afwijking van het bepaalde onder c, geldt dat ter plaatse van de gebiedsaanduiding 'wetgevingszone - tracéwet' bouwwerken, geen gebouwen zijnde, ten behoeve de functie als bedoeld in lid 9.1, onder a, zijn toegestaan.
5. Ter plaatse van de functieaanduiding 'verkeer' dient minimaal 200 m² beschikbaar te blijven voor een ontsluitingsweg en/of keerlus.
6. Autoparkeervoorzieningen zijn uitsluitend ondergronds toegestaan, met in achtneming van het bepaalde in artikel 12.
7. Laad- en losvoorzieningen zijn uitsluitend ondergronds en/of inpandig toegestaan met in achtneming van het bepaalde in artikel 12.
8. Er dient inpandig in fietsparkeervoorzieningen te worden voorzien, met inachtneming van het bepaalde in artikel 12.
9. Voor de gronden ter plaatse van de gebiedsaanduiding 'wetgevingszone - tracéwet' geldt dat een omgevingsvergunning voor het bouwen als bedoeld in artikel 2.1, eerste lid, onder a, van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht ten behoeve van een andere functie dan genoemd in lid 9.1, onder a, niet eerder wordt verleend dan nadat door de directeur Zuidasdok is medegedeeld dat de reservering van het werkterrein niet langer nodig is.

9.3 Afwijken van de bouwregels     

Burgemeester en wethouders zijn bevoegd omgevingsvergunning te verlenen voor het afwijken van het bepaalde in lid 9.2, onder a, onder 6, en geen dove gevel of geluidwerend vlies voor te schrijven indien wordt aangetoond dat de voorkeursgrenswaarde of vastgestelde hogere maximumgeluidwaarde niet wordt overschreden.

9.4 Nadere eisen     

1. Burgemeester en wethouders kunnen nadere eisen stellen aan bouwplannen met een bouwhoogte van 30 meter of meer met betrekking tot de plaatsing en vormgeving van bouwwerken ter beperking van windhinder. In dat kader kunnen burgemeester en wethouders tevens van de initiatiefnemer van een bouwplan verlangen een wind(tunnel)onderzoek aan hen te overleggen.
2. Burgemeester en wethouders kunnen nadere eisen stellen aan bouwplannen met betrekking tot de bevoorrading van de te vestigen functies ter voorkoming of beperking van geluidhinder voor omliggende bestaande of geprojecteerde woningen. In dat kader kunnen burgemeester en wethouders tevens van de initiatiefnemer van een bouwplan verlangen een akoestisch onderzoek aan hen te overleggen.
3. Burgemeester en wethouders kunnen, indien advisering van de Regionale Brandweer (Veiligheidsregio) daartoe aanleiding geeft, nadere eisen stellen aan bouwplannen met betrekking tot vluchtwegen van de te vestigen bestemmingen ter vergroting van de zelfredzaamheid van gebruikers van de bouwwerken.

9.5 Specifieke gebruiksregels     

Voor de in lid 9.1 genoemde gronden gelden de volgende gebruiksbepalingen:

1. Het bepaalde in artikel 13 dient in acht te worden genomen.
2. Voor zover onder de in lid 9.1 bedoelde functies tevens kunnen worden begrepen gevoelige bestemmingen luchtkwaliteit zijn deze niet toegestaan.
3. De functies zoals genoemd in lid 9.1, onder c tot en met i, zijn uitsluitend toegestaan in het souterrain en op de eerste bouwlaag met een totaal maximum brutovloeroppervlakte van 1.500 m², met dien verstande dat
   1. voor detailhandel een maximum brutovloeroppervlakte van 200 m² geldt.
   2. voor consumentverzorgende dienstverlening en zakelijke dienstverlening een maximum brutovloeroppervlakte van 500 m² per vestiging geldt.
   3. voor horeca IV een maximum brutovloeroppervlakte van 750 m² geldt.
4. In afwijking van en in aanvulling op het bepaalde onder lid 9.5, onder c, is maatschappelijke dienstverlening toegestaan op alle bouwlagen met een maximale oppervlakte van 2.500 m² bvo.
5. Ontsluitingswegen zijn uitsluitend toegestaan ter plaatse van de functieaanduiding 'verkeer' en met een maximum snelheid van 30 km/uur of minder.
6. Autoparkeren is slechts toegestaan in de ondergrondse parkeervoorzieningen, met in achtneming van het bepaalde in artikel 13.
7. Laden en lossen is uitsluitend ondergronds en/of inpandig toegestaan.
8. Het gebruik van de gronden ter plaatse van de gebiedsaanduiding 'wetgevingszone - tracéwet' ten behoeve van de functies als genoemd in lid 9.1, onder b tot en met q, is niet eerder toegestaan dan nadat door de directeur Zuidasdok is meegedeeld dat de reservering van het werkterrein niet langer nodig is.

9.6 Afwijken van de gebruiksregels     

Burgemeester en wethouders zijn bevoegd omgevingsvergunning te verlenen voor het afwijken van het bepaalde in lid 9.5, onder b, en één of meer gevoelige bestemmingen luchtkwaliteit toe te staan, ingeval op de betreffende locatie geen sprake is van een (dreigende) overschrijding als bedoeld in het Besluit gevoelige bestemmingen (luchtkwaliteitseisen) en advies van de GGD is ingewonnen.

10.1 Bestemmingsomschrijving     

De voor 'Waarde - hoofdgroenstructuur' aangewezen gronden zijn, behalve voor de andere daar voorkomende bestemming, mede bestemd voor de bescherming en het behoud van de hoofdgroenstructuur.

10.2 Omgevingsvergunning voor het uitvoeren van een werk, geen bouwwerk zijnde, of van werkzaamheden     

10.3 Wijzigingsbevoegdheid     

Het college van burgemeester en wethouders is bevoegd, overeenkomstig artikel 3.6, eerste lid, onder a, van de Wet ruimtelijke ordening, de gronden met de dubbelbestemming 'Waarde - hoofdgroenstructuur' te wijzigen door:

1. één of meerdere vlakken met de dubbelbestemming 'Waarde - hoofdgroenstructuur' geheel of gedeeltelijk te verwijderen mits de betreffende gronden niet langer zijn aangewezen als hoofdgroenstructuur en de Technische Adviescommissie Hoofdgroenstructuur hierover heeft geadviseerd;
2. aan gronden de dubbelbestemming 'Waarde - hoofdgroenstructuur' toe te kennen mits de betreffende gronden worden aangewezen als hoofdgroenstructuur en de Technische Adviescommissie Hoofdgroenstructuur hierover heeft geadviseerd.

18.1 Overgangsrecht bouwwerken     

1. Een bouwwerk dat op het tijdstip van inwerkingtreding van het bestemmingsplan aanwezig of in uitvoering is, dan wel gebouwd kan worden krachtens een omgevingsvergunning voor het bouwen, en afwijkt van het plan, mag, mits deze afwijking naar aard en omvang niet wordt vergroot,
   1. gedeeltelijk worden vernieuwd of veranderd;
   2. na het teniet gaan ten gevolge van een calamiteit geheel worden vernieuwd of veranderd, mits de aanvraag van de omgevingsvergunning voor het bouwen wordt gedaan binnen twee jaar na de dag waarop het bouwwerk is teniet gegaan.
2. Het bevoegd gezag kan eenmalig in afwijking van het gestelde onder a een omgevingsvergunning verlenen voor het vergroten van de inhoud van een bouwwerk als bedoeld onder a met maximaal 10%.
3. Het gestelde onder a is niet van toepassing op bouwwerken die weliswaar bestaan op het tijdstip van inwerkingtreding van het plan, maar zijn gebouwd zonder vergunning en in strijd met het daarvoor geldende plan, daaronder begrepen de overgangsbepaling van dat plan.

18.2 Overgangsrecht gebruik     

1. Het gebruik van grond en bouwwerken dat bestond op het tijdstip van inwerkingtreding van het bestemmingsplan en hiermee in strijd is, mag worden voortgezet.
2. Het is verboden het met het bestemmingsplan strijdige gebruik, bedoeld onder a, te veranderen of te laten veranderen in een ander met dat plan strijdig gebruik, tenzij door deze verandering de afwijking naar aard en omvang wordt verkleind.
3. Indien het gebruik, bedoeld onder a, na het tijdstip van inwerkingtreding van het plan voor een periode langer dan een jaar wordt onderbroken, is het verboden dit gebruik daarna te hervatten of te laten hervatten.
4. Het gestelde onder a is niet van toepassing op het gebruik dat reeds in strijd was met het voorheen geldende bestemmingsplan, daaronder begrepen de overgangsbepalingen van dat plan.