| vastgesteld |
| NL.IMRO.0855.STV2012001-d001 |
De Tilburgse linten zagen er vroeger totaal anders uit dan nu. Zo waren de linten vroeger bijvoorbeeld groener en was het materiaalgebruik ook anders dan vandaag de dag. Door de groei van het autoverkeer zijn de rijwegen (met parkeerstroken) breder geworden en veel bomen zijn hierdoor verdwenen. Maar ook de groei van ondergrondse infrastructuur zorgt voor verdringing boven de grond. Tevens valt op dat de linten vroeger een strakke gootlijn hadden dat uit slechts twee materialen bestond; asfalt of gebakken klinkers op de rijweg en betontegels op het trottoir. Nu is dat niet meer zo: er wordt nu een veelheid aan materialen gebruikt. Het profiel van de linten is tegenwoordig slingerend; om parkeerplaatsen, vluchtheuvels en bomen heen. In de loop der jaren is ook de hoeveelheid verkeersborden, lantaarnpalen en reclame op straat ingrijpend toegenomen.
Vroeger zou een fabrikant zijn villa maar al te graag aan een lint hebben laten bouwen. Tegenwoordig gebeurt dit niet meer, ook al staat zijn bedrijf in een lint. Deze vergelijking met vroeger maakt goed duidelijk dat het verband tussen de kwaliteit van de openbare ruimte en de bebouwing die ernaast staat essentieel is. Met die kwaliteit is het in de linten momenteel povertjes gesteld.
Doordat de linten de afgelopen decennia niet op een eenduidige manier zijn benaderd, heeft elk lint tegenwoordig zijn eigen stijlkenmerken met betrekking tot de openbare ruimte: er zijn hierdoor ook steeds nieuwe oplossingen bedacht voor dezelfde problemen. Het gevolg is een rommelig beeld, waardoor de leesbaarheid/herkenbaarheid van de linten als onderdeel van het grotere (historische) netwerk zo goed als verdwenen is.
Bovenstaande constatering dat deze en andere ontwikkelingen van en aan de linten niet altijd een verbetering zijn, betekent niet dat we de min of meer ideale situatie van vroeger terug willen hebben. Dat kan ook niet, omdat het verkeersbeeld nu bijvoorbeeld totaal anders is dan 50 jaar geleden, toen er nog nauwelijks auto's rondreden en er her en der een tram door de linten reed.
In deze visie wordt de (verkeers-)functie van de huidige lintenstructuur niet onder de loep genomen, maar worden voorstellen gedaan om het beeld van de linten minder verkeerstechnisch te maken en de straten meer in te richten op het verblijfskarakter van de linten (zie ook paragraaf 4.5).
De openbare ruimte speelt dus een belangrijke rol in de aantrekkelijkheid en kwaliteit van de linten: voor zowel rustige als bedrijvige linten. De openbare ruimte is van en in beheer bij de gemeente. Door te investeren in de openbare ruimte wordt onder meer verrommeling tegen gegaan. Tevens wordt geïnvesteerd in continuïteit en herkenbaarheid van de openbare ruimte.
De opgave voor de openbare ruimte is het netwerk van de linten een herkenbare uitstraling te geven. De stroomfunctie voor verkeer blijft, er komt meer aandacht voor de verblijfsfunctie.
Net zoals voor het thema stedenbouw worden er ook voor de openbare ruimte uitgangspunten geformuleerd die ervoor moeten zorgen dat de aantrekkelijkheid en de kwaliteit van de linten versterkt wordt en niet verdwijnt.
Aanleg van groen
Velen missen het groen in de linten. In de Oude Stad zijn de straten zo smal dat het planten van een bomenlaan vrijwel onmogelijk is vanwege de ondergrondse kabels en leidingen. Het verleggen van deze kabels en leidingen in één strook is erg kostbaar. Een optie is om in plaats van een laan her en der bomen te planten op plekken waar ze de ruimte krijgen om tot grote bomen uit te groeien. Wanneer een lint opnieuw bestraat wordt, zou ook gevelbeplanting in het profiel opgenomen kunnen worden op plekken waar het niet conflicteert met monumentale gevels. De gemeente kan de plantstrook inclusief beplanting aanleggen op voorwaarde dat de bewoners dit zelf onderhouden. Hiermee wordt de verantwoordelijkheid van de bewoners voor de straat waarin ze wonen vergroot.
Nog belangrijker zijn de bomen die momenteel al in de linten staan en bijdragen aan de herkenbaarheid en leefbaarheid in een lint. Daarom wordt er een lijst opgesteld met beeldbepalend bomen in de linten. Deze bomen en hun ondergrond krijgen via het bestemmingsplan bescherming. Hierdoor wordt ook geregeld dat op locaties waar beeldbepalende bomen verdwijnen er weer nieuwe bomen worden herplant (conform Uitvoeringsprogramma Groen en Biodiversiteit, Nota Groen en Nota Biodiversiteit).
Duidelijke historische sfeer
De linten zouden een duidelijke een herkenbare historische sfeer moeten uitstralen met subtiel onderscheid in bedrijvige en rustige linten.
Gebruik van materialen
Om de samenhang van de lintenstructuur te waarborgen zouden principeprofielen voor het bedrijvige en het rustige lint behulpzaam kunnen zijn. Hierdoor is er sprake van een familie van linten, subtiel verschillend en toch gelijk.
Rechte weg met weinig obstakels
Door de rijweg en goot zo recht mogelijk aan te leggen en allerlei obstakels weg te halen komt er meer rust en eenduidigheid in het lint, zoals vroeger ook het geval was. Bij de inrichting van de weg kan dit bijvoorbeeld bereikt worden door bomen op strategische plekken in de rooilijn of in de lijn van de parkeervakken te plaatsen en de straatverlichting in het trottoir te plaatsen of tussen de gevels te hangen.
Collectief gebruik binnenruimte en parkeerplaatsen
In K3-situaties streeft de gemeente naar openbare of collectieve ruimtes in de binnengebieden (tuinen, speelplaatsen, parkeerplaatsen of anderszins) die via collectieve of openbare stegen en straatjes bereikbaar zijn. Door het aanleggen van extra parkeervoorzieningen (parkeergarage) in de binnengebieden zouden zowel lintbewoners als buurtbewoners een parkeerplaats kunnen huren als vorm van dubbelgebruik zodat de linten zelf ontlast worden van parkeren. De verbindingen tussen lint en achterstraat zouden bij voorkeur openbaar van karakter moeten zijn om te voorkomen dat collectieve voorzieningen en de woonbuurt achter het lint onbereikbaar worden.
Verkeerskundige voorwaarden
Bedrijvige linten trekken veel verkeer en zijn daar ook afhankelijk van. Het is daarom niet vreemd dat veel van de bedrijvige linten in het verkeersbeleid van de gemeente20 een belangrijke verkeersfunctie hebben. Het TVVP is overigens gestoeld op het landelijk beleid voor verkeersveiligheid, Duurzaam Veilig genoemd. Ze zijn hierin opgenomen als ontsluitingsweg en/of een voorrangsweg waar een snelheid van 50 km/h is toegestaan. Tegelijkertijd hebben de meeste bedrijvige linten ook een zeer belangrijke functie voor de fietsers als zogenaamde sternetfietsroute. De meeste rustige linten lopen daarentegen over erftoegangswegen, waar een snelheid van 30 km/h is toegestaan. Als er al een fietsroute over een rustig lint loopt, is dat meestal een secundaire fietsroute. Slechts af en toe betreft het een sternetfietsroute. Om te voorkomen dat verkeerskundige voorwaarden botsen met de voorgaande uitgangspunten zou bij de herinrichting van de linten uitgegaan kunnen worden van het principe dat vanuit de gevel tot aan de rijweg de voorgaande uitgangspunten gelden en voor de rijweg zelf de verkeerskundige voorwaarden voorop staan. Op deze wijze kan voor elk lint apart bekeken worden of de rijweg voorzien wordt van een fietspad of –strook dan wel met asfalt of klinkers, conform verkeerskundige eisen die daaraan gesteld worden. Al doende zou de spraakverwarring tussen bedrijvig/rustig lint en verkeerskundige benamingen in het toekomstige straatbeeld opgelost kunnen worden.
Parkeren: Voor de ontwikkelingen aan de linten geldt het vastgestelde parkeerbeleid uit het TVVP met bijbehorende parkeernormering. In principe dient parkeren op eigen terrein plaats te vinden en het parkeren voor bezoekers openbaar toegankelijk te zijn. Voor bewoners en werknemers geldt dat het parkeren bij voorkeur niet direct aan het lint of direct bereikbaar vanaf het lint plaatsvindt. Bij een K1-initiatief aan een bedrijvig lint met gedeeltelijke omvorming van een woning in een ruimte voor detailhandel of kleinschalige bedrijvigheid kunnen Burgemeester en wethouders ontheffing verlenen van de parkeereis. Bij initiatieven aan bedrijvige linten waarbij een parkeerterrein of parkeergarage wordt aangelegd mag deze niet rechtreeks op het lint aangesloten worden maar alleen via de achterzijde of zijkant. In geval van een parkeergarage moet de uitrit zodanig vormgegeven worden dat de auto volledig horizontaal staat voor hij aansluit op het openbaar gebied. In rustige linten zijn er geen concrete voorwaarden aan de plek van de ontsluiting.