Nijmegen Neerbosch West

5.3 Geluid

Algemeen

Bij nieuwe geluidsgevoelige bestemmingen, zoals wonen en onderwijs, moet worden onderzocht of de geluidsbelasting niet te hoog is. De Wet geluidhinder stelt eisen aan de geluidhinder die wordt veroorzaakt door verkeer over weg, spoor en van gezoneerde industrieterreinen met als doel de geluidhinder te beperken. Aanvullend hierop wordt het Nijmeegs Geluidsbeleid gehanteerd. In de Wet geluidhinder zijn voorkeurswaarden opgenomen (zie onderstaande tabel). Bij geluidsbelastingen tot en met deze voorkeurswaarden is er over het algemeen sprake van een prettig akoestisch klimaat. Om uiteenlopende redenen kan het toch wenselijk zijn om een hogere geluidsbelasting toe te staan. De wet geeft deze mogelijkheid, maar kent ook maximale waarden die niet mogen worden overschreden. Hogere geluidsbelastingen dan de voorkeurswaarde mogen pas worden toegestaan als hiervoor een aparte procedure is doorlopen: de hogere waarde procedure.

Geluidsbron	Voorkeurswaarde (voor woningen)
Wegverkeerslawaai	48 dB (Lden)
Railverkeerslawaai	55 dB (Lden)
Industrielawaai	50 dB (A) (LAeg)

De voorkeurswaarden gelden alleen binnen wettelijk vastgelegde zones langs verkeerswegen, spoorwegen en gezoneerde industrieterreinen. Deze zones zijn zogenaamde aandachtsgebieden waarbinnen de geluidsbelasting op geluidsgevoelige bestemmingen bekeken moet worden. Bij nieuwe ontwikkelingen binnen deze zones is altijd een akoestisch onderzoek vereist als het gaat om geluidsgevoelige bestemmingen. Wegen waarop een 30 km/uur regime van toepassing is kennen geen wettelijke zone. Er is dan ook geen wettelijke plicht deze wegen in een akoestisch onderzoek te betrekken.

Industrielawaai

Het plangebied valt voor een deel binnen de geluidzone van het gezoneerde Industrieterrein Nijmegen-West/Weurt (zie rode lijn in onderstaand kaartje). Op basis van hoofdstuk V van de Wet geluidhinder (Wgh) dient rondom een industrieterrein waarop bepaalde typen lawaaiproducerende bedrijven zijn gevestigd of kunnen worden gevestigd, een geluidzone te worden vastgesteld. Sinds de Crisis en herstelwet (31 maart 2010) wordt een geluidgezoneerd industrieterrein gedefinieerd als: "een terrein waar in hoofdzaak een bestemming is gegeven voor de vestiging van inrichtingen en waarvan de bestemming voor het gehele terrein of een gedeelte daarvan de mogelijkheid insluit van vestiging van inrichtingen, behorende tot een bij een algemene maatregel van bestuur aan te wijzen categorie van inrichtingen, die in belangrijke mate geluidhinder kunnen veroorzaken." De geluidzone vormt een bufferzone tussen de bedrijven op het industrieterrein en de geluidsgevoelige bestemmingen in de omgeving. Buiten deze zone mag de geluidsbelasting vanwege alle bedrijven op het industrieterrein tezamen niet hoger zijn dan 50 dB(A). Binnen de zone gelden beperkingen voor geluidsgevoelige bestemmingen. Binnen de geluidzone worden bij voorkeur geen geluidsgevoelige bestemmingen bestemd. Kleinschalige ontwikkeling is mogelijk onder de volgende randvoorwaarden:

• een hogere waarde van maximaal IL 55 dB(A) is toelaatbaar;
• woningen moeten ten minste één geluidsluwe zijde hebben;
• ten minste één buitenruimte van een woning moet aan de geluidsluwe zijde liggen

In de zone tussen de donker blauwe lijn (55 dB(A)) en rode lijn (50 dB(A)) mogen alleen onder genoemde voorwaarden woningen, kinderdagverblijven, verzorgingstehuizen en psychiatrische inrichtingen worden opgericht. Voor onderwijsgebouwen, verpleeghuizen en ziekenhuizen zijn de voorwaarden minder streng en is een hogere waarde van maximaal IL 60 dB(A) toelaatbaar.

Neerbosch-West

Het (ontwerp)bestemmingsplan is deels consoliderend, wat wil zeggen dat de bestaande situatie wordt gehandhaafd, en deels worden er nieuwe geluidsgevoelige functies mogelijk gemaakt.

Voor de bestaande geluidsgevoelige functies hoeft geen akoestisch onderzoek te worden verricht, die zijn namelijk al mogelijk gemaakt middels een eerder bestemmingsplan en worden voortgezet. Alleen voor de nieuwe geluidsgevoelige functies is een akoestisch onderzoek verricht. Binnen de bestemming Maatschappelijk zijn de volgende nieuwe geluidsgevoelige functies toegestaan (deze zijn in de Wet geluidhinder en het Besluit geluidhinder opgenomen):

• woning (alleen onzelfstandige woonvormen);
• onderwijsgebouw;
• kinderdagverblijf;
• verzorgingstehuis;
• verpleeghuis;
• ziekenhuis;
• psychiatrische inrichting.

De nieuwe geluidsgevoelige functies liggen binnen de zones voor wegverkeer uit de Wet geluidhinder. In artikel 74 staat hoe groot de zones voor wegverkeer zijn. Wegen waarvoor een maximum toegestane snelheid geldt van 30 km/uur en die binnen een als woonerf aangeduid gebied liggen zijn niet gezoneerd en daardoor niet onderzoeksplichtig. De nieuwe geluidsgevoelige functies liggen binnen de zones van de Neerbosscheweg, Hogelandseweg, IJpenbroekweg en Nieuwe Pieckelaan. Vanwege deze wegen is akoestisch onderzoek verricht. Verder liggen de nieuwe geluidsgevoelige functies ook binnen een krachtens artikel 53 van de Wet geluidhinder vastgestelde zone voor het bedrijventerrein Noord- en Oostkanaalhavens. Dit bedrijventerrein is een zogenaamd gezoneerd industrieterrein (Nijmegen-West/Weurt). Zo'n gezoneerd industrieterrein is in een bestemmingsplan vastgelegd. Vanwege dit industrieterrein is akoestisch onderzoek verricht. De volgende onderzoeken zijn terug te vinden in Bijlage 4, Bijlage 5 en Bijlage 6:

• akoestisch rapport: Nijmegen Neerbosch-West, met datum van 1 maart 2013 en kenmerk PRS 2011273 (opgesteld door de gemeente Nijmegen, afdeling Milieu, bureau Geluid & Lucht);
• memo: Aanvullende akoestische berekeningen Nijmegen Neerbosch-West, met datum van 27 mei 2013 en memonummer PRS 2011273 MEMO (opgesteld door de gemeente Nijmegen, afdeling Milieu, bureau Geluid & Lucht);
• memo: Aanvullende akoestische berekeningen voor extra bebouwing Nijmegen Neerbosch-West, met datum van 9 september 2013 en memonummer PRS 2011273 MEMOPLUS (opgesteld door de gemeente Nijmegen, afdeling Milieu, bureau Geluid & Lucht).

Uit de Wet geluidhinder en het Besluit geluidhinder blijkt dat de voorkeurswaarde, voor de nieuwe geluidsgevoelige functies, in geval van wegverkeer 48 dB bedraagt en in geval van industrielawaai 50 dB(A). Vanwege wegverkeer op de Hogelandseweg, IJpenbroekweg en Nieuwe Pieckelaan wordt de voorkeurswaarde van 48 dB niet overschreden, maar vanwege wegverkeer op de Neerbosscheweg wel. Verder wordt vanwege het gezoneerde industrieterrein Nijmegen-West/Weurt de voorkeurswaarde van 50 dB(A) overschreden.

Als de voorkeurswaarden worden overschreden kan onder voorwaarden een hoge waarde worden vastgesteld. In de Wet geluidhinder, Besluit geluidhinder en "Beleidsregels Hogere Waarde(n) Wet geluidhinder" staan deze voorwaarden omschreven.

Uit de Wet geluidhinder en het Besluit geluidhinder blijkt dat de maximum toegestane geluidsbelasting in geval van wegverkeer op de Neerbosscheweg 53 dB bedraagt. De hoogst berekende geluidsbelasting vanwege wegverkeer op de Neerbosscheweg bedraagt 53 dB. De maximum toegestane geluidsbelasting wordt daarmee niet overschreden.

Uit de Wet geluidhinder en het Besluit geluidhinder blijkt dat in geval van het gezoneerde industrieterrein Nijmegen-West/Weurt de maximum toegestane geluidsbelasting 55 dB(A) voor woningen, kinderdagverblijven, verzorgingstehuizen en psychiatrische inrichtingen bedraagt. Voor onderwijsgebouwen, verpleeghuizen en ziekenhuizen bedraagt de maximum toegestane geluidsbelasting vanwege het gezoneerde industrieterrein Nijmegen-West/Weurt 60 dB(A). De hoogst berekende geluidsbelasting vanwege het gezoneerde industrieterrein Nijmegen-West/Weurt bedraagt 57 dB(A). De maximum toegestane geluidsbelasting voor onderwijsgebouwen, verpleeghuizen en ziekenhuizen wordt daarmee niet overschreden, die voor woningen, kinderdagverblijven, verzorgingstehuizen en psychiatrische inrichtingen wel. Daar waar de maximum toegestane geluidsbelasting voor woningen, kinderdagverblijven, verzorgingstehuizen en psychiatrische inrichtingen wordt overschreden worden deze geluidsgevoelige functies uitgesloten.

Na toetsing aan de Wet geluidhinder en het Besluit geluidhinder, moet aan de Beleidsregels Hogere Waarde(n) Wet geluidhinder worden getoetst. In de Beleidsregels Hogere Waarde(n) Wet geluidhinder zijn voorwaarden opgenomen, de meeste daarvan gelden voor woningen. Als aan de voorwaarden wordt voldaan kunnen nieuwe geluidsgevoelige functies worden gerealiseerd. In het kort zijn de voorwaarden voor woningen als volgt:

• er moet een ontheffingscriterium van toepassing zijn;
• de woning moet minimaal één geluidsluwe zijde hebben;
• ten minste één buitenruimte van een woning moet aan de geluidsluwe zijde liggen;
• bij een grotere geluidsbelasting dan 53 dB vanwege wegverkeerslawaai geldt er een indelingseis (ten minste één slaapkamer van een woning moet aan de geluidsluwe zijde liggen).

Het (ontwerp)bestemmingsplan maakt het realiseren van nieuwe geluidsgevoelige functies mogelijk maar het is nog niet bekend hoe deze binnen de bouwvlakken worden gesitueerd. De nieuwe geluidsgevoelige functies kunnen zo worden gesitueerd dat aan de van toepassing zijnde voorwaarden uit de Beleidsregels Hogere Waarde(n) Wet geluidhinder wordt voldaan. Omdat de geluidsbelastingen niet meer bedragen dan 53 dB vanwege wegverkeer op de Neerbosscheweg, is de indelingseis voor woningen niet van toepassing.

Vanwege de Neerbosscheweg en het geluidgezoneerde industrieterrein Nijmegen-West/Weurt moeten voor woningen, onderwijsgebouwen, kinderdagverblijven, verzorgingstehuizen, verpleeghuizen, ziekenhuizen en psychiatrische inrichtingen hogere waarden worden vastgesteld. Er zijn verschillende hogere waarden vastgesteld (Hogere Waarde(n) Besluit Wet Geluidhinder Nijmegen Neerbosch-West, 24 september 2013). De onderleggers voor het Hogere Waarde Besluit zijn het akoestisch rapport en de twee eerder genoemde memo's (Bijlage 3 Besluit Hogere Waarde(n)).

Verder moet bij de nieuwe geluidsgevoelige functies worden voldaan aan de geluidweringseisen, zodanig dat voor de toegestane binnenwaarden minimaal wordt voldaan aan de eisen van het Bouwbesluit. Hierbij moet worden uitgegaan van de totale geluidsniveau's. In het kader van het (ontwerp)bestemmingsplan is dit nog niet aan de orde, maar pas in het kader van de omgevingsvergunning.

De ARN ligt niet op het geluidgezoneerde industrieterrein (Wet geluidhinder). In de milieuvergunning (Wet milieubeheer) voor de ARN zijn enkele referentiepunten voor industrielawaai opgenomen. Hiervan liggen 2 referentiepunten op de Jonkerstraat tussen ARN en het plangebied. De etmaalwaarde op deze 2 punten is resp. 56 en 51 dB(A). Gezien de ligging van deze punten en de verder weg gelegen potentiële ontwikkelingen, is het zeer aannemelijk dat de geluidsbelasting van de ARN op de nieuwe ontwikkelingen onder de wettelijke voorkeurswaarde 55 dB(A) etmaalwaarde zal liggen.