Structuurvisie Linten in de Oude Stad

1.3 Wat is er al gedaan?

Al decennia lang wordt er geprobeerd een juiste balans te vinden tussen (historische) karakteristiek en (gewenste) dynamiek. Daarom zijn er in het verleden al diverse onderzoeken naar de linten gedaan. In deze paragraaf een overzicht hiervan. De onderzoeken vormen allemaal input voor deze structuurvisie.

Leidraad Linten4 

Op het gebied van economie, monumenten, stedenbouw, verkeer en volkshuisvesting is bekeken hoe de ambities met betrekking tot de linten in haalbare en realistische uitgangspunten gegoten konden worden. Dit heeft geleid tot een leidraad waarmee in twee linten (Korvelseweg en Besterd) is geëxperimenteerd. Zo is er in samenwerking met ondernemers met lintenmanagement extra aandacht besteed aan het behoud en versterken van de economie, de leefbaarheid en de veiligheid.

Ook zijn er naar aanleiding van de 'Leidraad Linten' verschillende bouwplannen op een andere manier uitgevoerd dan in de oorspronkelijke plansystematiek en er zijn bij een aantal herinrichtingen de nieuwe ideeën over de openbare ruimte geïntroduceerd en daar waar mogelijk toegepast.

De 'Leidraad Linten' kan worden beschouwd als de voorloper van de Structuurvisie Linten in de Oude Stad. Hierin zijn op richtinggevende uitspraken gedaan over ambities, wonen aan de linten, historie en toekomst, bedrijvigheid, verkeer, openbare ruimte en stedenbouw.

De ervaringen uit de leidraad zijn meegenomen in de voorliggende structuurvisie Linten (met name lintenmanagement, de toepassing van materialen bij herinrichting en de ervaringen over haalbaarheid van andere vormen van bouwen). In het verlengde van de pilotgebieden Korvelseweg en Besterdring is het onderzoek naar cultuurhistorisch waardevolle ensembles verdiept door de meest waardevolle ensembles in de Korvelseweg nader te omschrijven.

plankaart Leidraad Linten

Onderzoek naar de cultuurhistorische waarden in de linten

Er is veel informatie over de geschiedenis van de diverse straten en van de waardevolle panden en ensembles aan de linten bekend. Met betrekking tot de cultuurhistorische waarden in de linten zijn drie aspecten nader uitgewerkt; 1) een onderzoek naar stedenbouwkundige ensembles; 2) een lijst van stedenbouwkundige ensembles (inclusief waardering) en 3) beschrijvingen van bijzondere ensembles. Het onderzoek is een aanvulling op reeds bekende informatie uit het Monumenten Inventarisatieproject.

Er is vooral gekeken naar stedenbouwkundige impact van bijzondere ensembles. Doel van het onderzoek was het verwerven van inzicht in het aantal en de staat van de nog aanwezige historische ensembles aan de linten en een nadere waardering ervan. Vanwege het dynamische karakter van de linten is daarin ook een inventarisatie van bestaande en voormalige winkel- en bedrijfspanden meegenomen5.

Onderzoek naar het economisch perspectief van de linten

Naast het ruimtelijk belang van de linten is er ook een groot economisch belang. Door de jaren heen zijn er economische ontwikkelingen geweest die de functie van linten hebben veranderd. Denk hierbij aan schaalvergroting in de detailhandel, de toename en scheiding van verkeer alsmede grote stadsuitbreidingen. De linten zijn hierdoor bijvoorbeeld niet meer de enige levensader van de stad.

In het 'onderzoek naar het economisch perspectief van de linten'6 is geconstateerd dat de linten voor de Tilburgse economie nog steeds erg belangrijk zijn. Circa 10% van de werkgelegenheid en 21% van het aantal winkels (met 17% van de winkelvloeroppervlakte) bevinden zich aan de linten. Het gaat hierbij om de linten waar veel dynamiek is, ofwel de bedrijvige linten. Het functioneren van deze linten dient in stand gehouden te worden.

Onderzoek naar wensen en verbeterpunten linten

Om tot een breed gedragen visie te komen zijn de wensen en verbeterpunten met betrekking tot de linten gepolst bij de Tilburgse bevolking - in het bijzonder die van bewoners en ondernemers in de linten - en de politiek. Tevens is gekeken naar de resultaten van het ontwerponderzoek van het Centrum voor Architectuur en Stedenbouw (CAST)7. Ook is via het burgerpanel een uitgebreide enquête uitgezet.

De uitkomst van eerdergenoemde inventarisaties en onderzoeken geeft aan dat nieuw beleid voor de linten noodzakelijk is, en dan niet sectoraal maar integraal benaderd. Uit het bovengenoemde voortraject blijkt dat de gemeente, burgers, ondernemers, bouwers en architecten het eens zijn over de hoofddoelen en ambities voor de linten zoals deze in voorliggende structuurvisie worden gedefinieerd. De complexiteit en verschillen van inzichten zit hem in hoe deze doelen verwezenlijkt kunnen worden. De eerdergenoemde leidraad heeft deze verschillen niet kunnen beslechten.

• 4. de leidraad is vastgesteld door de commissie fysiek op 21 september 2009.
• 5. Van de linten en de ensembles zijn de geschiedenis en de bijzondere kwaliteiten beschreven in het 'Bilan-rapport 2009/78, Tilburg (NB) - inventarisatie (waardevolle) bouwhistorische ensembles (tot 1960) en winkelpanden en (historisch) groen'.
• 6. BRO, oktober 2008
• 7. Een initiatief uit de stad door de verschillende vakdisciplines/partijen die werken en leven aan de linten (zoals architecten, projectontwikkelaars, kunstenaars, bewoners en winkeliers.