De Wolden Structuurvisie 2030

3.1.4 Landschap van de hoogveenontginningen (gebied 3)

Dit gebied ligt aan de zuidoost kant van de gemeente De Wolden. Ook dit landschapstype ligt op de rand van het bord en valt er aan de oostkant af (zoals aangegeven in hoofdstuk 3, samenhang in landschappen). Het landschap van de veenontginningen maakt slechts een klein deel uit van de oppervlakte van de gemeente De Wolden. Het complex van de Echter Groote Veenen heeft een groot oppervlak. Naar het zuiden toe wordt het begrensd door de Reest, in het noordoosten door het beekdal van het Oude Diep. Naar het westen ligt het hoogveen tegen de rug van Zuidwolde.

In tegenstelling tot de overige landschapstypen van de gemeente De Wolden is het hoogveen tot in de Middeleeuwen nagenoeg onbewoond gebleven. Omstreeks 1600 zette de adel uit Echten de ontginningen van de hoogvenen rond Hoogeveen in gang. Over de hogere zandruggen in het veen liepen enkele wegen, die de latere ontginningsassen in het gebied vormden. Het landschap van de hoogveenontginningen is een grootschalig open gebied, met lange rechte lijnen in de vorm van wijken haaks op de rug van Zuidwolde (in oost-west richting) en kanalen en wegen in noord-zuid richting. De wijken en kanalen zijn voor een groot deel later weer gedempt.

Karakterschets hoogveenontginningen

De lange rechte lijnen overheersen in dit gebied. De turf is er op industriële wijze gewonnen, waarna het landschap kaal is achtergebleven, de uitzichten zijn weids. Het landschap is open, slechts de hoofdwegen en –kanalen zijn in enkele gevallen voorzien van beplanting. De erven zijn over het algemeen beplant en staan als groene eilanden in het open gebied.

De erven in de lintdorpen zijn de basis voor de grootschalige landbouw die in dit gebied de voornaamste grondgebruiker is. De dorpen zijn ontwikkeld op het kruispunt van wegen.