direct naar inhoud van Toelichting
Plan: Kleine kernen Noord 2023
Status: vastgesteld
Plantype: bestemmingsplan
IMRO-idn: NL.IMRO.1690.2023BP2008001-VG01

Toelichting

Hoofdstuk 1 Inleiding

1.1 Aanleiding

Voor de kleine kernen Ansen, Berghuizen, Echten, Koekangerveld en Oosteinde is het bestemmingsplan Kleine Kernen Noord in 2008 vastgesteld. Het bestemmingsplan is nog niet digitaal volgens de laatste standaarden opgesteld. Met de komst van de Omgevingswet is het wenselijk dit alsnog te doen, zodat de overgang naar het nieuwe digitale stelsel gemakkelijker kan verlopen. Vandaar dat voor deze kernen een bestemmingsplan is opgesteld.

Dit bestemmingsplan neemt het geldende planologisch-juridisch kader van het bestemmingsplan, de daarbij behorende wijzigings- en uitwerkingsplannen, deelplannen en de verleende omgevingsvergunningen als uitgangspunt. Dit bestemmingsplan maakt geen nieuwe ontwikkelingen mogelijk. Doel van dit bestemmingsplan is het waarborgen van een overzichtelijke en actuele juridisch-planologische kader voor de dorpen Ansen, Berghuizen, Echten, Koekangerveld en Oosteinde.

1.2 Opgave bestemmingsplan

De ligging en globale begrenzing van het plangebied zijn aangegeven in figuur 1 tot en met 5. Hier zijn, tot het moment van vaststelling van voorliggend plan, de volgende bestemmingsplannen en wijzigingsplannen van kracht.

Ansen

  • 1. Bestemmingsplan Kleine Kernen Noord 2008, vastgesteld op 9 oktober 2008 en goedgekeurd door GS Drenthe op 26 mei 2009
  • 2. Bestemmingsplan Buitengebied De Wolden, artikel 30 WRO herziening, vastgesteld op 13 maart 2008, deels goedgekeurd door GS Drenthe op 28 oktober 2008
  • 3. Beheersverordening Buitengebied De Wolden 2019, vastgesteld op 28 februari 2019;
  • 4. Beheersverordening Buitengebied De Wolden 2023, vastgesteld op 28 december 2023;
  • 5. Bestemmingsplan Kerkdijk 2 Ansen, vastgesteld op 10 september 2015;
  • 6. Wijizgingsplan Kerkdijk 1-3 te Ansen, vastgesteld op 11 mei 2010;
  • 7. Wijizgingsplan Kerkdijk 8 te Ansen, vastgesteld op 13 december 2018;
  • 8. Wijzigingsplan Dwingelerweg 15 Ansen, vastgesteld op 3 april 2010;
  • 9. Wijzigingsplan Ruinerdijk 21 Ansen, vastgesteld op 3 november 2009.

afbeelding "i_NL.IMRO.1690.2023BP2008001-VG01_0001.jpg"

Berghuizen

  • 1. Bestemmingsplan Kleine Kernen Noord 2008, vastgesteld op 9 oktober 2008 en goedgekeurd door GS Drenthe op 26 mei 2009;
  • 2. Bestemmingsplan Buitengebied De Wolden, artikel 30 WRO herziening, vastgesteld op 13 maart 2008, deels goedgekeurd door GS Drenthe op 28 oktober 2008;
  • 3. Beheersverordening Buitengebied De Wolden 2019, vastgesteld op 28 februari 2019;
  • 4. Beheersverordening Buitengebied De Wolden 2023, vastgesteld op 28 december 2023.

afbeelding "i_NL.IMRO.1690.2023BP2008001-VG01_0002.jpg"

Echten

  • 1. Bestemmingsplan Kleine Kernen Noord 2008, vastgesteld op 9 oktober 2008 en goedgekeurd door GS Drenthe op 26 mei 2009;
  • 2. Bestemmingsplan Buitengebied De Wolden, artikel 30 WRO herziening, vastgesteld op 13 maart 2008, deels goedgekeurd door GS Drenthe op 28 oktober 2008;
  • 3. Bestemmingsplan Echten, Ruinerweg 4 (tearoom), vastgesteld op 30 september 2010;
  • 4. Bestemmingsplan Zuidwolderweg 38-40, Echten, vastgesteld op 17 december 2020;
  • 5. Bestemmingsplan Zuidwolderweg 40, Echten, vastgesteld op 28 januari 2016;
  • 6. Wijizgingsplan Zegeringen 3 te Echten, vastgesteld 25 november 2014.

afbeelding "i_NL.IMRO.1690.2023BP2008001-VG01_0003.jpg"

Koekangerveld

  • 1. Bestemmingsplan Kleine Kernen Noord 2008, vastgesteld op 9 oktober 2008 en goedgekeurd door GS Drenthe op 26 mei 2009;
  • 2. Bestemmingsplan Buitengebied De Wolden, artikel 30 WRO herziening, vastgesteld op 13 maart 2008, deels goedgekeurd door GS Drenthe op 28 oktober 2008;
  • 3. Wijzigingsplan Ruinerweg 24a Koekangerveld 16 januari 2012.

afbeelding "i_NL.IMRO.1690.2023BP2008001-VG01_0004.jpg"

Oosteinde

  • 1. Bestemmingsplan Kleine Kernen Noord 2008, vastgesteld op 9 oktober 2008 en goedgekeurd door GS Drenthe op 26 mei 2009;
  • 2. Bestemmingsplan Buitengebied De Wolden, artikel 30 WRO herziening, vastgesteld op 13 maart 2008, deels goedgekeurd door GS Drenthe op 28 oktober 2008;
  • 3. Facetbestemmingsplan Oosteinde 2013, vastgesteld op 24 april 2014 (nummer 1 op de kaart);
  • 4. Bestemmingsplan Hesselterweg 37, vastgesteld op 9 september 2010 (nummer 2 op de kaart).

afbeelding "i_NL.IMRO.1690.2023BP2008001-VG01_0005.jpg"

1.3 Opbouw toelichting

1.3 Opbouw toelichting

Achtereenvolgens komen na deze inleiding (hoofdstuk 1) de volgende onderwerpen aan bod:

  • hoofdstuk 2 beschrijft de bestaande situatie en benoemt de huidige planologische regels;
  • hoofdstuk 3 bevat het beleidskader met relevant rijks-, provinciaal, regionaal en gemeentelijk beleid;
  • hoofdstuk 4 gaat in op de randvoorwaarden en belemmeringen vanuit omgevings- en milieu aspecten;
  • hoofdstuk 5 gaat in op de planologische regels en de daarbij behorende verbeelding;
  • hoofdstuk 6 gaat in op de handhaafbaarheid van het bestemmingsplan;
  • hoofdstuk 7 gaat in op de maatschappelijke en financiële uitvoerbaarheid van het bestemmingsplan.

Hoofdstuk 2 Huidige situatie

2.1 Plangebied

Het plangebied betreft de kernen Ansen, Berghuizen, Echten, Koekangerveld en Oosteinde. Deze kernen liggen ten noorden van de A28 in de gemeente De Wolden.

2.2 Geldende bestemmingsplan

In het plangebied geldt op dit moment het bestemmingsplan Kleine Kernen Noord 2008, in de loop der tijd zijn enkele percelen herzien met deelplannen en wijzigingsplannen. Deze vigerende ruimtelijke plannen zijn doorvertaald in het voorliggende bestemmingsplan 'Kleine kernen Noord 2023' zodat deze plannen volgens de laatste digitale standaarden zichtbaar zijn op de landelijke voorziening www.ruimtelijkeplannen.nl en bij inwerkingtreding van de op handen zijnde Omgevingswet opgaan in het tijdelijk omgevingsplan.

2.3 Ruimtelijke structuur plangebied

Ruimtelijke structuur en karakteristiek


Ansen en Echten liggen in het esdorpenlandschap en zijn beiden duidelijk herkenbaar als esdorp. Koekangerveld, Berghuizen en Oosteinde zijn gelegen in het gebied dat te omschrijven is als wegdorpenlandschap. Hierna wordt per deelgebied de ruimtelijke structuur en karakteristiek beschreven.


Ansen

De structuur van het esdorp Ansen is nog duidelijk herkenbaar. Ten oosten van het dorp wordt de grote es aangetroffen en aan de overzijde van deze es bevinden zich de bossen van de Anserdennen. Ten noorden van het dorp bevindt zich de overgang van dit esdorpenlandschap naar het jongere heideontginningslandschap. Het dorp vormt een losse verzameling (oorspronkelijk) agrarische bebouwing aan de rand van een relatief grote es. Kenmerkend zijn daarnaast de ligging in een web van onregelmatig uitwaaierende landbouwwegen, de aanwezigheid van een aantal historische boerderijen en schuren en daartussen boomgroepen, moestuinen en huisweiden. De oudste boerderijen staan in het midden van het dorp. Ansen telde voorheen een aantal brinken, namelijk op de hoek Voorlanden-Kerkdijk en op de hoek Kerkdijk-Om de Kamp. Het woongebied aan de Meulekamp, in het zuidoosten van het gebied is planmatig gerealiseerd. Ten zuiden van het dorp liggen in het stroomdal van de Leisloot de lager gelegen madelanden (oorspronkelijke hooilanden).

Binnen het plangebied van Ansen liggen drie rijksmonumenten: Dwingelerweg 9 en 25 en Kerkdijk 5.


Echten

De kern Echten ligt direct ten westen van Hoogeveen, ten zuiden van het spoor (ZwolleGroningen). De Zuidwolderweg is de belangrijkste ontsluitingsweg in de kern. De oostrand van het plangebied wordt gevormd door het riviertje het Oude Diep.

Het beschermde dorpsgezicht Echten is in 1967 als zodanig aangewezen vanwege de historische bebouwingsvorm en de karakteristieke bebouwing die in Echten goed bewaard zijn gebleven. Bij de ontwikkeling van Echten heeft "Huize Echten" een belangrijke rol gespeeld. Evenals deze havezate is het aangrenzende agrarische dorp Echten van hoge ouderdom. Het dorp is een typisch esdorp. De tekst die hoort bij de beschikking tot aanwijzing van het beschermd dorpsgezicht luidt als volgt;

De buurschap Echten is gelegen aan het beekdal van de Echtenerstroom op de rand van het Drentse zandplateau in de zuidwesthoek van de provincie. Het is een oude Drentse nederzetting met aan de oostzijde de havezathe Echten, een belangrijk monument waarvan de bijbehorende omliggende terreinen zich uitstrekken tot de thans genormaliseerde stroom. De vrijwel ongeschonden ruimtelijke structuur zowel als de fraaie combinatie van een havezathe met een boerderijengroepering maken dat deze nederzetting van bescheiden omvang zich onderscheidt van andere in het gewest voorkomende buurschappen.

De havezathe heeft in de ontwikkeling van de streek vooral ten aanzien van de oostelijker gelegen veengronden een belangrijke rol gespeeld. Onder meer is in 1625 het nabij gelegen Hoogeveen door een van de heren van Echten gesticht. Het door grachten omgeven huis heeftthans een 18° eeuws karakter, maar is van oudere oorsprong. Vóór het huis, dat gericht is op deZuidwolderweg, bevindt zich de oprijlaan met daaraan een tweetal eenvoudige 19° eeuwse bouwhuizen.

Tegenover de ingang tot het huis, aan de westzijde van genoemde weg, ligt de eigenlijke buurschap, bestaande uit een zevental boerderijen. Op het erf van de hoeve Zuidwolderweg 2 (ankerdatering 1745) bevindt zich nog een oude schaapskooi, evenals bij de hoeve Koekangerweg 2. Het pand Koekangerweg 1 heeft een datering in ankers 1730. De eigenaardige groepering van de opstallen, zomede de erfbeplanting daarbij, zijn kenmerkend voor het oude Drentse zanddorp. Het geheel is daarom van een niet te miskennen historische waarde. De es,die in verreweg de meeste esdorpen niet meer in gave staat wordt aangetroffen, is hier nog inoorspronkelijke aanleg aanwezig. De relatie ervan met het oude buurschap is ongerept bewaard gebleven.

Ofschoon de uit landschappelijk oogpunt zeer belangrijke es niet in het dorpsgezicht is opgenomen, verdient het toch stellig aanbeveling maatregelen te nemen opdat het karakter van het landschap aan de westzijde van de buurschap zoveel mogelijk onaangetast blijft.

"Huize Echten" is een havezate, waarvan het oudste gedeelte vermoedelijk uit de 14° eeuw stamt. Het huis is omgeven door een binnen- en buitengracht. Tussen de beide grachten staan een schatboerderij en een koetshuis (vroeger kapel). Aan de weg staat een poortwachterhuis dat door de oprijlaan verbonden is met het huis.

De bebouwing is praktisch geheel in het eigenlijke dorp geconcentreerd. Het dorp bestaat in zijn oorspronkelijke vorm min of meer uit een losse groep van boerderijen, die schijnbaar willekeurig ten opzichte van elkaar zijn geplaatst. Het woongebied aan de Schoolakkers en de Hagenakkers is projectmatig gerealiseerd.

Het dorp en de havezate "Huize Echten" liggen op de overgang van hogere zandgronden naar het lagergelegen stroomdal van de Echtenerstroom, juist op de grens van overwegend droog naar overwegend nat. De boerderijen liggen aan de (zand)wegen met het werkgedeelte van de boerderij gekeerd naar de weg. De erven rond de boerderijen zijn ruim. Langs de erven wordt veel opgaand geboomte aangetroffen, voornamelijk eiken. De oude boerderijen in Echten worden getypeerd als Saksische boerderijen, dateren uit de achttiende en negentiende eeuw. Karakteristiek zijn tevens de oude bijgebouwen, zoals de verschillende nog aanwezige schaapskooien, turfhokken en bijenstallen.

De bebouwing kent één bouwlaag met een forse kap en is gebouwd van lichtbruine tot roodbruine steen of hout. Rieten daken en pannendaken zijn in een donkere kleur uitgevoerd. De stijl is traditioneel en het gevelbeeld is gesloten en verticaal geleed.

Het meest bekende rijksmonument in Echten is uiteraard de havezathe "Huize Echten". Verder zijn er enkele monumentale boerderijen aan de Koekangerweg, de Zegeringen en een voormalige boerderij aan de Zuidwolderweg. Het posthuis te Echten aan de Ruinerweg is een provinciaal monument.


Oosteinde

Het noordelijke en zuidelijke deel van het plangebied Oosteinde (de omgeving Dr. Larijweg en de Wolddijk-Oosteinde) maken deel uit van een dubbel bebouwingslint. Het ertussen gelegen gebied is planmatig gerealiseerd. De Hesselterweg verbindt het noordelijke met het zuidelijke lint en gaat in zuidelijke richting over in de Koekangerweg.
Het dubbele lint is te beschouwen als een ruimtelijk/functionele eenheid, gelegen in een laagveenontginningsgebied.De bebouwing vormt samen met de weg en de beplanting een eenheid. Dit oorspronkelijke slagenlandschap is nog herkenbaar. Opvallend is de voornamelijk eenzijdige bebouwing aan de noordzijde van de Dr. Larijweg. Aan de Wolddijk is hierin meer afwisseling. De openheid met doorzichten naar de opstrekkende verkaveling is langs de linten duidelijk aanwezig. Het bebouwingsbeeld wordt voornamelijk gevormd door boerderijen. Het merendeel van de bebouwing staat met de nok haaks op de wegas geprojecteerd. De bebouwing in het plandeelgebied heeft één laag met een kap. De gevels van de hoofdgebouwen zijn voornamelijk in roodbruine tot beigebruine baksteen uitgevoerd en de daken van de panden langs de linten zijn veelal van riet.

Binnen de plangrens van Oosteinde zijn geen rijksmonumenten gelegen.

Berghuizen

Berghuizen is gelegen tussen Ruinerwold en Koekange, direct ten noorden van de N375. Berghuizen is gebouwd op de rand van een waterpartij, de Plas te Berghuizen (16 ha), die het plaatsje domineert. Met het omliggend gebied, in totaal 20 ha, werd de Plas in 1950 aan Natuurmonumenten geschonken.

Het dorp was één der eerste Drentse kernen der Afgescheidenen, in dit geval van de Hervormde Gemeente Ruinerwold-Koekange. Het behoorde tot die kerkloze buurtschappen, waar geen dominee, maar een schoolmeester de geestelijke leiding had.

De bebouwing bestaat hoofdzakelijk uit woonhuizen. Het beeld is dankzij de markante boombeplanting besloten van aard en de bebouwing staat op ruimte afstand van de weg. De nokrichtingis evenwijdig aan de weg gelegen. Daarna zijn in de jaren '50 meer woningen gereedgekomen.Verder bestaat de bebouwing uit projectmatig gebouwde twee-onder-een-kapwoningen.

Naast de protestantse kerk kent het dorp een karakteristiek schoolgebouw.De gereformeerde kerk werd gebouwd in 1875, de kosterwoning in 1878. De bebouwing is opgetrokken uit gele of roodbruine steen en heeft een rood of antraciet pannendak. De gevels zijn gesloten en verticaal geleed en hebben een eenvoudige detaillering. Alle bebouwing kent één bouwlaag met kap met uitzondering van Berghuizen 12.

De gereformeerde kerk is het enige binnen het plandeelgebied gelegen rijksmonument.


Koekangerveld

Koekangerveld, gelegen ten noordoosten van Koekange wordt ontsloten via de Ruinerweg en de Mr. De Blieckweg. Het is één van de jongste dorpen van de gemeente De Wolden. Het dorp kent geen bebouwing van voor 1900. De bebouwing is grotendeels in de jaren '20 en '30 gerealiseerd, tijdens en na de werkverschaffing die de ontginning van het gebied ter hand nam.

De bebouwing is eenvoudig van karakter en heeft één bouwlaag met een kap. De nokrichting is haaks op of evenwijdig aan de weg. De afstand onderling is redelijk groot. Het bebouwingsbeeld is daardoor tamelijk open. De hoofdvorm van de bebouwing is eenvoudig en in traditionele stijl uitgevoerd. De gevels zijn uitgevoerd in een gele of lichtbruine steen en de pannen op de daken zijn rood of donker van kleur. De woningen in het oosten van Koekangerveld, gelegen aan De Flinten is projectmatig gerealiseerd.

Koekangerveld kent geen rijksmonumenten.

2.4 Functionele structuur plangebied

Hoofdstuk 3 Beleidskader

Voorliggend bestemmingsplan betreft een consolidatie van de bestemmingsplannen en wijzigingsplannen die gelden in de kernen Ansen, Berghuizen, Echten, Koekangerveld en Oosteinde. Al deze plannen zijn reeds bij vaststelling getoetst aan het geldende beleidskader. Voorliggend bestemmingsplan maakt geen nieuwe ontwikkelingen mogelijk, daarmee is vernieuwde toetsing niet aan de orde.

Hoofdstuk 4 Omgevingsaspecten

Voorliggend bestemmingsplan betreft een consolidatie van de bestemmingsplannen en wijzigingsplannen die gelden in de kernen Ansen, Berghuizen, Echten, Koekangerveld en Oosteinde. Al deze plannen zijn reeds bij vaststelling getoetst aan de omgevingsaspecten. Voorliggend bestemmingsplan maakt geen nieuwe ontwikkelingen mogelijk, daarmee is vernieuwde toetsing niet aan de orde.

Hoofdstuk 5 Planbeschrijving

5.1 Juridisch systeem

Als opzet voor de planologische regeling van dit gebied, is gekozen voor een verbeelding met flexibele bestemmings- en bouwregels, waarin het door de gemeente vastgestelde beleid wordt omschreven. Hiermee wordt een materiële rechtszekerheid beoogd; alleen activiteiten die in het karakter van het gebied passen zijn toegestaan. De in het plangebied voorkomende stedenbouwkundige kwaliteiten worden door de keuze van de bestemming en de daarin gegeven bouwregels zoveel mogelijk gewaarborgd. Het bestemmingplan valt onder de Wet ruimtelijke ordening (Wro), die op 1 juli 2008 in werking is getreden. Dit betekent dat het bestemmingsplan is opgezet volgens de wettelijke regelgeving en volgens de nieuwste Standaard Vergelijkbare Bestemmingsplannen (SVBP) 2012.

Deze standaard is per 1 juli 2013 verplicht volgens het Besluit ruimtelijke ordening (Bro). Het plan is technisch als een digitaal raadpleegbare versie uitgevoerd en voldoet aan de eisen van DURP (Digitale Uitwisseling in Ruimtelijke Processen). Deze digitale versie is bedoeld om de burger 'online' informatie te verschaffen omtrent het bestemmingsplan. Bovendien is de digitale versie bedoeld voor uitwisseling van gegevens binnen de gemeente en met andere overheidsinstanties. De digitale versie is voor (ontwerp)plannen die na 1 januari 2010 ter inzage worden gelegd verplicht op grond van de nieuwe Wro. Er zal een analoge (papieren) versie van het bestemmingsplan naast het digitale plan blijven bestaan.

5.2 Regels

De regels zijn vervat in artikelen die onderverdeeld zijn in vier delen. In de "Inleidende regels" zijn algemene artikelen opgenomen die voor het gehele plan van belang zijn. In artikel 1 zijn omschrijvingen opgenomen van de in het plan voorkomende relevante begrippen. In artikel 2 is vastgelegd op welke wijze dient te worden gemeten.

Door deze vaste omschrijving van de begrippen en van de wijze van meten wordt eenduidigheid in de bedoelingen van het plan gegeven en wordt de rechtszekerheid vergroot. In de "Bestemmingsregels" zijn de bestemmingen en de gebruiks- en/of bebouwingsmogelijkheden van de betreffende gronden aangegeven. De bestemmingen zijn op alfabetische volgorde benoemd.

Deze bestemmingsregels worden in paragraaf 6.3 Verklaring van de bestemmingen nader uitgewerkt. In de "Algemene regels" staan artikelen benoemd die voor alle of meerdere bestemmingen gelden. Het betreffen onder andere de voor alle bestemmingen geldende afwijkingsregels en de algemeen geldende aanduiding regels.

De algemene afwijkingsregels zorgen voor enige verruiming ten behoeve van de flexibiliteit van het plan. Deze afwijkingen zijn niet specifiek op één bestemming gericht. Zij kunnen gebruikt worden ten aanzien van alle bestemmingen.

In de "Overgangs- en slotregels" staan artikelen benoemd die voor alle voorgaande regels gelden. Het overgangsrecht voor bouwwerken en gebruik is hierin geregeld alsmede de slotregel.

5.3 Verklaring van de bestemmingen

In dit bestemmingsplan komen de volgende bestemmingen voor:

Agrarisch

De agrarische bedrijven en gronden die in gebruik zijn ten behoeve van een agrarisch bedrijf hebben de bestemming 'Agrarisch' gekregen. De agrarische bedrijven met een tweede bedrijfswoning zijn specifiek als zodanig bestemd. Binnen de bestemming is een wijzigingsbevoegdheid opgenomen zodat bij bedrijfsbeëindiging een compensatie woning(en) in het kader van ruimte voor ruimte gerealiseerd kan worden dan wel vestiging van een bedrijf mogelijk is in het kader van ruimte voor een bedrijf.

Agrarisch met waarden

Bij deze bestemming moeten de agrarische bedrijven en gronden die in gebruik zijn ten behoeve van een agrarisch bedrijf gecombineerd worden met de natuurlijke en landschappelijke waarde van de gronden. Binnen deze bestemming is ook een paardenhouderij aanwezig, deze is specifiek als zodanig aangeduid. Daarnaast zijn agrarische bedrijven met een tweede bedrijfswoning specifiek als zodanig bestemd. Deze bestemming kent iets uitgebreidere aanlegvoorschriften dan binnen de bestemming 'Agrarisch'. Rijkmonumenten zijn als zodanig aangeduid.

Bedrijf

Binnen deze bestemming zijn bedrijven toegestaan die staan vermeld in de Staat van bedrijven en behorende tot categorie 1 en 2. Bedrijven met een hogere categorie zijn specifiek als zodanig bestemd. Binnen de bestemming is een wijzigingsbevoegdheid opgenomen zodat bij beëindiging van het bedrijf wonen mogelijk gemaakt kan worden.

Bedrijf - Nutsvoorzieningen

De openbare nutsvoorzieningen die vanwege hun grootte niet onder de bestemming Verkeer of Groen vallen hebben deze bestemming toegekend gekregen.

Bedrijf - Voormalig Agrarisch Bedrijf

Het binnen het plangebied gelegen bedrijf wat eerder een agrarisch bedrijf was is als zodanig bestemd. Anders dan bij de bestemming 'Bedrijf' is de bestaande oppervlakte aan bedrijfsgebouwen toegestaan.

Bos

De gronden zijn bestemd voor hoog opgaande beplanting.

Detailhandel

De binnen het plangebied aanwezige winkels zijn voorzien van de bestemming 'Detailhandel'. Binnen de bestemming is een wijzigingsbevoegdheid opgenomen zodat bij beëindiging van het bedrijf wonen mogelijk gemaakt kan worden.

Gemengd - Landgoed

Het binnen het plangebied gelegen landgoed Echten is voorzien van de bestemming Gemengd - Landgoed. Het landgoed in Echten bestaat uit 't huis te Echten met een tuin gelegen tussen bossen en agrarische gronden. Ook zijn op het terrein een duiventil en een parkeerplaats aanwezig. Deze zijn als zodanig aangeduid. Rijkmonumenten zijn als zodanig aangeduid.

Groen

Overeenkomstig de grotendeels bestaande situatie zijn de structuurbepalende groen elementen, als ook speelterreinen bestemd tot 'Groen'.

Horeca

Binnen deze bestemming zijn horecabedrijven toegestaan die staan vermeld in de Lijst van horecabedrijven en tot en met categorie IV. Horecabedrijven met een hogere categorie zijn specifiek als zodanig bestemd. Binnen de bestemming is een wijzigingsbevoegdheid opgenomen zodat bij beëindiging van het bedrijf wonen mogelijk gemaakt kan worden. Karakteristieke panden gelegen in de welstandsvrije gebieden zijn als zodanig aangeduid. Hiervoor zijn beschermende regels in het plan opgenomen.

Maatschappelijk

Onder deze bestemming vallen de educatieve, sociaal-medische, sociaal-culturele en levensbeschouwelijke voorzieningen en voorzieningen ten behoeve van sport en sportieve recreatie en openbare dienstverlening. In het dorpshuis van Berghuizen vindt gedurende een aantal dagen in de week verkoop van patat en andere garnituur plaats. Voor deze activiteit is de functieaanduing 'horeca van categorie 1' opgenomen. Voor de activiteit wonen is is de functieaanduiding 'wonen' opgenomen ten behoeve van de bestaande zorgwoningen. Daarnaast zijn bestaande dienstwoningen toegestaan. Binnen de bestemming is een wijzigingsbevoegdheid opgenomen zodat bij beëindiging van de maatschappelijke functie wonen mogelijk gemaakt kan worden. Rijkmonumenten zijn als zodanig aangeduid. Dat geldt ook voor de karakteristieke panden gelegen in de welstandsvrije gebieden. Hiervoor zijn beschermende regels in het plan opgenomen.

Maatschappelijk - Begraafplaats

De twee locaties die in Berghuizen in gebruik zijn als begraafplaats zijn bestemd ten behoeve van een begraafplaats.

Natuur

De gebieden waarbij het behoud van de natuur- en landschappelijke waarden voorop staan zijn voorzien van de bestemming 'Natuur'.

Tuin

De gedeelten van de percelen waar geen (bij)gebouwen mogen worden gebouwd, hebben deze bestemming gekregen. Meestal liggen deze gronden tussen de voorgevel van de gebouwen en de openbare weg. Ook kan aan de zijkant van de gebouwen deze bestemming gelegen zijn, om een bepaalde openheid te kunnen houden. Daar waar een terras of een bijgebouw is toegestaan ten behoeve van het aangrenzende horecabedrijf is dit specifiek aangeduid.

Verkeer

Onder deze bestemming vallen alle wegen binnen het plangebied. Ook de parkeervoorzieningen, eventuele uitbreiding van de parkeervoorzieningen, ondergeschikte groenvoorzieningen en kleine gedeelten van voortuinen (in bruikleen gegeven) zijn hierbij opgenomen.

Water

Al het water binnen het plangebied en van belang voor de waterhuishouding met de bijbehorende bouwwerken en andere bouwwerken, zoals bruggen en duikers vallen onder deze bestemming. Gebouwen zijn niet toegestaan.

Wonen

Voor alle bestaande woningen in het plangebied is deze bestemming opgenomen. Geregeld wordt waar het hoofdgebouw toegestaan is en regels ten aanzien van bijbehorende bouwwerken en bouwwerken, geen gebouwen zijnde, als mede erfafscheidingen. Tevens worden regels gegeven voor de toegelaten aan-huis-verbonden beroepen en bedrijvigheid. Voor de verschillende woningtypen zijn passende goot- en bouwhoogten, dakhellingen en kapvormen aangegeven. Wanneer de woonfunctie wordt gecombineerd met een hieraan ondergeschikte activiteit zoals een atelier en een loods ten behoeve van een hoveniersbedrijf zijn deze specifiek als zodanig aangeduid binnen de bestemming 'Wonen'. Rijks- en provinciale monumenten zijn als zodanig aangeduid. Dat geldt ook voor de karakteristieke panden gelegen in de welstandsvrije gebieden. Hiervoor zijn beschermende regels in het plan opgenomen.

Wonen - Garagebox

De garageboxen in Oosteinde die niet gelegen zijn op een bouwperceel behorende bij een woning, zijn onder deze bestemming geregeld.

Woongebied - Uit te werken

In Koekangerveld is aan de Ruinerweg een uitwerkingsbevoegdheid ten behoeve van Wonen opgenomen.

Waarde - Archeologie

Er is een dubbelbestemming opgenomen om de in het plangebied aanwezige archeologische waardevolle gebieden te beschermen. Op basis van de Archeologische beleidskaart zijn per gebied specifieke beschermingsbepalingen van toepassing.

Waarde - Beschermd dorpsgezicht

Een gedeelte van Echten is aangewezen als Beschermd dorpsgezicht. De in het plan opgenomen regeling beoogt de bestaande bebouwing binnen het beschermd dorpsgezicht te beschermen. Het behoud, de bescherming en/of het herstel van de cultuurhistorische karakter van het beschermde dorpsgezicht, komt tot uitdrukking in cultuurhistorische, architectonische en landschappelijke waarden, en zijn eveneens bestemd voor en wat tot uitdrukking komt in:

  • de havezathe Echten en omgeving;
  • de ruimtelijke structuur
  • de fraaie combinatie havezathe Echten met een boerderijengroep;
  • de relatie van de oude buurtschap met de es, welke nog in oorspronkelijke aanleg aanwezig is.

De hoofdvorm van de bestaande bebouwing mag in beginsel niet worden gewijzigd. Ter bescherming van de onbebouwde gronden is een aanlegvurgunningenstelsel opgenomen.

Waarde - Welstandsgebied I t/m IV

Voor een aantal gebieden in Echten en Oosteinde zijn welstandsbepalingen van toepassing. Deze gebieden zijn per welstandsgebied voorzien van de dubbelbestemming Waarde - Welstandsgebied.

Algemene aanduidingsregels

Een klein gedeelte van het plangebied ligt onder de invloed van de radiotelescoop van Dwingeloo. Om eventuele storingen op het functioneren van de radiotelescoop te voorkomen is de aanduidingsregel opgenomen.

Hoofdstuk 6 Handhaving

6.1 Algemeen

Het bestemmingsplan wil een sturend instrument zijn voor de ruimtelijke en functioneel inrichting van de kernen Ansen, Berghuizen, Echten, Koekangerveld en Oosteinde. Aan de hand van de in het bestemmingsplan opgenomen regels worden voorgenomen activiteiten getoetst. Middels het stelsel van vergunningverlening worden de voorschriften toegepast. Als blijkt dat zonder of in afwijking van de regels activiteiten plaatsvinden, is handhaving aan de orde, gericht op het ongedaan maken van een overtreding. Handhaving is belangrijk om de sturing die het bestemmingsplan beoogt tot haar recht te laten komen.

Handhaving heeft echter alleen zin wanneer de noodzaak en het nut hiervan kunnen worden aangetoond, een grondige inventarisatie van de feitelijke situatie (grondgebruik en bebouwing) heeft plaatsgevonden en draagvlak onder betrokkenen kan worden verkregen voor het beleid.

6.2 Inventarisatie

Er heeft bij het opstellen van het bestemmingsplan een inventarisatie van het plangebied plaatsgevonden. Hierbij is gekeken naar het grondgebruik, de verschillende functies en de bebouwing. Daarnaast wordt door middel van de inspraakmogelijkheden een ieder in de gelegenheid gesteld het plan te controleren op onjuistheden.

Hoofdstuk 7 Uitvoerbaarheid

7.1 Maatschappelijke uitvoerbaarheid

Het concept-bestemmingsplan is ingevolge artikel 3.1.1 Bro aan diverse overleginstanties verstuurd. Het waterschap Drents Overijsselse Delta heeft aangegeven geen opmerkingen te hebben over het plan. Verder hebben we geen reactie ontvangen.

Ontwerp

Het ontwerpbestemmingsplan heeft van 14 december 2023 tot en met 24 januari 2024 ter inzage gelegen. Er zijn naar aanleiding van deze ter inzagelegging 5 zienswijzen ingediend. De zienswijzen zijn samengevat en voorzien van een reactie. Het bestemmingsplan is naar aanleiding van de zienswijzen aangepast, daarnaast zijn ambtshalve enkele wijizigingen doorgevoerd. De nota zienswijzen (zie Bijlage 1) en de lijst met aanpassingen (zie Bijlage 2) zijn als en bijlage opgenomen bij deze toelichting.

7.2 Economische uitvoerbaarheid

Met voorliggend bestemmingsplan wordt het juridisch-planologische kader voor de kernen Ansen, Berghuizen, Echten, Koekangerveld en Oosteinde op een actueel en overzichtelijke wijze weergegeven, het plan maakt geen nieuwe ontwikkelingen mogelijk. Er zijn dan ook geen andere kosten dan de gebruikelijke plan- en procedurekosten.