Helvoirtsestraat 16, Helvoirt

5.3 Waterparagraaf

De watertoets is het hele proces van vroegtijdig informeren, adviseren, afwegen en uiteindelijk beoordelen van waterhuishoudkundige aspecten in ruimtelijke plannen en besluiten. Het doel van de watertoets is dat de waterbelangen evenwichtig worden meegewogen bij de totstandkoming van een plan. In deze waterparagraaf worden achtereenvolgens beschreven:

• 1. Bronnen
• 2. Beleid
• 3. Waterhuishoudkundig systeem
• 4. Hemelwaterafvoer
• 5. Afvalwaterafvoer
• 6. Waterkwaliteit
• 7. Overleg waterschap
• 8. Conclusies

5.3.1 Bronnen

Bij het opstellen van de watertoets is gebruik gemaakt van de volgende documenten:

• verkennend bodemonderzoek locatie aan de Helvoirtseweg te Helvoirt, Lankelma, 17 juni 2011, nr. 65047 (zie bijlage 2);
• geohydrologisch onderzoek, funderings- en infiltratiegeschiktheidsadvies, d.d. 12 juli 2011, zie bijlage 3.

5.3.2 Beleid

Het plangebied ligt binnen het beheergebied van Waterschap De Dommel. Het beleid van het waterschap is uiteengezet in een aantal beleidsdocumenten:

• Waterbeheerplan III;
• Kadernota Stedelijk water (2006);
• Beleidsnota Stedelijk water (2000);
• Notitie ontwikkelen met duurzaam wateroogmerk (2006);
• Handreiking watertoets (juni 2010).

Het waterbeheerplan 'Krachtig Water' is een strategisch document voor de periode 2010-2015, waarin de doelen en inspanningen van het waterschap zijn beschreven. Twee prioriteiten zijn benoemd: voorkomen van wateroverlast en het herstellen van Natura 2000-gebieden. Het waterbeheerplan vormt geen direct toetsingskader voor deze watertoets.

De kadernota Stedelijk water is een (interne) beleidsnotitie voor het waterschap, waarin de visie op stedelijk water is neergelegd en prioriteiten in het uitvoeringsprogramma zijn aangegeven voor de periode tot 2009. Deze nota bevat niet direct richtlijnen voor de watertoets.

De beleidsnota Stedelijk water richt zich op het waterbeheer in het stedelijk gebied. Onder stedelijk water wordt verstaan het grondwater, oppervlaktewater en de neerslag (watersysteem) zoals die zich in de stedelijke en de verharde gebieden manifesteren. De voor bestemmingsplannen relevante uitgangspunten en randvoorwaarden zijn opgenomen in de 'handreiking watertoets'.

De notitie 'Ontwikkelen met duurzaam wateroogmerk' maakt inzichtelijk welke hydrologische consequentie(s) ruimtelijke ontwikkelingen kunnen hebben op het watersysteem. Het bevat beleidsuitgangspunten, voorwaarden en normen om de negatieve hydrologische consequenties te compenseren. Ter ondersteuning is een toetsinstrumentarium (HNO-tool) ontwikkeld. Deze HNO-tool is gebruikt bij het opstellen van voorliggende watertoets.

De handreiking watertoets beschrijft welke aspecten ten minste in een watertoets aan de orde moeten komen. Deze handreiking is als leidraad gebruikt bij het maken van deze watertoets.

5.3.3 Waterhuishoudkundig systeem

Huidig gebruik

Op het perceel staat een woning, die gesloopt gaat worden. De nieuwe woning wordt verder van de weg gesitueerd. Wat betreft gebruik verandert er niets.

Hoogteligging terrein

Het plangebied ligt op een hoogte van ongeveer 6,5 m +NAP (bron: www.ahn.nl).

Bodemopbouw

Het lint Helvoirtsestraat is gebouwd op hoge enkeerdgronden op een relatief hoog gelegen gebied binnen het dekzandgebied. De bodemopbouw binnen het plangebied is meer specifiek onderzocht door Lankelma, zie bijlage 2. De enkeerdgronden ten noorden van Helvoirt bestaan uit matig fijn siltig zand dat met name in de toplaag humushoudend is. Lokaal wordt leem aangetroffen.

Waterdoorlatendheid

De waterdoorlatendheid is door Lankelma vastgesteld in het geohydrologisch onderzoek, zie bijlage 3. De waterdoorlatendheid is vastgesteld in zowel de verzadigde als in de onverzadigde zone. Voor de berekening met de HNO-tool wordt uitgegaan van een k-waarde van 1,3 m/dag.

Oppervlaktewater

Binnen het plangebied en in de directe omgeving is geen oppervlaktewater aanwezig. Wel is het agrarische perceel ten zuiden van het plangebied aan de wegzijde begrenst door een greppel.

Grondwater

In de langdurig gemonitoorde peilbuizen uit het Regionaal Geohydrologisch Informatiesysteem van TNO-NITG zijn in de omgeving van de onderzoekslocatie fluctuaties in het grondwater van circa 1,5 m geregistreerd.

In het geohydrologisch onderzoek van Lankelma is de volgende schatting van het grondwaterregime gemaakt:

• Gemiddeld hoogste grondwaterstand (GHG): 5,4 m + NAP
• Gemiddelde grondwaterstand (GMG): 4,6 m + NAP
• Gemiddeld laagste grondwaterstand (GLG): 3,9 m + NAP

5.3.4 Hemelwaterafvoer

Verhard oppervlak

De onderstaande tabel geeft de veranderingen in bebouwd oppervlak (dakoppervlak in het horizontale vlak) en verhard oppervlak (bestrating) tussen de bestaande situatie en het plan weer.

oppervlak	bestaand	plan	toe-/afname
bebouwd oppervlak	175 m²	250 m²	+ 75 m²
verhard oppervlak	200 m²	150 m²	- 50 m²
totaal	375 m²	400 m²	+ 25 m²

Er is dus sprake van een toename van het verhard oppervlak van ongeveer 25 m².

Berekening bergingscapaciteit

De benodigde bergingscapaciteit is berekend met behulp van de (door het waterschap ontwikkelde) HNO-tool, zie bijlage 4. Voor de berekening zijn de volgende invoerparameters gebruikt:

• maaiveldniveau 6,5 m + NAP;
• GHG 5,4 m + NAP;
• infiltratiesnelheid 1,3 m/d.

De resultaten van de berekening zijn weergegeven in onderstaande tabel.

Regenbui		Benodigde berging (m3)
T = 10 +10%		19
T = 100 +10%		25

Ontwerp infiltratievoorziening

Het waterschap hanteert de volgende afwegingsstappen voor de behandeling van het hemelwater:

• 1. hergebruik;
• 2. vasthouden/infiltreren;
• 3. bergen;
• 4. afvoeren naar oppervlaktewater.

In de nieuwe situatie zal het hemelwater op eigen terrein geinfiltreerd worden. Wanneer een wadi aan de zuidoostzijde van het perceel wordt aangelegd met een lengte van 25 meter en een diepte (d) van 0,5 m, zie onderstaand profiel, dan kan een bui van T=100+10% worden geborgen.

profiel dwars doorsnede

In de civieltechnische uitwerkingsfase zal een definitief ontwerp van de waterberging worden gemaakt en met de gemeente worden besproken. Het hemelwater mag niet afgevoerd worden via het drukrioolstelsel. Daarvoor heeft het onvoldoende capaciteit.

5.3.5 Afvalwaterafvoer

Uitgangspunt is dat het vuile afvalwater en het schone hemelwater worden gescheiden.

Het vuile afvalwater zal, net als in de huidige situatie, op de bestaande drukriolering in de Helvoirtsestraat geloosd worden.

5.3.6 Waterkwaliteit

In het plan worden geen uitlogende materialen toegepast.

5.3.7 Overleg waterschap

Op 9 november 2011 is het ontwerpbestemmingsplan aan het waterschap aangeboden. Op 21 november 2011 heeft het waterschap in een brief aangegeven akkoord te zijn met deze waterparagraaf. Deze brief is als bijlage 6 opgenomen.

5.3.8 Algemene conclusie

Samenvattend kan worden geconcludeerd dat:

• 1. aan alle beleidsuitgangspunten van het waterschap wordt voldaan;
• 2. het hemelwater kan binnen het plangebied worden geinfiltreerd;
• 3. het afvalwater op de bestaande riolering wordt aangesloten;
• 4. er geen uitlogende materialen worden gebruikt.