Helvoirtsestraat 16, Helvoirt

2.1 Geschiedenis

Helvoirt is ontstaan uit beekdalnederzettingen, gelegen op de hogere gronden langs Zandleij, Broekleij en Raamse Loop.

De nederzettingen groeiden daaromheen uit tot een dorp dat bestaat uit een aantal gehuchten en buurtschappen, te weten: Molenstraat, Achterstraat, Voorste- en Achterste Distelberg, Heikant, Zandkant, Laar, Helvoirtsestraat, Hoef ten Halve, Gijzel en Raam.

De naam Helvoirt zou afgeleid zijn van “hel”, een woest moerassig gebied, met daar doorheen een “voirt”, een doorwaadbare doorgang. Voor het eerst komt de naam “Hellevorth“ voor in een akte uit 1192.

Een kapel uit die periode stond op de plaats van de huidige “Oude Kerk” aan de Torenstraat.

Een versterkte boerderij de “Mansus Zwensberch” is in de 15de eeuw de basis van het eerste Kasteel Zwijnsbergen geworden. De aanwezigheid van dit kasteel en zijn bewoners heeft in de volgende eeuwen zowel bestuurlijk als cultureel een belangrijke invloed gehad op de dorpsontwikkeling en de bevolkingssamenstelling. De industriële revolutie betekende op talloze terreinen vernieuwing en verbetering van het dagelijks leven. Helvoirt werd via wegen en een spoorlijn ontsloten. Na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde Helvoirt zich tot een dynamisch dorp waar het voor eenieder goed toeven is.

De historische wegenstructuur bepaalt voor het grootste deel de stedenbouwkundige opbouw van Helvoirt. Belangrijke historische wegen zijn de Torenstraat/Helvoirtsestraat en de Achterstraat in noord-zuid richting, en de Kastanjelaan/Lindelaan in oost-west richting.

Onderhavig plangebied ligt ten noorden van het dorp aan de Helvoirtsestraat. Langs deze straat zijn nog enkele historische panden aanwezig die een monumentale status hebben, zoals: 10, 11 en 13.