"Kern Heinkenszand, gedeelte Dorpsstraat/Eendvogelstraat, 2013"

4.7 Water

Toetsingskader

Algemeen

Water en ruimtelijke ordening hebben met elkaar te maken. Enerzijds is water één van de sturende principes in de ruimtelijke ordening en kan daarmee beperkingen opleggen aan het ruimtegebruik. Anderzijds kunnen ontwikkelingen in het ruimtegebruik ongewenste effecten hebben op de waterhuishouding. Een goede afstemming tussen beiden is derhalve noodzakelijk om problemen, zoals bijvoorbeeld wateroverlast, slechte waterkwaliteit, verdroging, etc., te voorkomen. Het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) stelt een watertoets in ruimtelijke plannen verplicht. In deze paragraaf wordt beschreven op welke wijze in het plangebied met water en watergerelateerde aspecten wordt omgegaan.

Waterbeleid 21e eeuw (Rijksbeleid)

In het afgelopen decennium heeft Nederland meerdere keren te kampen gehad met wateroverlast. Dit heeft geresulteerd in een omslag in het waterbeleid en het denken over water. Het rijk, de provincies, de waterschappen en de gemeenten zijn onder meer overeengekomen dat:

• het water zoveel mogelijk moet worden vastgehouden daarna moet worden geborgen en daarna pas afgevoerd mag worden;
• voor ruimtelijke plannen een zogenaamde watertoets uitgevoerd dient te worden, hierin dienen de keuzes ten aanzien van waterhuishoudkundige aspecten gemotiveerd beschreven te worden.

Deelstroomgebiedsvisie

De deelstroomgebiedsvisie is een gezamenlijk product van de waterschappen, gemeenten en de provincie als trekker. Hierin spelen “ruimte voor water” en “water als ordenend principe” een belangrijke rol. De visie richt zich primair op het voorkomen van wateroverlast door overstroming door veel neerslag in een korte tijd. Hieruit volgen richtlijnen voor de ruimtelijke inrichting van het gebied om wateroverlast tegen te gaan en een aantal mogelijke technische maatregelen welke kunnen worden ingezet. De maatregelen kunnen worden ingedeeld in de voorkeursvolgorde van 'vasthouden - bergen - afvoeren'. De doelstelling van deze maatregelen is een afvoer te krijgen die niet groter is dan de landbouwkundige afvoer.

Omgevingsplan Zeeland 2006-2012

Nederland en ook Zeeland met het stroomgebied de Schelde moet voldoen aan de Europese Kaderrichtlijn Water. Het doel is om in 2015 een goede ecologische en chemische toestand van het oppervlaktewater en grondwater te bereiken. In het stroomgebiedsbeheersplan staan de doelen met betrekking tot de waterkwaliteit beschreven. De verbetering van de waterkwaliteit moet bereikt worden door:

• het terugdringen van de belasting van water met vervuilende stoffen door duurzaam te bouwen en duurzaam beheer. Het gebruik van koper, zink en lood moet beperkt worden;
• waterpartijen zo in te richten dat er voor het biologische leven in het water optimale leefomstandigheden ontstaan bijvoorbeeld door voldoende waterdiepte en natuurvriendelijke flauwe oevers.

In het kader van de kwaliteit van de woonomgeving wordt in het Omgevingsplan onder meer gestreefd naar het voorkomen van wateroverlast. Eén van de middelen hiervoor is de waterkansenkaart. De kaart geeft aan waar functies vanuit het watersysteem/beheer optimaal bediend kunnen worden (kleine risico's voor wateroverlast en vochttekort) en het waterbeheer in beginsel tegen de laagste kosten kan worden uitgevoerd.

Bestemmingsplan				Stedelijke uitbreiding	Infiltratie mogelijkheden	Zettings- gevoeligheid	Aandachtsgebied Waterhuishouding
Gedeelte Dorpsstraat/ Eendvogelstraat, 2012				zeer geschikt	ruim	weinig	geen

Met het water mee; waterbeheerplan 2010 – 2015

Het waterschap richt zich op het in stand houden en versterken van gezonde en veerkrachtige watersystemen. Het oppervlaktewater wordt niet los gezien van het grondwater. Ruimtelijke plannen moeten daartoe getoetst worden op de gevolgen voor de waterhuishouding.

Rioleringsplan Borsele 2006 - 2011

De gemeente streeft naar een doelmatige inzameling en transport van het water en het voorkomen van wateroverlast en naar verbetering van de waterkwaliteit. Andere doelstellingen:

• het vasthouden van regenwater en het voorkomen dat regenwater en afvalwater onnodig wordt verontreinigd;
• waterbesparing en het benutten van water in de waterketen;
• doelmatige inzameling en transport van afvalwater.

Volgens de optimalisatiestudie afvalwatersystemen (OAS) Borsele uit 2004 voldoet Heinkenszand ruimschoots aan de huidige en toekomstige normen m.b.t. het rioleringstelsel.

Concept waterplan Borsele

Het plan voldoet aan de uitgangspunten van het concept waterplan Borsele.

Analyse

Huidige watersysteem: grondwatersysteem

Het watersysteem in het plangebied is van het type 'Groot zoet'. Bij het type 'Groot zoet' zijn er grote zoetwaterbellen in de bodem aanwezig, waar in principe grondwateronttrekking mogelijk is afhankelijk van de functietoekenning van de gebieden. Onder de holocene deklaag met een dikte van 0,5 tot 1,0m ligt het eerste watervoerende pakket van matig fijn zand en matig grof zand. Hierdoor kan de neerslag gemakkelijk in de bodem infiltreren en bevindt zich zoet water tot op een diepte van meer dan 15m beneden het maaiveld. De heersende grondwatertrap is grondwatertrap VII (GHG 80 tot 140cm beneden maaiveld en de GLG op meer dan 120cm beneden maaiveld).

Huidige watersysteem: oppervlaktewatersysteem

Zuidelijk van het plangebied aan de andere zijde van de Eendvogelstraat ligt een kwetsbaar gebied met een vijver en een afwateringsslootje dat het water afvoert in de richting de primaire watergang nabij de Heinkenszandseweg. Het polderpeil van de hoofdwaterloop van het gebied is 0,30m -NAP zomerpeil en 0,70m –NAP winterpeil. De maaiveldhoogte ligt tussen 1,3 +NAP in de richting van de Ganzestraat en tot 2,60 +NAP aan de Dorpsstraat. Het plangebied maakt onderdeel uit van de afwateringseenheid van het gemaal van Borssele.

Toekomstige watersysteem

Er wordt een persing gemaakt onder de Eendvogelstraat waardoor het regenwater van de nieuw te bouwen appartementen en commerciële ruimte kan worden afgevoerd naar de te vergroten vijver en te verbreden sloot aan de zuidkant van de Eendvogelstraat. Hierdoor kan water beter in de bodem infiltreren, wordt verdroging tegen gegaan en de waterkwaliteit van de vijver verbeterd. Er is sprake van een afname van het verhard oppervlak met ongeveer 1100m2 door het slopen van de aanwezige loods van een voormalige supermarkt op het terrein. Het vuilwater van de nieuw te bouwen appartementen aan de Dorpsstraat wordt aangesloten op het gemengde riool in de Dorpsstraat. Het vuilwater van de te bouwen appartementen aan de Eendvogelstraat wordt aangesloten op het gemengde riool naast de Eendvogelstraat. De bouwer van de nieuw te bouwen appartementen wordt geadviseerd het overtollige water her te gebruiken door gebruik te maken van een grijswatersysteem en zoveel mogelijk water in de bodem te infiltreren door het gebruik van (half) open bestrating.

Overleg waterbeheerder

Overleg met het waterschap Scheldestromen heeft plaatsgevonden.

Thema		Waterdoelstelling	Toetsing
Veiligheid/ Waterkering		Waarborgen veiligheidsniveau en daarvoor benodigde ruimte	Het plangebied ligt niet in of nabij primaire waterkeringen en/of transportroutes gevaarlijke stoffen over water. Het aspect veiligheid is derhalve niet aan de orde.
Wateroverlast (vanuit oppervlaktewater)		Voldoende ruimte voor vasthouden/ bergen/afvoeren van water. Vergroten van de veerkracht van het watersysteem	Wateroverlast (inundatie) vanuit het oppervlaktewater is niet aan de orde. Het totale verhard oppervlak zal afnemen met ca. 1100m2. Het regenwater zal indien mogelijk worden hergebruikt. Het parkeerterrein zal worden voorzien van half open verharding zodanig dat een deel van het regenwater in de bodem infiltreert. Het overtollige water zal worden afgevoerd naar de te vergroten vijver en te verbreden sloot aan de andere zijde van de Eendvogelstraat.
Watervoorziening/-aanvoer		Het voorzien van de bestaande functie van water van de juiste kwaliteit en de juiste hoeveelheid op het juiste moment. Het tegengaan van nadelige effecten van veranderingen in ruimtegebruik op de behoefte aan water.	De watervoorziening is niet in het geding. Het water van de dakvlakken wordt indien mogelijk hergebruikt, gedeeltelijk geïnfiltreerd en het overtollige water wordt afgevoerd naar te vergroten vijver en te verbreden sloot aan de andere zijde van de Eendvogelstraat.
Volksgezondheid		Minimaliseren risico water gerelateerde ziekten en plagen; Voorkomen van verdrinkingsgevaar/-risico's via o.a. de daarvoor benodigde ruimte	Er zijn geen overstorten die uitkomen op het oppervlaktewater in het plangebied.
Riolering/RWZI		Afkoppelen van (schone) verharde oppervlakken i.v.m. reductie hydraulische belasting RWZI; rekening houden met (ook eventuele filter)ruimte daarvoor	Er wordt een gescheiden stelsel aangelegd, waarbij het overtollige hemelwater naar de vijver aan de andere zijde van de Eendvogelstraat wordt geleidt. Het vuilwater wordt aangesloten op het bestaande gemengde stelsel in de Eendvogelstraat en de Dorpsstraat. De uitbreiding wat betreft het afvalwater is reeds voorzien in het GRP
Bodemdaling		Voorkómen van maatregelen die (extra) maaiveldsdalingen met name in zettingsgevoelige gebieden kunnen veroorzaken	De polderpeilen worden niet aangepast. Bodemdaling zal niet optreden.
Grondwateroverlast		Tegengaan/Verhelpen van grondwateroverlast	Er zijn geen problemen met grondwateroverlast.
Oppervlaktewaterkwaliteit		Behoud en realisatie van goede waterkwaliteit voor mens en natuur	Geen gebruik zal worden gemaakt van uitloogbare materialen. Het hemelwater wordt afgekoppeld/niet aangesloten op de riolering conform de door het waterschap gehanteerde afkoppelbeslisboom. Er zijn (daardoor) geen nadelige gevolgen voor de waterkwaliteit. Het incidenteel te lozen water van daken is relatief schoon.
Grondwaterkwaliteit		Behoud en realisatie van goede waterkwaliteit voor mens en natuur	Er wordt niet gebouwd in een natuurgebied en of gebied voor de drinkwatervoorziening. Het water van de dakvlakken is relatief schoon. De beoogde ontwikkeling geen nadelige gevolgen voor de grondwaterkwaliteit.
Verdroging		Bescherming karakteristieke grondwaterafhankelijke ecologische waarden	Er is geen sprake van het onttrekken van grondwater, dus verdroging is hier niet aan de orde.
Natte natuur		Ontwikkeling & bescherming van een rijke, gevarieerde en natuurlijk karakteristieke aquatische natuur	Aan de zuidzijde van het plan bevindt zich een kwetsbaar natuurgebied. Er zijn geen negatieve aspecten van het plan. Door inbreng van schoon regenwater wordt de waterkwaliteit van de vijver verbeterd en verdroging tegen gegaan. Als het noodzakelijk is om grondwater te onttrekken zal men bijzondere maatregelen treffen.
Onderhoud(mogelijkheid) waterlopen		Oppervlaktewater dient adequaat onderhouden te worden.	Niet van toepassing
Waterschapswegen		M.b.t. de aanwezigheid waterschapswegen binnen / nabij het plangebied	Niet van toepassing; er liggen geen waterschapswegen binnen het plangebied.