Rotterdamsebaan, 1e herziening Binckhorstlaan-Zuid

Toelichting

Hoofdstuk 1 Inleiding

1.1 Aanleiding voor de herziening

De gemeente Den Haag is bezig met de realisatie van de Rotterdamsebaan. De Rotterdamsebaan wordt de nieuwe verbindingsweg tussen knooppunt Ypenburg (A4/A13) en de Centrumring van Den Haag. Het bestemmingsplan Rotterdamsebaan, waarin de Rotterdamsebaan planologisch mogelijk gemaakt is, is door de gemeenteraad van Den Haag vastgesteld op 17 oktober 2013 en is per 18 februari 2015 onherroepelijk geworden. Het bestemmingsplan Rotterdamsebaan blijft als moederplan vigeren voor de realisatie van de Rotterdamsebaan. Deze herziening maakt uiteindelijk deel uit van het moederplan.

Aan de verbeelding van het moederplan ligt het door de gemeenteraad vastgestelde technische Voorontwerp (VO) van de Rotterdamsebaan ten grondslag. Het VO is inmiddels op diverse vlakken nader uitgewerkt binnen de mogelijkheden van het moederplan, waaronder de vormgeving van de Rotterdamsebaan en diverse verkeerskundige optimalisaties in de Binckhorst in afstemming met de betreffende eigenaren en ondernemers en de Adviescommissie Openbare Ruimte (ACOR). Toch is er aanleiding om het moederplan op onderdelen aan te passen.

De gemeente Den Haag stelt om de volgende drie redenen een gedeeltelijke herziening van het bestemmingsplan Rotterdamsebaan op. De herziening ziet uitsluitend op een deel van de Binckhorstlaan-Zuid ter plaatse van de tunnel en de tunnelbak.

• Vormgeving

Een deel van de wijzigingen in deze herziening is ingegeven door de ambities van Den Haag op het gebied van vormgeving. Voor de vormgeving van de Rotterdamsebaan wordt de karakteristieke vormgeving van de boortunnel als uitgangspunt gehanteerd. Om een helder en herkenbaar beeld over het gehele tracé van de Rotterdamsebaan te verkrijgen wordt (onder andere) de vormgeving van de boortunnel doorgezet in de toerit ter plaatse van de Binckhorstlaan-Zuid. De toerit wordt onder andere voorzien van gekromde wanden (in plaats van reguliere rechte wanden). Om dit te accommoderen dienen de vlakken van de aanduidingen “tunnel” en “specifieke vorm van verkeer - tunnelbak” te worden verbreed.

• Design & Construct

De gemeente Den Haag is een Europese aanbestedingsprocedure gestart voor een zogenaamde Design & Construct-overeenkomst voor het ontwerp en de realisatie van de Rotterdamsebaan. Den Haag heeft deze keuze onder meer gemaakt om zo veel mogelijk de kennis en ervaring van de potentiële opdrachtnemers te kunnen betrekken bij het ontwerp en de realisatie van de tunnel en aansluitende wegen in binnenstedelijk gebied.

Den Haag heeft ten behoeve van de aanbesteding een functioneel gespecificeerd 'programma van eisen' (vraagspecificatie) opgesteld. Binnen de eisen van de vraagspecificatie heeft de opdrachtnemer van de Design & Construct-overeenkomst de verantwoordelijkheid voor het ontwerp en de realisatie. De opdrachtnemer krijgt binnen de Design & Construct-overeenkomst de ruimte om innovaties en optimalisaties toe te passen in het ontwerp en de realisatie. Het bestemmingsplan is daarbij uiteindelijk maatgevend.

In een aantal gevallen is wel meer flexibiliteit in het bestemmingsplan nodig. Zo is tijdens de aanbestedingsprocedure gebleken dat de aanduidingsvlakken en de aanduidingsgrenzen van de aanduidingen “tunnel” en “specifieke vorm van verkeer - tunnelbak” op enkele plaatsen in de Binckhorstlaan-Zuid te weinig ruimte bieden om de door de potentiële opdrachtnemers onderkende kansen te faciliteren. De kansen hebben onder andere betrekking op optimalisaties in het ontwerp. Den Haag wenst met deze herziening voor de Binckhorstlaan-Zuid de flexibiliteit alsnog te accommoderen door de aanduidingsvlakken te verruimen. Dit laat onverlet dat de praktijk zal moeten uitwijzen of van de geboden verruiming gebruik gemaakt zal worden.

• Tracé gasleiding

Vanwege de realisatie van de Rotterdamsebaan dient de gasleiding onder de Binckhorstlaan te worden verlegd. Voor de uitvoering van deze verlegging is een omgevingsvergunning in procedure gebracht. De herziening bestendigt de verlegging van de gasleiding.

1.2 Ligging van het plangebied

Deze herziening heeft betrekking op de toerit en een deel van de tunnel, voor zover gelegen onder de Binckhorstlaan-Zuid. Daarnaast valt de verlegging van de gasleiding onder de Binckhorstlaan binnen het plangebied van deze herziening.

Op afbeelding 1.1 is het begrenzing van de herziening weergegeven binnen het plangebied van het bestemmingsplan Rotterdamsebaan.

Afbeelding 1.1: Ligging plangebied herziening

(in rood het bestemmingsplan Rotterdamsebaan, in zwart de begrenzing van onderhavige herziening Rotterdamsebaan, 1e herziening Binckhorstlaan-Zuid als onderdeel van het moederplan Rotterdamsebaan)

1.3 Doel van de herziening

Het doel van onderhavige herziening Rotterdamsebaan, 1e herziening Binckhorstlaan-Zuid is:

• a. het accommoderen van meer planologische ruimte voor:
  • 1. de vormgeving van de Rotterdamsebaan;
  • 2. optimalisaties en innovaties in het ontwerp;
• b. het bestendigen van een gewijzigd tracé van de gasleiding onder de Binckhorstlaan.

1.4 Samenhang met het bestemmingsplan Rotterdamsebaan

Het bestemmingsplan Rotterdamsebaan is het vigerende bestemmingsplan in het plangebied. Deze herziening (Rotterdamsebaan, 1e herziening Binckhorstlaan-Zuid) vervangt gedeeltelijk (uitsluitend het in paragraaf 1.2 genoemde plangebied waarop de herziening betrekking heeft) het bestemmingsplan Rotterdamsebaan. Voor het overige blijft het bestemmingsplan Rotterdamsebaan van kracht. Het bestemmingsplan Rotterdamsebaan wordt ook wel het moederplan genoemd. De onderhavige herziening maakt, na verkrijgen rechtskracht, deel uit van dit moederplan.

In de herziening zijn uitsluitend de regels opgenomen die een koppeling met de verbeelding kennen. Het betreft de bestemmingen, die voorkomen in de herziening, alsmede de aanduidingen. De betreffende regels zijn overgenomen uit het bestemmingsplan Rotterdamsebaan en kennen dezelfde bepalingen. De enige uitzondering hierop vormt de bestemming 'Verkeer - Hoofdverkeersweg'. De regels behorende bij de bestemming 'Verkeer - Hoofdverkeersweg' zijn in deze herziening als Artikel 2 meegenomen. De bestemmingsomschrijving (artikel 2.1) en de bouwregels (artikel 2.2) zijn ten opzichte van het bestemmingsplan Rotterdamsebaan gewijzigd maar nog steeds in de geest van artikel 12 'Verkeer - Hoofdverkeersweg-1' van het moederplan. Er zijn enkele aanpassingen doorgevoerd:

• a. bepalingen hebben geen betrekking op het plangebied van de 1e herziening en zijn derhalve verwijderd;
• b. een meer eenduidige redactie om interpretatieverschillen zo veel mogelijk te voorkomen.

Voor alle overige onderdelen van de regels blijft het moederplan onverkort van toepassing. Dat geldt ook voor de toelichting bij het moederplan.

Om dit te benadrukken is in Artikel 7 van de regels van deze herziening bepaald dat de regels uit het bestemmingsplan Rotterdamsebaan (moederplan) van toepassing zijn, behoudens de bepalingen die in deze herziening zijn opgenomen (op artikel 2 na identiek aan het moederplan).

Hoofdstuk 2 Aanpassingen van het bestemmingsplan

Zoals omschreven in paragraaf 1.1 is een aantal aanpassingen nodig op de verbeelding van het bestemmingsplan Rotterdamsebaan, voor zover gelegen in het plangebied (Binckhorstlaan-Zuid). Onderstaand is aangegeven wat deze aanpassingen betreffen en wat de gevolgen van de aanpassingen zijn voor de omgeving.

2.1 Wijzigingen op de verbeelding

De wijzigingen in de verbeelding zijn in het vervolg van deze paragraaf nader toegelicht.

2.1.1 Tunnel en tunnelbak

De aanpassingen op de verbeelding ten behoeve van de tunnel en de tunnelbak zijn drieledig. Enerzijds de aanpassingen als gevolg van de vormgeving en anderzijds de aanpassingen als gevolg van de gewenste flexibiliteit. Tot slot de overige aanpassingen. Op afbeelding 2.1 zijn de aanpassingen voor de tunnel en de tunnelbak weergegeven. Vervolgens is een beschrijving gegeven van de aanpassingen.

Afbeelding 2.1: Verruiming aanduidingen 'tunnel' en 'specifieke vorm van verkeer - tunnelbak'

(in rood het bestemmingsplan Rotterdamsebaan, in zwart de begrenzingen van onderhavige herziening Rotterdamsebaan, 1e herziening Binckhorstlaan-Zuid)

2.1.1.1 Wijzigingen als gevolg van de vormgeving

Als gevolg van de vormgevingsambitie van Den Haag worden de aanduidingsvlakken 'tunnel' en 'specifieke vorm van verkeer - tunnelbak' over de gehele lengte van de aanduiding, voor zover gelegen binnen het plangebied, verbreed. Deze ruimte is bijvoorbeeld nodig om de wanden van het open en het gesloten deel van de toerit te voorzien van gekromde wanden vergelijkbaar met de boortunnel in plaats van reguliere rechte wanden. Gekromde wanden hebben ten opzichte van rechte wanden in bovenaanzicht een groter grondbeslag. Het grotere grondbeslag benodigd voor het toepassen van gekromde wanden in de toerit wordt met deze herziening geboden.

Het aanduidingsvlak van de aanduiding 'tunnel' wordt, als gevolg van de vormgeving, met circa 2 meter aan de oneven zijde van de Binckhorstlaan en met circa 4 meter aan de even zijde van de Binckhorstlaan verbreed. Het aanduidingsvlak van de aanduiding 'specifieke vorm van verkeer - tunnelbak' wordt, als gevolg van de vormgeving, met circa 3 meter aan de oneven zijde van de Binckhorstlaan en met circa 3-4 meter aan de even zijde van de Binckhorstlaan verbreed.

De voornoemde verbredingen van de aanduidingsvlakken van de aanduidingen 'tunnel' en 'specifieke vorm van verkeer - tunnelbak' blijven binnen de bestemming 'Verkeer - Hoofdverkeersweg-1' van het moederplan.

2.1.1.2 Wijzigingen als gevolg van de flexibiliteit

In het vastgestelde VO is de ligging van de overgang tussen de boortunnel en het gesloten deel van de toerit in de Binckhorstlaan-Zuid vastgelegd. Naar aanleiding van de aanbestedingsprocedure biedt het loslaten van de ligging van de overgang tussen de boortunnel en het gesloten deel van de toerit kansen voor optimalisaties en innovaties in het ontwerp. De boortunnel en de toerit worden op verschillende wijzen gerealiseerd. De boortunnel wordt ondergronds gerealiseerd met behulp van een tunnelboormachine, waarvoor beperkte werkzaamheden op maaiveld zijn benodigd. De toerit wordt daarentegen volledig vanaf maaiveld gerealiseerd. Door de ligging van de overgang tussen de boortunnel en het gesloten deel van de toerit los te laten, kan de opdrachtnemer, rekening houdend met de voor- en nadelen van beide bouwwijzen, tot een meer optimale ligging van deze overgang komen.

Om deze ruimte te bieden wordt het aanduidingsvlak van de aanduiding 'tunnel' over een lengte van circa 120 meter met circa 6 meter aan de oneven zijde van de Binckhorstlaan en met circa 9 meter aan de even zijde van de Binckhorstlaan verbreed. Deze verbreding is inclusief voornoemde verbreding als gevolg van de vormgeving (zie paragraaf 2.1.1.1).

De voornoemde verbreding van het aanduidingsvlak van de aanduiding 'tunnel' bevindt zich onder maaiveld, buiten het zicht, en blijven binnen de bestemming 'Verkeer - Hoofdverkeersweg-1' van het moederplan.

Het wegontwerp (profiel) van de Rotterdamsebaan en de locatie van de tunnelmonden ter plaatse van de Binckhorstlaan-Zuid blijven ongewijzigd.

2.1.1.3 Overige wijzigingen

De begrenzing van de aanduiding 'specifieke vorm van verkeer - tunnelbak' is met ca. 15 meter verlengd ten behoeve van mogelijke optimalisaties en innovaties in het ontwerp van de overgang tussen de weg gelegen op de toeritconstructie en de weg gelegen op de aardebaan.

2.1.2 Gasleiding

Als gevolg van het gewijzigde tracé van de gasleiding in de Binckhorstlaan-Zuid is de dubbelbestemming 'Leiding - Gas' verschoven, zodat de leiding de Binckhorstlaan kruist buiten de tunnelbak. Aan weerszijden van de gasleiding is een beschermingsstrook binnen de bestemming opgenomen. De wijziging is aangegeven op afbeelding 2.2. In het rood de ligging van de bestemming 'Leiding - Gas' binnen het bestemmingsplan Rotterdamsebaan en met zwart de aangepaste ligging van de bestemming 'Leiding - Gas' in de herziening. Aan weerszijde van de gasleiding is een beschermingsstrook binnen de bestemming opgenomen.

Afbeelding 2.2: Verlegging bestemming Leiding - Gas

2.2 Wijzigingen in de regels

In deze herziening zijn de regels van het bestemmingsplan Rotterdamsebaan, voor zover van toepassing op het plangebied (Binckhorstlaan-Zuid) ongewijzigd overgenomen, met uitzondering van de regels voor de bestemming 'Verkeer - Hoofdverkeersweg', zoals omschreven in artikel 2.1 en 2.2. Deze wijken op onderdelen af van de bepalingen in artikel 12 van het bestemmingsplan Rotterdamsebaan 'Verkeer - Hoofdverkeersweg-1'.

In artikel 2.1 (Bestemmingsomschrijving van de bestemming 'Verkeer - Hoofdverkeersweg') van de regels is de opsomming van de bestemming aangepast aan de situatie in het plangebied. Overbodige onderwerpen zijn weggelaten.

Daarnaast is ervoor gekozen om in deze herziening te verduidelijken welke bouwwerken bij de tunnel en de tunnelbak te verwachten zijn. Deze verduidelijking is terug te lezen in artikel 2.2 van de regels (Bouwregels van de bestemming 'Verkeer - Hoofdverkeersweg').

2.3 Effecten op de omgeving

Het aanduidingsvlak van de aanduiding 'tunnel' en de aanduiding 'specifieke vorm van verkeer – tunnelbak' worden in het bestemmingsplan verruimd. De as van de weg verandert echter als gevolg van deze aanpassing niet. Volgens wettelijk voorgeschreven methodieken wordt er bij het bepalen van de effecten geredeneerd en gerekend met de wegas, verkeersintensiteit en maximum toelaatbare snelheid. Omdat deze factoren niet wijzigen is een toetsing aan de milieuaspecten (zoals akoestiek, luchtkwaliteit et cetera) niet nodig.

Als gevolg van aanpassingen van de aanduidingsvlakken in deze herziening, vinden er derhalve geen effecten plaats op de omgeving anders dan in het kader van het bestemmingsplan Rotterdamsebaan reeds zijn geconstateerd.

Hoofdstuk 3 Overleg en inspraak

3.1 Het vooroverleg

Het concept van de herziening Rotterdamsebaan, 1e herziening Binckhorstlaan-Zuid is in het kader van het overleg ex artikel 3.1.1. van het Besluit ruimtelijke ordening aan de volgende instanties toegezonden:

• 1. Provincie Zuid-Holland; Directie Ruimte en Mobiliteit, Afdeling Ruimte en Wonen;
• 2. Rijkswaterstaat Zuid-Holland; Cluster Ruimtelijke Ordening;
• 3. Hoogheemraadschap van Delfland; Sector Bestuur, Beleid & Communicatie, Team Ruimtelijke Planvorming;
• 4. Dunea; Sector water, Afdeling Assetmanagement;
• 5. Politie Haaglanden; Bureau Huisvesting;
• 6. Veiligheidsregio Haaglanden; Regionale Brandweer, Afdeling Risicobeleid en Planontwikkeling, Team Externe Veiligheid;
• 7. Omgevingsdienst Haaglanden;
• 8. HTM Personenvervoer NV; Afdeling Planning;
• 9. Veolia Transport Haaglanden;
• 10. Stedin B.V.;
• 11. TenneT Regio West; Afdeling Grondzaken;
• 12. N.V. Nederlandse Gasunie;
• 13. Het bestuur van de Fietsersbond enfb; Afdeling Den Haag;
• 14. Kamer van Koophandel Haaglanden;
• 15. Gemeente Leidschendam-Voorburg;
• 16. Gemeente Rijswijk.

Uitsluitend van de instantie onder 7 is een inhoudelijke reactie ontvangen. Onderstaand is deze weergegeven. Van de overige genoemde instanties zijn geen reactie ontvangen.

7. Omgevingsdienst Haaglanden

• a. Het aangepaste trace met de belemmeringenstroken ligt op een voormalige kantoorlocatie. Het betreffende kantoor is recent gesloot. Op de verbeelding en op afbeelding 2.2 van de toelichting is het kantoor echter nog zichtbaar. In de toelichting wordt op de sloop niet nader in gegaan. Het bestemmingsplan dient op dit punt te worden geactualiseerd.

Reactie

Het kantoorpand is inderdaad gesloopt. Dit bestemmingsplan gaat niet in op de nieuwe bestemming van deze gronden. De nieuwe bestemming moet rekening houden met de gasleiding en de bijbehorende belemmeringenstroken.

De ondergrond op de verbeelding actualiseren we niet. Deze is uitsluitend zichtbaar op de analoge versie van het plan. De digitale versie is leidend. De daar gebruikte ondergrond kunnen we niet bijstellen. Overigens is deze ondergrond slechts ter oriëntatie. Deze maakt geen deel uit van het bestemmingsplan en er kunnen ook geen rechten aan worden ontleend.

Figuur 2.2 in de toelichting wordt aangepast, zodanig dat het kantoorgebouw niet meer zichtbaar is.

• b. In de toelichting ontbreekt het hoofdstuk milieu. De te verleggen gasleiding dient kwalitatief onderbouwd te worden. Daarnaast wijst het bijlagenrapport externe veiligheid bij de milieueffectrapportage (MER) naar de Circulaire risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen. Inmiddels is de Wet basisnet en het Besluit externe veiligheid transportroutes in werking getreden. Dit gewijzigde wettelijk kader dient verwerkt te worden. Overigens is het van geen invloed op de uitkomsten van het MER.

Reactie

De gasleiding is met een omgevingsvergunning reeds planologisch mogelijk gemaakt. In het kader van die ruimtelijke procedure is de haalbaarheid onderbouwd. Externe veiligheid is daarbij ook beschouwd. De voorgestelde aanpassingen zullen derhalve niet worden doorgevoerd.

3.2 Zienswijzen

pm