Structuurvisie Brielle

Hoofdstuk 2 Positionering

Dit hoofdstuk geeft een korte positionering van de gemeente. Aan de hand van de ligging van Brielle in haar regionale context, de ruimtelijke structuur, de ontsluiting, gemeentelijke cijfers en het nu geldende beleid wordt Brielle in haar context geplaatst. Voor een nadere toelichting op de verschillende onderwerpen verwijzen wij u naar Deel B Toelichting en uitwerking.

2.1 Ligging

De gemeente Brielle ligt op het eiland Voorne-Putten ten zuiden van het Rotterdamse havengebied Europoort-Botlek. Voorne-Putten wordt omgeven door het water van de Noordzee, het Haringvliet, het Spui, de Oude Maas en het Brielse Meer. Het merendeel van de inwoners woont in de drie kernen: Brielle, Vierpolders en Zwartewaal. In het agrarische en recreatieve landschap is de cultuurhistorische vesting van Brielle het meest in het oog springende element.

2.2 De gemeente in cijfers

De gemeente heeft een oppervlak van ruim 31 km², waarvan ruim 3,6 km² uit water bestaat. Op 1 januari 2008 telde de gemeente Brielle 15.762 inwoners die woonden in 6.858 woningen, als volgt verdeeld over de kernen: Brielle 77%, Vierpolders 11% en Zwartewaal 12%. De bevolkingsopbouw komt grotendeels overeen met het landelijk gemiddelde. Een verschil is dat Brielle relatief weinig inwoners heeft in de categorie 25 tot 45 jaar. De leeftijdscategorie 45 tot 65 jaar is daarentegen oververtegenwoordigd.
Bedrijven en instellingen in Brielle bieden werk aan ongeveer 5.500 mensen, veelal in de commerciële en niet-commerciële dienstensector. Veel bestaande bedrijfsactiviteiten hebben een functie voor Brielle en bieden werk aan inwoners. De beroepsbevolking telt circa 6.400 personen.

2.3 Ruimtelijke structuur en kwaliteiten

Deze paragraaf geeft een beschrijving van de ruimtelijke structuur en kwaliteiten van Brielle op hoofdlijnen. Voor een uitgebreidere beschrijving en verbeelding zie hoofdstuk 1in Deel B Toelichting en uitwerking.

2.3.1 Landschap

Landschappelijk kan Voorne-Putten opgedeeld worden in drie zones. Het landschap in het westen van Voorne bestaat uit een kust- en duinlandschap dat tot een van de mooiere natuurgebieden behoort. Langs het Brielse Meer en de Bernisse is het landschap te typeren als een recreatielandschap. Het gebied bestaat uit het Brielse Meer en de oude rivierloop van de Bernisse: meertjes, kommen, plassen, oevers van bossen, drassige natuurgebiedjes en weilanden. Het overige landschap bestaat uit een agrarisch open landschap met glastuinbouw rondom Brielle en afwisselend akker- en weidegronden.

2.3.2 Stads- en dorpsgebieden

Vesting
Het meest bijzondere en in het oog springende gebied is de vesting. De vesting ligt als een 'eiland' in het landschap en is op enkele plaatsen verbonden met het omliggende gebied. De vesting is opgebouwd uit een door een vestingwal ommuurde middeleeuwse binnenstad met daaraan gerelateerde gebouwen, schootsvelden, gracht, bastions, ravelijnen en het buitendijks gebied met havenbatterij.

Uitbreidingen
De uitbreidingen van Brielle bestaan uit naoorlogse uitbreidingswijken, voornamelijk gelegen ten zuiden van de vesting. Ten noorden van de vesting ligt de kleine woonwijk Meeuwenoord en (nu nog) de sportvelden. De hoofdfunctie is wonen. De ontsluiting en kavelpatronen zijn karakteristiek voor het tijdsbeeld waarin de wijken zijn gerealiseerd.

Dorpen
Ten oosten van Brielle liggen de dorpen Zwartewaal en Vierpolders. Ieder dorp heeft zijn eigen karakteristiek, welke mede wordt bepaald door de ligging in het landschap. Zwartewaal ligt aan, en is van oudsher georiënteerd op het water. Vierpolders is van oorsprong een agrarisch dorp gelegen in de polder.

Bedrijventerreinen
Het kleine bedrijventerrein 't Woud ligt ten zuiden van de vesting en de uitbreidingswijken. Op dit terrein zijn diverse bedrijven gevestigd zoals een aannemerij, constructiebedrijven, kantoren en autobedrijven.
Bedrijventerrein Seggelant, oostelijk van de kern Brielle, is vrij nieuw en nog in ontwikkeling. Daarnaast heeft ook Vierpolders een (kleinschalig) bedrijventerrein aan de Proveniersstraat.

2.4 Ontsluiting

Brielle is bereikbaar vanaf de rijksweg A15 via de N57 (Dammeweg) en de provinciale weg N218 (Groene Kruisweg). De N57 loopt van noord naar zuid door de gemeente en verbindt de regio Rotterdam met de Zuid-Hollandse eilanden en Zeeland. De Groene Kruisweg is een regionaal verbindende weg van oost naar west tussen de Maasvlakte en de Hartelbrug/Spijkenisse. De kernen Brielle, Zwartewaal en Vierpolders worden vanaf de Groene Kruisweg ontsloten in alle richtingen.
De groeiende verkeersstromen en de bereikbaarheid vormen een belangrijk aandachtspunt voor de leefbaarheid, verkeersveiligheid en het economisch klimaat binnen de gemeente.

2.5 Beleidsomgeving

Op verschillende bestuurlijke niveaus is ruimtelijk beleid vastgesteld. Deze paragraaf geeft de hoofdlijnen van het beleidskader van rijk, provincie/stadsregio en gemeente en daarmee het beleidsmatige speelveld voor deze structuurvisie. In Deel B Toelichting en uitwerking vindt u een uitgebreidere beschrijving van het geldende beleid.

Nota Ruimte (rijk)
Op 17 januari 2006 heeft de Eerste Kamer ingestemd met de Nota Ruimte 'Ruimte voor ontwikkeling'. Hoofddoelstelling van deze nota is om ruimte te scheppen voor de verschillende ruimtevragende functies. Voor Brielle zijn de volgende beleidsuitgangspunten uit de Nota Ruimte van belang:

• streven naar efficiënt en meervoudig ruimtegebruik;
• herstructurering van verouderde bedrijventerreinen;
• de opvangmogelijkheid in de gemeente van de eigen natuurlijke aanwas;
• verbreding van het woningaanbod en versterking van het culturele klimaat en de zakelijke dienstverlening;
• de sturende rol van water bij de ruimtelijke inrichting;
• ontwikkeling van natuur- en cultuurhistorische waarde en ontwikkeling van landschappelijke kwaliteit;
• versterking van de vitaliteit van het platteland.

Structuurvisie Randstad 2040
De structuurvisie Randstad 2040 (2008) is een verdere uitwerking van de Nota Ruimte met als hoofdinzet de Randstad te ontwikkelen tot een topregio in Europa.

RR2020 en Streekplanuitwerking Voorne-Putten (provincie/stadsregio)
Het ruimtelijk beleidskader van de provincie en de Stadsregio Rotterdam wordt gevormd door het Ruimtelijk plan Regio Rotterdam (RR2020) en de Streekplanuitwerking Voorne-Putten. Specifiek voor Voorne-Putten en de gemeente Brielle zijn de volgende beleidsuitgangspunten van belang:

• versterken groenblauw raamwerk en concentreren glastuinbouw;
• opheffen van het tekort aan bedrijventerreinen en herstructureringsopgave bedrijventerrein;
• streven naar een grotere diversiteit van woon-, werk- en verblijfsgebieden;
• sanering verspreid liggend glas en het uitbreiden van het glasconcentratiegebied bij Vierpolders;
• mogelijkheid voor de aanleg van golfbaan Lagerwoude.

Structuurvisie Zuid-Holland
De provinciale structuurvisie 'Visie op Zuid-Holland' (conceptversie, mei 2009) bevat voor Brielle geen nieuw ruimtelijk beleid. In zijn algemeenheid zijn wel enkele nieuwe accenten gelegd: inzetten op een duurzame en klimaatbestendige Deltaprovincie en vormgeven aan een concurrerend en internationaal profiel.

Collegeprogramma 2006-2010 (gemeente)
In het collegeprogramma zijn de ambities en het beleidsprogramma van het college van burgemeester en wethouders beschreven. Voor de structuurvisie zijn de volgende doelstellingen van belang:

• Brielle, actieve stad waar mensen zich betrokken, veilig en thuis voelen, en waar zorg is voor de kwetsbaren;
• een ruimtelijke structuur die bijdraagt aan goed kunnen wonen en leven in de gemeente;
• een ruimtelijke structuur die bijdraagt aan de cultuurhistorische identiteit van Brielle.

Bestemmingsplannen
Voor het grondgebied van de gemeente zijn diverse bestemmingsplannen van kracht met ruimtelijke beleidsregels. Recent (2007) is het bestemmingsplan Landelijk gebied vastgesteld. De hoofdlijnen van beleid uit dit plan worden overgenomen in deze structuurvisie.