Kom Eck en Wiel

4.2 Milieu

4.2.1 Milieuzonering

Binnen de kom Eck en Wiel zijn, mits in overeenstemming met de bestemming, bedrijven toegestaan tot en met milieucategorie 2 volgens de publicatie "Bedrijven en milieuzonering (editie 2009)" van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Bedrijven uit milieucategorie 3.1 of hoger zijn in een woonomgeving ongewenst. Bedrijven uit een hogere milieucategorie horen thuis op een bedrijventerrein, waardoor bedrijfshinder in Eck en Wiel minimaal is. Alleen het expeditiebedrijf aan de Adam van Delenstraat 6c (milieucategorie 3.1) is specifiek aangeduid. Tevens is er een tuincentrum gelegen aan de Prinses Beatrixstraat 39 (milieucategorie 2).

In de dorpskern zijn behalve woningen ook een winkel, een horecagelegenheid, praktijkruimten en kantoren gevestigd. Deze passen binnen de dorpskern. In zoverre nodig zijn deze bedrijven gebonden aan de milieuwetgeving. De (beperkte) overlast van vrachtverkeer, het laden en lossen, en de geparkeerde auto's van zowel bewoners als werknemers horen bij de levendigheid van een dorp en kunnen niet als ernstige hinder gezien worden.

4.2.2 Bodem

Voor zover bekend zijn er in Eck en Wiel geen locaties met ernstige bodemverontreiniging. Niettemin dient voor de locaties waar bouwplannen ontwikkeld worden een bodemonderzoek plaats te vinden. Bouwen is slechts mogelijk als uit onderzoek is gebleken dat de gronden geschikt zijn voor (woning)bouw of dat maatregelen worden getroffen om die geschiktheid te bereiken.

4.2.3 Externe veiligheid

4.2.3.1 Algemeen

Het externe veiligheidsbeleid is gericht op beperking en beheersing van risico's door opslag en gebruik van gevaarlijke stoffen binnen inrichtingen en het vervoer van gevaarlijke stoffen. Het uitgangspunt van het beleid is dat burgers voor de veiligheid van hun omgeving mogen rekenen op een minimum beschermingsniveau (plaatsgebonden risico). Daarnaast moet bij ruimtelijke ontwikkelingen de kans op grote calamiteiten met meerdere slachtoffers (groepsrisico) worden afgewogen en verantwoord bij een toename van het aantal personen binnen het invloedsgebied van een risicobron.

Voor (de omgeving van) de meest risicovolle bedrijven is het "Besluit externe veiligheid inrichtingen" (Bevi) van belang. Aanvullend zijn in het "Vuurwerkbesluit" en "Activiteitenbesluit" (Besluit algemene regels inrichtingen milieubeheer) veiligheidsafstanden genoemd die rond minder risicovolle inrichtingen moeten worden aangehouden. Daarnaast is het toetsingskader voor de omgeving van transportassen en buisleidingen voor het vervoer van gevaarlijke stoffen vastgelegd in respectievelijk de "Circulaire risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen" en het "Besluit externe veiligheid buisleidingen" (Bevb) tezamen met de ''Regeling externe veiligheid buisleidingen'' (Revb). Tenslotte is de ''Wet vervoer gevaarlijke stoffen'' (Wvgs) van belang voor een vastgestelde routering voor het vervoer van gevaarlijke stoffen .

Op onderstaande uitsnede van de provinciale risicokaart zijn de belangrijkste risicobronnen nabij het bestemmingsplangebied weergegeven.

4.2.3.2 Bestaande risicovolle inrichtingen

Op basis van de provinciale risicokaart en informatie van de gemeente is vastgesteld dat binnen het plangebied geen Bevi-bedrijven en geen andere risicovolle inrichtingen zijn gelegen. Ten noorden ligt wel een recreatieterrein, waar tenminste één propaantank is gelegen. Beperkt kwetsbare en kwetsbare objecten binnen het bestemmingsplangebied liggen niet binnen de veiligheidsafstanden van deze propaantank.

Daarnaast ligt ten westen van het bestemmingsplangebied een LPG-tankstation. Het Bevi is van toepassing, omdat het bestemmingsplangebied is gelegen binnen het invloedsgebied van het LPG-tankstation (150 m vanaf het LPG-vulpunt en het LPG-reservoir).

Dit houdt in dat in de eerste instantie een toetsing moet plaatsvinden aan de grens- en richtwaarden voor het plaatsgebonden risico (PR). De grens- of richtwaarde wordt overschreden indien (beperkt) kwetsbare objecten zijn gelegen binnen de risicocontour voor het PR van 10 -6 per jaar. In bovenstaande figuur zijn deze risicocontouren weergegeven. Er is vastgesteld dat deze risicocontouren het bestemmingsplangebied niet overlappen, zodat wordt voldaan aan de grens- en richtwaarden voor het PR.

In tweede instantie moet een verantwoording van het groepsrisico plaatsvinden bij de vestiging van (beperkt) kwetsbare objecten binnen het invloedsgebied. Deze bestaat uit:

• een inventarisatie van de personendichtheid binnen het invloedsgebied (150 m vanaf het LPG-vulpunt en de LPG-tank);
• het groepsrisico (volgens het vigerende en nieuwe bestemmingsplan) in vergelijking met de oriënterende waarde;
• (mogelijke) maatregelen ter beperking van het groepsrisico;
• de mogelijkheden tot bestrijding en beperking van rampen;
• de mogelijkheden tot zelfredzaamheid van personen binnen het invloedsgebied voor zover dit is gelegen in het plangebied.

Ten aanzien van de laatste twee aspecten is de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid in de gelegenheid gesteld om een advies uit te brengen.

Personendichtheid

Binnen het invloedsgebied van het LPG-tankstation in Eck en Wiel zijn een supermarkt, een aantal bedrijven en ca. 39 woningen gelegen. De supermarkt en een aantal van deze woningen maken geen deel uit van het bestemmingsplangebied. Op basis van kentallen kunnen tijdens de dag- en nachtperiode respectievelijk 91 en 94 personen aanwezig kunnen zijn binnen het invloedsgebied.

De personendichtheid binnen het invloedsgebied neemt in principe niet toe in vergelijking met de (geprojecteerde) bestemmingen op grond van de vigerende bestemmingsplannen.

Hoogte groepsrisico en (mogelijke) maatregelen ter beperking van het groepsrisico

Om de hoogte van het groepsrisico (GR) te bepalen heeft Regio Rivierenland berekeningen uitgevoerd met de LPG groeprisico berekeningsmodule op www.groepsrisico.nl. Bij het uitvoeren van groepsrisicoberekeningen ten behoeve van de vaststelling van een bestemmingsplan moet in principe worden uitgegaan van de bevoorrading van het tankstation door LPG-tankwagens die niet zijn voorzien van hittewerende coating. In dat geval bedraagt de normwaarde of overschrijdingsfactor (verhouding tussen FN-curve en oriëntatiewaarde) ongeveer 0,6 maal de oriëntatiewaarde.

Het tankstation wordt in de praktijk bevoorraad door tankwagens met een hittewerende coating, maar dit is nog niet geborgd in de regelgeving. De toepassing van hittewerende coating op LPG-tankwagens op grond van afspraken in het Convenant LPG-autogas leidt tot een verlaagde kans op het maatgevende ongevalscenario met een LPG-tankwagen (een zogenaamde warme BLEVE: warme BLEVE is een explosie van een via een externe bron opgewarmde tankwagen met vloeibaar gas. Wanneer een tank door een brand wordt opgewarmd kan het gas gaan koken en loopt de druk in de tank zo hoog op dat deze explodeert).

Aangezien sprake is van een consoliderend bestemmingsplan, waarbij de personendichtheid binnen het invloedsgebied niet toeneemt, is er aanleiding om hiervan uit te gaan in de groepsrisicoberekeningen. De normwaarde of overschrijdingsfactor bedraagt in dat geval ongeveer 0,2 maal de oriëntatiewaarde. De berekening is als bijlage bij dit bestemmingsplan gevoegd.

Bestrijdbaarheid en zelfredzaamheid

De Veiligheidsregio Gelderland-Zuid is in de gelegenheid gesteld om een advies hierover uit te brengen, maar heeft hiervan geen gebruik gemaakt.

Over het algemeen kan worden gesteld dat in de omgeving van een LPG-tankstation calamiteiten denkbaar zijn met zeer grote effecten. Indien het maatgevende scenario (een warme BLEVE na het instantaan vrijkomen van de inhoud van een LPG-tankwagen door een omgevingsbrand) optreedt, kan de hulpvraag groter zijn dan het hulpaanbod. Aangezien sprake is van een consoliderend bestemmingsplan, waarbij de personendichtheid binnen het invloedsgebied niet toeneemt, neemt het aantal slachtoffers bij het optreden van het maatgevende scenario echter niet toe. Indien het tankstation uitsluitend wordt bevoorraad door LPG-tankwagens met een hittewerende coating zijn overigens voldoende randvoorwaarden aanwezig om te voorkomen dat het maatgevende ongevalscenario optreedt.

Daarnaast is gunstig dat binnen het invloedsgebied geen objecten aanwezig zijn die zijn bestemd voor groepen verminderd zelfredzame personen. Tevens zijn binnen het invloedsgebied slechts woningen met drie verdiepingen gesitueerd. Deze woningen zijn over het algemeen goed te ontvluchten.

4.2.3.3 Nieuwvestiging van risicobedrijven

Om te voorkomen dat onverantwoorde risico's ontstaan voor de omgeving dan wel belangen van derden worden geschaad is in de regels opgenomen dat:

• de nieuwvestiging van risicobedrijven waarop het Bevi van toepassing is (Bevi-bedrijven),
• de opslag van consumentenvuurwerk, en
• de stalling van tankwagens met gevaarlijke stoffen binnen een bouwperceel niet is toegestaan.

4.2.3.4 Vervoer van gevaarlijke stoffen

De gemeente Buren heeft geen routering voor het vervoer van gevaarlijke stoffen vastgesteld. Dit betekent dat tankwagens met gevaarlijke stoffen in principe langs of door het bestemmingsplangebied kunnen rijden over gemeentelijke wegen. Aangezien nabij het bestemmingsplangebied een LPG-tankstation en bedrijven met propaantanks zijn gelegen, kan vervoer van brandbare gassen in tankwagens plaatsvinden langs het plangebied. Gelet op de doorzet van dit LPG-tankstation en de ligging van bedrijven met propaantanks wordt niet verwacht dat een contour voor het PR van 10 -6 per jaar ligt buiten een gemeentelijke weg langs het plangebied. Ook zal geen sprake zijn van een relevant groepsrisico langs gemeentelijke wegen nabij het plangebied.

Daarnaast ligt het plangebied ruimschoots buiten de toetsingszones van 200 m vanaf rijkswegen, waterwegen en spoorwegen. Hierdoor is er geen verantwoording van het groepsrisico nodig vanwege het vervoer van gevaarlijke stoffen.

4.2.3.5 Leidingen voor gevaarlijke stoffen

Op basis van de provinciale risicokaart is vastgesteld dat langs en deels door het plangebied een hoge druk aardgastransportleiding is gelegen. Het gaat om een aardgasleiding met een diameter van 8 inch en een druk van maximaal 40 bar. Het Bevb is van toepassing, omdat het bestemmingsplangebied is gelegen binnen het invloedsgebied van deze leiding (90 - 95 m vanaf deze leiding).

Dit houdt in dat in de eerste instantie een toetsing moet plaatsvinden aan de grens- en richtwaarden voor het plaatsgebonden risico (PR). De grens- of richtwaarde wordt overschreden indien (beperkt) kwetsbare objecten zijn gelegen binnen de risicocontour voor het PR van 10 -6 per jaar. Uit berekeningen met het rekenprogramma CAROLA blijkt dat deze risicocontour niet buiten de leiding is gelegen. Dit betekent dat er geen sprake is van een overschrijding van grens- en richtwaarden voor het PR.

In verband met de bescherming en het beheer van de leiding, moet een zakelijk rechtszone of belemmeringenstrook van 4 m aan weerszijden van de leiding worden aangehouden. Deze belemmeringenstrook is weergegeven op de verbeelding/plankaart. Binnen deze strook zijn geen gebouwen aanwezig of voorzien en is in beginsel ook geen bebouwing toegestaan (zie regels).

Ook moet een verantwoording van het groepsrisico (GR) plaatsvinden bij de vestiging van (beperkt) kwetsbare objecten binnen het invloedsgebied. Deze bestaat uit:

• een inventarisatie van de personendichtheid binnen het invloedsgebied (90 - 95 m vanaf de leiding);
• het GR (volgens het vigerende en nieuwe bestemmingsplan) in vergelijking met de oriënterende waarde;
• mogelijke maatregelen ter beperking van het groepsrisico in bepaalde situaties (in dit geval: indien het berekende GR niet hoger is dan 0,1 maal de oriënterende waarde of de toename van het GR is lager dan 10%);
• mogelijkheden tot bestrijding en beperking van rampen;
• mogelijkheden tot zelfredzaamheid van personen binnen het invloedsgebied voor zover dit is gelegen in het plangebied.

Ten aanzien van de laatste twee aspecten is de regionale brandweer in de gelegenheid gesteld om een advies uit te brengen.

Personendichtheid

Binnen het invloedsgebied en plangebied zijn 96 woningen gelegen. Op basis van kentallen komt dit overeen met circa 115 en 230 personen tijdens respectievelijk de dag- en nachtperiode. Daarnaast zijn binnen het invloedsgebied, maar buiten het plangebied een supermarkt, een aantal andere woningen en een recreatieterrein (Kalverland) gelegen. De personendichtheid binnen het invloedsgebied neemt in principe niet toe in vergelijking met de (geprojecteerde) bestemmingen op grond van de vigerende bestemmingsplannen.

Hoogte groepsrisico en evt. (mogelijke) maatregelen ter beperking van het groepsrisico

Om de hoogte van het GR te bepalen heeft de Regio Rivierenland berekeningen uitgevoerd met het rekenprogramma CAROLA. Uit de berekeningen blijkt dat het groepsrisico veel lager is dan de oriëntatiewaarde. De grootste overschrijdingsfactor (verhouding tussen FN-curve en orientatiewaarde) bedraagt ongeveer 0,006 maal de oriëntatiewaarde.

Aangezien sprake is van een consoliderend bestemmingsplan neemt het aantal personen niet toe binnen het invloedsgebied in vergelijking met de vigerende bestemmingsplannen. De overschrijdingsfactor is lager dan 0,1 maal de oriëntatiewaarde en de toename van het groepsrisico is minder dan 10%. Hierdoor hoeft het groepsrisico niet uitgebreid verantwoord te worden.

Bestrijdbaarheid en zelfredzaamheid

De Veiligheidsregio Gelderland-Zuid is in de gelegenheid gesteld om een advies hierover uit te brengen, maar heeft hiervan geen gebruik gemaakt.

Ten aanzien van de zelfredzaamheid valt op te merken dat er in het invloedsgebied geen groepen voorkomen die als verminderd zelfredzaam kunnen worden aangemerkt. Tevens zijn binnen het invloedsgebied slechts woningen met drie verdiepingen gesitueerd. Deze woningen zijn over het algemeen goed te ontvluchten.

4.2.3.6 Conclusie

Het plangebied ligt binnen de invloedsgebieden van een LPG-tankstation en een hoge druk aardgastransportleiding. Er is echter geen sprake van een overschrijding van grens- en richtwaarden voor van het plaatsgevonden risico met betrekking tot het LPG-tankstation en de aanwezige hoge druk aardgastransportleiding. Het groepsrisico (GR) wordt verantwoord geacht omdat de vaststelling van het bestemmingsplan niet leidt tot een verhoging van het GR. Bovendien zal in de regelgeving worden geborgd dat het LPG-tankstation uitsluitend mag worden bevoorraad door tankwagens met een hittewerende coating. Hierdoor neemt het groepsrisico vanwege het LPG-tankstation af. Ook is gunstig dat binnen de invloedsgebieden geen objecten aanwezig zijn die zijn bestemd voor groepen verminderd zelfredzame personen.

Voor de hoge druk aardgasleiding is een zakelijk rechtszone of belemmeringenstrook opgenomen. Daarnaast ligt het plangebied niet binnen de veiligheidsafstanden van andere stationaire risicobronnen en binnen de toetsingszones van de belangrijkste transportroutes voor gevaarlijke stoffen. Langs of door het plangebied kan wel incidenteel het vervoer van tankwagens met gevaarlijke stoffen plaatsvinden, maar er is dan geen sprake van een relevante risicocontour of een relevant groepsrisico. Tenslotte is in de regels opgenomen dat bepaalde risico-activiteiten niet zijn toegestaan.

4.2.4 Geluid

De bebouwde kom van Eck en Wiel is aangewezen als verkeerskundig verblijfsgebied. Hier geldt een maximale snelheid van 30 km/u. Uitzondering hierop is een deel van de Burgemeester Verbrughweg (bron: www.maximumsnelheden.info). Hier geldt een maximale snelheid van 50 km/u. Overlast van wegverkeerslawaai is in de verblijfsgebieden niet aan de orde. In dit bestemmingsplan wordt hoofdzakelijk de bestaande situatie vastgelegd.

4.2.5 Luchtkwaliteit

Onderzoeksbureau DHV heeft een luchtkwaliteitsrapport voor de gehele gemeente Buren opgesteld getiteld: "Besluit Luchtkwaliteit 2005 gemeente Buren", gedateerd 6 juli 2006. Belangrijke drukke verkeerswegen binnen de gemeente zijn daarin onderzocht. Op basis van de in het onderzoek gehanteerde gegevens betreffende verkeersintensiteit en onderscheiden soorten van verkeer wordt geconcludeerd dat binnen de gemeente langs de Tielseweg de jaargemiddelde concentratie van NO2 de wettelijke grenswaarde (40 g/m3) wordt overschreden. Aangezien er geen overschrijdingen zijn vastgesteld van de plandrempel voor NO2 is er geen verplichting tot het opstellen van een actieplan voor stikstofdioxide in het kader van het Besluit luchtkwaliteit. Vanwege de overschrijdingen van de grenswaarden is de gemeente Buren op grond van het Besluit Luchtkwaliteit verplicht jaarlijks te rapporteren over de luchtkwaliteit op de locaties waar overschrijdingen zijn gerapporteerd of anderszins verwacht worden. Wat het plangebied betreft wordt overal voldaan aan de luchtkwaliteitsnormen.

Het bestemmingsplan betreft een zogenoemd conserverend plan. Daarin wordt de bestaande situatie geregeld.

4.2.6 Natuur

In Gelderland is de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) in aanleg. De EHS is een samenhangend netwerk van kwalitatief hoogwaardige natuurgebieden en natuurrijke cultuurlandschappen. Door de vergroting van natuurgebieden, de ontwikkeling van nieuwe natuurgebieden en de aanleg van ecologische verbindingszones ontstaat het beoogde samenhangende netwerk. Vergroting en verbinding zal bijdragen aan het oplossen van problemen op het vlak van verdroging, vermesting en versnippering. Het doel is om te komen tot duurzame populaties van kwetsbare planten- en diersoorten. De ambitie is om in 2018 de beoogde omvang van de EHS in Gelderland te hebben gerealiseerd.

Het plangebied ligt niet in of nabij de EHS. In het Experiment Ruimtelijk Beleid Rivierenland hebben de samenwerkende gemeenten, waaronder de gemeente Buren, de zoekruimte voor stedelijke functies tot 2015 in de vorm van bebouwingscontouren vastgelegd en medio 2004 geactualiseerd. De provincie heeft deze bebouwingscontouren in het streekplan Gelderland 2005 overgenomen. Ten zuiden van Eck en Wiel heeft de provincie in een streekplanuitwerking een zoekzone aangegeven (zie subparagraaf 3.2.2). Ook deze zoekzone ligt niet in de beschermde gebieden in het kader van de Natuurbeschermingswet en de EHS.

Het bestemmingsplan betreft een zogenoemd conserverend plan. Daarin wordt de bestaande situatie geregeld. Er is in dat kader geen aanleiding om voor het voorliggende plan onderzoek naar flora en fauna te verrichten.