Buitengebied Borne, herziening Azelerbeek

5.4 Archeologische en cultuurhistorische waarden

5.4.1 Wettelijk kader

Op 1 september 2007 is de wet op de archeologische monumentenzorg in werking getreden. Hiermee worden de uitgangspunten van het Verdrag van Malta binnen de Nederlandse wetgeving geïmplementeerd. De wet regelt de bescherming van archeologisch erfgoed in de bodem, de inpassing ervan in de ruimtelijke ontwikkeling en de financiering van opgravingen: 'de veroorzaker betaalt'.

Voor gebieden waar archeologische waarden voorkomen of waar reële verwachtingen bestaan dat ter plaatse archeologische waarden aanwezig zijn, dient door de initiatiefnemer, voorafgaand aan bodemingrepen, archeologisch onderzoek te worden uitgevoerd. De uitkomsten van het archeologisch onderzoek dienen vervolgens volwaardig in de belangenafweging te worden betrokken. Het belangrijkste doel is de bescherming van het archeologische in de bodem (in situ) omdat de bodem doorgaans de beste garantie biedt voor een goede conservering. Er wordt uitgegaan van het basisprincipe de 'verstoorder' betaalt voor het opgraven en het documenteren van de aangetroffen waarden als behoud in de bodem niet tot de mogelijkheden behoort.

5.4.2 Archeologische verwachting

Ten behoeve van de voorgenomen ontwikkeling is advies gevraagd aan de regioarcheoloog. Deze heeft aangegeven dat onderzoek voor het tracé ter hoogte van de Bloksteegweg te Borne niet nodig is. Het tracé is gelegen in een gebied waar volgens de door RAAP archeologisch adviesbureau voor de gemeente Borne opgestelde Archeologische verwachtings- en advieskaart een lage archeologische verwachting geldt. Dit brengt met zich mee dat er vrijstelling is van archeologisch onderzoek. Een archeologisch onderzoek wordt daar niet noodzakelijk geacht.

5.4.3 Archeologisch onderzoek

Voor het overige deel is in de eerste helft van 2011 door RAAP een bureau- en verkennend booronderzoek uitgevoerd. Hieruit volgde het advies om bij het uitvoeren van het werk bij archeologisch monument de Hondeborg (Esweg 1) een archeologische begeleiding te laten plaatsvinden. Het betreft het gebied dat in de afbeelding hieronder blauw omlijnd is. De werken binnen dit gebied omvatten graafwerkzaamheden die voortkomen uit een verlegging van een deel van de beek, het verlagen van het maaiveld en het graven van een poel. De ontgravingen vinden plaats binnen een op de archeologische verwachtingskaart van de gemeente Borne aangeduide zone met een hoge archeologische verwachting vanwege een bufferzone rond de Hondeborg. Op basis van beleid van de gemeente is archeologisch onderzoek verplicht indien bodemingrepen dieper dan 40 cm over een oppervlak van meer dan 2.500 m2 worden uitgevoerd.

De regionaal archeoloog heeft een Programma van Eisen opgesteld voor de archeologische begeleiding van de uit te voeren werken, zie bijlage 3.

Uitsnede uit de archeologische verwachtings- en advieskaart van de gemeente Borne. In blauw het gebied waarbinnen werken archeologisch begeleid dienen te worden.

5.4.4 Conclusie

In het plangebied heeft archeologisch onderzoek plaatsgevonden, waarna in het ontwerp rekening is gehouden met de onderzoeksresultaten. Binnen de begrenzing van het archeologisch monument de Hondeborg worden geen werkzaamheden verricht. Werkzaamheden in de nabijheid van dit monument worden archeologisch begeleid. Binnen de gronden met archelogische verwachtingswaarde wordt niet dieper gegraven dan 50 cm. Bij de graafwerkzaamheden zal archeologische begeleiding aanwezig zijn.

In het bestemmingsplan worden dubbelbestemmingen opgenomen voor gebieden met een (middel)hoge kans op het aantreffen van archeologische sporen. Dat betekent dat voorafgaand aan eventuele toekomstige werkzaamheden in deze delen van het plangebied een verkennend archeologisch onderzoek dient te worden uitgevoerd door een hiertoe archeologisch gecertificeerd bureau.