Bestemmingsplan Bedrijventerrein Zuidoost

4.3 Ecologie

Het betreft een relatief jong stadslandschap. Het oorspronkelijke weidegebied is nagenoeg geheel getransformeerd in bedrijventerreinen. De huidige vastgestelde ecologisch waardevolle groenstructuren liggen in Eco-zone Eemspoort Zuid en Zuidpunt Gideon. Deze beide hebben de status van ecologische kerngebieden. Daarnaast is een groot aantal bermen en watergangen als ecologische groenverbinding van belang. Dit zijn: Kielerbocht (noord en oostzijde), Beneluxweg (zuidzijde), Bergenweg (zuidzijde), Europaweg (oostzijde) met voormalige skiplas, Verlengde Bremenweg (zuidzijde), Bornholmstraat (westzijde), Winschoterdiep (westzijde), Antwerpenweg met fietspad naar de woonwijk Klein Martijn en Oude stamspoor Europapark. Gezien de ontwikkelingen van afgelopen jaren is de ecologische structuur flink onder druk komen te staan. Dit is de reden dat binnen het plangebied zoeklocaties voor compensatie en versterking van de ecologische structuur zijn vastgesteld.

Alle genoemde gebieden en verbindingen zijn vastgesteld op de Stedelijke Ecologische Structuurkaart van 2011.

Stedelijke Ecologische Structuurkaart 2011

Ecologische waarden

Van de oorspronkelijke natuurwaarden in een groot weidegebied is weinig meer terug te vinden. In de gespaarde ecozone van Eemspoort Zuid zijn echter hoge natuurwaarden aanwezig. Hier leeft een subpopulatie van de zwaar beschermde heikikker in een biotoop van oude sloten en vochtige graslanden. In het kader van de bedrijfsterreinontwikkeling zijn ter compensatie 6 poelen gegraven. De recent aangelegde faunapassage in de Europaweg is mede met oog op de heikikker ontwikkeld. Daarnaast zijn ook andere amfibiesoorten, libellen en zoogdieren hier van belang. Op de terreinen van de nabijgelegen Stainkoeln komen ook een aantal bijzondere natuurwaarden voor. Een kleine populatie reeën, oeverzwaluwen, marters en foeragerende ooievaars worden op dit terrein aangetroffen.

De brede bermen aan de zuidkant van de Bornholmstraat herbergen een grote populatie beschermde orchideeën en andere zeldzame planten.

De ecozone aan de noordkant van het fietspad herbergt eveneens orchideeën en zeldzame planten.

Ook de zuidpunt van Gideon kenmerkt zich door natuurwaarden. De rust en isolatie maar ook het grote nectaraanbod genereert verschillende natuurwaarden.

In alle wegbermen en groenzones leven belangrijke (deel)populaties van ondere andere verschillende en beschermde vleermuissoorten, marters, egels, muizen, vlinders, libellen, amfibieën en verschillende vogelsoorten.

In de westhoek bij de Boumaboulevard ligt langs het spoor een zeer waardevolle zone met grasklokjes; vermoedelijk de grootste populatie van de provincie Groningen.

Nieuwe natuurwaarden kunnen met name op daken tot ontwikkeling komen door het toepassen van grind en groeisubstraten en het inzaaien van speciaal ontwikkelde zaadmengsels.

Waterstructuur

De watermilieus zorgen voor natuurwaarden in de vorm van vleermuizen, vissen, watervogels, oevervogels, amfibieën en libellen. De watermilieus fungeren niet alleen als voortplantingsgebied maar tevens als foerageer- of rustgebied. Verschillende vleermuissoorten gebruiken waterstructuren als Winschoterdiep en Oude Winschoterdiep als foerageer- en trekroute. Deze trekroutes zijn wettelijk beschermd. Behoud en versterking van deze zones is van groot belang.

Op het water van de voormalige skivijver foerageren visdiefjes en aalscholvers. Er liggen kansen voor een drijvend broedeiland voor visdiefjes en een oeverzwaluwwand.

Gewenste ontwikkeling

Bij ruimtelijke ontwikkelingen geldt niet alleen het behoud van de genoemde verbindingen en structuur maar juist ook het toevoegen van ontbrekende steppingstones in de Stedelijke Ecologische Structuurkaart. Ondersteuning is gezocht bij de kruising Winschoterdiep - Gideonbrug - langs Bornholmstraat ter hoogte van P3-, Boumaboulevard - bij voormalig Frans Maas locatie- en bij het oude stamspoor bij Europaweg.

Aandacht verdient ook de benodigde ruimte voor de aansluiting van het groen op de ontwikkelingen van Meerstad, evenals de zuidelijke verbinding tussen Hunzezone en Coendersborg met de Oosterpolder.

Alle boomstructuren in het gebied zijn waardevol voor bijen en voor vogels en vleermuizen als nestplaats, voedselvoorziening en trekroute.

De inrichting en het beheer van alle groengebieden moeten afgestemd zijn op het Doelsoorten beleid Oost.

Overige aandachtspunten

Bedrijventerreinen bieden naast de kansen voor natuurwaarden in de groene of onbebouwde delen ook nadrukkelijk kansen in en rond gebouwen. In het ontwerp en de architectuur ligt een scala aan opties; daken met schelpen of grind als broedplek voor visdief en scholekster of groene daken en gevels met vlinder- of nectarplanten. Al deze inrichtingsvormen zijn goed te combineren met zonnepanelen.Verschillende nestkasten kunnen worden geïntegreerd in gevels van panden of loodsen. Te denken valt aan nestkasten voor de roodstaart, de witte kwikstaart en de torenvalk. Ook aparte voorzieningen als een nestpaal voor ooievaars en een zwaluwtil zijn kansrijke opties. Tevens moet gestreefd worden naar groen in plaats van verharding.

Al deze elementen dragen in een intense stad in hoge mate bij aan verhoging van de kwaliteit van de leef- en werkomgeving en de duurzaamheid.

Wet en regelgeving

Door middel van quickscans en zonodig nader onderzoek dienen de ruimtelijke ontwikkelingen getoetst te worden aan de Flora- en Faunawet als ook het stedelijke ecologische beleid.

De afstand tot het Natura 2000 gebied Zuidlaardermeer bedraagt hier achthonderd meter. Dit heeft geen gevolgen voor de ontwikkelingen van het Bedrijventerrein Zuidoost die op grond van dit bestemmingsplan worden toegetaan.