Verbindingsweg Dodewaard

2.4 Programma

Snelheid en functie van de weg

Snelheid

Samen met de gemeente is een discussie gevoerd over de snelheid op de verbindingsweg, namelijk 60 of 80 km/uur. Met behulp van het verkeersmodel is het effect van het snelheidsverschil onderzocht. Uit het verkeersmodel blijkt dat een verschil in snelheid zonder aansluiting ter hoogte van de Kalkestraat zorgt voor weinig verschil. De intensiteiten op de verbindingsweg zijn dan nagenoeg gelijk. Echter, in een variant mét een aansluiting ter hoogte van de Kalkestraat is de intensiteit op de verbindingsweg bij een snelheid van 80 km/uur hoger dan bij een snelheid van 60 km/uur (circa 500 motorvoertuigen per etmaal verschil). De nieuwe weg trekt dan ook meer verkeer uit de kern. Uiteindelijk is besloten om, in aansluiting op het bestaande wegvak Bonegraafseweg en de Matensestraat (Dodewaardsestraat), ook op het wegvak tussen de Matensestraat en de Kalkestraat uit te gaan van een snelheid van 80 km/uur. Het Neder-Betuws Verkeer- en Vervoerplan kent aan dit deel van de verbindingsweg ook deze snelheid toe. Voor het wegvak tussen de Kalkestraat en Waalbandijk wordt uitgegaan van 60 km/uur aangezien hier sprake is van een ander tracé. Door de aanwezigheid van een S-bocht en een hoogteverschil en de aanwezigheid van woningen in de directe omgeving van de weg, wordt aan dit deel een snelheid van 60 km/uur toegekend. Deze snelheid sluit tevens aan op de omliggende wegen in het buitengebied.

Functie

Het tracé ligt buiten de bebouwde kom van Dodewaard en is bedoeld voor het afwikkelen van doorgaand (vracht)verkeer van en naar de A15. Het noordelijk deel krijgt een functie van gebiedsontsluitingsweg (GOW80) en het zuidelijk deel krijgt een functie van erftoegangsweg (ETW60). Gebiedsontsluitingswegen (GOW) zijn binnen het wegennetwerk de verbindende schakel tussen de stroomwegen en erftoegangswegen en hebben de functie van ontsluiten. Erftoegangswegen (ETW) zijn binnen het wegennetwerk de wegen van de laagste orde en vooral gericht op het verblijven in een gebied. Ze zorgen voor de ontsluiting van erven en specifieke bestemmingen. Veelal is sprake van menging van de verschillende verkeerssoorten.

Hoewel het zuidelijk deel van de verbindingsweg niet alle kenmerken heeft van een ETW60, er is geen sprake van menging van verschillende verkeerssoorten en er zijn geen of nauwelijks aansluitingen, is een snelheid van 60 km/uur wel gewenst.

In de huidige categorisering voor wegen buiten de bebouwde kom (conform het CROW) is geen GOW60 opgenomen en in de nieuwe categorisering wordt deze functie ook niet toegevoegd. Op basis hiervan is voor het zuidelijk deel uitgegaan van een ETW60. Daarom wordt aan dit deel een snelheid van 60 km/uur toegekend.

Maximale snelheid verbindingsweg, op de Waalbandijk wordt de maximale snelheid 30 km/uur

Noordelijk deel: gebiedsontsluitingsweg 80 km/uur

Het realiseren van een gebiedsontsluitingsweg sluit aan op het vigerend gemeentelijk beleid. In het Neder-Betuws Verkeer- en Vervoerplan (NBVVP, 2011) is het noordelijk deel van de verbindingsweg aangegeven als gebiedsontsluitingsweg in aansluiting op de bestaande weg tussen Bonegraafseweg en Matensestraat, omdat;

• Een gebiedsontsluitingsweg zorgt op dit deel voor een vlotte doorstroming van het verkeer;
• Een lagere snelheid is op dit traject moeilijk af te dwingen in verband met de relatief lange rechtstand;
• Er liggen langs dit deel geen woningen aan het tracé, alleen ter hoogte van de kruisingen. Er dient wel rekening te worden gehouden met voldoende ruimte richting de toekomstige woningbouwlocatie;
• Het omliggend gebied heeft niet de uitstraling van een verblijfsgebied;
• Voor het fietsverkeer is het uit oogpunt van verkeersveiligheid noodzakelijk een vrijliggend fietspad te realiseren. Een vrijliggende fietsverbinding langs dit deel biedt een sneller en verkeersveilig alternatief voor de omwonenden (o.a. de Dreef, Kalkestraat en Matensestraat);
• Door de beide kruispunten (= Matensestraat en Kalkestraat) vorm te geven als rotonde is het niet nodig om extra snelheidsremmende maatregelen te nemen. Een rotonde zorgt ervoor dat de snelheid van het (vracht)verkeer op een natuurlijke manier wordt verminderd (afremmen om de rotonde te nemen). Dit is gunstig voor de oversteekbaarheid van het langzaam verkeer ter hoogte van de beide kruispunten;
• Een rotonde is ook gunstig voor de oversteekbaarheid van het langzaam verkeer door aanwezigheid van een middeneiland. Het langzaam verkeer kan in twee etappes kunnen oversteken;
• De intensiteit op dit wegvak bedraagt circa 6.100 motorvoertuigen per etmaal (intensiteit GOW: 4.000 – 15.000 motorvoertuigen per etmaal).

Zuidelijk deel: erftoegangsweg 60 km/uur 

Zoals aangegeven wordt het zuidelijk deel gerealiseerd in de vorm van een erftoegangsweg, de redenen hiervoor zijn:

• Er liggen woningen in de direct nabijheid van het tracé zodat rekening gehouden moet worden met een geluidscontour;
• In het tracé is sprake van een hoogteverschil van circa 7 meter in verband met aansluiting op de dijk;
• In het tracé is sprake van een bocht waarbij de boogstraal afhankelijk is van de snelheid;
• De omliggende wegen in het buitengebied (o.a. dijk) hebben ook de functie van een erftoegangsweg;
• Het is wenselijk om het ruimtebeslag bij de aansluiting op de Waalbandijk zo beperkt mogelijk te houden in verband met de aanwezige woningen, zodat een smaller profiel van de weg op dit deel aantrekkelijker is;
• Op dit deel van het tracé hoeft geen rekening te worden gehouden met fietsers omdat er in de directe omgeving goede alternatieven beschikbaar zijn (het Keizersstraatje en de Dalwagen). In verband met de aanwezigheid van deze alternatieven en het grote aandeel vrachtverkeer is ervoor gekozen dat dit deel van de weg niet voor fietsers toegankelijk is;
• De intensiteit op dit wegvak bedraagt circa 2.300 motorvoertuigen per etmaal (intensiteit ETW: < 4.000 à 6.000 motorvoertuigen per etmaal);
• Bij de loop van het tracé is uitgegaan van een zo groot mogelijke afstand tot de bestaande woningen (er is geen rekening meer gehouden met de ligging van de gasleiding aangezien deze verwijderd wordt).

Kruispunten

Op basis van de functie van de weg is ervoor gekozen om de Matensestraat en de Kalkestraat aan te sluiten op het tracé in de vorm van een rotonde in plaats van een voorrangskruising, omdat rotondes in deze situatie meer voordelen bieden. Hiermee wordt aangesloten bij eerdere planvorming, in alle plannen sinds 1997 is uitgegaan van aansluitingen in de vorm van rotondes.

Aansluitingen op Matensestraat en op Kalkestraat

Voordelen van een rotonde: 

• Een aansluiting van wegen met een verschillend snelheidsregime (80 km/uur versus 30 km/uur) wordt uit oogpunt van verkeersveiligheid vormgegeven met een rotonde in verband met oversteekbaarheid van het langzaam verkeer;
• Een rotonde vormt een goede snelheidsremmer wat aantrekkelijk is voor de oversteekbaarheid van het langzaam verkeer in combinatie met de relatief lange rechtstanden;
• Het langzaamverkeer kan in twee etappes oversteken;
• Met een rotonde kan de overgang naar andere wegen goed worden vormgegeven;
• Het realiseren van een rotonde is op basis van de verwachte intensiteiten niet strikt noodzakelijk maar bij een toename van de intensiteit is een rotonde robuuster dan een voorrangskruising;
• De keuze voor rotondes sluit aan bij de wensen van omwonenden voor een verkeersveilige oversteek voor het langzaam verkeer.

Er bestaan ook enkele nadelen aan rotondes:

• Een rotonde zorgt voor meer geluid (remmend en optrekkend verkeer) bij de kruisingen;
• Een rotonde is voor het doorgaand vrachtverkeer minder aantrekkelijk omdat zij moeten afremmen;
• De onderhoudslast van een rotonde is groter, zeker bij veel zwaar verkeer;
• De kosten voor een rotonde zijn hoger dan de kosten voor een voorrangskruising.

De nadelen wegen in deze situatie niet op tegen de voordelen, met name op het gebied van verkeersveiligheid.

Verkeer en intensiteiten

Autonome ontwikkeling en vestiging bedrijf op de Waalwaard

In de autonome situatie (2020) is sprake van een toename van het verkeer op alle wegvakken als gevolg van de autonome ontwikkelingen. Hiermee is rekening gehouden bij het ontwerp van de verbindingsweg.

Het gaat hierbij om de woningbouwlocatie Fructus met 300 woningen met een aansluiting op het nieuwe tracé en de woningbouwlocatie Kalkestein met 50 woningen met een aansluiting op de Kalkestraat. Voorts is rekening gehouden met de komst van een nieuw bedrijf op de locatie van de voormalige steenfabriek, uitgaande van maximaal 400 vrachtwagenverplaatsingen per dag (200 vrachtwagens heen en 200 vrachtwagens terug). Tot slot is rekening gehouden met een autonome mobiliteitsgroei van 1,5% per jaar.

Effecten van de verbindingsweg

Door de aanleg van de verbindingsweg worden de Dalwagen, Pluimenburgsestraat en de Bonegraafseweg ontlast van (vracht)verkeer. Dit betekent een verbetering van de leefbaarheid en verkeersveiligheid in Dodewaard, met name in en om het centrumgebied. Door de aansluiting van de Kalkestraat op de verbindingsweg neemt de intensiteit op de Kalkestraat toe. Deze toename kan worden verwerkt in het huidige profiel. De capaciteit van de weg is voldoende om de intensiteit op te vangen. De intensiteit op de Waalbandijk neemt eveneens toe door de realisatie van het tracé. Er vindt daarbij een sterke stijging plaats van de hoeveelheid zwaar vrachtverkeer, samenhangend met de komst van de nieuwe bedrijf op de Waalwaard. De toename van de intensiteit, inclusief het zware vrachtverkeer, kan worden verwerkt op de dijk. Wel is het zo dat een zo klein mogelijke toename wenselijk is in verband met verkeersveiligheid van het langzaam verkeer. Dit kan worden bereikt door het realiseren van twee aansluitingen op het tracé ter hoogte van de Matensestraat en de Kalkestraat waardoor het verkeer vanuit het dorp van en naar de A15 zich beter kan verspreiden. De breedte van de dijk bedraagt op dit wegvak 5,50 meter. Twee vrachtwagens kunnen elkaar met lage snelheid passeren. Een lage snelheid is

wenselijk in verband met het passeren van langzaam verkeer.

Op het deel van de Waalbandijk tussen de aansluiting van de verbindingsweg en de toegangsweg naar de Waalwaard wordt een snelheid van 30 km/uur ingesteld. Het verlagen van de snelheid naar 30 km/uur is om diverse redenen gunstig voor de verkeerssituatie op de dijk:

• Gemotoriseerd verkeer moet zich aanpassen aan het langzaam verkeer door met een lagere snelheid te rijden. Deze lagere snelheid is gunstiger om elkaar veilig te kunnen passeren.
• Het komt de verkeersveiligheid voor langzaamverkeer ten goede. Fietsers en voetgangers moeten voldoende plek krijgen in het profiel om zich veilig te kunnen voelen.
• De geluidssituatie van omliggende woningen verbetert. Een lagere snelheid zorgt voor een lagere geluidsbelasting.
• Een lagere snelheid is gunstig voor geluid en daarmee voor de invloed op het Natura 2000-gebied, zodat minder verstoring optreedt.
• Trillingshinder wordt tegen gegaan bij de woningen langs de dijk.

Om de snelheid op de Waalbandijk te verlagen naar 30 km/uur wordt markering en bebording aangebracht aan het begin en aan het einde van het betreffende weggedeelte. Daarnaast worden de bestaande fietssuggestiestroken uitgevoerd in rood asfalt en wordt een extra tweezijdige versmalling gerealiseerd.