Bedrijventerrein Kruisstraat

2.4 Functionele structuur

2.4.1 Verkeer en parkeren

Het bedrijventerrein Kruisstraat heeft een gunstige ligging t.o.v. de nieuwe snelweg A59 (oostelijke aansluiting Rosmalen). Het bedrijventerrein wordt via de Friezenstraat ontsloten op de Vliertwijksestraat. De afslag van de A59 ligt ter hoogte van de Waterleidingstraat, die bij De Binckhorst via een rotonde met de Vliertwijksestraat is verbonden. Het bedrijventerrein ligt dus dicht bij de afslag van de snelweg. De Vliertwijksestraat is één van de hoofdontsluitingswegen van 's-Hertogenbosch. Langs de Vliertwijksestraat bevindt zich aan beide zijden een vrijliggend fietspad, tot aan de Friezenstraat. Ter hoogte van de Friezenstraat komen de rijbaan en het fietspad samen en gaan verder in noordelijke richting. Hier is nog wel een trottoir langs de weg aanwezig. De wegen op het bedrijventerrein zelf zijn allen wegen van dezelfde orde. De verkeersstructuur betreft een ringstructuur waaraan de bedrijven zijn gesitueerd. Dwars door de ringstructuur loopt de Friezenstraat. Ook hier zijn bedrijven aan gesitueerd. Het profiel van de straten is over het gehele bedrijventerrein (m.u.v. het eerste deel van de Friezenstraat (de entree) eenduidig en bestaat uit een strook met diverse functies (groen, parkeren, inritten), een rijbaan en weer eenzelfde strook met diverse functies.

Ten zuiden van het bedrijventerrein ligt de spoorlijn 's-Hertogenbosch-Nijmegen. Het dichtstbijzijnde station is het station in Rosmalen. De spoorlijn heeft dan ook weinig relatie met het bedrijventerrein.

Het parkeren op het bedrijventerrein Kruisstraat vindt deels plaats in het openbaar gebied en deels op eigen terrein. In het openbaar gebied is niet echt sprake van een heldere parkeerstructuur. Sommige parkeervakken zijn door middel van een belijning aangegeven. Het grootste deel van de parkeermogelijkheden langs de weg betreft echter parkeerstroken zonder duidelijke aanduiding van de parkeervakken. Langs vrijwel alle straten wordt in het openbaar gebied geparkeerd, met uitzondering van de Huisbergenweg, vanwege de daar aanwezig groenstructuur. Echter, aan de Huisbergenweg wordt aan de voorzijde van de bedrijfsgebouwen op eigen terrein geparkeerd. Hierdoor is er qua beeld weinig verschil met de overige straten.

Expeditie

Het laden en lossen van goederen dient op eigen terrein opgelost te worden. Daarbij wordt gestreefd naar oplossingen die zoveel mogelijk uit het zicht van de openbare ruimte zijn gesitueerd. Inpandige loading docks hebben uit oogpunt van intensief ruimtegebruik en flexibiliteit de voorkeur.

2.4.2 Functies bebouwd gebied

Het bedrijventerrein is in de jaren tachtig door de gemeente Rosmalen ontwikkeld om de lokale bedrijvigheid op te vangen. Het bedrijventerrein heeft een omvang van ca. 29 ha bruto.

Rond 1995 is het bedrijventerrein met nog ruim 5 ha uitgebreid. Het totale bedrijventerrein heeft een oppervlakte van 34,5 ha bruto.

Het bedrijventerrein heeft een belangrijke functie vervuld in het opvangen van bedrijvigheid die voorheen verspreid in de gemeente was gevestigd. Eind jaren negentig heeft er na overleg met de ondernemersvereniging en de bedrijven een herstructurering plaatsgevonden, waarbij extra parkeervoorzieningen zijn aangelegd, de groenvoorziening en de bestrating zijn aangepast. Ook zijn er plannen gemaakt ten aanzien van de beveiliging, die binnenkort worden uitgevoerd.

De overgang van het bedrijventerrein naar de woonbebouwing in de kern Kruisstraat is nogal abrupt. De uitbreiding van 1995 heeft door de toenmalige eigendomsverhoudingen een rafelige rand opgeleverd. Een goede groenaankleding, die voorheen wel aanwezig was is bij de uitbreiding achterwege gebleven.

Ook het aanzien van het bedrijventerrein aan de Vliertwijksestraat behoeft verbetering. Door de uitvoering van het plan Kruisstraat II op het voormalige Bovarterrein zal het terrein een meer aantrekkelijke uitstraling krijgen.

functies bebouwd gebied

Aard en samenstelling van bedrijvigheid

Tabel 1. Aantal vestigingen en werkzame personen bedrijventerrein Kruisstraat naar sector, 2005

	Vestigingen	werkzame personen
agrarische sector	4	74
industrie	10	102
bouwnijverheid	18	383
handel en reparatie	35	258
vervoer	4	29
financiële instellingen	3	7
zakelijke dienstverlening	13	27
onderwijs	2	2
overige diensten	4	29
Totaal	93	911

Bron: Vestigingenregister ETIN Adviseurs 2005

Op 1 januari 2005 waren er volgens het vestigingenregister van ETIN Adviseurs 93 bedrijven op Kruisstraat gevestigd met 911 werkzame personen.

Het bedrijventerrein Kruisstraat is een gemengd bedrijventerrein. Relatief sterk vertegenwoordigd zijn de bouwnijverheid, handel en reparatie en de industrie. De bouwnijverheid heeft het grootste aandeel; circa 40% van de op het op het bedrijventerrein geregistreerd aantal werkzame personen is werkzaam bij bouw- en installatiebedrijven.

Naar aandeel van het aantal vestigingen scoort de handel en reparatie het hoogst. Ruim een derde van het aantal vestigingen en 28% van de werkzame personen valt in deze sector.

Voor de industrie bedraagt het aandeel van het aantal vestigingen en werkzame personen 11%.

Op het bedrijventerrein is een tweetal bedrijfsverzamelgebouwen gevestigd, te weten complex Friezenstraat 1 t/m 5A / Biestkampweg 1 t/m 3 en complex Biestkampweg 13 t/m 25, 27 t/m 39.

Bij een aantal bedrijven zijn dienstwoningen gebouwd. Per 1 januari 2006 waren er 28 woningen op het bedrijventerrein.

Bij de entree van het bedrijventerrein staat een verwijzingsbord. Voorts is er een onbemand brandstofverkooppunt (Dollevoet) en een milieustation, waar burgers hun afval kunnen brengen (Vliertwijksestraat 40).

Kijken wij naar de grootte van de vestigingen dan valt het grote aandeel van kleine bedrijven op. In 43 van de 93 bedrijven op Kruisstraat waren slechts een of twee personen werkzaam. Slechts 9 bedrijven hebben een personeelsomvang van meer dan 25 werkzame personen. Een groot deel van de grote bedrijven is actief in de bouwnijverheid. De gemiddelde bedrijfsgrootte van alle op Kruisstraat gevestigde bedrijven ligt op 10 werkzame personen.

Tabel 2. Ontwikkeling aantal vestigingen en werkgelegenheid bedrijventerrein Kruisstraat, periode 2000-2005

	2000	2001	2002	2003	2004	2005
Aantal vestigingen	88	88	83	80	78	93
Aantal werkzame personen	1.398	1.393	1.177	1.015	954	911

Bron: Bedrijfslocatiemonitor O&S

Door de jaren heen is er sprake geweest van een sterke dynamiek. Aanvankelijk was sprake van een sterke groei van werkgelegenheid, de laatste jaren is sprake van een afname. Sinds 2000 is het aantal arbeidsplaatsen met 487, oftewel met 35% verminderd.

Dit beeld van een terugloop van werkgelegenheid zien wij ook op andere oudere bedrijventerreinen, zoals op het bedrijventerrein de Rietvelden en Boschveld. Het gaat om een vast patroon. Bij de start van de uitgifte van een bedrijventerrein treedt er groei van bedrijven en werkgelegenheid op. De groei duurt tot 10 jaar na de oplevering van de laatste kavels; dit is de fase waarin veel ondernemers hun bedrijf verder uitbreiden. Daarna zie je een stabilisatie van de werkgelegenheid en uiteindelijk een terugloop. Een en ander heeft te maken de efficiencyslag die bedrijven maken, waardoor zij met evenveel of minder mensen meer produceren. Bij bouwbedrijven zie je dat de bedrijven onder druk van de concurrentie teruggaan naar een kleine kern van vast personeel en bij grote werken meer onderaannemers inschakelen om op die wijze snel en met minder eigen risico een klus te klaren.

In Kruisstraat zijn de laatste jaren ook een aantal bedrijven verdwenen (denk aan caravanhandel Vrijvogel, kabelbedrijf van der Donk en varkensveredelingsbedrijf Bovar). De opheffing van deze bedrijven biedt de mogelijkheid voor nieuwe invullingen zoals op het Bovarterrein.

Economisch gezien is Kruisstraat een goed functionerend bedrijventerrein. Van leegstand is geen sprake. Incidenteel vindt een kwalitatieve upgrading van individuele bedrijfspanden plaats.

Naast bedrijven komt er een aantal bedrijfswoningen op het bedrijventerrein voor. De meeste bedrijfswoningen betreffen vrijstaande woningen. Daarnaast maakt op een gering aantal plekken de bedrijfswoning deel uit van de bedrijfshal. Op een viertal plekken op het bedrijventerrein liggen kleinschalige nutsvoorzieningen. Een aantal ligt in het openbaar gebied en een aantal op particuliere percelen. Op het bedrijventerrein bevindt zich nog een recreatieve functie, namelijk het onderkomen van de Model Stockcarclub Rosmalen. Dit is gevestigd aan de Biestkampweg. Aan de Vliertwijksestraat ligt een hondentrimsalon. Gezien de aard en omvang van deze activiteit is dit te beschouwen als een aan huis gebonden bedrijfje.