Oud-Alblas, Beemdweg 10

4.2 Ecologie

In het kader van een goede ruimtelijke ordening moet worden getoetst of er sprake is van negatieve effecten op de (mogelijke) natuurwaarden. Daartoe wordt onderscheid gemaakt in gebiedsbescherming en soortenbescherming.

4.2.1 Gebiedsbescherming

De Natuurbeschermingswet richt zich op de bescherming van gebieden. Sinds 1 oktober 2005 zijn hierin ook de bepalingen vanuit de Europese Habitat- en Vogelrichtlijn, aangevuld met de vroegere Beschermde- en Staatsnatuurmonumenten en het Verdrag van Ramsar verwerkt. In de Natuurbeschermingswet zijn de volgende gronden aangewezen en beschermd:

• 1. Natura 2000 gebieden (Vogelrichtlijn- en Habitatrichtlijngebieden);
• 2. Beschermde Natuurmonumenten;
• 3. Wetlands.

Naast deze drie soorten gebieden is er de (Provinciale) Ecologische Hoofdstructuur ((P)EHS) die in het kader van de gebiedsbescherming van belang is. De (P)EHS is een samenhangend netwerk van belangrijke natuurgebieden in Nederland. Zij bestaat uit bestaande natuurgebieden, nieuwe natuurgebieden en ecologische verbindingszones. De EHS draagt bij aan het bereiken van de hoofddoelstelling van het Nederlandse natuurbeleid, namelijk: 'Natuur en landschap behouden, versterken en ontwikkelen, als bijdrage aan een leefbaar Nederland en een duurzame samenleving'. Hiertoe zijn de volgende uitgangspunten van belang: 

• 1. vergroten: het areaal natuur uitbreiden en zorgen voor grotere aaneengesloten gebieden;
• 2. verbinden: natuurgebieden zoveel mogelijk met elkaar verbinden;
• 3. verbeteren: de omgeving zo beïnvloeden dat in natuurgebieden een zo hoog mogelijke natuurkwaliteit haalbaar is.

Daarnaast is het bij uitbreiding van agrarische bedrijven van belang te kijken naar de invloed op mogelijke (zeer) kwetsbare gebieden in het kader van de Wet ammoniak en veehouderij, de zogenaamde Wav-gebieden. Dit zijn voor verzuring gevoelige gebieden waarbij toename van de uitstoot van ammoniak op deze gebieden kan leiden tot een onevenredige aantasting ervan.

4.2.1.1 Natura 2000 en beschermde natuurgebieden

De Natura 2000 gebieden bestaan uit de Vogelrichtlijngebieden en de Habitatrichtlijngebieden.

Vogelrichtlijngebieden:

De Vogelrichtlijn heeft tot doel alle in het wild levende vogelsoorten in stand te houden. Het gaat niet alleen om de vogels zelf, maar ook om hun eieren, nesten en leefgebieden die voorkomen op het Europese grondgebied van de lidstaten. Na de publicatie van deze richtlijn in 1979 kregen de lidstaten twee jaar de tijd om de nodige wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen in werking te laten treden om aan de bepalingen en dus de doelstelling van deze richtlijn te voldoen.

Bij dit laatste gaat het globaal om twee zaken: enerzijds het implementeren van de richtlijnen binnen de Nederlandse regelgeving en anderzijds de aanwijzing van speciale beschermingszones. In 2000 heeft Nederland een aanvullende lijst van gebieden die zijn aangewezen als speciale beschermingszone bij de Europese commissie ingeleverd.

Habitatrichtlijngebieden:

De Habitatrichtlijn richt zich op de biologische diversiteit door instandhouding van natuurlijke habitat en wilde flora en fauna na te streven. Centraal staat daarbij het behoud en herstel van deze natuurlijke habitat en wilde dier- en plantensoorten van communautair belang. Hiervoor wordt een Europees ecologisch netwerk gevormd door middel van de aanwijzing van speciale beschermingszones. Daarnaast regelt de Habitatrichtlijn ook soortenbescherming.

Zoals te zien in figuur 10 is de planlocatie niet in een Natura 2000 gebied gelegen. Het dichtstbijzijnde Natura 2000 gebieden zijn gelegen op een afstand van ongeveer 3,5 kilometer van de planlocatie (Donkse Laagten op 3.650 m en Boezems Kinderdijk op 3.520 m).

Beschermde natuurgebieden:

De planlocatie ligt op ongeveer 8,6 kilometer van het Beschermde Natuurmonument Huijs ten Donck.

Figuur 10: Natura 2000 gebieden.
Bron: http://www.synbiosys.alterra.nl/natura2000/googlemapszoek2.aspx

Op de bovengenoemde afstanden is het mogelijk dat de voorgenomen ontwikkeling van invloed is op het betreffende gebied. Mogelijke effecten beperken zich echter tot de invloed van ammoniakdepositie. De provincie is bevoegd gezag voor de Natuurbeschermingswet. Op basis van het provinciaal beleid wordt een vergunning op grond van de Natuurbeschermingswet aangevraagd bij Gedeputeerde Staten.

De provincie Zuid-Holland heeft aangegeven dat op drie gebieden de ammoniakdepositie in beeld moet worden gebracht, zijnde de gebieden Donkse Laagten, Boezems Kinderdijk en Huys ten Donck. Met behulp van het rekenprogramma AAgro-Stacks is de ammoniakdepositie op de bovengenoemde gebieden berekend. In onderstaande tabel zijn de resultaten van de berekeningen weergegeven.

Deze berekeningen zijn ter beoordeling aan de Provincie Zuid-Holland voogelegd. De Provincie Zuid-Holland, bij monde van Mevr. C. van Ham, heeft hier de reactie op gegeven dat er geen effecten worden verwacht door bovenstaande toename van ammoniakdepositie. Een eventuele aanvraag ingevolge de natuurbeschermingswet kan in principe worden verleend.

Hieruit kan de conclusie worden getrokken dat er zijn geen effecten te verwachten op de omliggende Natura 2000 gebieden en Beschermde Natuurmonumenten. Er zal een aanvraag ingevolge de Natuurbeschermingswet worden ingediend bij de provincie Zuid-Holland.

4.2.1.2 Wetlands

De planlocatie niet in of nabij een Wetland gelegen.

4.2.1.3 Ecologische Hoofdstructuur

De Ecologische Hoofdstructuur (EHS) is een netwerk van grote en kleine natuurgebieden waarin de natuur (plant en dier) voorrang heeft en wordt beschermd. Daarmee wordt voorkomen dat natuurgebieden geïsoleerd komen te liggen en planten en dieren uitsterven, waardoor natuurgebieden hun waarde zouden verliezen. De EHS wordt gezien als de ruggengraat van de natuur.

De EHS bestaat uit:

• Bestaande natuurgebieden, reservaten, natuurontwikkelingsgebieden en verbindingszones hiertussen;
• Landbouwgebieden met mogelijkheden voor agrarisch natuurbeheer (beheersgebieden);
• Grote wateren (zoals de kustzone van de Noordzee, het IJsselmeer en de Waddenzee);

De ligging van een projectlocatie binnen de EHS (met bijbehorende beheersgebieden) betekent een beperking in de ontwikkelingsmogelijkheden. Het uitgebreide netwerk van natuurgebieden mag niet in onevenredige mate worden verstoord. In enkele gevallen wordt uitbreiding of ontwikkeling in of nabij een natuurgebied toegestaan, mits de geschade natuur op passende wijze wordt gecompenseerd.

De planlocatie niet in de EHS gelegen. De voorgenomen ontwikkeling heeft dan ook geen nadelige invloed hebben op deze gebieden en staat het project de ontwikkeling van deze gebieden niet in de weg.

4.2.1.4 Kwetsbare gebieden ingevolge de Wet ammoniak en veehouderij

Op 8 mei 2002 is de Wet ammoniak en veehouderij (Wav) in werking getreden. De Wav vormt een onderdeel van de nieuwe ammoniakregelgeving voor dierenverblijven van veehouderijen. Deze nieuwe regelgeving kent een emissiegerichte benadering voor heel Nederland met daarnaast aanvullend beleid ter bescherming van de (zeer) kwetsbare gebieden. Deze (zeer) kwetsbare gebieden ingevolge de Wav (Wav-gebieden) zijn gebieden die nadelige invloed kunnen ondervinden als de uitstoot van ammoniak op deze gebieden toeneemt. Ter bescherming van deze gebieden is een zone van 250 meter rondom deze gebieden aangewezen als buffer om ontwikkelingen die schadelijk zijn voor deze gebieden te beperken.

De planlocatie niet in een Wav-gebied of een zone van 250 meter daaromheen gelegen. Hiermee zullen geen Wav-gebieden onevenredig worden aangetast met de voorgenomen ontwikkeling.

4.2.2 Soortenbescherming

Sinds 1 april 2002 regelt de Flora- en faunawet de bescherming van in het wild voorkomende inheemse planten en dieren: de soortenbescherming. De wet richt zich vooral op het in stand houden van populaties van soorten die bescherming behoeven. Bekeken moet worden in hoeverre ruimtelijke plannen negatieve gevolgen hebben op beschermde dier- en plantensoorten en of er compenserende of mitigerende maatregelen genomen moeten worden.

Voor de soortenbescherming geldt dat deze voor elk plangebied geldt. In elk gebied kunnen bijzondere soorten voorkomen en/of elk plangebied kan geschikt zijn voor deze soorten. Voor alle aanwezige flora en fauna geldt de zorgplicht ex artikel 2 van de Flora- en faunawet, die van toepassing is op zowel beschermde als onbeschermde dier- en plantensoorten. Op grond hiervan dient men zoveel als redelijkerwijs mogelijk is te handelen op een wijze waarop nadelige gevolgen voor flora en fauna kunnen worden voorkomen of, voor zover die gevolgen niet kunnen worden voorkomen, deze zoveel mogelijk worden beperkt of ongedaan worden gemaakt. Bij realisatie van dit project zal deze zorgplicht in acht worden genomen.

In het kader van de soortenbescherming dient beoordeeld te worden wat via het ruimtelijke project wordt toegelaten in aanvulling op wat al mogelijk is. Zo is sloop van bebouwing of het verrichten van werken (maaien, kappen etc.) vaak ook al mogelijk zonder een ruimtelijk besluit in het kader van de Wet ruimtelijke ordening (Wro). Daarmee wordt voorliggend plan echter niet ontslagen van een integrale blik op het totale project: dus inclusief ingrepen die ook zonder het beoogde Wro-besluit mogelijk zijn.

De Flora- en faunawet maakt onderscheid in verschillende categorieën waarin de beschermde soorten flora en fauna zijn onderverdeeld. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in de volgende categorieën:

• Soorten van lijst 1 van de Flora- en faunawet;
• Soorten van lijst 2 en/of 3 van de Flora- en faunawet;
• Soorten van de Rode Lijst van het ministerie van ELI.
  

Voor mogelijk voorkomende soorten die op lijst 1 van de flora- en faunawet staan geldt een vrijstelling. Bij het uitvoeren van ruimtelijke ingrepen is het voor deze soorten niet noodzakelijk een ontheffing aan te vragen.

Voor mogelijk voorkomende soorten die op lijst 2 en/of 3 van de flora- en faunawet staan geldt dat deze ontheffingsplichtig zijn. Het is echter niet noodzakelijk een ontheffing aan te vragen wanneer mitigerende en compenserende maatregelen worden getroffen. Dit houdt in dat maatregelen moeten worden getroffen om mogelijke schade te voorkomen dan wel zoveel mogelijk te beperken.

Voor mogelijk voorkomende soorten die op de rode lijst van het Ministerie van LNV staan geldt dat bij het uitvoeren van ruimtelijke ingrepen geen ontheffing aangevraagd hoeft te worden.

Daarnaast zijn voor vogels richtlijnen opgenomen vanuit de Vogelrichtlijn. Alle vogels zijn namelijk beschermd in het kader van de vogelrichtlijn. Werkzaamheden in en in de omgeving van het plangebied tijdens de broedtijd (15 maart -15 juli) zullen sterke negatieve effecten hebben op de meeste vogelsoorten door vernietiging van broedplaatsen en verstoring van reproductie. Werkzaamheden in deze periode zijn dan ook niet toegestaan. Indien broedvogels binnen het broedseizoen worden verstoord, wordt wettelijk gezien geen ontheffing verleend. Buiten het broedseizoen kan wel ontheffing worden verleend.

Tevens zijn voor enkele soorten richtlijnen opgenomen vanuit de Habitatrichtlijn. Voor deze soorten zijn beschermde gebieden aangewezen (Natura 2000). Bescherming van deze soorten vindt plaats door de gebiedsbescherming.

Voorliggend plan voorziet in de realisatie van een nieuwe (grotere) ligboxstal voor rundvee ter vervanging van een bestaande stal. Gelet op het ontbreken van spouwmuren en de dakbedekking met golfplaten zijn geen gebouwbewonende soorten te verwachten als vleermuis en steenmarter. Ook het ontbreken van opgaande beplanting in de omgeving maakt het voorkomen van dergelijke soorten niet waarschijnlijk. De omgeving van het plangebied is wel zeer geschikt voor weidevogels. De nieuwe stal wordt gedeeltelijk gerealiseerd ter plaatse van een bestaande stal. De overige gronden waarop de stal is gesitueerd zijn in gebruik voor opslag en als grasland. Het grasland is relatief klein en ligt ingesloten tussen de bestaande bebouwing en de Beemdweg. Gelet op de verstoring vanuit het erf en vanuit de Beemdweg zijn in het weiland geen beschermde weidevogels verwachten.

4.2.3 Conclusie

Het agrarisch bedrijf is niet in of nabij een beschermd natuurgebied gelegen. Ter plaatse van de nieuwe stal zijn gelet op het huidige gebruik en beheer geen beschermde soorten te verwachten. Het aspect ecologie vormt geen belemmering voor de uitvoering van dit plan.