MFC Zuidzijde, Rozenburg

3.2 Archeologie en cultuurhistorie

Beleidskader

Rotterdam draagt sinds 1960 zorg voor het eigen archeologisch erfgoed en is in het bezit van een door het Rijk verleende opgravingsbevoegdheid. Het doel van de Rotterdamse archeologie is: (1) te zorgen voor het behoud ter plaatse van archeologische waarden in de bodem; (2) te zorgen voor de documentatie van archeologische waarden indien behoud ter plaatse niet mogelijk is; (3) te zorgen dat de resultaten van het archeologisch onderzoek bereikbaar en kenbaar zijn voor derden.

De gemeente Rotterdam bezit een Archeologische Waardenkaart (AWK) en een vastgestelde lijst met Archeologisch Belangrijke Plaatsen (ABP's), die opgenomen zijn in de gemeentelijke archeologieverordening. Genoemde beleidsinstrumenten moeten een tijdige en volwaardige inbreng van archeologische belangen bij ruimtelijke ontwikkelingen waarborgen. Dit instrumentarium sluit aan op en komt mede voort uit het rijksbeleid en het provinciale beleid dat naar aanleiding van het Europese 'Verdrag van Malta' is ontwikkeld.

Het vaststellen, waarderen en documenteren van archeologische waarden vindt binnen de archeologische monumentenzorg gefaseerd plaats. Na een bureauonderzoek kan het nodig zijn een archeologische inventarisatie in het veld uit te voeren. De resultaten van de inventarisatie kunnen vervolgens leiden tot een aanvullend archeologisch onderzoek. De resultaten van laatstgenoemd onderzoek vormen het uitgangspunt bij de keuze om een vindplaats te behouden, op te graven, waarnemingen uit te voeren tijdens het bouwproject of geen verdere stappen te ondernemen.

Archeologische verwachting

Het Bureau Oudheidkundig Onderzoek van Gemeentewerken Rotterdam (BOOR) heeft gekeken naar de eventuele noodzaak van het uitvoeren van een archeologisch (voor)onderzoek in het kader van de voorgenomen ontwikkeling van een Multifunctioneel Centrum aan de Zuidzijde te Rotterdam (deelgemeente Rozenburg).

Deelgemeente Rozenburg maakt nog geen deel uit van de AWK Rotterdam. In Rozenburg vigeert een bestemmingsplan (Bebouwde Kom Rozenburg) waarin gesteld wordt dat nergens in het gebied archeologisch (voor)onderzoek noodzakelijk is – dit plan is niet door de gemeente Rotterdam (voor deze het BOOR) opgesteld. Het BOOR gaat ervan uit dat er wel archeologische waarden in het gebied aanwezig (kunnen) zijn.

Gegevens over de geplande verstoring zijn in oktober 2010 aan het BOOR verstrekt. Het betreft het eerste plan voor de ontwikkeling van een Multifunctioneel Centrum (MFC). De locatie voor het nieuwe MFC (Zuidzijde) is gesitueerd aan de rand van Rozenburg, tussen de groengordel om Rozenburg en twee woonbuurten. Het MFC-terrein beslaat een oppervlak van circa 9.000 m². Een bouwplan is nog niet voorhanden. Het bestaande groengebied is verwilderd en dichtgegroeid.

Het MFC betreft een gebouw waar sport en sociaal-culturele activiteiten gecombineerd zullen worden, dit ter vervanging van andere vergelijkbare functies in Rozenburg, waaronder een zwembad, diverse sportzalen en een sociaal-cultureel centrum. Aan de zuidkant van het MFC zullen natuurvriendelijke oevers worden aangelegd en bestaande watergangen worden verbreed. Verder worden in het gebied paden, fietspaden en parkeergelegenheid aangelegd. Bij dit alles dient het groene karakter van het plangebied behouden te blijven, het MFC moet als het ware worden geïntegreerd in het groen.

Ten behoeve van de voorgenomen ontwikkeling en bij het ontbreken van kennis over eventueel aanwezige archeologische waarden in het gebied, is ervoor gekozen om een bureauonderzoek en verkennend inventariserend veldonderzoek op de locatie uit te voeren (A. van de Meer en D.E.A. Schiltmans 2011: Rotterdam Rozenburg MFC Zuidzijde. Een bureauonderzoek en verkennend inventariserend veldonderzoek door middel van grondboringen, Rotterdam (BOOR rapporten 518).

In geen van de vier grondboringen werden archeologische indicatoren aangetroffen en op basis van de landschappelijke situatie die werd aangetroffen, worden deze – tot een diepte van circa 20 m -NAP – ook niet (meer) verwacht. Voor de Formatie van Kreftenheye, die zich volgens de geologische kaart op een diepte van circa 20 m -NAP bevindt, geldt dat er op basis van het verkennend inventariserend veldonderzoek geen gespecificeerde archeologische verwachting kan worden uitgesproken, aangezien deze diepte door middel van handmatig boren niet kon worden bereikt.

Aanbevelingen

Op grond van het bureauonderzoek en het verkennend inventariserend veldonderzoek, luidt de aanbeveling voor het onderzoeksgebied Rozenburg MFC Zuidzijde (gemeente Rotterdam) dat er geen voorzieningen getroffen hoeven te worden om archeologische waarden te behouden of te ontzien. Zonder verder archeologisch onderzoek kan worden gestart met de voorgenomen werkzaamheden. Dit advies geldt expliciet alleen voor de specifieke werkzaamheden ten behoeve van de ontwikkeling van het Multifunctioneel Centrum aan de Zuidzijde, voor andere (toekomstige) bodemverstoringen binnen dit bestemmingsplangebied dient een nieuw advies te worden aangevraagd.

Er dient altijd rekening gehouden te worden met zogenaamde toevalsvondsten. Hiervan dient men op basis van de Monumentenwet 1988 het bevoegd gezag (de gemeente Rotterdam, voor deze het BOOR) te informeren.