Spaanse Polder

5.3 Huidige watersysteem

5.3.1 Oppervlaktewater

Onderstaande figuur geeft een overzicht weer van het bedrijventerrein Spaanse Polder (Rotterdamse en Schiedamse gedeelte) in relatie tot het watersysteem. Het boezemland en poldergebied met peilgebieden zijn op de figuur aangegeven als "bestaand oppervlaktewater". In de Spaanse Polder is het aandeel verharding relatief hoog door het grondgebruik van het bedrijventerrein.

Afbeelding 5.1. Watersysteem en verdeling van peilvakken.

Het plangebied wordt omsloten door een boezemwaterstelsel: de Schiedamse Schie aan de noord- en westzijde en de Delfshavense Schie met vijf insteekhavens aan de oostzijde. Het gebied rondom de insteekhavens betreft boezemland. Dit is gebied dat vrij afwatert naar het boezemwater.

Het streefpeil van de boezem is NAP -0,43 meter. De Delfshavense en Schiedamse Schie voeren overtollig boezemwater af in zuidelijke richting, naar respectievelijk het Schiegemaal in het zuidwesten en het gemaal Parksluizen in het zuidoosten. Beide gemalen lozen het boezemwater op de Nieuwe Maas. De Delfshavense en Schiedamse Schie hebben naast de functie van boezem ook de functies van vaarweg en viswater. De Delfshavense Schie heeft tevens de functie van recreatiewater. Het beheer van de diepte van de vaarweg is de taak van de provincie Zuid-Holland.

De ecologische kwaliteit van de boezemwateren is laag door onvoldoende waterkwaliteit, matig tot sterk verontreinigde waterbodems en het ontbreken van natuurvriendelijke oevers. Alle oevers zijn voorzien van harde beschoeiingen.

De Spangense Polder bestaat uit drie peilgebieden: peilgebied I (NAP -2,7 meter), peilgebied II (NAP -1,2 meter) en peilgebied III (NAP -1,6 meter).

Afbeelding 5.2. Watersysteem Spangense polder.

Door ophogingen in het verleden (o.a. met oorlogspuin) ligt het terrein relatief hoog. De droogleggingen variëren sterk (1,0 m tot 3,2 m). In peilgebied I liggen delen langs de Overschieseweg lager (drooglegging van 0,33 m tot 1,85 m). Het Hoogheemraadschap heeft in 2005 het peilbesluit vastgesteld voor de Spaanse Polder.

In de huidige situatie bevat het bedrijventerrein een oppervlakte van 3,2 hectare water (1,8% open water): aan de Matlingeweg liggen de Thurledevijver (spaarbekken) en enkele watergangen, aan de Spaarnestraat ligt een driehoekige waterpartij en in het zuidoosten van het plangebied ligt een geïsoleerde watergang. In peilgebied I liggen verder nog enkele restanten van oude kwelsloten. Een groot deel hiervan is in de loop van de tijd gedempt. Het water uit de Thurledevijver wordt gebruikt als koelwater voor de industrie en heeft tevens de functie van polderwater.

In peilgebied I wordt water ingelaten vanuit de Delfshavense Schie en via de watergang langs de Thurledeweg afgevoerd naar het poldergemaal aan de Vliststraat, die overtollig water uitslaat op de Schiedamse Schie. In peilgebied II wordt water ingelaten voor verversing en aanvulling van de Thurledevijver. Overtollig water wordt via een duiker afgevoerd naar het gemaal Vliststraat. In peilgebied III wordt water ingelaten vanuit de Delfshavense Schie. Overtollig water wordt hier via een overstort afgevoerd op het vuilwaterriool.

In de Spaanse Polder wordt veel neerslag via de riolering afgevoerd, enerzijds door de rioolgemalen die het water naar de afvalwaterzuivering afvoeren, anderzijds door de overstortbemaling die het water ongezuiverd afvoert naar de Nieuwe Maas. Hierdoor is de belasting op het oppervlaktewatersysteem van de polders dus beperkt.

5.3.2 Waterkwaliteit

De water(bodem)kwaliteit in de Spaanse Polder is slecht. Het water voldoet niet aan de MTR-waarde (streefkwaliteit). De waterbodem van de Thurledevijver betreft klasse 4 verontreinigd slib. De slechte waterkwaliteit heeft verschillende oorzaken: riooloverstorten, illegale lozingen (vaak via ondergrondse leidingen), gebrek aan doorstroming, lekkende rioolbuizen, afspoeling van wegen en bedrijventerreinen, gebruik van bestrijdingsmiddelen en achterstallig oever- en baggeronderhoud. De waterkwaliteit wordt ook bepaald door de slechte kwaliteit van het boezemwater. Naast de waterkwaliteit zijn ook de zichtbaarheid, de beleving en de bereikbaarheid van de watergangen slecht.

5.3.3 Waterkering

Boezemkades markeren de overgang van boezemwater en boezemland naar polders. Binnen de Spaanse Polder ligt een boezemkade met een toegekende veiligheidsklasse III. Deze waterkering heeft een onlogische ligging dwars door de Spaanse Polder (zie onderstaande afbeelding). De gevolgen zijn dat het boezemland polderwater bevat (polderwater met een lager peil behoort hierdoor formeel bij het boezemland) en dat de waterkering door leidingen wordt gekruisd.

Afbeelding 5.3. Ligging van de boezemkades

Formele verlegging van de boezemkade kan dit probleem oplossen. Een logische oplossing is het verleggen van de boezemkade langs de vijf insteekhavens waarbij de scheiding tussen polder en boezemland wordt gevolgd. De exacte toekomstige ligging van de boezemkade en de formele verlegging moet in overleg met de waterbeheerder worden opgelost.

5.3.4 Riolering

Het gebied is volledig voorzien van een gemengd rioleringsstelsel. Het afvalwater wordt, deels via een persleiding, in zuidelijke richting afgevoerd naar de AWZI Dokhaven. Er zijn één hoofdgemaal en twee onderbemalingen aanwezig. De Spangense polder is grotendeels voorzien van relatief nieuwe riolering. Alleen in het havengebied en binnen het gebied van de Matlingeweg is het rioolstelsel verouderd (van 1980 en ouder), waardoor lekkages en verzakkingen zijn ontstaan en deze een drainerende werking heeft gekregen.

Wanneer bij extreem hevige buien de capaciteit van de riolering onvoldoende is, stort het rioolsysteem over via overstorten.