Laakhaven MegaStores e.o.

2.1 Ontstaansgeschiedenis

Het plangebied ligt in een gebied dat volgens de Nieuwe Geologische Kaart van Den Haag en Rijswijk wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van onder natte omstandigheden afgezette bodemlagen. Klei en veen domineren de ondergrond. Er is hier sprake van een strandvlakte waarin duizenden jaren geleden tijdens overstromingen klei is afgezet. Omdat het terrein ook nadien laag en drassig bleef kon zich daarop in de loop van de eeuwen een veenpakket ontwikkelen.

In de pre- en vroeghistorische periodes kon op dit soort gronden niet worden gewoond. Ook in de latere historische perioden bleef bewoning achterwege. Vanaf de late middeleeuwen maakte het gebied deel uit van de 'Noortpolder'. Vanaf die tijd was alleen sprake van weilanden, van elkaar gescheiden door een uitgebreid stelsel van sloten. Dit bleef zo tot midden 19e eeuw. Toen pas werd het huidige spoortracé aangelegd en een station gebouwd.

Bedrijventerrein Laakhaven
Tussen 1902 en 1930 ontstond hier het bedrijvengebied Laakhaven dat vooral bedoeld was als overslaggebied aan de rand van de stad met aansluitingen op spoor en water. Het Laakkanaal vormt de hoofdader van het gebied. De insteekhaven van Laakhaven Centraal die liep van het Leeghwaterplein onder een hoek van 30° met het Laakkanaal tot aan de achterkant van de 1e Van der Kunstraat is aan het eind van de vorige eeuw gedempt.

Door de komst van goedkopere en snellere vormen van transport nam deze bedrijvigheid steeds verder af en verlieten veel bedrijven het gebied.

Grootschalige winkels
In de jaren '80 ontstond vanuit de markt belangstelling voor het vestigen van grootschalige winkels in de Haagse regio. Met name in de meubel- en woninginrichtingbranche was er uitgesproken belangstelling voor vestiging in Laakhaven. Uit onderzoek in 1992 bleek dat veel koopkracht wegvloeide en een woonthemacentrum in Laakhaven een deel van de koopkracht binnen Den Haag kon houden.

In datzelfde onderzoek bleken ook diverse grote ketens in andere branches, zoals speelgoed, geïnteresseerd in een grootschalige vestiging in Laakhaven. Nader onderzoek in 1993 toonde aan dat Laakhaven de enige beschikbare locatie was waar grootschalige detailhandel een goede plaats kon vinden. Kader vormde de in 1992 door de gemeenteraad vastgestelde Detailhandelsnota. Daarin stond dat grootschalige detailhandel (anders dan traditionele perifere detailhandel) zich in principe alleen in bestaande winkelcentra mocht vestigen. Wanneer dit echter niet mogelijk bleek te zijn, behoorde vestiging buiten de bestaande winkelcentra tot de mogelijkheden indien:

• de betreffende vestiging als zeer waardevol gezien wordt als versterking van de regionale positie van Den Haag, of als
• de betreffende branche niet of nauwelijks een versterking van de winkelcentra vormt.

Het Rijksbeleid omtrent GDV- en PDV-locaties wees de locatie ten oosten van Hollands Spoor voor deze grootschalige winkels aan en werd ook daarvoor ingericht. Om ongewenste concurrentie met de binnenstad te voorkomen, waren diverse branches, zoals warenhuizen met een algemeen assortiment en detailhandel in de sector mode, niet toegestaan op deze nieuwe locatie. Ook food werd niet toegelaten - afgezien van de mogelijke verplaatsing van een supermarkt - vanwege de concurrentie met buurt- en wijkcentra.

Daarmee ontstond het winkelcentrum MegaStores, het grootste woonwinkelcentrum in de Benelux.

Onderwijscluster
Het plangebied heeft een duidelijke relatie met het naastgelegen gebied Hollands Spoor. De Haagse Hogeschool vestigde hier haar scholencomplex en er werden ruim duizend studentenwoningen gebouwd. Met 18.000 leerlingen is de Haagse Hogeschool een van de grootste opleidingsinstellingen in Nederland. Het ROC Mondriaan - aan de overkant van het Leeghwaterplein - sluit op deze ontwikkeling aan. Daarmee is een groot onderwijscluster ontstaan, een bron van stagiairs, kennis en medewerkers voor het Haagse bedrijfsleven.

Andere functies
Naast grootschalige winkels en een onderwijscluster werden ook woningen gebouwd en werd grote bedrijven en organisaties - zoals de Consumentenbond, Eneco, T-Mobile, UWV, Delta Lloyd, Haag Wonen en Vestia - een vestigingsplaats geboden. Ook in de andere delen van Laakhaven Centraal zijn het afgelopen decennium nieuwe ontwikkelingen geweest, zoals de realisatie van enkele kantoren aan de Verheeskade.

Vandaag de dag wordt Laakhaven als één samenhangend woon-, werk-, studeer- en winkelgebied herontwikkeld. Het vormt zo een multifunctioneel gebied en krijgt een geheel nieuwe functie binnen Den Haag.