Werkgebied - deelplan Nieuwland

4.11 Cultuurhistorie

Nota Belvedère (1999)

De Alblasserwaard en Vijfheerenlanden zijn door het Rijk aangewezen als Belvedèregebied. In de Nota Belvedère pleit het Rijk ervoor cultuurhistorische kwaliteit te integreren met ruimtelijke ontwikkelingen.

In plaats van een op behoud en bescherming gericht beleid, wil het Rijk cultuurhistorische elementen een plaats geven in een op ontwikkeling gericht ruimtelijk beleid. Ruimtelijke ordening kan ertoe bijdragen dat de betekenis van cultuurhistorische elementen en structuren groter wordt, door ze in te passen of een nieuwe functie te geven. Een en ander is mede van belang om de recreatieve belevingswaarde van die elementen en gebieden te versterken.

Cultuurhistorische Hoofdstructuur Zuid-Holland (provincie Zuid-Holland, 2003)

De provincie Zuid-Holland heeft de Cultuurhistorische Hoofdstructuur Zuid-Holland (CHS) vastgesteld. De provincie betrekt hierdoor de cultuurhistorie bij ruimtelijke ontwikkelingen en richt zich hierbij vooral op het beschermen en versterken van het cultureel erfgoed voor zover dit is vastgelegd op de kaart van de CHS. Om deze reden is de CHS opgenomen in de streekplannen en in de Nota Regels voor Ruimte. De CHS vormt de basis voor toetsing van en advisering over bestemmings- en bouwplannen van gemeenten en erfgoedaspecten.

Onderzoek

Als gevolg van grootschalige eigentijdse ingrepen is de oorspronkelijke landschappelijke structuur van de Nederwaard (het westelijke deel van de Alblasserwaard) grotendeels verdwenen. Vooral aan de randen van de Alblasserwaard hebben zich grootschalige industriële bedrijven gevestigd en zijn stedelijke uitleggebieden ontwikkeld. De aanleg en de reconstructie van de rijksweg A15 met zijn op- en afritten en de aanleg van de Edisonweg/Burgemeester Keijzerweg vormen doorsnijdingen in de oorspronkelijke structuur. Er is sprake van een scherp contrast tussen dit aan de Noord grenzende dynamische en sterk versneden deel van de Alblasserwaard enerzijds en het oostwaarts gelegen nog zeer open en rustige weidegebied met haar oude slagenverkaveling anderzijds.

De meest in het oog springende, in het landschap bewaard gebleven elementen, zijn de Noord en de Hoogendijk. De Hoogendijk heeft in zijn continuïteit bovendien een belangrijke cultuurhistorische betekenis. Verder is het verschil in de verkaveling (slagenverkaveling respectievelijk blokverkaveling) alsmede het verschil in hoogteligging tussen de polder Nieuwland en de Vinkenpolder opvallend. De Hoogendijk is in de CHS aangegeven als historisch-landschappelijke lijn met redelijk hoge waarde. De dijk dient als historisch landschappelijke lijn zoveel mogelijk gehandhaafd te blijven.

In en grenzend aan het plangebied bevinden zich geen gebouwde monumenten. Nabij het plangebied bevinden zich het Nedstaalcomplex (MIP-pand) en de brug over de Noord (Rijksmonument). Er zijn als gevolg van dit bestemmingsplan geen effecten op deze elementen.

Conclusie

Vaststelling van dit bestemmingsplan doet geen afbreuk aan de aanwezige landschappelijke waarden en monumenten in de directe omgeving.