Herziening Havenstraat-Hemkade - Geluidcontour bestaande bedrijven

Toelichting

Hoofdstuk 1 Inleidend kader

1.1 Aanleiding en voorwoord

Aanleiding
Op 15 februari 2018 heeft Zaanstad het omgevingsplan 'Hembrug e.o.' vastgesteld. Door verschillende partijen is beroep ingediend tegen de vaststelling van dit plan. Op 30 april 2019 heeft de Raad van State uitspraak gedaan en het bestemmingsplan vernietigd.

 

Opnieuw vaststellen conserverend deel van het omgevingsplan
In navolging op de uitspraak van de Raad van State heeft de gemeente Zaanstad het bestemmingsplan 'Havenstraat - Hemkade' vastgesteld op 28 mei 2019. In dit plan zijn alleen de plandelen van het omgevingsplan Hembrug e.o. overgenomen voor zover deze betrekking hebben op de conserverende gebieden (bestaande woningen aan de randen van het Hembrugterrein), plus het vervallen van de status gezoneerd industrieterrein voor het gehele gebied.

In het omgevingsplan 'Hembrug e.o.' was het Hembrugterrein eveneens aan het gezoneerd industrieterrein onttrokken. Tegelijkertijd waren in hetzelfde plan de geluidcontouren van Taets en YadaYada vastgelegd. In het bestemmingsplan voor 'Havenstraat - Hemkade' zijn de geluidzones echter abusievelijk niet opgenomen. Daardoor is een onwenselijke situatie ontstaan die een belemmering van de ontwikkeling van het Hembrugterrein kan betekenen én tegelijkertijd de bedrijfsbelangen kan schaden.

Een herziening van het bestemmingsplan 'Havenstraat - Hemkade' is het daarom nodig om voor deze twee bestaande bedrijven op het Hembrugterrein, te weten Taets en YadaYada, de geluidzone vast te leggen. Onderhavige herziening van het bestemmingsplan Havenstraat - Hemkade voorziet daarin. De betrokken geluidzones respecteren de bestaande bedrijfsvoering van deze bedrijven en sluiten aan bij de afspraken die daarover tussen Taets, Hembrug Zaandam B.V. en de gemeente Zaanstad zijn gemaakt.

Deze herziening ziet verder nadrukkelijk niet in een aanpassing van het planologisch regime. Dit bestemmingsplan 'Herziening Havenstraat-Hemkade - Geluidcontour bestaande bedrijven' maakt dan ook geen nieuwe ontwikkelingen mogelijk. De vraag of woningbouw mogelijk is op het Hembrugterrein zal in de toekomst beantwoord moeten worden. Met deze herziening wordt daar geen voorschot op genomen.

Aanpassingen bestemmingsplan Havenstraat - Hemkade

Met deze herziening wordt een gebiedsaanduiding toegevoegd aan het bestemmingsplan Havenstraat - Hemkade, waarbinnen de geluidzones van de twee betreffende bedrijven zijn opgenomen. Het betreft:

• de 50 dB(A)-contour rondom Taets, inclusief bepalingen in de regels;
• de 50 dB(A)- contour rondom YadaYada, inclusief bepalingen in de regels.

1.2 Het plangebied

Het plangebied behorende bij deze herziening omvat uitsluitend de gronden waarop de twee geluidzones zijn gelegen. De zones grenzen aan elkaar waardoor er sprake is van een aansluitend plangebied, zie figuur 1.1 .

Figuur 1.1: ligging en begrenzing plangebied

1.3 Voorafgaand planologisch kader

Tot 1 juli 2013 gold voor het plangebied het Uitbreidingsplan in hoofdzaak, daarna, tot de vaststelling van het bestemmingsplan Havenstaat - Hemkade, alleen de Bouwverordening. Met dat bestemmingsplan maken de gronden niet langer onderdeel uit van het gezoneerd industrieterrein en zijn de geluidzones voor het industrielawaai toegevoegd.

1.4 Leeswijzer

Deze herziening bevat de onderbouwing, beschrijving en planregeling voor zover deze betrekking heeft op de geluidzones van de twee betreffende bedrijven op het Hembrugterrein.

In hoofdstuk 2 vindt een korte beschrijving plaats van het plan, waarna in hoofdstuk 3 en hoofdstuk 4 de verantwoording plaatsvindt aan de hand van de uitvoeringsaspecten. Vanwege de thematiek van dit plan is deze analyse heel beknopt. De participatie is beschreven in hoofdstuk 5. Naast procedurele aspecten is hierin beschreven op welke wijze raadpleging en overleg met de direct betrokken belanghebbenden heeft plaatsgevonden ter voorbereiding van de herziening bestemmingsplan. De juridische, toelichting op de regels volgt ten slotte in hoofdstuk 6.

Hoofdstuk 2 Wat wordt mogelijk gemaakt met het plan?

De herziening van het bestemmingsplan Havenstraat - Hemkade ziet toe op het toevoegen van de aanduiding 'geluidzone - bedrijfshinder' voor de bestaande bedrijven Taets en YadaYada op het Hembrugterrein. Door het onttrekken van het gebied aan het gezoneerd industrieterrein vallen de bedrijfsactiviteiten onder de regeling van het Activiteitenbesluit. In het Activiteitenbesluit is bepaald dat de geluidcontour van de activiteiten worden begrensd door de dichtstbijzijnde woning. Dat betekent in het geval van Taets en YadaYada dat de bedrijven tot op een veel grotere afstand een geluidsniveau van 50 dB(A) mogen produceren dan toen de gronden nog onderdeel waren van het gezoneerd industrieterrein (de afstand van de 50 dB(A)-contour lag toen op ten hoogste 50 meter, de dichtstbijzijnde woning is gelegen op een afstand van ruim 150 meter).

Het opnemen van de geluidcontouren is nodig om de continuering van de bestaande bedrijfsvoering zeker te stellen alsmede de realisatie van de ontwikkelrechten, in relatie tot de herontwikkeling van het Hembrugterrein door Hembrug Zaandam tot een gemengd woon/werkgebied door het herontwikkelen van bestaande gebouwen en het toevoegen van nieuwbouw met onder andere woningen.

In navolging op de beroepsprocedure van het bestemmingsplan Havenstraat - Hemkade is met Taets een geluidcontour overeengekomen. Deze moet in samenhang worden gezien met de gedoogbeschikking ten aanzien van de gebruiksruimte van Taets. Overeengekomen is een geluidcontour te borgen van 50 dB(A) op een afstand van ten hoogste 50 meter van de gevel van de inrichting.

Voor YadaYada geldt dat vergelijkbare bedrijfsactiviteiten kunnen worden uitgeoefend als bij Taets. Voor deze gebouwen is daarom ook het geluidniveau van 50 dB(A) op een afstand van ten hoogste 50 meter van de gevel in het plan geborgd.

Met deze contour worden de bedrijven niet in hun belangen geschaad. Voor de ontwikkeling van het Hembrugterrein betekent dit dat geluidsgevoelige functies (waaronder wonen) op een afstand van minimaal 50 meter van Taets en YadaYada kunnen worden gerealiseerd. Dat geldt zowel voor nieuwbouw als wel voor een nieuwe functie in een bestaand gebouw.

Hoofdstuk 3 Verantwoording

Met de vaststelling van het bestemmingsplan Havenstraat - Hemkade is abusievelijk nagelaten de geluidzones van de bestaande bedrijven Taets en YadaYada in het plan vast te leggen. Deze herziening herstelt het bestemmingsplan waarbij de legale bedrijfsvoering van de bestaande bedrijven niet (onevenredig) wordt geschaad en de ontwikkelmogelijkheden van het Hembrugterrein niet onnodig worden beperkt.

Goede ruimtelijke ordening

Bij een bestemmingsplan wordt in het kader van een goede ruimtelijke ordening een afweging gemaakt van de belangen die betrokken zijn bij de ruimtelijke ontwikkelingen die in het plan mogelijk worden gemaakt, mede in relatie tot de wenselijkheid van die ruimtelijke ontwikkelingen. Belangrijk onderdeel hierbij is de situering van functies ten opzichte van elkaar.

Omdat deze herziening uitsluitend ziet op het opnemen van de geluidscontouren richt de onderbouwing van het plan, in hoofdstuk 4, zich ook uitsluitend tot het aspect geluid en de relatie tot de ontwikkeling van het Hembrugterrein als gemengd gebied voor wonen en werken alsmede de bestaande legale bedrijfsvoering van Taets en YadaYada.

Conclusie

Uit de planonderbouwing blijkt dat in het gebied sprake zal zijn van een goed woon- en leefklimaat en dat, alle belangen afwegend, geluid van de bestaande bedrijven niet als een (onevenredige) belemmerende factor geldt. Gelet op het voorgaande kan geconcludeerd worden dat de bedrijfsvoering van de bestaande bedrijven voldoende is zekergesteld en dat de ontwikkeling van het Hembrugterrein niet onevenredig wordt belemmerd.

Hoofdstuk 4 Planonderbouwing

Dit hoofdstuk beschrijft de thematische uitgangspunten voor de beoogde situatie in het plangebied. Daarbij wordt de inhoud van het bestemmingsplan waar nodig getoetst aan relevant beleid en regelgeving. In onderstaande paragrafen is het relevante beleid alsmede de relevante regelgeving kort aangehaald. De onderbouwing heeft slechts betrekking op het aspect geluid. De andere omgevingsaspecten zijn voor deze thematische herziening niet relevant aangezien het plan op zichzelf geen ontwikkelingen mogelijk maakt.

4.1 Geluid

4.1.1 Geluid als gevolg van bedrijfsactiviteiten

Een van de doelen van de Wet milieubeheer is om wederzijdse hinder tussen bedrijven en gevoelige functies (zoals woningen) te voorkomen. Taets en YadaYada, beiden gelegen op het Hembrugterrein, zijn bedrijven met een geluidsproductie. Tot voor de vaststelling van het bestemmingsplan 'Havenstraat - Hemkade' waren de bedrijven gelegen binnen het gezoneerd industrieterrein. Het Hembrugterrein is inmiddels uit het gezoneerd industrieterrein 'gesneden'. Hierdoor is voor de betreffende bedrijven het Activiteitenbesluit van toepassing. De activiteiten van beide bedrijven zijn gemeld in het kader van het Activiteitenbesluit.

Op basis van het Activiteitenbesluit mag, als gevolg van de activiteiten, de 50 dB(A)-contour reiken tot op de dichtstbijzijnde woning. In het geval van Taets en YadaYada ligt de dichtstbijzijnde woning op een afstand van ruim 150 meter. Als een bedrijf deze geluidsruimte niet opvult is het mogelijk om binnen deze afstand nieuwe geluidgevoelige functies te ontwikkelen. Als een bedrijf deze geluidruimte wel vult, betekent het een beperking van de ontwikkelmogelijkheden van het Hembrugterrein. Voor alle betrokkenen betekent dit een onzekere en daarmee onwenselijke situatie.

Naar aanleiding hiervan hebben de gemeente, Hembrug Zaandam en Taets overeenstemming bereikt dat de bestaande legale activiteiten onbelemmerd kunnen worden voortgezet. Daarbij is overeengekomen dat de 50 dB(A)-contour op maximaal 50 meter van de gevel komt te liggen. Dit komt overeen met de situatie toen de bedrijven waren gelegen op het gezoneerd industrieterrein. Geconstateerd is dat de bedrijfsvoering van de beide bedrijven sindsdien niet zijn gewijzigd c.q geïntensiveerd. De geluidzones zijn daardoor niet onevenredig beperkend voor het uitoefenen van de legale bedrijfsactiviteiten.

Acties die nodig zijn om te kunnen voldoen aan deze overeengekomen geluidcontour zijn uiteraard ook toegestaan. Overeengekomen is dat Taets noodzakelijke maatregelen treft om op de grens van de geluidcontour te voldoen aan het geluidniveau van maximaal 50 dB(A).

Het maximale geluidniveau als gevolg van bedrijfsactiviteiten wordt in dit bestemmingsplan, overeenkomstig de afspraken, begrensd door de 50 dB(A)-contour op te nemen op 50 meter afstand van de gevel van de inrichting. Deze contour bepaald dat het geluidniveau als gevolg van de bedrijfsactiviteiten op de grens van de contour niet meer mag bedragen dan 50 dB(A). Daarnaast geldt dat binnen deze contour geen geluidsgevoelige functies zijn toegestaan. Buiten deze contour zijn wel geluidgevoelige functies en bebouwing toegestaan, met als gevolg dat op de gevels van die gebouwen een dagwaarde is toegestaan van 50 dB(A), een avondwaarde van 45 dB(A) en een nachtwaarde van 40 dB(A) als bedoeld in artikel 2.L7 Activiteitenbesluit of de regeling die daarvoor onder de Omgevingswet in de plaats treedt.

In onderstaande figuur 4.1 is voor beide bedrijven de 'geluidzone - bedrijfshinder' weergegeven op 50 meter uit de gevel van de inrichtingen. Deze zijn conform op de verbeelding van dit bestemmingsplan overgenomen. In de regels zijn de bepalingen voor deze zones opgenomen.

Figuur 4.1: geluidzone - bedrijfshinder Taets en YadaYada

4.1.2 Conclusie

Door de geluidzones is de bedrijfsvoering van de bestaande legale activiteiten en de reeds bekende uitbreiding van de activiteiten van Taets en YadaYada zekergesteld bij de herontwikkeling van het Hembrugterrein als gemengd woon/werkgebied. De geluidscontouren belemmeren de activiteiten van de bedrijven niet onevenredig nu deze weer overeenkomen met de contouren zoals deze golden toen de bedrijven nog gelegen waren op het gezoneerd industrieterrein én de bedrijfsvoering van de inrichtingen niet is gewijzigd c.q geïntensiveerd sinds de gronden uit het gezoneerd industrieterrein zijn 'gesneden'.

4.2 Economische uitvoerbaarheid

In de Wro is de Grondexploitatiewet opgenomen. In deze wet is het verplichte kostenverhaal van plankosten door de gemeente geregeld. De gemeente legt dit kostenverhaal vast in een exploitatieplan. Kostenverhaal is aan de orde en dient te worden verzekerd indien op grond van een bestemmingsplan rechtstreeks nieuwe bouwplannen (als genoemd in artikel 6.2.1 Bro) mogelijk worden gemaakt (artikel 6.2.3 t/m 6.2.5 Bro).

Artikel 3.1.6 bepaalt dat bij vaststelling van een bestemmingsplan inzicht geboden moet worden in de uitvoerbaarheid van het bestemmingsplan. Ontwikkelingen die met het bestemmingsplan mogelijk worden gemaakt moeten in dat verband economisch uitvoerbaar zijn.

Onderhavige herziening maakt geen nieuwe ontwikkelingen mogelijk waardoor een economische verantwoording niet nodig is.

Hoofdstuk 5 Participatie

5.1 Overleg met overheden en diensten

Participatie heeft als doel om aan te tonen dat de geplande ontwikkeling maatschappelijk draagvlak heeft en dat de procedures op een goede manier zijn doorlopen. Ten behoeve van het vaststellen van het bestemmingsplan doorloopt de gemeente Zaanstad het reguliere bestemmingsplantraject, waarin overheden en belangenorganisaties geraadpleegd worden conform artikel 3.1.1 Bro en belanghebbenden de gelegenheid krijgen om zienswijzen in te dienen.

De gemeente Zaanstad hecht waarde aan een bredere consultatie, ook vanuit het gedachtegoed van de aankomende Omgevingswet en de wijze waarop plannen vanuit deze wetgeving vormgegeven zullen moeten worden.

Voor dit plan wordt, vanwege de beperkte belangen, met name afstemming gezocht met gebruikers van het Hembrugterrein en de omwonenden. Samen met Hemburg Zaandam BV wordt de bepaald op welke manier dat voor dit bestemmingsplan waardevol is. Het voorbereiden van dit bestemmingsplan zal onder meer in een nieuwsbrief worden toegelicht. Daarnaast zal de wettelijke consultatie vanzelfsprekend worden doorlopen.

In de onderstaande paragrafen worden de verschillende vormen van participatie toegelicht. Tevens worden de verschillende groepen aangehaald met wie contact geweest is in deze periode.

5.2 Wettelijke overlegpartners

Niet alleen de gemeente Zaanstad, maar ook andere (overheids-) partijen hebben invloed op de voorbereiding van een bestemmingsplan, vanwege een mogelijk belang. In het kader van artikel 3.1.1. Bro heeft de gemeente Zaanstad een schriftelijk verzoek gedaan aan de overlegpartners om advies te geven over het ontwerpbestemmingsplan. Voor dit specifieke bestemmingsplan is alleen de provincie Noord-Holland betrokken. Andere overlegpartners lijken geen belang te hebben bij het besluit. De provincie heeft geen vooroverlegreactie gegeven.

5.3 Belanghebbenden

In de gebruikelijke procedure van een bestemmingsplan wordt aan belanghebbenden gevraagd om mee te denken over het bestemmingsplan. De direct betrokkenen waaronder Taets, de bewoners en andere gebruikers van het Hembrugterrein alsmede Hembrug Zaandam BV zijn meegenomen in het proces om te komen tot het ontwerpbestemmingsplan.

Omwonenden en andere gebruikers van het Hembrugterrein zijn geïnformeerd over het bestemmingsplan.

5.4 Zienswijzen

Het ontwerpbestemmingsplan heeft - overeenkomstig de bepalingen in de Wet ruimtelijke ordening (hierna: Wro) - met de daarbij behorende stukken ter inzage gelegen. Op 20 juli 2022 is de terinzagelegging van de stukken gepubliceerd in de digitale Staatscourant en op de website van de gemeente Zaanstad, alsmede in het Stadsblad (gemeentelijke mededelingen).

Het ontwerpbestemmingsplan heeft met ingang van d.d. 21 juli 2022 gedurende zes weken voor een ieder op het gemeentehuis ter inzage gelegen en was tevens digitaal raadpleegbaar via www.ruimtelijkeplannen.nl en de website van de gemeente Zaanstad.

In de periode van terinzagelegging zijn bij de gemeente Zaanstad geen zienswijzen ingediend.

Hoofdstuk 6 Toelichting op het bestemmingsplan

6.1 Algemeen

Dit bestemmingsplan betreft een herziening van het bestemmingsplan Havenstraat - Hemkade en is opgebouwd uit regels en een verbeelding en gaat vergezeld van een toelichting. De regels en verbeelding zijn de juridisch bindende onderdelen van het bestemmingsplan en de toelichting vormt de uitleg en onderbouwing van de in de verbeelding en regels vastgelegde mogelijkheden, verplichtingen en verboden.
Het digitale bestemmingsplan 'NL.IMRO.0479.STED3894BP-0301' is de verzameling geometrisch bepaalde planobjecten, vervat in een GML-bestand met bijbehorende regels. Het is via elektronische weg uitwisselbaar en raadpleegbaar via de website www.ruimtelijkeplannen.nl of het platform die daarvoor onder de Omgevingswet in de plaats treedt.

De digitale versie van het bestemmingsplan gaat boven de analoge versie. De analoge verbeelding omvat één kaartblad.

Onderhavig bestemmingsplan gaat uit van de Standaard Vergelijkbare Bestemmingsplannen 2012 (SVBP). Ook is de Standaard 2018 van Zaanstad gebruikt die gebaseerd is op eerder genoemde SVBP.

Verbeelding en regels
Dit plan betreft een herziening van het bestemmingsplan Havenstraat - Hemkade. Zowel in de regels als op de verbeelding worden uitsluitend de aanpassingen ten opzichte van dat bestemmingsplan weergegeven.

De verbeelding van dit bestemmingsplan bevat de volgende onderdelen:

• 'geluidzone - bedrijfshinder' rondom Taets;
• 'geluidzone - bedrijfshinder' rondom YadaYada.

De begrenzing van de gebiedsaanduiding vormt ook de plangrens van deze herziening.

In de regels is vervolgens vastgelegd welke bepalingen voor deze aanduidingen gelden. De regels van het bestemmingsplan Havenstraat - Hemkade worden met deze regels aangevuld.

De regels zijn op basis van het SVBP gegroepeerd in vier hoofdstukken:

• 1. Hoofdstuk 1 Inleidende regels: In dit hoofdstuk zijn de regels opgenomen die van belang zijn voor een juiste interpretatie van begrippen en bepalingen die in de overige regels zijn opgenomen;
• 2. Hoofdstuk 2 Bestemmingsregels: In dit hoofdstuk is in de regels per bestemming opgenomen welk gebruik is toegestaan en welke bouwmogelijkheden er zijn. Deze herziening bevat geen bepalingen voor dit hoofdstuk omdat het plan geen expliciete bouw- en gebruiksregels stelt;
• 3. Artikel 3 Overige regels: In dit hoofdstuk zijn de algemene regels opgenomen die gelden voor alle bestemmingen en andere onderdelen van het bestemmingsplan. Het gaat onder ander om algemene gebruiks(on)mogelijkheden, gebiedsaanduidingen en afwijkings- en wijzigingsmogelijkheden. De regeling ten aanzien van de geluidzone zijn in dit hoofdstuk opgenomen.
• 4. Hoofdstuk 4 Overgangs- en slotregels: In het laatste hoofdstuk staat, naast enkele algemene slotbepalingen, opgenomen welk overgangsrecht geldt ten aanzien van het bestaand gebruik en bebouwing.

Toelichting

In de toelichting is in de voorgaande hoofdstukken een uitleg, onderbouwing en verantwoording gegeven van de keuzes die in deze herziening zijn vastgelegd. In paragraaf 6.2 is nogmaals kort ingegaan op de regeling die aan de gronden is toegevoegd. De toelichting behoort niet tot het juridisch bindende deel van het bestemmingsplan en heeft daarom geen directe rechtskracht. Wel kan het eventuele onduidelijkheid bij de interpretatie van de regels wegnemen omdat in de toelichting de achtergronden en intentie van de regeling is opgenomen.

6.2 Geluid

Inhoudelijk bevat dit bestemmingsplan alleen de geluidszones rondom Taets en YadaYada. Deze geluidzones worden toegevoegd aan het bestemmingsplan Havenstraat - Hemkade en zijn aangewezen als 'geluidzone - bedrijfshinder'. In de regels is bepaald dat binnen deze zone het geluidniveau, als gevolg van de bedrijfsactiviteiten die de bron zijn van de geluidcontour (bedrijfsvoering van Taets dan wel YadaYada), 50 dB(A) of hoger mag bedragen maar dat het geluidniveau buiten de contour niet meer dan 50 dB(A) mag bedragen. Als gevolg hiervan zijn geluidgevoelige functies binnen de aanduiding 'geluidzone - bedrijfshinder' niet toegestaan. Op grond van andere bepalingen in het bestemmingsplan Havenstraat - Hemkade zijn geluidgevoelige functies wel toegestaan maar dit is nadrukkelijk niet de mogelijk voor zover op de gronden de aanduiding 'geluidzone - bedrijfshinder' zijn gelegen.