Zaans Medisch Centrum

2.3 Functionele structuur

Het plangebied is sinds 1967 in gebruik als ziekenhuislocatie, maar de historie van het Zaans Medisch Centrum begint al in 1905. In Wormerveer, in die tijd nog een zelfstandige gemeente, werd in dat jaar het eerste Gemeenteziekenhuis geopend. Om de bouw van het ziekenhuis mogelijk te maken moest de bestaande infectiebarak de 'Wafelkraam' worden afgebroken. Als snel ontstond behoefte aan specialistische zorg en zo werd in er in 1919 een gemeentelijke polikliniek, met onder andere een röntgenapparaat, geopend. Maar er waren zoveel chirurgische patiënten dat er voor interne patiënten geen plaats was. Daarop werd de Barak (de tien plagen) in 1922 na verbouwing in gebruik genomen als interne kliniek.

Inmiddels ontstond er bij het Rooms Katholieke volksdeel van Zaandam behoefte aan een eigen ziekenhuis en verpleegafdeling. In 1925 wordt, naast het Gemeenteziekenhuis, de R.K. Wijk- en Ziekenverpleging St. Jan Stichting geopend. Hier kon echter geen specialistische zorg worden geleverd, maar alleen verpleging en verzorging.

Vervolgens ontwikkelden zowel de gemeente als de St. Jan Stichting plannen voor de bouw van een nieuw modern ziekenhuis. En zo werden in 1931 het Gemeenteziekenhuis aan de Frans Halsstraat en in 1932 het St. Jan Ziekenhuis aan de Bloemgracht geopend. Later zou dit het Johannes ziekenhuis worden.

Beide ziekenhuizen ontwikkelen zich en breidden uit. Voor het Gemeenteziekenhuis leidt dit tot nieuwbouw op de huidige locatie, waar in 1967 het nieuwe Gemeenteziekenhuis wordt geopend, dat het Juliana ziekenhuis gaat heten. In de daaropvolgende jaren ontstaat er een toenemende samenwerking tussen beide ziekenhuizen en in 1974 wordt organisatorisch gefuseerd. De beide locaties blijven dan nog wel functioneren. De nieuwe naam wordt Stichting ziekenhuis De Heel.

Natuurlijk wordt er gestreefd naar gezamenlijke nieuwbouw, die uiteindelijk plaatsvindt op een terrein naast het Juliana gebouw. In 1985 worden alle klinische patiënten van het Johannes gebouw overgeplaatst naar de nieuwbouw.

Daarna volgden nog diverse verbouwingen, maar deze bleven binnen de contouren van de huidige locatie. Ook de naam werd gemoderniseerd. Na Stichting ziekenhuis De Heel werd het "De Heel, Zaans Medisch Centrum". Sinds 2004 draagt het ziekenhuis de naam "Zaans Medisch Centrum".