Tolhuissluis

4.1 Ecologie

Bij alle ruimtelijke ingrepen en plannen dient onderbouwd te worden of het voornemen 'redelijkerwijs uitvoerbaar' is. Een inschatting van eventuele belemmeringen op het gebied van natuurbescherming is hier onderdeel van. Al tijdens de planvorming dient daarom inzichtelijk te worden gemaakt of er mogelijk sprake is van effecten waarvoor een ontheffingsplicht geldt. Als een ontheffingsplicht geldt dan moet onder andere worden aangetoond, of voldoende mitigerende en/of compenserende maatregelen getroffen kunnen worden.

Gebiedsbescherming

De beoogde planlocatie is gelegen in het Amstel-Drechtkanaal op de grens tussen provincie Noord-Holland en Zuid-Holland. De ontwikkeling bestaat uit vervangen van het bestaande bedieningshuisje door een nieuw, iets groter, gebouw. Het plangebied, de sluis en de nabije omgeving, liggen niet nabij of binnen de invloedsfeer van Natura2000-gebieden (beschermd door de Natuurbeschermingswet). Het plangebied ligt ook niet in de invloedsfeer van de Ecologische Hoofdstructuur (beschermd door de Wet op de Ruimtelijke ordening). Gezien het karakter en omvang van de ingreep zijn effecten op Natura2000-gebieden en Ecologische Hoofdstructuur uitgesloten.

Soortenbescherming

De bescherming van inheemse dier- en plantensoorten is vastgelegd in de Flora- en faunawet. De wet maakt onderscheid in drie categorieën beschermde soorten:

• Tabel 1-soorten: De meest algemene, niet bedreigde soorten. Voor deze soorten geldt een vrijstellingsregeling bij ruimtelijke ontwikkelingen, bestendig gebruik of beheer en onderhoud
• Tabel 2-soorten: Beschermde soorten. Hiervoor geldt een vrijstelling bij bestendig gebruik of beheer en onderhoud wanneer wordt gehandeld volgens een geaccordeerde en door de initiatiefnemer onderschreven gedragscode
• Tabel 3-soorten: Strikt beschermde soorten bestaande uit de Habitatrichtlijnsoorten en een selectie van bedreigde soorten

In het kader van de restauratie van de Tolhuissluis is door Tauw reeds een toetsing naar beschermde natuurwaarden uitgevoerd (kenmerk N001-4746864AIH-vsa-V02, d.d. 25-11-10). Daarbij zijn de sluiskolken als plangebied beschouwd, maar is ook gekeken naar de directe omgeving waaronder het bedieningsgebouwtje behoord.

Voor vogels, amfibieën, reptielen, dagvlinders, libellen en overige ongewervelden biedt het plangebied geen geschikte leefomgeving en/of ontbreken biotopen. Gezien de omvang en het karakter van de ingreep zijn geen negatieve effecten te verwachten.

Vleermuizen

Op basis van het literatuuronderzoek [Broekhuizen S.B. et al., 1992] en een veldbezoek is het voorkomen van beschermde zoogdieren uitgesloten. De planlocatie biedt geen geschikt leefgebied voor beschermde zoogdieren.

Bij het veldbezoek is de omgeving van de planlocatie gecontroleerd op de mogelijkheden voor verblijfplaatsen van vleermuizen. Er zijn geen potentiële mogelijke verblijfplaatsen voor vleermuizen aangetroffen. Het voorkomen van verblijfplaatsen kan worden uitgesloten. De vleermuizen kunnen het gebied wel gebruiken als foerageergebied.

Het gehele kanaal, en de waterrijke weidegebieden in de omgeving zijn geschikt foerageergebied voor vleermuizen. De planlocatie is daarom maar een zeer klein onderdeel van het foerageergebied. Bovendien ligt de sluis naast een doorgaande weg en nabij bebouwing (woonhuizen en horeca). Hierdoor is in de huidige situatie al verstoring door licht, geluid en menselijke aanwezigheid aanwezig. Buiten de invloedsfeer van het voornemen is geschikter foerageergebied aanwezig:

• Ten noorden en zuiden van het plangebied staan bomen langs het kanaal en is minder bebouwing aanwezig
• Waterrijke weilanden, die niet worden verstoord door wegen of bebouwing

Samengevat: de planlocatie is een klein en relatief onbelangrijk onderdeel van het foerageergebied van vleermuizen.

Ontheffing Flora & faunawet

Er is een ontheffing aangevraagd in het kader van de Flora- en faunawet. Deze aanvraag had betrekking op de realisatie van het project “Tolhuissluis, PNHdossiernummer: 34410” gelegen op de grens van de gemeenten Nieuwkoop en Uithoorn. Het project ziet onder meer op de restauratie van de kademuren van de Tolhuissluis, waarbij de bestaande muren worden afgebroken en nieuwe muren worden opgemetseld.

Er is dan ook ontheffing aangevraagd van de verbodsbepalingen genoemd in artikel 8 van de Flora- en faunawet voor wat betreft exemplaren van de steenbreekvaren en de tongvaren. Op
26 mei 2011 is deze ontheffing verleend. De betreffende varens komen echter niet voor ter plaatse van het bedieningsgebouw.