Bedrijventerreinen 2013

3.1 Ontstaansgeschiedenis

Algemeen

Kaart uit 1950, met de huidige bedrijventerreinen daarop geprojecteerd

De aanleg van bedrijventerreinen in Purmerend heeft een duidelijke ontwikkelingsrichting: De eerste bedrijven stonden op de Whereoevers aan de oostkant van het oude centrum. Vervolgens werd het gebied langs de Wagenweg aangewezen als werkgebied van de stad. Met de inwerkingtreding van het groeikernbeleid in de jaren '70 van de twintigste eeuw werd de aanleg van een groot bedrijventerrein noodzakelijk om de woon-werkbalans enigszins te bewaken. Door de snelle groei van de stad kwamen de opvolgende generaties bedrijventerreinen steeds aan de rand van de stad te liggen. De volgende stap werd de Baanstee-West en Baanstee-Oost. Het sluitstuk van deze ontwikkeling wordt na zijn voltooiing de Baanstee-Noord. Werden de eerste bedrijventerreinen nog zonder grote overgangen direct op de woongebieden aangesloten, bij de Koog werden brede groene buffergebieden ingesteld: aan de westzijde het sportpark ter weerszijden van de Van IJsendijkstraat, aan de noordzijde het sportpark De Munnik en de groene omzoming van het instellingsterrein Kadijkerkoog en aan de oostzijde tussen het spoor en de Purmerringvaart het recreatiegebied de Dwarsgouw. Waar het bedrijventerrein aan de oostkant eerst door de milieustraat werd afgesloten werd in de jaren '90 het gebied tussen de Nieuwe Gouw en het spoor bebouwd. Sinds het begin van deze eeuw is een deel van het sportpark aan de westkant geannexeerd door bedrijfsbestemmingen. In 2009 heeft een revitalisering van het bedrijventerrein plaatsgevonden die vooral op een opwaardering van de openbare ruimte was gericht.

Het plangebied ligt in twee van oorsprong verschillende landschapstypen. Het bedrijventerrein De Koog in een veenweidegebied met de kenmerkende langgerekte strokenachtige verkaveling. De Baanstee- Oost en -West liggen in een gebied dat oorspronkelijk bedekt was met water van het Purmermeer. In de 17de eeuw werd het een droogmakerij met de kenmerkende blokkenverkaveling.

De Koog

De oorspronkelijke verkavelingsrichting is in de Koog nog terug te vinden in de richting van de Flevostraat en de Kwadijkerkoogweg. De richting van de Van IJsendijkstraat is bepaald door de in de 19de eeuw aangelegde spoorlijn. Behalve deze historische lijnen zijn geen verdere sporen terug te vinden. Begin jaren '60 groeide de gemeente Purmerend snel. Met de groei van de bevolking wilde men een evenredige groei van de bedrijvigheid bewerkstelligen. In aansluiting op de woonwijk Overwhere is daarom eind jaren '60 bedrijventerrein De Koog ontwikkeld. In 1969 is hiervoor een bestemmingsplan gemaakt. Het gebied is vanaf 1970 tot begin jaren tachtig bebouwd als bedrijventerrein. Naast de spoorlijn is de Kwadijkerkoogweg het enige structuurelement dat nog uit de 19de eeuw stamt. Deze weg volgde de Purmerringvaart, kruiste de spoorlijn en zette het traject voort naar noorden, richting het dorp Kwadijk. Op dit moment is deze weg alleen van ondergeschikte betekenis omdat deze ter hoogte van het spoor is onderbroken. Begin jaren '70 werden de Flevostraat en de van IJsendijkstraat aangelegd die aansloten op de Kwadijkerkoogweg. Later werden deze wegen verlengd naar het oosten, waar zij via de Nieuwe Gouw aansluiting vonden op de N244. De bedrijven aan de Cantekoogweg, nrs 9 t/m 25, zijn vanaf 2001 in de plaats gekomen van een sportcomplex dat hier tot die tijd stond. Het totale oppervlakte van De Koog bedraagt 411.120 m2, afgerond 41 hectare.

Baanstee

In de jaren '80 werd de N244 naar het oosten voortgezet. Daarmee werd een begin gemaakt om het zuiver agrarische karakter van de Purmer te transformeren in een stedelijk gebied. Na voltooiing van de wijk Purmer-Noord werd begin jaren '80 een begin gemaakt met het bedrijventerrein Baanstee-West. Midden jaren '90 werd duidelijk dat de hoeveelheid uitgeefbare bouwgrond voor bedrijven op de Baanstee-West redelijk snel op zou raken. Nieuwe bedrijvigheid was oorspronkelijk ten westen van het Noordhollands Kanaal gepland. In 1989 echter werd besloten om hier een nieuwe woonwijk (Weidevenne) te laten verrijzen. Hierom, en ook vanwege het wederom stijgende bevolkingsaantal, werd medio jaren '90 besloten om het terrein Baanstee uit te breiden in oostelijke richting. Dit is het gedeelte wat nu Baanstee-Oost wordt genoemd. Dit deel is vanaf 1996 in ontwikkeling gebracht. De terreinen beslaan in totaal een oppervlakte van 1.045.054 m2, afgerond 105 hectare. De wegenstructuur is afgezien van de Westerweg compleet nieuw en in zijn geheel aan de tekentafel ontstaan. De oorspronkelijke verkavelingsrichting is hierbij gerespecteerd.

Ook langs deze twee bedrijventerreinen zijn groene bufferzones aangelegd: aan de westkant het eerder genoemde recreatiegebied De Dwarsgouw en het gebied tussen spoor en Ringvaart, aan de zuidkant een groenstrook die ruimte biedt aan diverse sportvoorzieningen. Twee boerderijen aan de Purmerringvaart die oorspronkelijk het agrarische landschap beheerden zijn opgenomen in de strook tussen het bedrijventerrein en de Ringvaart. Tegelijk met het bedrijventerrein is tussen deze boerderijen een volkstuinencomplex aangelegd.