direct naar inhoud van 4.4 Gemeentelijk beleid
Plan: Bestemmingsplan Noord
Status: onherroepelijk
Plantype: bestemmingsplan
IMRO-idn: NL.IMRO.0402.06bp00noord-oh01

4.4 Gemeentelijk beleid

4.4.1 Toekomstvisie Hilversum 2015

Eind 1999 is de Toekomstvisie Hilverusm 2015 vastgesteld door de gemeenteraad van Hilversum. Het is een integrale toekomstvisie voor Hilversum. Het doel van deze toekomstvisie is de geambieerde toekomst van de stad te kunnen vormgeven aan de hand van een integraal afgewogen richtinggevend beleidskader. Het gaat om zowel de fysieke als de sociale structuur, over gebouwen en mensen.

De visie beschrijft dat bestaande kwaliteiten behouden worden en waar mogelijk versterkt. Dit heeft geleid tot een vijftal beleidsdoelstellingen met daar bij behorende sleutelprojecten die dat moeten bewerkstelligen. De beleidsdoelstellingen zijn:

  • Het handhaven en versterken van de positie van Hilversum als centrumgemeente;
  • Het handhaven en versterken van Hilversum als woongemeente;
  • Het handhaven en versterken van Hilversum als werkgemeente en multimediastad;
  • Het handhaven en versterken van de bereikbaarheid van Hilversum;
  • Het handhaven en versterken van de hoogwaardige stedenbouwkundige, architectonische en landschappelijke kwaliteit Hilversum.

4.4.2 Groenstructuurplan

Doel van het groenstructuurplan is het veiligstellen en ontwikkelen van de specifieke kwaliteitskenmerken van de onbebouwde ruimte van Hilversum. Het plan is richtinggevend en kaderscheppend. Het plan geeft een integrale visie op de onbebouwde ruimte op hoofdlijnen aan (planmatig en integraal in plaats van ad-hoc). Het groenstructuurplan spreekt zich niet alleen uit over de groenstructuur, maar ook over de ruimtelijke structuur, de ecologie en de recreatie.

Relevantie plangebied ´Noord´

De hele wijk Noord wordt in het groenstructuurplan als Dudokwijk gekenmerkt. Het motto van Dudok: direct buiten de stad is het buitengebied, rijk geschakeerd met natuurgebieden en vele recreatiemogelijkheden. Het is daarom niet noodzakelijk in de stad grote gebruiksplekken aan te leggen.

Dudokwijken hebben een strakke, heldere stedenbouwkundige opzet. Stedenbouwkundig gezien zijn ze van landelijke betekenis. Hilversum Noord heeft een meer formele opzet aan de rand van de stad met een afwisseling van hoog- en laagbouw. Het stratenpatroon en groen in de vorm van gazons en bomen is zeer monumentaal (groene zichtassen). Bij de flats zijn gemeenschappelijke tuinen aanwezig.

Voor wat betreft de Noorderbegraafplaats wordt gestreefd naar een vergroting van de recreatieve functie en bescherming van de ecologische waarden. Creëren van meer aansluitingen op recreatieve routes en het creëren van meer wandel- en zitgelegenheden. Gestreefd wordt de recreatiemogelijkheden rond vijvers af te stemmen op de druk die de vijver of de oever aan kan, waarbij de waterbergingsfunctie worden behouden. Daarnaast wordt ernaar gestreefd de specifieke karakteristiek van de vijvers te versterken.

Statige en cultuurlijke vijvers in de Dudokwijken. De Berlagevijver bij de begraafplaats moet een (grote recreatieve druk) een natuurlijke (zijde begraafplaats) en een cultuurlijke (zijde bebouwing) inrichting krijgen. De bermen langs de spoorlijnen vormen groene natuurlijke aders door de stad. Voor een optimale ecologische waarde wordt gestreefd naar continuïteit in deze groene lijnen.

4.4.3 Ontwikkelingsprogramma Stedelijke Vernieuwing 2005-2009

In het ontwikkelingsprogramma wordt een aantal programma´s beschreven, dat de gemeente tezamen met de locale ISV- partners in de periode 2005-2009 ten uitvoer wil brengen. Inhoudelijk is het programma een voortzetting van het ontwikkelingsprogramma 2000-2004, dat in juni 2000 is vastgesteld door de raad.

Het programma geeft aan hoe de kwaliteit van de woon-, werk- en leefomgeving van Hilversum in de periode 2005-2009 verbeterd zal worden. Tevens biedt dit programma een vooruitblik naar de volgende jaren. Het programma is opgesteld om in aanmerking te komen voor een bijdrage uit het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV). Er wordt een onderscheid gemaakt in beheersgebieden, aandachtsgebieden en prioriteitsgebieden.

Relevantie plangebied ´Noord´

Hilversum Noord is een (grotendeels) naoorlogse wijk waarin de voorzieningen en het soort woningen niet voldoende aansluiten bij de wensen van de huidige bewoners. Het voorzieningenniveau, met name het aantal winkels, is in de loop der jaren flink afgenomen. Op het terrein van zorg en welzijn zijn nauwelijks voorzieningen, terwijl de behoefte daaraan toeneemt met het aantal ouderen in de wijk. Hilversum Noord is aangewezen als prioriteitsgebied.

4.4.4 Hilversum Buiten

Hilversum Buiten (januari 2004 en mei 2009) is een samenhangende en integrerende visie over inrichting en beheer van de openbare ruimte. Het bestaat uit een visie en twee handboeken. De 'Visie Openbare Ruimte' is in 2004 vastgesteld. Hierin zijn de uitgangspunten opgenomen die gehanteerd worden voor inrichting en beheer van de openbare ruimte. Het beschrijft in hoofdlijnen wat Hilversum verstaat onder een goede inrichting en beheer. Het visiedeel is geen herinrichtingsvoorstel, maar geeft een toekomstig wensbeeld weer voor de wegwerkzaamheden en onderhoud voor de komende 20 jaar.

De gehele openbare ruimte binnen de bebouwde kom van de gemeente is in het Handboek in deelgebieden en categorieën onderverdeeld, op basis van (historische) structuur, wijkindeling, vergelijkbare schaal, gebruiksdruk of inrichting.

Voor de uitwerking van de Visie OR in concrete voorschriften en richtlijnen voor de inrichting van de openbare ruimte is een Handboek Inrichting opgesteld. Voor een effectieve en efficiënte inzet van beheerbudgetten zijn in het Handboek Beheer voorstellen gedaan. Beide Handboeken zijn in mei 2009 vastgesteld.

Per deelgebied en categorie zijn in de handboeken bindende uniforme voorschriften en ambitieniveaus gegeven voor alle componenten van de openbare ruimte, zoals verharding, straatmeubilair, groen, openbare verlichting etc.

Relevantie plangebied ´Noord´

'Noord' is een compacte na-oorlogse wijk, die grotendeels volgens het 'Plan van Uitbreiding' is gebouwd. Daarmee wordt volgens de indeling in de visie het plangebied ingedeeld bij de typologie 'Uitbreidingen 1910-1960'. Deze gebieden worden onder andere gekenmerkt door:

  • aaneengesloten bouwblokken in hoge bebouwingsdichtheden, hoewel de latere uitbreidingen zoals 'Noord' al een ontwikkeling laten zien naar halfopen bouwblokken en strokenbouw;
  • plaatselijk monumentale totaalcomposities gebaseerd op stedenbouwkundige principes: symmetrieassen, zichtassen, hoekverdraaiingen, of gebaseerd op landschappelijke ondergrondeenheid in architectuur (straatwanden in één keer gemaakt);
  • het streefbeeld bij deze wijken is een prettige woonwijk, met heldere structuur, fraaie zichtlijnen en markante plekken, met voldoende verblijfsvoorzieningen en groen.

De brede lanen met middenberm zijn als waardevolle wijkoverstijgende structuur aangemerkt en hebben een functie als zichtlijn. De begraafplaats is een groene plek op stadsniveau. De omgeving van scholen, toekomstige woondienstenzones en de winkelconcentraties heeft een beheersniveau ‘plus’ toegekend gekregen. Voor de wijk Noord wordt in de visie verder voorgesteld om:

  • de structuur te versterken: de zichtassen (lanen met middenbermen) vrij te maken en relatie met buitengebied te verbeteren;
  • markante punten kwalitatief beter in te richten;
  • de heldere, eenvoudige straatprofielen te behouden of versterken.

Het handboek inrichting heeft voor wijken als ‘Noord’ een rustig, symmetrisch straatprofiel als uitgangspunt met gebakken klinkers in de rijbaan en betontegels in het trottoir. Dit sluit meestal aan bij de bestaande situatie. Nieuw voor de wijk ‘Noord’ is het principe van parkeerplaatsen in de vorm van rabatstroken of parkeerstroken op het niveau van het trottoir.

4.4.5 Welstandsnota

Sinds 1 juli 2004 zijn gemeenten verplicht om, als zij welstandsbeleid willen voeren, dit vast te leggen in een welstandsnota. Sinds deze datum geldt in Hilversum de door de raad vastgestelde welstandsnota. De welstandsnota is uitgangspunt voor de welstandsadvisering door de commissie voor welstand en monumenten en ook burgemeester en wethouders dienen zich bij hun besluitvorming op bouwaanvragen daarop te baseren. Hiermee is het welstandsadvies voortaan gebonden aan democratisch vastgestelde welstandscriteria. In de welstandsnota worden deze welstandscriteria benoemd, van relatieve (gebieds- en objectspecifieke) via algemene naar absolute welstandscriteria.

De nota is geen statisch document. Ieder jaar volgt een evaluatie en kan de nota aangepast worden. Voor grotere (her)ontwikkelingsprojecten is beschreven volgens welke procedure nieuwe welstandscriteria kunnen worden vastgesteld en opgenomen in de welstandsnota. Voor bouwplannen die niet met sneltoetscriteria kunnen worden beoordeeld, is bij het opstellen van welstandscriteria een gebiedsgerichte aanpak gevolgd. De welstandsnota geeft een beschrijving van de samenhang in en het karakter van een bepaald gebied. Hieruit ontstaan aandachtspunten en beoordelingscriteria waarop gelet wordt bij bouwplannen in een bepaald gebied. Voor elk gebied is een beschrijving, een samenvatting van beleid en ontwikkelingen en eventueel een opsomming van aanvullende welstandseisen uit het bestemmingsplan opgenomen. Op kaarten zijn per gebied de deelgebieden, de stedebouwkundige structuur en architectonische aspecten zoals accenten, ensembles en symmetrie weergegeven. Op een gedetailleerder niveau wordt voor de deelgebieden aangegeven welk welstandsniveau geldt en zijn de criteria opgenomen voor ligging, massa, detaillering en materiaal/kleurgebruik.

Relevantie plangebied ´Noord´

Voor de wijk geldt een welstandsbeleid waarbij de beoordeling gericht is op het bewaren van het evenwichtige op herhaling gebaseerde gevelbeeld in de openbare ruimte. Dit komt met name tot uiting in de rooilijn, opbouw, accenten, op- en aanbouwen, materiaal en kleurgebruik.

Noord is in de welstandsnota beschreven als één gebied met vier deelgebieden. Het grootste gedeelte van de wijk wordt gerekend tot het ‘naoorlogse deelgebied’. Hier is de welstandsbeoordeling gericht op het bewaren van het evenwichtige op herhaling gebaseerde gevelbeeld in de openbare ruimte. Dit komt met name tot uiting in de voorgevelrooilijn, opbouw, accenten, op- en aanbouwen. Voor het gedeelte ten noorden van de Berlagelaan geldt echter het meer recente Beeldkader (§4.4.6) als toetsingskader voor de welstandscommissie. Daarnaast liggen in deze wijk twee vooroorlogse deelgebieden met een bijzonder welstandsniveau. Het welstandsbeleid van deelgebied Tuinwijk is gericht op het behouden van de stedenbouwkundige en architectonische samenhang van de Joh. Geradtsweg. Het beleid in Tuindorp is gericht op het behouden van de stedebouwkundige en architectonische samenhang van het oudste gedeelte van het Erfgooierskwartier.

4.4.6 Beeldkader Noord

In het beeldkader Noord zijn criteria geformuleerd om met name voor de bouwplannen die in het kader van de ISV worden gerealiseerd de huidige kwaliteiten van de wijk te behouden en daar waar mogelijk te versterken. Daarbij is als uitgangspunt genomen dat eventuele ruimtelijke veranderingen goed afgestemd moeten worden op de bestaande karakteristieken van de plek, rekening houdend met de hedendaagse behoeften, eisen en beeldkenmerken. Het beeldkader is niet een conserverend document. Het is een kader dat de spelregels aangeeft om eigentijdse ingrepen op een passende wijze in te voegen in een bijzondere wijk met een rijk verleden.

Relevantie plangebied ´Noord´

Het beeldkader is specifiek voor ‘Noord’ opgesteld, maar heeft alleen betrekking op het gebied ten noorden van de Berlagelaan en de Stephensonlaan en vervangt de gebiedsgerichte criteria uit de welstandsnota. De objectgerichte en algemene criteria blijven van kracht. In de volgende evaluatie en aanpassing van de welstandsnota zal het Beeldkader Noord opgenomen worden in de gebiedscriteria van Noord. Het beeldkader geeft een beschrijving van de wijk en gaat dieper in op de meest beeldbepalende componenten. Hoofdstuk 3 is het feitelijke toetsingskader waarin de gebiedsgerichte criteria zijn uitgewerkt. De criteria bouwen voort op de belangrijkste dragers van de wijk: de structuur van openbare ruimtes, het ensemble van gebouwen en de overgangszone tussen gebouw en openbare ruimte.

4.4.7 De toekomst van Noord

In dit plan (juni 2006) staan de voorgenomen activiteiten en projecten op het gebeid van de stedelijke vernieuwing in Hilversum Noord. Allerlei onderwerpen komen aan de orde: wonen, verkeer en vervoer, parkeren, groen, speelplekken en jongerenvoorzieningen, winkels en andere voorzieningen, sociale samenhang en veiligheid. Het plan beschrijft de activiteiten en projecten alleen op hoofdlijnen want de gedetailleerde uitwerking moet nog plaatsvinden. In dit bestemmingsplan wordt uitgebreid ingegaan op dit plan.

4.4.8 Woonvisie Hilversum 2006 - 2009

De woonvisie Hilversum 2006-2009 (d.d. februari 2006) is een strategische visie op de toekomst van het wonen: ze geeft richting aan de investeringen in het wonen. Bovendien is de woonvisie een actiegericht document, waarin strategische investeringen en projecten worden voorgesteld die een impuls geven aan de woonkwaliteit en kwantiteit.

Relevantie plangebied ´Noord´

Hilversum Noord is een buitencentrum wederopbouwwijk woonmilieu. Het is een ruim opgezette wederopbouwwijk met relatief veel flatwoningen en 75% huurwoningen geheel in het bezit van de corporaties. De wijk is populair bij senioren, starters en gezinnen die aangewezen zijn op een woning in het goedkopere deel van de Hilversumse voorraad. Een groot deel van de flatwoningen in de wijk voldoet niet meer aan de woontechnische eisen. Circa 1000 woningen zijn door de woningcorporaties voor herstructurering (de komende 15 jaar) voorgedragen. De transformatieruimte biedt de mogelijkheid beter woning aanbod voor senioren in de wijk te generen.

4.4.9 Economische visie 2007-2020

Samen met bedrijven, bewoners, de regio Gooi en Vechtstreek en andere gemeenten uit de Noordvleugel wil Hilversum de economische ontwikkeling stimuleren en begeleiden. In de komende jaren biedt Hilversum met name de multimedia, de zorg en het toerisme ruimte om zich verder te ontwikkelen. Deze sectoren en hun schone werkgelegenheid passen goed bij het karakter en de fysieke eigenschappen van de stad. Bovendien kunnen zij elkaar versterken.

Deze koers is een accentverschuiving in het bestaand beleid, geen radicale beleidswijziging. Er is en blijft plaats voor het bestaande bedrijfsleven in Hilversum. De uitdaging is om ontwikkeling mogelijk te maken binnen de grenzen van de fysieke ruimte en in harmonie met beleid voor wonen, voorzieningen, onderwijs en bereikbaarheid. Hilversum verwacht hierdoor de centrumpositie op het gebied van onderwijs, zorg , detailhandel, uitgaan en werk in de regio te behouden.