Poelpolder

4.5 Waterparagraaf

De Poelpolder en de Vijfhuizerpolder hadden van oudsher hun eigen besturen die zorg droegen voor het waterkwantiteitsbeheer van de polders. Met de verstedelijking van Schalkwijk werden deze besturen opgeheven en werd de gemeente Haarlem de formele beheerder van de overgebleven restanten van de polders. Vervolgens heeft de gemeente per 1 januari 2010 het waterbeheer van de Poelpolder formeel overgedragen aan het hoogheemraadschap van Rijnland. Deze overdracht is conform het reglement van Rijnland en in lijn met het Rijksbeleid, dat bepleit dat het stedelijk oppervlaktewater in beheer van de waterschappen komt.

Het plangebied heeft grotendeels nog het oorspronkelijke laagliggende polderniveau, dat kenmerkend was voor heel Schalkwijk voordat het werd bebouwd. In het westen wordt het plangebied begrensd door de op opgehoogd terrein gebouwde woonwijken Boerhaavewijk en Meerwijk. In het zuiden en oosten wordt het plangebied begrensd door een dijk die de polder van het hogerliggende water van de Ringvaart scheidt. Oorspronkelijk was het plangebied onderdeel van twee aparte polders: de Poelpolder en de Vijfhuizerpolder.

Echter tegenwoordig vormen de restanten van deze poldersystemen een geheel en staat het gebied bekend als de Poelpolder. De wateren hebben zowel een belangrijke waterbergings- als doorstroomfunctie. Het noordelijk gedeelte van het plangebied wordt doorsneden door de Boerhaavevaart. Deze vaart staat in verbinding met de Ringvaart en maakt deel uit van het regionale boezemstelsel van het hoogheemraadschap van Rijnland.

Het boezemstelsel heeft een waterpeil van 0,60 m beneden NAP. De poldersloten binnen de Poelpolder hebben een peil variërend van ongeveer 1,40 m beneden NAP tot ongeveer 2,10 m beneden NAP. Binnen de Poelpolder zijn waterhuishoudkundig de volgende systemen te onderscheiden:

Onderbemaling Volkstuincomplex Ons Buiten en Eigen Tuin

De sloten van deze volkstuincomplexen vormen een aparte onderbemaling met een eigen gemaal dat uitslaat op de Boerhaavevaart. De waterpeilen variëren tussen –1,45 m en –1,55 m NAP.

Peilvak RWZI

De sloten rond de rioolwaterzuivering staan in verbinding met de sloten ten noorden van de Schipholweg en vormen zodoende eenzelfde peilvak. Dit peilvak heeft een gemaal net ten zuiden van de Schipholweg dat uitslaat op de Ringvaart. De waterpeilen variëren tussen –1,43 m en –1,53 m NAP. Dit peilvak laat water in vanuit de Fuikvaart en de westelijke randsloot van het Reinaldapark.

Onderbemaling Volkstuincomplex Poelpoldervreugde

De sloten in en rond dit volkstuinencomplex krijgen hun water via een inlaat vanuit de Ringvaart en hebben een eigen gemaal aan de zuidwestkant van het complex. Dit gemaal slaat het overtollige water uit op het peilvak ten zuiden van Poelpoldervreugde.

Peilvak Poelpolder

Dit is het grootste peilvak binnen het plangebied en strekt zich van Poelpoldervreugde in het noorden tot aan de weg Vijfhuizen in het zuiden. Het maaiveld helt in zuid-oostelijke richting af en het slotenpatroon kent verschillende peilen, welke met behulp van stuwtjes in stand gehouden worden: ongeveer –1,7 m NAP in de noordelijke sloten tot –2,1 m NAP ter hoogte van het gemaal naast de Vijfhuizermolen. Inlaat van water gebeurt vanuit Poelpoldervreugde en vanuit de Ringvaart.

Peilvak Poelbroek

Dit peilvak tussen de weg Vijfhuizen en de Ringvaart bestaat voornamelijk uit de plassen van Poelbroek. Dit systeem voert zijn overtollig water via duikers onder de weg Vijhuizen af naar het peilvak van de Poelpolder. Inlaat van water gebeurt vanuit de Ringvaart.

Waterkwaliteit

De waterbodems van de Haarlemse boezemwateren zijn over het algemeen matig tot zwaar verontreinigd. In de polders wordt water ingelaten uit de boezem, maar ook de kwel en het neerslagwater bepalen hier de waterkwaliteit. In veel van de Haarlemse polders komen verhoogde fosfor- en stikstofconcentraties voor. De belangrijkste bronnen van nutriënten zijn uitspoeling, landbouw, riooloverstorten, ingelaten boezemwater. In de polderwateren is sprake van kroosvorming en gering doorzicht van het water. De waterbodems in de Haarlemse polders zijn licht tot matig verontreinigd.

Afkoppelen verhard oppervlak

Het overgrote deel van het hemelwater dat van verharde oppervlakken in het verstedelijkte Schalkwijk afstroomt wordt via het gemengde rioolsysteem naar de waterzuivering gevoerd. Uitzondering hierop vorm het oostelijk deel van Meerwijk. Een deel van de bestrating en woonhuizen in dit deel van Meerwijk is van het gemengde rioolstelsel afgekoppeld en watert af richting de sloten langs de westrand van de Poelpolder. In het plangebied bevindt zich de rioolwaterzuivering (RWZI) Schalkwijk, die in beheer is bij het hoogheemraadschap.