Bestemmingsplan Stationsgebied CAN

10.4 Resultaten onderzoeken

Algemeen
Externe veiligheid beschrijft de risico's die ontstaan als gevolg van opslag van of
handelingen met gevaarlijke stoffen. Dit kan betrekking hebben op inrichtingen (bedrijven) of transportroutes. Op beide categorieën is verschillende wet- en regelgeving van toepassing.

Met betrekking tot externe veiligheid zijn voor het plan in de voorgaande onderzoeken twee relevante risicobronnen gedefinieerd. Dit zijn de Rijksweg A10 en de Nieuwe Leeuwarderweg, dat zijn beide transportroutes voor gevaarlijke stoffen.

Plaatsgebonden Risico
Op Het plaatsgebonden risico (PR) geeft de kans, op een bepaalde plaats, om te overlijden ten gevolge van een ongeval bij een risicovolle activiteit. De kans heeft betrekking op een fictief persoon die de hele tijd op die plaats aanwezig is. Binnen de 10-6/jaarcontour (welke als wettelijk harde norm fungeert) mogen geen nieuwe kwetsbare objecten geprojecteerd worden. Voor beperkt kwetsbare objecten geldt de 10-6/jaarcontour niet als grenswaarde, maar als een richtwaarde.

Uit de berekeningen met de vervoerscijfers voor de Nieuwe Leeuwarderweg blijkt dat zowel in de huidige als in de toekomstige situatie geen PR van 10-6 per jaar wordt berekend. Het plaatsgebonden risico, ten gevolge van het vervoer van gevaarlijke stoffen over de weg, vormt geen belemmering voor het mogelijk maken van de nieuwe ontwikkelingen in het kader van Stationsgebied CAN.

Groepsrisico
Het groepsrisico (GR) is een maat voor de kans dat bij een ongeval een groep slachtoffers valt met een bepaalde omvang. Het GR is daarmee een maat voor de maatschappelijke ontwrichting bij een calamiteit. Het GR wordt bepaald binnen het invloedsgebied van een risicovolle activiteit. Dit invloedsgebied wordt begrensd door de 1%-letaliteitsgrens (tenzij anders bepaald): de afstand waarop nog 1% van de blootgestelde mensen in de omgeving komt te overlijden bij een calamiteit met gevaarlijke stoffen.

In de circulaire "Risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen" is een verplichting tot verantwoording van het groepsrisico opgenomen. Vanuit de 'circulaire' dient aandacht aan de verantwoording gegeven worden wanneer het groepsrisico boven de oriëntatiewaarde ligt of wanneer het groepsrisico (significant) toeneemt. Bij de verantwoordingsplicht dient het bevoegd gezag op een juiste wijze de toename en ligging van het groepsrisico te onderbouwen en te verantwoorden. Hierbij geeft het bevoegd gezag aan of het groepsrisico in de betreffende situatie aanvaardbaar wordt geacht. De verantwoordingsplicht van het groepsrisico dient naast de rekenkundige hoogte van het groepsrisico, dat berekend wordt door middel van deze kwantitatieve risicoanalyse (QRA), tevens rekening te houden met een aantal kwalitatieve aspecten zoals mogelijke bronmaatregelen, bestrijdbaarheid, zelfredzaamheid.

Het groepsrisico ten gevolge van vervoer van gevaarlijke stoffen over de Nieuwe
Leeuwarderweg ligt onder de oriëntatiewaarde. Als gevolg van afname in LPG-vervoer daalt het groepsrisico in de autonome situatie. Door de realisatie van de toekomstige plannen neemt het groepsrisico ten opzichte van de huidige en autonome situatie toe. Dit wordt veroorzaakt door de extra personen die binnen het invloedsgebied van de weg aanwezig zijn. Vanwege de toename van het groepsrisico is de wettelijk verplichte invulling van de verantwoordingplicht noodzakelijk.

Als maatregel is de gemeente Amsterdam recentelijk met de exploitanten overeengekomen dat de verkoop van LPG bij de in de omgeving liggende LPG-tankstations wordt gestopt. Na 2015 vindt geen vervoer van LPG plaats over de Nieuwe Leeuwarderweg en is derhalve geen sprake meer van een significant groepsrisico.

Advies brandweer en consequenties
De externe veiligheidsrisico's voor de hulpverlening worden bepaald door het transport van gevaarlijke stoffen (brandbare en toxische stoffen) over de Rijksweg A10 en de Nieuwe Leeuwarderweg. Incidenten met gevaarlijke stoffen zijn schaars maar hebben in potentie een zeer grote omvang. Voor het vervoer van gevaarlijke stoffen over de A10 is een incident met als gevolg het vrijkomen van een giftige wolk een relevant scenario voor de hulpdiensten. Voor het vervoer van gevaarlijke stoffen over de Nieuwe Leeuwarderweg is een incident met als gevolg een plasbrand een relevant scenario. Bij incidenten op de rijksweg A10 waar een giftige wolk vrijkomt en incidenten op de Nieuwe Leeuwarderweg waar een plasbrand ontstaat zal de hulpvraag kleiner zijn dan het hulpaanbod.

Uit de risicoanalyse van bureau SAVE blijkt dat het groepsrisico toeneemt als gevolg van het plan. Het groepsrisico blijft wel onder de landelijk vastgestelde oriëntatiewaarde. De autonome situatie (de situatie zonder het plan) verbetert overigens sterk in relatie tot het groepsrisico.

De in het Brandweeradvies opgenomen risicobeperkende maatregelen zijn in overweging genomen, om het risico verder te beperken. Het advies van de brandweer luidt als volgt. Deze maatregelen zijn voor de plaatsing, uitvoering en concentratie van de functies in het voorliggende plan niet dusdanig (ruimtelijk) relevant, dat deze heroverwogen moeten worden. De maatregelen strekken zich met name tot de fase na de vaststelling van dit bestemmingsplan: de bouw en het gebruik van de gebouwen. Om deze reden zullen deze maatregelen bij de gronduitgifte aan de grondgebruikers worden opgelegd. Ook vormt het Bouwbesluit bij het verlenen van omgevingsvergunningen nog een separaat toetsingskader voor een aantal van de genoemde maatregelen. Dat toetsingskader staat echter los van dit bestemmingsplan.

Naast het bovengenoemde toetsingskader geldt voor externe veiligheid ook de vereiste van een "goede ruimtelijke ordening", zoals opgenomen in de Wet ruimtelijke ordening. Hoe met dit plan voor externe veiligheid invulling wordt gegeven aan deze vereiste, is te lezen in paragraaf 11.2 van deze toelichting.