Amstelstation e.o.

Wetgeving
Met de financiële onderbouwing wordt inzicht gegeven in welke kosten en opbrengsten in de grondexploitatie (GREX) Amstelstation e.o. zijn opgenomen en tot welk financieel resultaat dit leidt. Tevens wordt ingegaan op de fasering, onzekerheden en overige geldstromen.

Ruimtelijke ontwikkelingen gaan in de regel gepaard met gemeentelijke investeringen in gemeenschappelijk te gebruiken voorzieningen, zoals ontsluitingswegen, waarvan de gemeente de kosten kan en mag verhalen op de ontwikkelaar(s). Alhoewel er reeds lange tijd gemeentelijke instrumenten bestaan voor kostenverhaal, bleken deze telkens tekort te schieten, waardoor gemeenten uiteindelijk bleven zitten met gemaakte kosten die niet meer te verhalen waren. Een nieuw instrument, de Grondexploitatiewet (Grex), dient om het risico van grondexploitatie voor gemeenten te verkleinen.

In artikel 6.12, lid 1, Wro is geregeld, dat bij elk voorgenomen bouwplan, zoals bedoeld in artikel 6.2.1 Bro, een exploitatieplan verplicht is. Ter illustratie: dat geldt al bij de bouw van één woning. Echter: er gelden wel uitzonderingen op de noodzaak een Exploitatieplan op te stellen, zoals geregeld in artikel 6.12, lid 2, Wro. De belangrijkste uitzondering is, dat een exploitatieplan niet noodzakelijk is, als het kostenverhaal van de grondexploitatie "reeds anderszins is verzekerd".

Het voorliggende plan en de Grex

Investeringen en opbrengsten
De vaststelling van de grondexploitatie bij het Stedenbouwkundig Plan is noodzakelijk voor de daadwerkelijke uitvoering, aangezien hiermee de grondexploitatiebegroting en een uitvoeringskrediet worden vastgelegd. Deze grondexploitatie maakt deel uit van de totaalexploitatie van het gehele projectgebied Wibaut aan de Amstel. Het uitgangspunt hierbij is de ontwikkeling zoals deze aanvankelijk mogelijk werden gemaakt in het ontwerpbestemmingsplan. Deze zijn gelijk aan de uitgangspunten van de grondexploitatie.

Op 16 december 2009 heeft de gemeenteraad de grondexploitatie bij het SP Amstelstation (nr. BD2009-007178) vastgesteld. Met de vaststelling van de grondexploitatie bij het Stedenbouwkundig Plan heeft de gemeenteraad herbevestigd dat er kan worden geïnvesteerd in de ontwikkelingen ten behoeve van de uitvoering van de beoogde ontwikkelingen in voorliggend plan.

Het terugbrengen van het kantorenvolume zoals in het voorliggende bestemmingsplan is beschreven, is verwerkt in de grondexploitatie anno 2012. Daarnaast is rekening gehouden met een toename van kosten vanwege mogelijke planschade vanwege de beoogde ontwikkelingen (Zie SAOZ, risico-analyse planschade, Bijlage 32).

Het saldo van grondkosten en grondopbrengsten is anno 2012 positief. Voor het berekenen van de grondopbrengsten is uitgegaan van het programma zoals aangegeven in het voorliggende bestemmingsplan. De grondexploitatie anno 2012 wordt meegenomen in de planning en control cyclus van het Vereveningsfonds.

Exploitatieplan
Ingevolge artikel 6.12 Wro besluit de stadsdeelraad of wordt afgezien van het opstellen van een exploitatieplan. De gemeente Amsterdam is eigenaar van het merendeel van de gronden binnen het plangebied. Amsterdam heeft ervoor gekozen om de kosten van de van de voorgenomen ruimtelijke ontwikkeling te dekken vanuit de gronduitgifte in erfpacht of herziening van bestaande erfpachtcanons alg gevolg van bestemmingswijzigingen. Het toepassen van het erfpachtstelsel ten behoeve van kostenverhaal past goed binnen de Wro omdat die wet het uitgangspunt van het privaatrechtelijke spoor voorop stelt. Erfpacht is immers een privaatrechtelijk instrument waarbij de gemeente als eigenaar bepaalt tegen welke vergoeding haar gronden in in gebruik mogen worden genomen door derden. Naar zijn aard biedt dit systeem de gemeente de mogelijkheid om kosten die de gemeente maakt ten behoeve van de grondexploitatie van gronden te verhalen op derden die gebruik maken van die gronden. Met gebruikmaking van het Amsterdamse erfpachtstelsel is dan ook op afdoende wijze zeker gesteld dat de kosten gedekt zijn. Het is daarom niet noodzakelijk een exploitatieplan vast te stellen.

Op de gronden die niet in eigendom zijn van de gemeente worden geen nieuwe hoofdgebouwen gerealiseerd, noch zal er een uitbreiding van tenminste meer dan 1000 m2 plaatsvinden.
De stadsdeelraad zal dan ook afzien van het opstellen van een exploitatieplan. Opgemerkt zij nog dat de gemeente Amsterdam telkens eigenaar is en blijft van de gronden waarop de ruimtelijke ontwikkelingen zijn voorzien.

Conclusie
Het plan is uitvoerbaar, de grondexploitatie is positief. Vanwege het erfpachtstelsel is geen exploitatieplan noodzakelijk.