Zuidelijke binnenstad

6.1 Algemeen

6.1.1 Beschrijving van het plangebied

Binnenstad

In de binnenstad is een zeer dichte menging van functies en activiteiten. Wonen, werken, uitgaan, naar school gaan, studeren, recreëren en vervoeren, alles vindt er op een beperkt oppervlak plaats. Dat is de grote aantrekkingskracht van de binnenstad. De verhouding tussen wonen en werken is in de binnenstad ongeveer één op één: tegenover elke bewoner staat één arbeidsplaats (48% tegen 52%). In de meeste binnensteden neemt het wonen een ondergeschikte positie in. De bijzondere verhouding tussen wonen en werken maakt de binnenstad uniek. Daarnaast is de verhouding tussen het productiegerichte werken (kantoren, bedrijven) en het consumptieve werken (horeca, detailhandel en voorzieningen) belangrijk.

Zuidelijke binnenstad

In het bestemmingsplangebied Zuidelijke binnenstad overheerst de werkfunctie ten opzichte van de woonfunctie. In het plangebied werken bijna 20.000 mensen en er wonen rond de 11.000 mensen. Er zijn bijna 3000 vestigingen van verschilende soorten bedrijvigheid (kantoren, bedrijven, voorzieningen, detailhandel en horeca). Het gaat om ongeveer 23% van alle werkzame personen in de binnenstad. Vooral de werkgelegenheid in kantoren is in verhouding tot de rest van de binnenstad opvallend. In de meeste buurten van het plangebied zijn er behoorlijk meer werkzame personen dan inwoners. Het aandeel van de bewoners ligt in het plangebied onder op 36%, tegenover ruim 64% werkzame personen.

Buurtcombinaties en cijfermateriaal

Twee buurtcombinaties maken deel uit van het plangebied: de Grachtengordel Zuid en de Weteringschans. Buurtcombinaties zijn een geografische indeling binnen een stadsdeel voor statistische informatie. Stadsdeel Centrum bestaat uit 10 buurtcombinaties.

De buurtcombinatie Grachtengordel Zuid komt niet helemaal overeen met de grenzen van het bestemmingsplan; het gedeelte tussen Leidsegracht en Leidsestraat valt in een andere buurtcombinatie net als het westelijk deel van het Rembrandtplein (met de Reguliersbreestraat) ten noorden van de Reguliersdwarsstraat. Het gebied van de twee buurtcombinaties is dus iets kleiner dan het bestemmingsplangebied. De meeste cijfers in dit hoofdstuk hebben betrekking op de twee genoemde buurtcombinaties. Het cijfermateriaal is voornamelijk ontleend aan het Trendrapport Amsterdamse binnenstad 2008/2009. De voornaamste bronnen daarvan zijn het Activiteiten Register Regio Amsterdam (ARRA) en gegevens van de Dienst Onderzoek en Statistiek (O+S). Verder is het bestaande gebruik van de panden geïnventariseerd. Voor de winkelstraten en uitgaanspleinen en omgeving is het gebruik op alle verdiepingen geïnventariseerd, voor de rest van het gebied alleen het gebruik van de begane grond.

Op onderstaande kaarten staan de buurtcombinaties weergegeven met daarbij in verschillende kleuren de economische functies op de begane grond. De grote vertegenwoordiging van de kantoren is op beide kaarten duidelijk te zien.

Buurtcombinatie Grachtengordel Zuid: economische functies (zonder de woonfunctie) op de begane grond (Bron: functiekaart, dRO, 2008)

Buurtcombinatie De Weteringschans: economische functies (zonder de woonfunctie) op de begane grond (Bron: functiekaart, dRO, 2008)

In het plangebied liggen de twee grote uitgaansgebieden van Amsterdam: het Leidseplein en omgeving in de buurtcombinatie Weteringschans en het Rembrandtplein en omgeving in de Grachtengordel Zuid. Het Leidseplein is sterk op toerisme gericht en is een uitgaansplein van stedelijke, regionale en nationale betekenis. Bij het Leidseplein zijn behalve de vele cafes en restaurants ook veel hotels en de grootste cultuurconcentratie van Amsterdam varierend van theaters en muziekpodia tot bioscopen en casino. Bij het Rembrandtplein, Thorbeckeplein en de Reguliersdwarsstraat zijn veel nachthorecazaken. De bioscopen Tuschinsky en Pathé de Munt zijn ook in deze buurt gevestigd. Behalve de (nacht-)horeca zijn rond deze pleinen ook veel hotels gevestigd.

Het plangebied sluit noordelijk via het Rembrandtplein en Koningsplein aan op het stadshart en in het zuiden grenst de Singelgrachtzone aan het Vondelpark, Museumplein en de Pijp.

Belangrijke radialen met vaak een belangrijke winkelfunctie in het plangebied zijn:

• de Leidsestraat (en Koningsplein) als onderdeel van het kernwinkelgebied met veel kledingzaken en schoenenzaken;
• de Nieuwe Spiegelstraat met antiekzaken en kunsthandels;
• de Vijzelstraat/Gracht waar de Noord/Zuidlijn wordt aangelegd: dit is onderdeel van de Rode Loper;
• de Utrechtsestraat met een afwisseling van kleinschalige unieke winkels en horecazaken.

6.1.2 Bestemmingen

Het algemene beleid voor de functies is gericht op het behouden en waar mogelijk versterken van de functiemenging. Het gebruik van gebouwen is zo flexibel mogelijk. In dit bestemmingsplan is gebruik gemaakt van vijf soorten bestemmingen voor de bebouwing:

• Gemengd
• Horeca
• Centrum
• Detailhandel
• Maatschappelijk

Binnen de bestemming 'Gemengd' zijn in principe alle soorten gebruik toegestaan. Bepaalde functies kunnen echter een ongewenste druk op het woon- en leefklimaat leggen. Dit geldt bijvoorbeeld voor horeca en hotels. Deze functies zijn alleen mogelijk binnen de bestemming 'Gemengd' als daarbij is aangegeven welke categorie horeca is toegestaan.

De bestemming 'Horeca' is van toepassing op gebouwen aan en rond de uitgaanspleinen Leidseplein en Rembrandtplein, waar horeca 3 en horeca 4 op alle bouwlagen zijn toegestaan, naast andere functies.

De bestemming 'Centrum' wordt gebruikt voor de panden met winkels in de winkelstraten.

Binnen deze bestemmingen wordt onderscheid gemaakt naar categorieën en subcategorieën, waarbinnen verschillende functies zijn toegestaan.

Bestemming Gemengd

Binnen de bestemming 'Gemengd - 1' zijn op de begane grond (eerste bouwlaag) en souterrain/kelder de volgende functies toegestaan: wonen, kantoren, bedrijven, voorzieningen en detailhandel en consumentverzorgende dienstverlening. Op de verdiepingen zijn de volgende functies toegestaan: wonen, kantoren, bedrijven en voorzieningen.

Binnen de bestemming 'Gemengd - 1.1' zijn dezelfde functies toegestaan plus horeca 1 (fastfood) op de begane grond en souterrain/kelder.

Binnen de bestemming 'Gemengd - 1.2' zijn dezelfde functies toegestaan plus horeca 2 (discotheek) op de begane grond en souterrain/kelder.

Binnen de bestemming 'Gemengd - 1.3' zijn dezelfde functies toegestaan plus horeca 3 (cafés) op de begane grond en souterrain/kelder.

Binnen de bestemming 'Gemengd - 1.4' zijn dezelfde functies toegestaan plus horeca 4 (restaurant) op de begane grond en souterrain/kelder.

Binnen de bestemming 'Gemengd - 1.5' zijn dezelfde functies toegestaan plus horeca 5 (hotels) in alle bouwlagen.

Voor gebouwen met een groter brutovloeroppervlak dan 1000 m² (in de Leidse- en Weteringbuurt geldt een brutovloeroppervlak van 1500 m²) is de bestemming 'Gemengd - 2' van toepassing: wonen is hier niet toegestaan. Ook hier geldt dezelfde systematiek: zo is bij de bestemming 'Gemengd - 2.1' horeca 1 toegestaan op de begane grond en souterrain/kelder.

Bestemming Horeca

De bestemming 'Horeca' is van toepassing op gebouwen aan en rond de uitgaanspleinen Leidseplein en Rembrandtplein, waar horeca 3 en horeca 4 in alle bouwlagen zijn toegestaan. De volgende functies zijn daarnaast toegestaan in alle bouwlagen: kantoren, bedrijven en voorzieningen. Op de begane grond (eerste bouwlaag) en in het souterrain/kelder is daarnaast ook detailhandel en consumentverzorgende dienstverlening toegestaan. Op de verdiepingen is ook wonen toegestaan, wanneer het gaat om een gebouw dat kleiner is dan 1000 m² brutovloeroppervlak (bestemming 'Horeca - 1'). Bij een gebouw groter dan 1000 m² geldt de bestemming 'Horeca - 2'. Bij de bestemmingen 'Horeca - 1.5' en 'Horeca - 2.5' is de functie hotel op alle bouwlagen ook toegestaan.

Bestemming Centrum

Bij de bestemming 'Centrum - 1' gaat het om panden in de winkelstraten van het kernwinkelgebied. Op de begane grond (eerste bouwlaag) en in het souterrain/kelder zijn alleen de functies detailhandel, consumentverzorgende dienstverlening en kantoren met baliefunctie toegestaan. Op de verdiepingen zijn naast deze functies ook kantoren, bedrijven, voorzieningen en wonen toegestaan.

Bij de bestemming 'Centrum - 2' gaat het ook om panden in de echte winkelstraten, maar met een kleinschaliger karakter. Hier geldt voor de begane grond en het souterrain/kelder ook dat alleen de functies detailhandel, consumentverzorgende dienstverlening en kantoren met baliefunctie zijn toegestaan, alleen zijn deze functies niet op de verdiepingen toegestaan.

De bestemming 'Centrum - 3' geldt voor de panden in de winkelstraten met een meer gemengd karakter. Op de begane grond en het souterrain/kelder zijn naast detailhandel en consumentverzorgende dienstverlening ook kantoren, bedrijven en voorzieningen toegestaan. Op de verdiepingen zijn kantoren, bedrijven, voorzieningen en wonen toegestaan.

De bestemming 'Centrum - 4' wordt gebruikt voor warenhuizen: grote gebouwen waar behalve detailhandel en consumentverzorgende dienstverlening ook kantoren, bedrijven en voorzieningen op alle bouwlagen zijn toegestaan. Wonen is niet toegestaan.

Bestemming Detailhandel

De bestemming 'Detailhandel' is gereserveerd voor de Bloemenmarkt.

Bestemming Maatschappelijk

De bestemming 'Maatschappelijk' is gereserveerd voor basisonderwijs (inclusief kinderopvang).

soort bebouwing en gebied			bestemming	functies begane grond/kelder	functies verdiepingen
bebouwing <1000m2			Gemengd - 1	wonen kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en consumentverzorgende dienstverlening (cd)	wonen kantoren bedrijven voorzieningen
bebouwing <1000m2 plus horeca 1			Gemengd - 1.1	wonen kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en cd horeca 1	wonen kantoren bedrijven voorzieningen
bebouwing <1000m2 plus horeca 2			Gemengd - 1.2	wonen kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en cd horeca 2	wonen kantoren bedrijven voorzieningen
bebouwing <1000m2 plus horeca 3			Gemengd - 1.3	wonen kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en cd horeca 3	wonen kantoren bedrijven voorzieningen
bebouwing <1000m2 plus horeca 4			Gemengd - 1.4	wonen kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en cd horeca 4	wonen kantoren bedrijven voorzieningen
bebouwing <1000m2 plus horeca 5 (hotel)			Gemengd - 1.5	wonen kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en cd horeca 5	wonen kantoren bedrijven voorzieningen horeca 5
bebouwing > 1000m2			Gemengd - 2	kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en cd	kantoren bedrijven voorzieningen
bebowing i> 1000m2 plus horeca 1			Gemengd - 2.1	kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en cd horeca 1	kantoren bedrijven voorzieningen
bebouwing > 1000m2 plus horeca 2			Gemengd - 2.2	kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en cd horeca 2	kantoren bedrijven voorzieningen
bebouwing > 1000m2 plus horeca 3			Gemengd - 2.3	kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en cd horeca 3	kantoren bedrijven voorzieningen
bebouwing > 1000m2 plus horeca 4			Gemengd - 2.4	kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en cd horeca 4	kantoren bedrijven voorzieningen
bebouwing > 1000m2 plus horeca 5			Gemengd - 2.5	kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en cd horeca 5	kantoren bedrijven voorzieningen horeca 5
bebouwing < 1000m2 op uitgaansplein: horeca 3 en 4 op alle bouwlagen			Horeca - 1	horeca 3 en 4 kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel plus cd	horeca 3 en 4 kantoren bedrijven voorzieningen wonen
bebouwing < 1000m2 op uitgaansplein: horeca 3 en 4 op alle bouwlagen plus horeca 5			Horeca - 1.5	horeca 3 en 4 kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel plus cd horeca 5	horeca 3 en 4 kantoren bedrijven voorzieningen wonen horeca 5
bebouwing >1000m2 op uitgaansplein: horeca 3 en 4 op alle bouwlagen			Horeca - 2	horeca 3 en 4 kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel plus cd	horeca 3 en 4 kantoren bedrijven voorzieningen
bebouwing >1000m2 op uitgaansplein: horeca 3 en 4 op alle bouwlagen plus horeca 5			Horeca - 2.5	horeca 3 en 4 kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel plus cd horeca 5	horeca 3 en 4 kantoren bedrijven voorzieningen horeca 5
bebouwing in winkelgebied: detailhandelslint met winkels op alle bouwlagen toegestaan			Centrum - 1	detailhandel plus cd kantoren met baliefunctie	detailhandel plus cd kantoren bedrijven voorzieningen wonen
bebouwing met detailhandel in winkelgebied: detailhandelslint met winkels op eerste bouwlaag			Centrum - 2	detailhandel plus cd kantoren met baliefunctie	kantoren bedrijven voorzieningen wonen
bebouwing met detailhandel in winkelgebied: detailhandelslint plus			Centrum - 3	detailhandel plus cd kantoren bedrijven voorzieningen	kantoren bedrijven voorzieningen wonen
bebouwing met detailhandel in winkelgebied: warenhuis			Centrum - 4	detailhandel plus cd kantoren bedrijven voorzieningen	detailhandel plus cd kantoren bedrijven voorzieningen
bebouwing voor onderwijs- en maatschappelijke voorzieningen			Maatschappelijk	basisonderwijs (plus bijbhorende kinderopvang)	basisonderwijs (plus bijbehorende kinderopvang)
bebouwing op het water "Bloemenmarkt"			Detailhandel	detailhandel	n.v.t