Transwijk

2.2 Ruimtelijke structuur

2.2.1 Historische ontwikkeling

Het plangebied is gelegen in de buurt Transwijk, onderdeel van de wijk Kanaleneiland. Kanaleneiland is het langgerekte gebied tussen het Merwedekanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal, aangelegd in de jaren zestig. Een conceptontwerp voor een uitbreidingswijk op deze plek bestond al voor de grenswijziging van 1954. Het voorstel omvatte een scheiding van wonen en werken op wijkniveau; industrie langs het Merwedekanaal, de daadwerkelijke woonwijk centraal gelegen en aan de westzijde een groenstrook.

In het definitieve stedenbouwkundig plan voor de wijk werden de vroeg-functionalistische gedachten - die later zo kenmerkend werden voor de jaren zestig - sterk doorgevoerd. Wonen, werken, recreëren en verkeer kregen een duidelijk rol in de wijkopzet. De functionalistische bebouwing is afwisselend hoog en laag, geplaatst in een rationele verkaveling in een ruim opgezette stedenbouwkundige structuur waarin (gemeenschappelijk) groen en water een grote rol spelen.

Huize Transwijk is gebouwd in 1964 volgens de toenmalige ideeën over verzorgingshuizen.

2.2.2 Structuurbepalende elementen

Algemeen

Transwijk is het oostelijk kwartier van Kanaleneiland, begrensd door de Weg der Verenigde Naties, het Merwedekanaal en de Beneluxlaan en kan getypeerd worden als een wijk met een grote mate van verwevenheid van functies als wonen, werken en recreëren. Zo zijn in het noordoosten van de wijk een groot aantal sportvelden gelegen, in het midden van de wijk een park met woonzorgvoorzieningen en bevindt zich ten zuiden van de Koningin Wilhelminalaan een kleinschalig woonwijkje uit de jaren zestig.

Transwijk wordt door de huidige verkeersstructuur ruimtelijk gezien verdeeld in vier kwadranten. Deze verkeersstructuur bestaat uit de volgende wegen: Europalaan, Churchillaan, Beneluxlaan en Weg der Verenigde Naties/De Martin Luther Kinglaan. In de kwadranten is op zichzelf staande, en voor zover sprake is van woonbebouwing, onderling samenhangende, bebouwing aanwezig ten behoeve van diverse functies.

Ruimtelijke opbouw

Het Kanaleneiland is wat architectuur betreft heel typerend voor de tijd waarin ze gebouwd is: langs de belangrijkste assen is de (kantoor)bebouwing in de vorm van solitaire blokken vrij hoog en gevarieerd met het kantoor van de Nationale Nederlanden als meest duidelijk oriëntatiepunt. De woonbebouwing in het centrum van de wijk is vrij uniform vormgegeven met een grotendeels horizontale geleding. De laagbouwwoningen zijn oorspronkelijk zonder kap uitgevoerd.

Hoewel Transwijk als deel van Kanaleneiland kan worden beschouwd, is er een duidelijk onderscheid in de stedenbouwkundige en functionele opzet van de wijk en de vormgeving van de bebouwing. In Transwijk zijn de functies wonen, werken en recreëren door elkaar heen verweven. Ook is de architectuur van dit gebied hedendaags en kent ze veel variatie in vorm, kleur en materiaalgebruik. Ter hoogte van de Wilhelminalaan ligt een kleinschalig woonwijkje uit de jaren zestig (stempelverkaveling) welke door renovatie in de jaren negentig een meer hedendaagse uitstraling heeft gekregen. De overige bebouwing van Transwijk bestaat voornamelijk uit middelhoogbouw en meergezinswoningen. Kleinschalige inbreidingsplannen ("De Buitenplaats") uit de laatste decennia maken dat Transwijk een zeer grote verscheidenheid aan architectuur heeft.

De directe omgeving van het plangebied bestaat uit woningbouw overwegend twee lagen met plat dak in een blokverkaveling. Aan de zuidzijde van het plangebied bevinden zich enkele bestaande hoogbouwclusters (kantoren) in 8 tot 10 lagen. Om een duidelijker beeld te krijgen van de bebouwde omgeving van het plangebied (en het oude Huize Transwijk), zijn hieronder een aantal foto's opgenomen.

Afbeelding 2.1: Omgeving plangebied
Afbeelding 2.2: het "oude" Huize Transwijk

2.2.3 Conclusie

Transwijk kent een kenmerkend bebouwingsbeeld en een rationele verkaveling, waarin de tijdgeest duidelijk te herkennen is. Bij de ontwikkeling van het woonzorgcomplex is hierbij aangesloten. Het woonzorgcomplex betreft op zichzelf staande compacte hoogbouw, aansluitend bij de bestaande hoogbouw ten zuiden van het plangebied. De verbeelding voorziet in enkele stempels met variërende bouwhoogten.