| Plan: | HOV om de Zuid |
|---|---|
| Status: | onherroepelijk |
| Plantype: | bestemmingsplan |
| IMRO-idn: | NL.IMRO.0344.BPHOVOMDEZUID-0601 |
De Hoogwaardig Openbaar Vervoerverbinding zal worden uitgevoerd als tramverbinding, welke wordt beschouwd als wegverkeer. Dit houdt in dat waar de tram wordt gecombineerd met een bestaande weg getoetst moet worden of sprake is van reconstructie in het kader van de Wet Geluidhinder (Wgh). Eveneens dienen de nieuwe trajectdelen getoetst te worden aan de normen van de Wet Geluidhinder. Ten behoeve van het bestemmingsplan is dan ook akoestisch onderzoek uitgevoerd). Onderstaand is dit onderzoek kort samengevat. Het onderzoek is als bijlage bijgevoegd (Bijlage 7).
Normstelling
Langs alle wegen - met uitzondering van 30 km/h-wegen en woonerven - bevinden zich op grond van de Wet geluidhinder (Wgh) geluidszones waarbinnen de geluidshinder vanwege de weg getoetst moet worden. De breedte van de geluidszone is afhankelijk van het aantal rijstroken en van binnen of buiten stedelijke ligging. Op basis van jurisprudentie dient in het kader van een goede ruimtelijke ordening ook bij 30 km/h-wegen de aanvaardbaarheid van de geluidsbelasting te worden onderbouwd. De geluidshinder wordt berekend aan de hand van de Europese dosismaat Lden (L day-evening-night). Deze dosismaat wordt weergegeven in dB. Deze waarde vertegenwoordigt het gemiddelde geluidsniveau over een etmaal.
Nieuwe situatie
Voor de geluidsbelasting aan de buitengevels van woningen en andere geluidsgevoelige bestemmingen binnen de wettelijke geluidszone van een weg geldt een voorkeursgrenswaarde van 48 dB. In bepaalde gevallen is vaststelling van een hogere waarde mogelijk. Hogere grenswaarden kunnen alleen worden verleend nadat is onderbouwd dat maatregelen om de geluidsbelasting aan de gevel van geluidsgevoelige bestemmingen terug te dringen onvoldoende doeltreffend zijn, dan wel overwegende bezwaren ontmoeten van stedenbouwkundige, verkeerskundige, vervoerkundige, landschappelijke of financiële aard. Deze hogere grenswaarde mag de uiterste grenswaarde niet te boven gaan. Bij de aanleg van een nieuwe weg in stedelijk gebied geldt een uiterste grenswaarde van 63 dB. De geluidsbelasting in de woningen (binnenwaarde) dient in alle gevallen te voldoen aan de in de Wet Geluidhinder neergelegde normen (veelal 33 dB). Krachtens artikel 110g van de Wet geluidhinder mag het berekende geluidsniveau van het wegverkeer worden gecorrigeerd in verband met de verwachting dat motorvoertuigen in de toekomst stiller zullen worden. Van deze aftrek is voor motorvoertuigen gebruikgemaakt.Voor de tram is geen sprake van een aftrek. De gemeente Utrecht wenst moderne stille trams net, zoals ook het BRU verwoord in het Ambitiedocument 'OV in een hogere versnelling' (19 maart 2008). Echter, het BRU wil geen beperkingen ten aanzien van de leveranciers van de tram. Deze beleidsuitgangspunten zijn in overleg met het BRU vertaald in een concrete geluidseis, waaraan alle moderne trams voldoen.
Reconstructie
Er is sprake van een reconstructie in de zin van de Wet geluidhinder, indien er fysieke wijzigingen op of aan een bestaande weg optreden en waarbij als gevolg van deze veranderingen de geluidsbelasting met 2 dB of meer toeneemt (waarbij opvulling tot 48 dB is toegestaan). Het dient hierbij te gaan om een wijziging in fysieke zin, bijvoorbeeld:
Als voorkeursgrenswaarde bij reconstructie dient de geluidsbelasting te worden aangehouden van de situatie één jaar voor reconstructie. Indien deze geluidsbelasting lager is dan 48 dB, bedraagt de voorkeursgrenswaarde 48 dB. Wanneer een hogere waarde is vastgesteld, geldt de laagste van de volgende waarden als voorkeursgrenswaarde:
In eerste instantie geldt bij de beoordeling van de optredende geluidsbelasting, dat gestreefd wordt naar een 'status quo'-situatie waarbij de geluidsbelasting toeneemt met niet meer dan 1 dB (afgerond) ten opzichte van de voorkeursgrenswaarde. In dat geval is er ingevolge de Wet geluidhinder geen sprake van een reconstructiesituatie. Indien de voorkeursgrenswaarde wordt overschreden met 2 dB (afgerond) of meer, is sprake van een reconstructiesituatie in de zin van de Wet geluidhinder en dienen maatregelen te worden onderzocht om de geluidstoename te beperken tot 1 dB of minder. Hebben geluidsreducerende maatregelen onvoldoende effect of zijn deze ongewenst, dan kan door het bevoegd gezag, onder bepaalde voorwaarden, een hogere waarde worden vastgesteld met een toename van 2 tot 5 dB, met dien verstande dat deze de uiterste vast te stellen grenswaarde (68 dB) niet te boven mag gaan.
30km/h-wegen
De Wet geluidhinder kent geen geluidsnormen voor 30 km/h-wegen. Een Verzoek tot vaststelling van hogere grenswaarden is voor deze geluidsbron daarom niet mogelijk. Ter onderbouwing van de aanvaardbaarheid van de geluidsbelasting wordt bij gebrek aan wettelijke normen aangesloten bij de benaderingswijze die de Wet geluidhinder hanteert voor gezoneerde wegen. Vanuit dat oogpunt worden de eerder vermelde voorkeursgrenswaarde en de uiterste grenswaarde uit de Wgh in de regel als referentiekader gehanteerd.
De wegen in het onderzoeksgebied liggen in binnenstedelijk gebied. De Adema van Scheltemabaan en het deel langs de Pelikaanstraat, Oude Houtensepad en de Rijndijk hebben een geluidszone van 200 meter. De Laan van de Maarschalkerweerd en de Weg tot de Wetenschap tot de A27 hebben een geluidszone van 350 meter. De Adema van Scheltemabaan ter hoogte van de Vaartsestraat heeft geen geluidszone aangezien de maximumsnelheid hier 30 km/h bedraagt
Deeltraject Vaarstestraat (30 km/h)
Het deel van het traject waar de bussen langs de trambaan zullen rijden tot aan de aansluiting met de Bleekstraat behoeft niet getoetst te worden in het kader van de Wet geluidhinder om het 30 km/h is. Voor een goede ruimtelijke ordening is in beeld gebracht wat de geluidsbelastingen ten gevolge van dit deel van de weg op de woningen zal zijn in de situatie voor aanvang van het project en na realisatie. Uit de berekeningen blijkt daar de geluidsbelasting als gevolg van de bussen met 1 dB zal afnemen. De weg komt dichter bij de woningen te liggen maat het aantal bussen neemt af.
Deeltraject Vaartsestraat -Pelikaanstraat -Soestbergen
Dit deeltraject betreft een nieuw tracé en wordt beoordeeld als een nieuwe situatie in het kader van de Wet geluidhinder. Over de hele lengte van dit deeltraject wordt aan beide zijden van de trambaan een geluidscherm met een absorberende afscherming gerealiseerd. Dit geeft voldoende geluidsreductie aan de gevels van de woningen in de aanliggende straten. In het meeste oostelijke deel van de Pelikaanstraat, waar de tram zijn normale snelheid van 70 km/h heeft, is het geluidsniveau op de tweede verdieping van de woningen 63 dB, het maximaal vergunbare geluidsniveau. Hier is de afweging gemaakt dat verhoging van het barrier/geluidsscherm niet opweegt tegen het negatieve effect van een hogere wand van het tramviaduct.
Ook bij de begraafplaats Soestbergen zal een absorberende afscherming aan beide zijden van de trambaan worden gerealiseerd, zodat op de begraafplaats de geluidshinder beperkt wordt. Aan het einde van de barrier, op de grens met de begraafplaats waar ook het tramviaduct eindigt, komt de tram op een ballastbed te lopen. Dit ballastbed geeft een aanzienlijke geluidsreductie, waardoor een geluidsscherm ter plaatse van het Oude Houtensepad niet nodig is.
Deeltraject Laan van Maarschalkerweerd
Uit de berekening blijkt dat aan de gevels van de flat aan de Herculeslaan sprake is van een reconstructiesituatie. Omdat het wegverkeer hier een grotere bijdrage aan de geluidsbelasting levert dan de tram is als maatregel gekeken naar het toepassen van een stiller type asfalt. Dit asfalt dient over een afstand van 150 meter vanaf de kruising met de Herculesbaan aangelegd te worden.
Deeltraject Weg tot de Wetenschap
Uit de berekeningen blijkt dat aan de gevels van de Weg tot de Wetenschap 15 en het woonwagenkamp, langs de Platolaan, langs de Cicerolaan, langs de Fien de la Marlaan en langs de Enny Vredelaan sprake is van reconstructiesituaties. Ook hier is de bijdrage van de Weg groter zodat als maatregel gekeken is naar het toepassen van stiller asfalt over een afstand van 700 m. Uit de berekeningen blijkt dat met deze maatregel geen sprake meer is van reconstructie met uitzondering van de woonwagen direct naast de A27. De woonwagen wordt bij herbouw, in verband met de verplaatsing als gevolg van HOV om de Zuid, voorzien van een dove kopgevel.
Relatie met spooruitbreiding
In het kader van het tracébesluit is gekeken naar de gevolgen die de spooruitbreiding heeft op de omgeving. In dit onderzoek is ook rekening gehouden met de geluidsbelasting als gevolg van de HOV. Hieruit bleek dat een mogelijke combinatie met geluidsschermen voor zowel HOV als spoor niet zinvol gebleken is; het plaatsen van schermen direct naast de spoorbaan is het meest effectief gebleken.
Uit de berekeningen is een aantal knelpunten gebleken. Dit is een situatie waar geen ontheffing hogere grenswaarden kan worden verleend. In het onderzoek is gekeken naar een aantal maatregelen om ook hier de geluidsbelasting te reduceren.Hierbij is het uitgangspunt voor de gemeente om uit te gaan van stil, modern trammaterieel. Daarnaast zijn een aantal generieke maatregelen in het onderzoek genoemd. Bovenop de generieke maatregel zullen op een aantal locaties extra maatregelen getroffen moeten worden. Langs het traject Vaartsestraat-Pelikaanstraat-Soestbergen zal over de hele lengte van dit deeltraject aan beide zijden van de trambaan een barrier met een absorberende afscherming gerealiseerd moeten worden (geluidsschermen). Bij begraafplaats Soestbergen zijn geen wettelijke maatregelen nodig, maar is vanwege de nabijheid van de graven ook aan beide zijden van de trambaan absorberende afscherming aangebracht. Aan het einde van de barrier, op de grens met de begraafplaats waar ook het tramviaduct eindigt, komt de tram op een ballastbed te lopen. Dit ballastbed geeft een aanzienlijke geluidsreductie, waardoor een geluidscherm ter plaatse van het Oude Houtensepad niet nodig is. Voor de deeltrajecten Laan van Maarschalkerweerd en Weg tot de Wetenschap is alleen bij toepassing van een stiller asfalttype geen sprake van reconstructie in de zin van de Wgh. Met uitzondering van de woonwagen direct naast de A27 waar wel extra maatregelen nodig zijn.