Domplein schatkamer, Binnenstad

5.7 Bodemkwaliteit

5.7.1 Bodemkwaliteit

Het gemeentelijk bodembeleid gaat uit van de volgende algemene uitgangspunten uit de Wet bodembescherming:

• Nieuwe bodemverontreiniging moet worden voorkomen en indien er toch bodemverontreiniging ontstaat moet de bodem direct worden gesaneerd.
• Gevallen van ernstige bodemverontreiniging moeten worden gesaneerd als er tevens sprake is van milieuhygiënische risico's. Dit gebeurt functie gericht en kosteneffectief.
  Tevens is nieuwbouw op een geval van ernstige bodemverontreiniging niet toegestaan zonder saneringsmaatregelen.
• Hergebruik van (schone of licht verontreinigde) grond kan bij onverdachte terreinen plaats vinden op basis van de bodem kwaliteitskaart en het bodem beheerplan.

Bij een aanvraag om omgevingsvergunning dient een bodemonderzoek conform de NEN 5740 te worden verricht. Op basis van dit onderzoek wordt beoordeeld of de locatie geschikt is voor de geplande functie of dat er nog een nader onderzoek of een bodemsanering noodzakelijk is voordat de locatie geschikt is voor de geplande functie.

Als er voor de bouwwerkzaamheden een grondwater onttrekking nodig is, moet rekening gehouden worden met nabij gelegen grondwater verontreinigingen. Als er in de invloedssfeer van de onttrekking een verontreiniging aanwezig is moeten hiervoor in een saneringsplan voldoende tegenmaatregelen worden beschreven.

Plansituatie
Het plangebied bevindt zich tussen de Dom en de Domkerk, in de Utrechtse Binnenstad. Er is een stedelijke ophoog laag van ruim 4 meter dikte aanwezig. Bij diverse uitgevoerde bodemonderzoeken in de directe omgeving zijn plaatselijk ernstige verontreinigingen met zware metalen en polycyclische aromatische koolwaterstoffen aangetroffen. Onder deze stedelijke ophoog laag is de grond minder verontreinigd. In het diepere grondwater is een omvangrijke verontreiniging met vluchtige gechloreerde oplosmiddelen (VOCl) aanwezig, afkomstig van de Vrouwjuttenhof.

Voorafgaand aan de bouw van het bezoekerscentrum moet een bodemonderzoek worden uitgevoerd tot minimaal de ontgravingsdiepte van de ondergrondse ruimte. De kwaliteit van de vrijkomende grond moet worden vastgesteld, om de afvoer bestemming te bepalen. Waarschijnlijk zijn plaatselijk in de ophoog laag sterke verontreinigingen aanwezig zijn. Als er sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging moet een saneringsplan ter goedkeuring van het bevoegd gezag worden ingediend.

In het Stationsgebied en de binnenstad zijn meerdere omvangrijke diepere verontreinigingen met VOCl aanwezig, die met elkaar vermengd zijn geraakt. Een gevalsgerichte aanpak is hier niet doelmatig, daarom heeft de gemeente Utrecht een beleidskader gebiedsgerichte aanpak grondwater en een saneringsplan (Biowasmachine) opgesteld. Het plangebied valt hierbinnen. Dit betekent dat activiteiten die ingrijpen in de ondergrond, zoals bouwput bemalingen, uitvoerbaar zijn zonder rekening te houden met verplaatsing van deze verontreinigingen. De werkzaamheden moeten wel passen binnen de randvoorwaarden van het saneringsplan, hiervoor is een melding noodzakelijk.