Catharijnesingel

3.4 Opgave en visie

In het gehele Stationsgebied wordt gestreefd naar het realiseren van een uitnodigende en functionele openbare ruimte. Voor de Catharijnesingel spitst deze opgave zich toe op het scheppen van een balans tussen enerzijds de continuïteit van de historische singelstructuur en anderzijds het creëren van plekken aan de waterkant die uitnodigen tot een verblijf in een hedendaags en binnenstedelijk Stationsgebied.

3.4.1 Historische singelstructuur

De historische binnenstad wordt opnieuw volledig omgeven door de singelgracht. De bestaande singel kent sfeerverschillen op deeltrajecten, maar toch is deze vanwege het profiel en de doorgaande watergang, herkenbaar als een ruimtelijke structuur.
De oevers van de huidige singel bestaan aan weerszijden van het water overwegend uit groene taluds. Alleen aan de noordkant van de binnenstad komen ook veel kades voor. Aan de buitenzijde is er over het algemeen een continue gevellijn en een doorgaande verkeersstructuur voor auto, fiets en voetganger. Meestal staat er een bomenrij op de oever tussen het water en de doorgaande verkeersstructuur. Aan de binnenzijde van de singel is ook een min of meer continue rooilijn met plaatselijk bouwvolumes tot aan de waterkant, zoals de Stadsschouwburg en de Sterrenwacht. Aan de binnenstadszijde is ruimte voor langzaam verkeer en verblijf. Hier zijn geen doorgaande verkeersroutes, maar alleen korte trajecten voor bestemmingsverkeer.

3.4.2 Verbindingen

Binnen het plangebied zijn op vier plaatsen verbindingen over de singelgracht voorzien. De noordelijkste (brug Knipstraat) en zuidelijkste (brug Mariaplaats) hebben een lokale betekenis en zullen ondergeschikt zijn aan het doorgaande karakter van de singelgracht. De brug tussen het Smakkelaarsveld en het Vredenburg is een belangrijke schakel in de Stadscorridor. Samen met de brug over de herstelde Leidse Rijn wordt een “bruggeknoop” gevormd, die deze entree tot de historische binnenstad zal markeren. Ter hoogte van het plein Vredenburg en de Radboudtoren kruist de 'Centrumboulevard' de singel. Door het realiseren van de zogenaamde 'Catharijneknoop' worden de Catharijnesingel en de Centrumboulevard met elkaar vervlochten (figuur 3.3).

Figuur 3.3: Verbindingen en groenstructuur Catharijnesingel (Definitief Ruimtelijke Ontwerp (DRO), april 2009)

3.4.3 Sfeer

Aan de uiteinden, ten noorden van de Vredenburgknoop en ten zuiden van de brug Mariaplaats krijgt de singel een voornamelijk groene inrichting. Deze inrichting sluit aan bij de inrichting van de verderop gelegen delen van de singelstructuur. Langs de oevers van deze stukken Catharijnesingel zal het naar verhouding vrij rustig zijn. De gedeelten direct ten zuiden en ten noorden van de Catharijneknoop zullen levendiger zijn en een overgang vormen naar de drukte van de Catharijneknoop zelf. Het sterkst geldt dit voor de singel ter hoogte van het Muziekpaleis. Daarom wordt hier de meeste ruimte geboden voor verblijf. Op de zonnige oostzijde is een extra brede ruimte vrijgehouden die ingericht zal worden voor verblijf. Hier kunnen ook toeschouwers een plaats vinden voor het bijwonen van voorstellingen op potons in de singel. Deze bijzondere gebruiksmogelijkheden zijn vertaald in een bijzondere vormgeving van de openbare ruimte. De vormen geven deze plek een aanblik van een amfitheater en benadrukken het belang van deze plek. De westelijke oever wordt met enkele bescheiden toevoegingen geschikt gemaakt als 'pauzepark' voor mensen die in de nabijheid werken, winkelen of wonen.