Bilthoven Noord 2013

4.1 Doelstellingen

Het bestemmingsplan heeft als doel het waardevolle karakter van bosrijke villawijk te behouden en tegelijkertijd voldoende bouwmogelijkheden te bieden om eigentijdse woonwensen te kunnen vervullen. Het behoud van Bilthoven Noord als ruim opgezet en zeer groen villagebied is een belangrijk collectief belang en speelt zich af op het schaalniveau van Bilthoven Noord als geheel of van een deelgebied als Drakenstein of Ridderoord. Het kunnen vervullen van eigentijdse woonwensen is weliswaar ook een collectief belang, maar het kunnen realiseren van een woning volgens de wensen en eisen van deze tijd manifesteert zich op het individueel niveau. Het doel is om een juist evenwicht te vinden tussen het behoud van het waardevolle lommerijke villakarakter op wijkniveau enerzijds en het bieden van voldoende bouwmogelijkheden voor moderne woningen op perceelsniveau anderzijds.

4.1.1 Kernkwaliteiten Bilthoven Noord

Kenmerkend voor het plangebied zijn de grote villa’s en bungalows op ruime tot zeer ruime kavels in een uiterst groene bosomgeving. Het villagebied is vrij uniek voor Nederland en biedt een bijzonder woonmilieu. De cultuurhistorische waarde van het villagebied is groot. De belangrijkste stedenbouwkundige kenmerken zijn de lange laanstructuren, de diepe voortuinen, de grote afstand tussen de woningen en de bosrijke tuinen.

Samenspel tussen rood, grijs en groen

Een kernkwaliteit van Bilthoven Noord is het samenspel tussen de bebouwing (rood), openbare ruimte (grijs) en groen. Dit samenspel zorgt voor een duidelijke structuur in het plangebied en kan gezien worden als het DNA van Bilthoven Noord. In de villaparken is er sprake van een heldere compositie waarin laan, bos en gebouw ieder hun eigen plek hebben en zo samen een herkenbaar geheel vormen. De herkenbaarheid komt tot uiting in een structuur van openbare ruimte met verspreid liggende bebouwing, met daartussen groene doorkijken. Zie figuur 4.1 voor een schematische weergave van deze karakteristiek.

Figuur 4.1: Compositie van openbare ruimte, bebouwing en groen

Relatie bebouwing met openbaar gebied en groen

Een andere kernkwaliteit betreft de bebouwing in relatie tot openbaar gebied en het groen op kavelniveau. Een groot gedeelte van de kwaliteit van het villagebied wordt hierdoor bepaald. Hierbij wordt de onderlinge relatie tussen bebouwing in het plangebied gelegd of doorbroken. Het betreft hiermee met name de ligging en de omvang van de bebouwing op de kavel, de zichtbaarheid van het pand, de relatie tussen privé-groen en openbaar groen, de rooilijn en de oriëntatie. Door deze factoren wordt bepaald of de bebouwing een relatie aangaat met de openbare ruimte of meer op zichzelf gelegen is. Bebouwing met een duidelijke relatie met de openbare ruimte en het groen zijn georiënteerd op de belangrijkste openbare ruimte. Ze maken een duidelijk front richting zichtas, plantsoen, splitsing, kruising of weg. Vaak zorgt dit soort bebouwing voor een duidelijk oriëntatiepunt in het gebied (een 'vlaggenschip' voor het villagebied). Op andere kavels ligt de bebouwing verscholen achter bomen en struiken. Deze kavels dragen bij aan het bosrijke karakter van het plangebied. Zie figuur 4.2 voor een schematische weergave van de open en gesloten oriëntatie van de bebouwing.

Figuur 4.2: Gesloten (links) en open (rechts) oriëntatie van de bebouwing op de openbare weg.

4.1.2 Wensen en eisen ten aanzien van bouwmogelijkheden

Bilthoven Noord kent een bijzonder landelijk-dorps woonmilieu. Het plangebied biedt mogelijkheden voor de bouw van grote tot zeer grote woningen op ruime tot zeer ruime kavels. Ook dit is een belangrijk te behouden waarde van Bilthoven Noord. Er worden daarom eisen gesteld aan de bouwmogelijkheden op perceelsniveau. Er moet altijd een minimaal bouwvolume te realiseren zijn. Dit uit zich in oppervlakte en bouwhoogte. De minimale bouwoppervlakte moet passend zijn bij de omvang van de percelen in Bilthoven Noord. Verder moeten twee bouwlagen en een kaplaag altijd tot de mogelijkheden behoren. In de planregels is aangegeven hoe breed de voorgevel mag worden en welke afstanden tot de perceelsgrens aangehouden dienen te worden. De twee bouwlagen met kap kunnen gerealiseerd worden door de goot/ en bouwhoogte die in de regels zijn opgenomen. Op deze manier is gewaarborgd dat altijd een bouwvolume van aanvaardbare omvang gerealiseerd kan worden.

Het is belangrijk om een bouwvolume van aanvaardbare omvang te kunnen realiseren om woonwensen uit het hogere segment in vervulling te kunnen laten gaan, zoals meerdere slaapkamers, een logeerkamer, hobbykamer, werkkamer enzovoort. Er zijn twee soorten woonwensen waaraan bijzondere waarde wordt gehecht: mogelijkheden voor beroep/bedrijf aan huis en mogelijkheden voor zorg aan huis. Bij de eerste kan gedacht worden aan een atelier, salon of praktijkruimte. Bij het tweede kan gedacht worden aan een aangepaste badkamer, een slaapkamer op de begane grond of een aanbouw voor bredere doorgangen.