Woonwagencentrum Birkt

5.5 Externe veiligheid

5.5.1 Algemeen

Externe veiligheid heeft betrekking op de gevaren die mensen in de directe omgeving lopen als gevolg van een ongeval waarbij gevaarlijke stoffen zijn betrokken. Er kan onderscheid worden gemaakt tussen inrichtingen waar gevaarlijke stoffen worden bewaard en/of bewerkt en transportroutes waarlangs gevaarlijke stoffen worden vervoerd. De daaraan verbonden risico's moeten aanvaardbaar blijven.

De wetgeving rond externe veiligheid richt zich op het beschermen van kwetsbare en beperkt kwetsbare objecten. Kwetsbaar zijn onder meer woningen, onderwijs- en gezondheidsinstellingen, en kinderopvang- en dagverblijven. Beperkt kwetsbaar zijn onder meer kantoren, winkels, horeca en parkeerterreinen.

5.5.2 Plaatsgebonden risico en groepsrisico

Plaatsgebonden risico (PR)

Het PR richt zich als maat voor het risico vanwege activiteiten met gevaarlijke stoffen vooral op de te realiseren basisveiligheid voor personen in de omgeving van die activiteiten. Het wordt uitgedrukt als de kans per jaar dat een persoon op een plaats in de omgeving van een risicovolle activiteit zou verblijven, overlijdt als rechtstreeks gevolg van door die activiteit veroorzaakte calamiteit. Een kans op overlijden van 1 op de miljoen per jaar (PR=10-6) wordt aanvaardbaar geacht. De PR 10-6 is een harde grenswaarde welke niet mag worden overschreden. Het PR wordt "vertaald" als een risicocontour rondom de risicovolle activiteit, waarbinnen geen kwetsbare objecten mogen liggen.

Groepsrisico

Het GR is bedoeld voor het beperken van de maatschappelijke ontwrichting als gevolg van een calamiteit met gevaarlijke stoffen. Het GR is een maat voor de cumulatieve kansen per jaar dat ten minste 10, 100 of 1000 personen overlijden als rechtstreeks gevolg van hun aanwezigheid in het invloedsgebied van een risicovolle activiteit en van een daardoor veroorzaakte calamiteit. Rondom een risicobron wordt een invloedsgebied gedefinieerd, waarbinnen grenzen worden gesteld aan het aantal maximaal aanwezige personen, de z.g. oriënterende waarde (OW).

Het gaat om een richtwaarde. Het bevoegd gezag mag, mits afdoende gemotiveerd, van deze richtwaarde afwijken (de verantwoordingsplicht). Externe veiligheid moet altijd in preventieve zin deel uitmaken van de besluitvorming bij nieuwe situaties, en kan bij besluitvorming over bestaande situaties leiden tot aanvullende maatregelen.

Verantwoording groepsrisico

Voor het GR geldt, indien er kwetsbare of beperkt kwetsbare objecten binnen het invloedsgebied liggen, een verantwoordingsplicht bij een ruimtelijk besluit.

Een uitzondering hierop is een verantwoording vanwege een traject waarover vervoer van gevaarlijke stoffen plaatsvindt. Een verantwoording is vanwege het vervoer van gevaarlijke stoffen alleen nodig als het groepsrisico toeneemt of de oriëntatiewaarde van het groepsrisico wordt overschreden.

Voor het thema externe veiligheid is het plan getoetst aan de volgende regelgeving en beleid:

- Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi);

- Circulaire Risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen;

- Basisnet en ontwerp Besluit Transportroutes Externe veiligheid (BTEV);

- Besluit externe veiligheid buisleidingen (Bevb);

- Beleidsnota Externe veiligheid (Provincie Utrecht 2003).

5.5.3 Externe veiligheid in relatie tot het plangebied

Woonwagens – kwetsbaar object

Ingevolge artikel 1.1.b.a.1° van het Bevi is het plangebied een kwetsbaar object omdat sprake is van woonwagens met een dichtheid van meer dan twee woonwagens per hectare.

Inrichtingen

Op ca. 350 meter van het plangebied ligt een LPG-tankstation (zie figuur 1). Het plangebied ligt ruim buiten de PR 10-6 contour. Het invloedsgebied voor een LPG-tankstation is vastgelegd in de Regeling externe veiligheid inrichtingen (Revi). Dit invloedsgebied is 150 m rondom het vulpunt. Het plangebied ligt ruim buiten dit invloedsgebied (zie figuur 1). Het GR hoeft niet te worden berekend. Het aspect externe veiligheid vanwege inrichtingen is daarom niet relevant voor het plangebied.

Vervoer van gevaarlijke stoffen over (spoor)wegen en verantwoording groepsrisico

De spoorlijn ligt op ca. 180 m van het plangebied. Het groepsrisico vanwege vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor moet worden beschouwd (zie hiervoor) en zonodig worden verantwoord.

Uit een berekening van het Servicebureau Gemeenten van 24 april 2012 blijkt, dat uitgaande van de voor 2020 geprognostiseerde vervoerscijfers zonder maatregelen het groepsrisico 0,36 keer de oriënterende waarde bedraagt. Het groepsrisico zal na het treffen van de maatregelen in het kader van het basisnet, in het bjizonder het 100 % warme BLEVE vrij rijden, verlagen tot onder een waarde van 0,3 keer de oriënterende waarde. Zie bijlage 2 en 3 van de toelichting.
Op grond van de Circulaire Risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen is verantwoording van het groepsrisico nodig bij een toename van het groepsrisico ten gevolge van het plan, dan wel bij overschrijding van de oriënterende waarde. Van beide is in dit geval geen sprake. Omdat echter niet eerder voor het woonwagencentrum het groepsrisico in een ruimtelijk plan is verantwoord, is in het kader van een goede ruimtelijke ordening het groepsrisico alsnog en wel als volgt verantwoord.

Personendichtheid:

In de huidige situatie zijn er 12 woonwagens en is er circa 1800 m² van de gronden in gebruik als bedrijventerrein (met uitsluitend beperkt kwetsbare objecten). Dit is in de te bestemmen situatie niet anders, zodat er geen toename van de personendichtheid is te verwachten. Het groepsrisico zal daardoor niet toenemen.

Zelfredzaaamheid:

De bewoners van woonwagens zijn in het algemeen voldoende zelfredzaam. In het plangebied zijn vluchtwegen beschikbaar van de risicobron af, zodat in het geval van een calamiteit de bewoners in staat moeten worden geacht het gebied te kunnen verlaten.

Bereikbaarheid voor hulpdiensten, bluswatervoorziening:

Het plangebied is door verschillende wegen en van verschillende zijden ontsloten en daardoor goed bereikbaar voor hulpdiensten. Het plangebied zal worden voorzien van voldoende bluswatervoorzieningen.
Gelet hierop en gezien de hoogte van het groepsrisico nu en na invoering van het basisnet spoor, is er sprake van een verantwoord groepsrisico.

Buisleidingen

Uit de risicokaart voor de professionele gebruiker blijkt dat in de omgeving van het plangebied geen buisleidingen voor vervoer van gevaarlijke stoffen liggen. Het aspect externe veiligheid vanwege buisleidingen is daarom niet relevant voor het plangebied.