Buitengebied Dorp Lent - 28 (Oosterhoutse Waarden)

1.6 Situatie in het verleden

De rivier de Waal heeft door de eeuwen heen haar loop telkens verlegd. Overstromingen en dijkdoorbraken zorgden voor ingrijpende veranderingen in het landschap. Aan de Lentse zijde van de rivier getuigen onder andere de grillige vorm van de Waaldijk/ Oosterhoutsedijk, de dode rivierlopen (strangen) in de uiterwaarden en de diverse kolken en wielen hier nog van. In het plangebied herinneren hier nog drie kolken aan: het Wolfsgat, de Waaiensteinkolk en de Kolk van Braam. De oostelijk gelegen Kolk van Braam is vermoedelijk ontstaan als gevolg van een dijkbreuk in 1658. Het kolkencomplex het Wolfsgat en Waaiensteinkolk is in verschillende fasen ontstaan bij dijkdoorbraken in 1573, 1651 en 1809. Door de dijkdoorbraken in 1573 en 1651 waren twee kleinere kolken ontstaan. De oostelijke kleine kolk is groter geworden door een dijkdoorbraak bij het landgoed Oosterhout in 1809 en betreft de huidige Waaiensteinkolk. Door deze laatste dijkdoorbraak moest de nieuwe dijk over een grote afstand verder landinwaarts worden verplaatst en is ten noorden van deze kolk de knik in de waaldijk ontstaan. De nieuwe dijk sloot ter hoogte van de Kolk van Braam weer aan op de oudere dijkloop. Bij de dijkdoorbraak in 1809 is het 17e-eeuwse landhuis Waaienstein verdwenen. Waaienstein was de locatie waar Lodewijk de Veertiende in 1672 met afgezanten van de stad Nijmegen onderhandelde over de overgave van de door de Fransen belegderde stad. Ten zuiden van deze kolken zijn nog restanten van de oude dijk aanwezig. De verschillende wielen en de oude dijkbelopen zijn op onderstaande afbeelding te zien.

Afbeelding 6 : wielen oude dijkbelopen

Op de kaart van 1783 is te zien dat de Kolk van Braam toen nog binnendijks lag en het Wolfsgat reeds buitendijks.

Afbeelding 7: situatie rond 1783

Op de kaart van 1875 liggen alle drie de wielen buitendijks. De Waaiensteinwiel werd toen nog Groote Wiel genoemd.

Afbeelding 8: siuatie omstreeks 1875

Na 1875 is het buitendijkse gebied weinig veranderd. Op de kaart van 1931 is dit goed te zien, evenals in vergelijking met de huidige situatie.

Afbeelding 9: situatie rond 1931

In het gebied bevinden zich geen rijksmonumenten en geen gemeentelijke monumenten. Het gebied is ook niet beschermd als rijks- of gemeentelijk beschermd gezicht. De tijdelijke werkroute tast de aanwezige cultuurhistorische waarden, namelijk de dijk en de kolken, niet aan.

Conclusie

Vanuit cultuurhistorisch oogpunt zijn er geen bezwaren tegen het voorgestelde bestemmingsplan.