Stadscentrum randzone I - 11 (Spoorstraat)

1.2 Ligging en begrenzing plangebied

figuur 1: Globale ligging van het plangebied (met rode A) Bron: maps.google.nl

figuur 2: Kadastrale situatie met in paars het gebied waarvoor de omgevingsvergunning geldt

1.2.1 Bestaande situatie

De locatie Spoorstraat 4-6 ligt gesitueerd tussen het centrum/binnenstad en het stationsgebied en maakt onderdeel uit van het plangebied de Spoorzone, waarvoor onlangs een ontwikkelingsvisie (Nijmegen Centraal) is opgesteld.

Historische kaart met vooroorlogse situatie Spoorstraat in vooroorlogse situatie

Ooit was het Stationsplein door 2 groene lanen (Spoorstraat en Van Schaeck Mathonsingel) verbonden met de historische binnenstad. Door de oorlogsverwoestingen van 1944 is van de oorspronkelijke allure van het Stationsplein en omgeving niet veel meer over. Na de oorlog is de locatie en ook de verdere stationsomgeving in het kader van de wederopbouw ingevuld met grootschalige kantoren en woningbouw en is tevens de grootschalige infrastructuur van de Tunnelweg gerealiseerd. Eén van die kantoren was het Arbeidsbureaugebouw welke inmiddels is gesloopt.

Wederopbouw stationsomgeving met Tunnelweg en het toenmalige arbeidsbureau.

Het totale oppervlak van de huidige locatie bedraagt circa 3.000 m2. Het projectgebied wordt aan drie zijden omsloten door woningbouw uit de jaren 70 en wordt begrensd door de Spoorstraat, het gebouw van de Belastingdienst, de achterzijde van een wooncomplex van de Studentenhuisvesting gelegen aan de Vredestraat en de achterzijde van een wooncomplex gelegen aan de Nassausingel.

Spoorstraat met huidige situatie projectgebied.
Het projectgebied vormt een bijzondere enclave in het stedelijk weefsel. Door de groene omkadering en uitstraling van het Kronenburgerpark, is enerzijds sprake van een verbondenheid met het park. Anderzijds maakt het gebied, door de ligging aan de Spoorstraat, de omarming van de stationsomgeving, deel uit van het stedelijk gebied.

De omliggende bebouwing heeft een grootschalig gestapeld karakter en stamt grotendeels uit de 70er jaren.

1.2.2 Toekomstige situatie

De gemeente Nijmegen wil blijven investeren in de ontwikkeling van de stad door verder te werken aan een aantal strategische projecten, waaronder de Spoorzone. De stationsomgeving moet van rommelig gebied en verdeelpunt voor 40.000 in- en uitstappers per dag (met een groei naar 48.000) een mobiliteitsknooppunt worden en het visitekaartje van de stad. De omgeving van het Centraal Station biedt hiervoor volop kansen: het ligt dichtbij de unieke binnenstad, het Kronenburgerpark en het toekomstige Waalfront. Het gebied is volop in ontwikkeling: nieuwbouw poppodium Doornroosje en studentenhuisvesting, de ontwikkeling van Spoorstraat 4-6 (voormalig arbeidsbureau), herontwikkeling Metterswane, de Keizer Karelgarage met een facelift van Schaeck Mathonsingel als belangrijke verbindingsweg naar het centrum. Daarnaast wordt gewerkt aan een visie op de ontwikkeling van de Bloemerstraat/Smetiusstraat als tweede entree van de binnenstad. Voor Spoorzone West is o.a. samen met de NS en het Rijk de ontwikkelingsvisie Nijmegen Centraal opgesteld.

In deze visie vormt de oost/west as (Tunnelweg) de 'ruimtelijke ruggengraat' van het gebied waar de locatie Spoorstraat 4-6 en deel van uitmaakt.

In tegenstelling tot de v. Schaeck Mathonsingel, die nog een historisch karakter kent, is het karakter van de Burgemeester Hustinxstraat en de Spoorstraat door de aanleg van de Tunnelweg ingrijpend veranderd. De maatvoering tussen de straatwanden is zodanig verbreed dat hier hoogbouw mogelijk is. Van belang is dat de hoogbouw wordt ingezet voor woningbouw en niet zoals voorheen alleen kantoren, op deze manier zal er eerder sprake zijn van sociale controle en veiligheid wat de leefbaarheid van het gebied ten goede komt. Het grotere stedenbouwkundige blok waar de locatie deel vanuit maakt heeft tijdens de wederopbouw met grootschalige gebouwen een niet Nijmeegse maatvoering gekregen. Het mogelijk maken van een herstel van de cultuurhistorische route, de verlengde Nieuwe Marktstraat, draagt er toe bij om dit blok te verkleinen en de te herstellen route aan te laten sluiten op de 'snelbinder'.

Bij inpassing van hoogbouw in een stedelijke omgeving dient grote zorgvuldigheid in acht te worden genomen ( o.a. inpassing Nijmeegse skyline, aansluiting schaal en maat directe omgeving, parkeren, bezonning en windhinder, zie ook Notitie Hoogbouw, Gemeente Nijmegen, mei 2005). Vanuit eerdere (stedenbouwkundige) analyses (Spoorboekje) blijkt de wens om het profiel van de Tunnelweg /Spoorstraat en Burg. Hustinxstraat een intiemer en meer besloten karakter te geven. Hiertoe zou op verschillende locaties rondom deze zone naast de nodige bouwmassa's een 'plint' (begane grondzone) ontwikkeld moeten worden die ruimte biedt aan interessante functies t.b.v. de levendigheid de routes naar het station en het toekomstig poppodium Doornroosje.

Het plan

Met het voorgestelde plan wordt de cultuurhistorische route, verlengde Nieuwe Marktstraat, weer mogelijk gemaakt.

Verlengde nieuwe marktstraat anno 1920 en anno 2012

Het huidige 'gat' tussen het belastingkantoor en de woningbouw op de hoek Spoortstraat en Kronenburgsingel dient op een goede manier opgevuld te worden zodat de straatwand weer hersteld wordt.

Situatieschets: herstel straatwand en eventuele doortrekking Nieuwe Marktstraat hierin weergegeven

Daarmee is de footprint (omtrek) van het gebouw voor een groot deel al bepaald. Door de massa van het gebouw wordt de straatwand weer hersteld en is een bepaald woningbouwprogramma haalbaar om het parkeren in een gebouwde parkeervoorziening onder te brengen. Uit onderstaande afbeeldingen blijkt dat de voorgestelde hoogte van 75 meter van het gebouw de skyline niet negatief beinvloedt. Juist vanuit dat perspectief blijkt dat de geplande toren een bepaalde ruimtelijke geleding teweeg brengt in deze hoogbouwzone die het stationsgebied markeert.

Afbeelding: stadssilhouet inclusief woontoren Spoorstraat