Kern Heilig Landstichting

Beheersverordening

Hoofdstuk 1 Inleiding

1.1 Aanleiding

De gemeente Groesbeek draagt zorg voor actuele planologische regelingen ten aanzien van haar grondgebied en voldoet daarmee aan de wettelijke verplichting om planologische regelingen minimaal elke 10 jaar te herzien. Zo is er momenteel een bestemmingsplan voor het buitengebied in voorbereiding waarin een aantal verouderde plannen worden opgenomen. Voor de kern Heilig Landstichting vigeert momenteel het bestemmingsplan 'Kern Heilig Landstichting' uit 2002. Hoewel er geen ingrijpende ontwikkelingen voor het dorp te verwachten zijn, zal er toch op grond van de Wet ruimtelijke ordening (Wro) een nieuwe planologische regeling moeten worden vastgesteld.

In de Wro is een nieuw ruimtelijk instrument naast het bestemmingsplan geïntroduceerd: de beheersverordening. Deze verordening beoogt gemeenten een eenvoudig instrument te bieden om gebieden met een lage dynamiek van een passende juridisch-planologische regeling te voorzien.

Het dorp Heilig Landstichting betreft in hoofdzaak een woongebied. Het gebied wordt getypeerd als een gebied dat is uitontwikkeld. Ingrijpende ruimtelijke ontwikkelingen worden niet voorzien in de nabije toekomst. Derhalve is voor de kern Heilig Landstichting voorliggende beheersverordening opgesteld, waarin het beheer in overeenstemming met het bestaande feitelijke of planologisch toelaatbare gebruik wordt geregeld.

1.2 Verordeningsgebied

Het gebied van de beheersverordening komt geheel overeen met de plangrens van het vigerende bestemmingsplan Kern Heilig Landstichting. Het plangebied wordt in het noorden begrensd door de Sophiaweg en in het westen door grens met de gemeente Nijmegen, grotendeels gevormd door de Nijmeegsebaan. De plangrens is in het oosten een minder heldere lijn. Deze is gekozen met inbegrip van de woningen die aan de oostkant langs de Koning Davidlaan liggen. Tot aan de Carmelweg zijn ook de woningen langs de oostzijde van de Johanneslaan in het verordeningsgebied meegenomen, evenals de woningen aan de Carmelweg zelf.

Vervolgens loopt de grens langs de Johanneslaan. Orientalis valt buiten de plangrens. De zuidgrens is gekozen langs de Jericholaan. De rotonde met de horecagelegenheid en de vier aangrenzende woningen zijn tevens binnen de grenzen van de beheersverordening opgenomen.

Het verordeningsgebied is in figuur 1.1 weergegeven.

Figuur 1.1. Ligging verordeningsgebied

1.3 Vigerende plannen

Momenteel vigeert voor het verordeningsgebied het bestemmingsplan Kern Heilig Landstichting dat door de gemeenteraad van Groesbeek is vastgesteld op 5 juni 2002. Dit plan komt, zoals in de Wro is bepaald, bij inwerkingtreding van de beheersverordening te vervallen.

1.4 Leeswijzer

Deze toelichting op de beheersverordening is als volgt opgebouwd:

• hoofdstuk 2 beschrijft het instrument beheersverordening en gaat in op de keuze om voor de kern Heilig Landstichting te kiezen voor de beheersverordening. Tevens wordt ingegaan op de instrumenten die in aanvulling op de verordening beschikbaar zijn voor het beheer van het gebied;
• hoofdstuk 3 formuleert de uitgangspunten voor de regeling van de beheersverordening;
• hoofdstuk 4 bevat het onderzoek naar de relevante beleidskaders en de toepasselijkheid daarvan op de verordening en het onderzoek naar de omgevingsaspecten die bij de totstandkoming van de verordening zijn betrokken en beoordeeld.

Hoofdstuk 2 Beheersverordening als instrument

2.1 Inleiding

Dit hoofdstuk bevat een beschrijving van de beheersverordening als instrument. Ook wordt aandacht besteed aan de instrumenten waarmee – naast de beheersverordening – het ruimtelijke beheer van het verordeningsgebied kan worden ingevuld.

2.2 De beheersverordening

2.2.1 Vastleggen bestaand gebruik

De Wet ruimtelijke ordening (Wro) biedt gemeenten de mogelijkheid om in plaats van een bestemmingsplan, een beheersverordening voor een gebied vast te stellen. Een beheersverordening vormt, net als het bestemmingsplan, het kader waaraan onder andere bouwaanvragen worden getoetst en op basis waarvan de gemeente handhavend kan optreden op het moment dat in strijd met bepalingen uit de verordening wordt gehandeld (denk aan illegale gebruiksvormen of illegale bebouwing).

Een beheersverordening is een beheerregeling voor het bestaand gebruik voor een gebied met een lage dynamiek waarin geen ruimtelijke ontwikkelingen zijn voorzien binnen de horizon van de verordening.

Het 'bestaand gebruik' is voor tweeërlei uitleg vatbaar. Bij bestaand gebruik in enge zin worden alleen de bestaande feitelijke aanwezige functies en bebouwing vastgelegd. Bij het gebruik in ruime zin worden de gebruiks- en bouwmogelijkheden van het vigerende bestemmingsplan als uitgangspunt genomen.

Een beheerverordening is juridisch vergelijkbaar met een bestemmingsplan  met een consoliderende inhoud.

2.2.2 Keuze voor beheersverordening

Het dorp Heilig Landstichting betreft in hoofdzaak een woongebied. Het woongebied is grotendeels vooroorlogs ontstaan rondom de kruising van de Nijmeegsebaan met de Meerwijkselaan. Via een proces van organische groei is deze kleine gemeenschap uitgebreid. In de naoorlogse periode vond een verdichtingsproces plaats, dat de wat willekeurig gesitueerde bebouwing tot een compacte, zij het riant verkavelde dorpskom aaneen heeft gesmeed. Tevens hebben zich in die periode functies als horeca (restaurant, hotel), dienstverlening in de vorm van (advocaten-, deurwaarders-) kantoren en maatschappelijke functies (gemeenschapshuis) gevestigd.

Het gebied wordt getypeerd als een gebied dat is uitontwikkeld. Er vinden slechts kleinschalige ontwikkelingen plaats, zoals nevenfuncties aan huis of wijzigingen in hoofdgebouwen en erfbebouwing en het herinrichten van openbaar gebied, zoals de aanleg van groen- en of speelvoorzieningen. Ingrijpende ruimtelijke ontwikkelingen worden niet voorzien in de nabije toekomst. De opgave voor het dorp is met name gericht op behoud van de bestaande kwaliteiten. De beheersverordening is voor dit doel het geschikte instrument, omdat het juist bedoeld is om de bestaande situatie vast te leggen, terwijl kleinschalige ruimtelijke wijzigingen mogelijk blijven binnen het planologisch toelaatbare gebruik, voor zover passend bij een gebied met lage dynamiek.

Derhalve is voor de kern Heilig Landstichting voorliggende beheersverordening opgesteld.

2.2.3 Bestanddelen beheersverordening

Anders dan bij het bestemmingsplan, bepaalt de Wro niet uit welke elementen een beheersverordening bestaat. Het is wel duidelijk dat de beheersverordening betrekking heeft op een gebied en regels geeft voor het beheer van dat gebied. De beheersverordening heeft een digitale component en sluit aan bij de digitale opzet van de instrumenten van de Wro.

Alhoewel de wet dit evenmin bepaalt, is het noodzakelijk de beheersverordening vergezeld te laten gaan van een toelichting waarin de gemaakte keuzen zijn onderbouwd. De Wro bepaalt wel dat de beheersverordening de volgende elementen kan bevatten:

• een verbod om bepaalde werken, geen gebouwen zijnde, of werkzaamheden uit te voeren zonder omgevingsvergunning;
• binnenplanse afwijkingsregels;
• overgangsrecht.

Dat maakt dat een beheersverordening bestaat uit:

• een object dat bestaat uit het gebied waarop de verordening betrekking heeft. Dat is op bijbehorende verbeelding aangegeven als verordeningsgebied, met een of meer objecten binnen het gebied, die op de verbeelding zijn aangeven als besluit(sub)vlak;
• regels die gekoppeld zijn aan het gebied en/of de objecten en die kunnen gaan over gebruiken, bouwen en aanleggen, afwijken met een omgevingsvergunning en eventueel overgangsrecht.

2.2.4 Procedureel

De beheersverordening is een gemeentelijke verordening. In tegenstelling tot een bestemmingsplan of omgevingsvergunning, staat tegen de vaststelling van een beheersverordening geen beroep open. Bij de voorbereiding van deze beheersverordening is door middel van inspraak in het kader van de gemeentelijke inspraakverordening de gelegenheid aan belanghebbenden gegeven een reactie op de beheersverordening in te dienen. De beheersverordening wordt digitaal vastgesteld tegelijk met de verordening op papier. Bij verschil in uitleg is de digitale versie de beslissende.

2.3 Aanvullende ruimtelijke instrumenten

De beheersverordening is slechts één van de beschikbare instrumenten voor het ruimtelijke beheer van het gebied Heilig Landstichting. Het beleidsmatige uitgangspunt voor dit gebied bestaat uit het behoud van de bestaande ruimtelijke situatie. Dat neemt niet weg dat daarbinnen, beperkte mogelijkheden blijven bestaan voor aanpassing. De instrumenten die om die reden niet los van de beheersverordening kunnen worden gezien, zijn de volgende:

• het welstandstoezicht;
• het vergunningvrij bouwen;
• de planologische kruimelgevallen;
• omgevingsvergunning voor afwijken van de beheersverordening te voorzien van een ruimtelijke onderbouwing, ook wel de planologische omgevingsvergunning genoemd.

2.3.1 Welstandstoezicht

In het kader van het welstandstoezicht wordt het uiterlijk van een bouwwerk beoordeeld aan de hand van de zogenaamde redelijke eisen van welstand. Die eisen zijn voor het gebied Heilig Landstichting vastgelegd in de gemeentelijke welstandsnota. Een aanvraag voor een omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen wordt getoetst aan de welstandseisen. Daarmee is het welstandstoezicht een instrument voor het beheer van de ruimtelijke kwaliteit van een gebied net zoals de beheersverordening of een bestemmingsplan.

2.3.2 Het vergunningvrij bouwen

In bijlage II van het Besluit omgevingsrecht (Bor) zijn bouwactiviteiten opgenomen waarvoor geen omgevingsvergunning nodig is. Daarbij is onderscheid gemaakt tussen twee categorieën van vergunningvrije activiteiten:

• de geheel vergunningvrije activiteiten uit artikel 2 van Bijlage II, die niet binnen de bepalingen van een bestemmingsplan of beheersverordening hoeven te passen, zoals aan- of uitbouwen, bijgebouwen en overkappingen, zonnepanelen, vlaggenmasten, erfafscheidingen, nutsgebouwtjes, dakkapellen, antenne-installaties, straatmeubilair, containers voor huisvuil en installaties voor het regelen van het verkeer;
• de activiteiten uit artikel 3 van bijlage II, die alleen vergunningvrij zijn als zij passen binnen een bestemmingsplan of beheersverordening, zoals bouwwerken op het achtererf die hoger zijn dan 5 meter, zwembaden bij woningen, openbare speeltoestellen en onder omstandigheden veranderingen aan bouwwerken.

Voor beide categorieën gelden de volgende uitzonderingen:

• vergunningvrij bouwen is niet toegestaan in een gebied dat wegens explosiegevaar of op grond van veiligheidsrisico's onbebouwd moet blijven;
• het aantal woningen mag niet worden veranderd door vergunningvrij bouwen;
• wanneer een gebied archeologische resten bevat is vergunningvrij bouwen over een oppervlakte van meer dan 50 m² niet toegestaan.

Voor de vergunningvrije activiteiten is logischerwijs geen procedure van toepassing. Deze kunnen zonder meer worden uitgevoerd.

2.3.3 Planologische kruimelgevallen

In bijlage II van het Bor zijn ook de zogenaamde planologische kruimelgevallen opgenomen. Het gaat om zogenaamde bijbehorende bouwwerken, die groter zijn dan de bouwvergunningvrije bouwwerken, infrastructurele en nutsvoorzieningen, antennes tot 40 m, duurzame energie-installaties, evenementen en gebruiksveranderingen tot maximaal 1.500 m² binnen de bebouwde kom, inclusief inpandige bouwactiviteiten.

Voor de activiteiten die via de kruimelgevallenregeling mogelijk kunnen worden gemaakt, geldt de reguliere voorbereidingsprocedure van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Dit betekent dat er een beslistermijn van 8 weken geldt na ontvangst van de aanvraag. Nadat de vergunning is verleend staat tegen de vergunning bezwaar en beroep open.

2.3.4 Planologische omgevingsvergunning

Voor – de op dit moment – onvoorziene ontwikkelingen, die niet met de voorgaande instrumenten zijn in te passen, biedt de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) de mogelijkheid van de beheersverordening af te wijken indien wordt aangetoond dat de beoogde ontwikkeling in overeenstemming is met een goede ruimtelijke ordening. Mocht zich gedurende de looptijd van een plan zodoende een situatie voordoen die niet in de beheersverordening is in te passen, noch met voorgaande instrumenten kan worden toegestaan, zal deze situatie worden beoordeeld in het kader van de gevolgen die de betreffende ontwikkeling voor de ruimtelijke kwaliteit heeft.

Voor het afwijken van de beheersverordening, zoals hierboven omschreven, dient een afzonderlijke planologische procedure doorlopen te worden. Deze procedure omvat een termijn waarin de ontwerpvergunning ter inzage wordt gelegd en een ieder zijn of haar zienswijze kan indienen. De procedure heeft een globale doorlooptijd van 6 maanden. Nadat de vergunning is verleend staat hiertegen direct beroep open.

2.3.5 Toepassing van de instrumenten in aanvulling op de beheersverordening

Bij het opstellen van de Beheersverordening Kern Heilig Landstichting is rekening gehouden met de mate waarin bovengenoemde instrumenten kunnen worden ingezet in het verordeningsgebied. Gelet op de mogelijkheden die het vergunningvrij bouwen biedt en met name ook de planologische kruimelgevallen, is ervoor gekozen bepaalde bouw- en gebruiksmogelijkheden niet in de beheersverordening op te nemen.

Bij deze keuze heeft de strekking van het instrument 'de beheersverordening' een belangrijke rol gespeeld. De beheersverordening is bedoeld om de bestaande situatie te beheren. Op het moment dat zich een geval voordoet dat niet als passend binnen de 'bestaande situatie' kan worden beschouwd, kunnen de eerdergenoemde alternatieve instrumenten worden ingezet. Voorbeelden van activiteiten waarvan wordt verwacht dat deze in het gebied zullen voorkomen zijn:

• vergunningvrij bouwen van erfbebouwing;
• vergunningvrij bouwen van dakkapellen;
• vergunningvrij bouwen van algemene voorzieningen, zoals vuilcontainers, straatmeubilair, etc.;
• gebruiksveranderingen via de kruimelgevallenregeling;
• niet vergunningvrije algemene voorzieningen via de kruimelgevallenregeling.

Het vergunningvrij bouwen is een wettelijk recht. De gemeente kan hier geen invloed op uitoefenen. Dit is anders voor de activiteiten uit de kruimelgevallenregeling. Deze activiteiten moet de gemeente eerst goedkeuren alvorens deze kunnen worden uitgevoerd.

Hoofdstuk 3 Gebiedsbeschrijving

3.1 Inleiding

Aan de hand van de historische ontwikkeling, de ruimtelijke structuur en de functionele structuur worden in dit hoofdstuk de kenmerken van het verordeningsgebied in beeld gebracht.

3.2 Historische ontwikkeling

De stad Nijmegen met haar agrarische ommeland werd in het verleden omringd door bossen en woeste gronden. Vanuit Nijmegen liepen uitvalswegen het landschap in richting Grave, Venlo en Groesbeek. Op de overgang van open bouwlanden en bos ontstonden lusthoven en landgoederen, zoals Brakkenstein en Heyendaal. Deze landgoederen waren onderling vaak weer verbonden door dwarsroutes. De kern van de oorspronkelijke nederzetting, die later de Heilig Landstichting zou worden, lag rond de kruising van een uitvalsweg (Nijmeegsebaan) en een dwarsroute (Meerwijkselaan).

Relatie met het grondpatroon

De nederzetting met de bijbehorende bouwlanden is gelegen in een betrekkelijk vlak terreingedeelte, dat een uitholling vormt in het massief van de stuwwal. In het bos, op een hoger gelegen kop werd een kapel gebouwd. Niet veel later zal wat lager, op de flank van de helling, een imposante kerk verrijzen (Cenakelkerk), waarmee de Heilig Landstichting haar intrede deed.

Op bijna landgoedachtige wijze vond de aanleg van het voorterrein plaats; het zogenaamde Kerkebosje kent een formele opbouw dat zich uit in een stelsel van assen en lanen. De ligging hoog op de flank van de heuvel, maakt aannemelijk dat het bos aanvankelijk geheel gekapt was, zodat uitzicht over de lager gelegen akkers mogelijk was. Andersom kon de Cenakelkerk zo hoog uittorenen boven de landelijke nederzetting in het dalletje.

Ontwikkelingsgeschiedenis

Periode tot ca. 1910
Aanvankelijk was er sprake van een kleine agrarische nederzetting, De Ploeg genaamd, op een betrekkelijk vlak deel van de stuwwalhelling. De ligging op de kruising van de Nijmeegsebaan met de Meerwijkselaan heeft bij het ontstaan van de nederzetting zeker een rol gespeeld.
Via een proces van organische groei zal deze kleine gemeenschap zich wat hebben uitgebreid, voor zover de draagkracht van de ontginning reikte. De vestiging van de genoemde kapel achter in het bos heeft op de nederzettingsstructuur nauwelijks invloed.

Periode tot ca. 1920

De vestiging van landgoedachtige elementen in de directe omgeving, zoals Mariënbosch, Nebocomplex en vooral de Cenakelkerk in 1913, dat de aanzet tot de realisering van Orientalis betekende, vormde, in tegenstelling tot de geleidelijk gegroeide agrarische nederzetting, een sterke ingreep in het gebied.

Ter plaatse van de voormalige kapel had een monumentale basiliek moeten verrijzen; een deel van de voorbouw en een formele as zijn nog de stille getuigen van een ambitieus plan.

Deze bebouwing en de geformaliseerde terreinaanleg dragen een expressief karakter, waarmee een duidelijk stempel op de omgeving wordt gedrukt.

Heilig Landstichting circa 1910

Heilig Landstichting circa 1920

Heilig Landstichting circa 1950

Heilig Landstichting circa 1990

Figuur 3.1 Historische ontwikkeling

Periode tot ca. 1950

De Heilig Landstichting, die naast kerkelijke, vooral ook museale aspecten heeft, leidde tot verdere uitgroei van de dorpsgemeenschap, waar nu vooral burgerbebouwing ging plaatsvinden.

De uitbouw van het dorp vond daarbij gedeeltelijk plaats langs natuurlijke lijnen, met name langs de bestaande (land-)wegen. De uitgifte van kavels, die een wezenlijke financieringsbron voor de Heilig Landstichting vormde, vond daarbij zeer verspreid langs het (deels ook nieuw aangelegde) wegenpatroon plaats volgens het uitbreidingsplan van P.J.W. Leenders, gemeentearchitect van Groesbeek, uit 1936.

Periode tot ca. 1990

In de naoorlogse periode, vond een verdichtingsproces plaats, dat de wat willekeurig gesitueerde bebouwing tot een compacte, zij het riant verkavelde dorpskom aaneensmeedt.

3.3 Ruimtelijke structuur

3.3.1 Bebouwing en beeldkwaliteit

3.3 Ruimtelijke structuur

3.3.1 Bebouwing en beeldkwaliteit

De kern Heilig Landstichting is te omschrijven als een ruim opgezet groen woongebied gelegen in de bossen aan doorgaande verbinding van Nijmegen naar Groesbeek. In de omringende bossen ligt een aantal grootschalige gebouwencomplexen zoals Orientalis, de Cenakelkerk met de pastorie en klooster en op Nijmeegs grondgebied het Neboklooster en Mariënbosch, waarin nu de Hogeschool Arnhem-Nijmegen is gevestigd. In het Carmelklooster zijn thans appartementen gevestigd. Door de verborgen ligging in de bossen hebben deze complexen nauwelijks een invloed op de kern, alleen het Neboklooster is door de open ligging op een heuveltop prominent aanwezig.

Langs de Nijmeegsebaan vindt een logische voortzetting plaats van de bebouwing zoals die in Nijmegen langs de Groesbeekseweg aanwezig is. De weg is slechts aan de oostzijde bebouwd met doorlopende lintbebouwing. Aan overzijde ligt in de noordwesthoek een lager gelegen gebied bestaande uit sportvelden die doorlopen tot de wijk Brakkenstein in Nijmegen. De weg ligt hier nog relatief laag en kent een open en stedelijk beeld. De weg klimt vervolgens omhoog en vanaf de kruising met de Panovenlaan begint een bosgebied. Hierin ligt het Psychiatrisch Centrum Nijmegen. Ook aan deze zijde van de Nijmeegsebaan ligt een tweetal vrijstaande woningen dicht op weg.

Richting hotel Sionshof, dat gedeeltelijk in de gemeente Nijmegen ligt, stijgt de weg verder en krijgt een bosrijker en landelijker beeld. De woningen aan de oostzijde liggen hier enkele meters hoger dan de weg. Aan de westzijde ligt een woning op de heuveltop verborgen in bos. Wanneer de weg weer afdaalt richting Groesbeek komt er een opener gebied bij het Neboklooster en Sionshof. Het achterliggende woongebied kent nauwelijks een relatie met de Nijmeegsebaan. De in het gebied voorkomende hoogteverschillen komen niet tot uiting in de stedenbouwkundige opbouw. In het woongebied zijn twee verschillende gebieden te onderscheiden:

• een relatief dicht bebouwd gebied in het midden van de kern Heilig Landstichting. Hier staan met name rijenwoningen en halfvrijstaande woningen op relatief kleine kavels. Er staan enkele homogene woonblokken met platte daken aan de Simonlaan en Lucaslaan. Deze hebben een stedelijk karakter dat contrasteert met de rest van de kern.
• Het grootste gedeelte van het dorp bestaat uit een ruim opgezet woongebied met vrijstaande villa's. Karakteristiek zijn de grote, brede kavels en de bosachtige tuinen. Hierdoor ontstaat een zeer groen woongebied dat vanzelfsprekend overloopt in aangrenzende bosgebieden. De bebouwing bestaat uit individuele, vrijstaande woningen met gevarieerde bouwvolumes. De bebouwing kent weinig architectonische samenhang.

Aan de oostrand van het dorp ligt een open akker. Dit is een opvallend element op de overgang van de kern naar het bos. In het dorp zijn enkele groene elementen aanwezig. Zo is er de pleinruimte aan de Profetenlaan en de Josuelaan waar het bos het dorp indringt. De parkeerplaats van Orientalis, dat buiten de plangrens ligt, is een open, groene ruimte met verspreide bomen. Ook hier ontstaat een geleidelijke overgang van de kern naar het bos.

3.3.2 Groen en openbare ruimte

3.3.2 Groen en openbare ruimte

Abiotisch patroon; geomorfologie, bodem, water

De kern Heilig Landstichting ligt op de westelijke helling van een stuwwal. Het oostelijke deel is door de Rijn en de Waal ondergraven en wordt gekenmerkt door een vrij steile rand. Het westelijke deel is sterker gevormd door uitspoelingswaaiers en daardoor meer afgeplat. De kern Heilig Landstichting ligt in een relatief vlak, komvormig deel van het terrein. De westelijke zijde van de kern ligt op 35 meter boven Nieuw Amsterdams Peil (N.A.P.). Het terrein loopt in noordelijke, oostelijke en zuidelijke richting op tot rond de 50 meter boven N.A.P. aan de randen van de kern.

De bodem is matig doorlatend. Regenwater zijgt weg in de bodem. Het gebied maakt deel uit van een omvangrijk infiltratiegebied, dat verantwoordelijk is voor de kweldruk en inherente natuurwaarden in de lagere delen van het Rijk van Nijmegen.

Ecologisch patroon; flora, fauna

Zowel de dier- als plantensoorten in het gebied zijn gebonden aan bossen en bosranden. Het bos bestaat veelal uit aangeplant naaldhout voor productiedoeleinden en meer recentelijk uit van nature op droge en schrale gronden groeiend loofhout. Daarnaast zijn rond de buitens veelal restanten van laanstructuren aanwezig. Dit bostype heeft vrij weinig ondergroei. Kruidachtigen en grassen komen vooral aan de randen van de bossen of de paden voor. Door de verzuring heeft relatief veel vergrassing plaatsgevonden.

De fauna in de bossen wordt mede bepaald doordat het aaneengesloten boscomplex vrij omvangrijk is. Voor veel insecten en vogelsoorten, maar ook voor klein wild vormen de bossen (soms in combinatie met omliggende landbouwgronden) het leefgebied. Door de ecologische verbinding met het in Duitsland gelegen Reichswald en het westelijk gelegen gebied van de Hatertse Vennen komen er steeds meer mogelijkheden voor grote zoogdieren, zoals bijvoorbeeld de das.

Cultuurpatroon: landbouw, stedelijke elementen, infrastructuur

De nederzetting is ontstaan rond een kruising aan de weg van Nijmegen naar Groesbeek, aan de rand van Nijmegen. De bodem van de hogere gronden is weinig geschikt voor agrarisch gebruik. Deze grond is daarom in het verleden in gebruik genomen voor productiebos. De meer geschikte gronden waren wel in agrarisch gebruik. Zo ontstond een bijzonder landschap. De nederzetting ligt precies op de overgang van bos naar agrarische gronden; een sterk verspringende ruimtelijke gradiënt. Dit bijzonder landschap bleek door reliëf, beplanting en de nabijheid van Nijmegen een geschikt milieu voor de vestiging van instituten, buitenplaatsen en kloosters. Later vestigden zich hier ook de meer welgestelden in buitens of villa's op de rand van de stuwwal met uitzicht over het vlakke land.

Deze ontwikkeling vormt nog altijd de basis voor het bestaande landschap: nederzettingen aan de randen van bossen op de stuwwalhelling, aan historische verbindingswegen tussen nederzettingen. De kern Heilig Landstichting ligt ingebed in grootschalige boscomplexen, verspreid over een glooiend terrein, doorsneden door een fijnmazig stelsel van paden. Wat eens een klassieke vakantiestreek was binnen het Rijk van Nijmegen vormt nu een belangrijk gebied voor recreatieve daguitloop.

Groen

Behalve de omringende bosgebieden, waaronder het Kerkebosje, die een fraaie achtergrond vormen voor het woongebied, bestaat het meest beeldbepalende groen in de kern uit de bosachtige privé-tuinen. Hierdoor heeft het dorp een informele en sfeervolle uitstraling. Bij de Profetenlaan dringt het bos het dorp in en is een bosachtig parkje met speelvoorzieningen ontstaan. Aan de Josuelaan en Andreaslaan liggen meer formelere groenplekken die met name als kijkgroen dienen.

Langs enkele straten, zoals de Koning Davidlaan, Sophiaweg en Joanneslaan is laanbeplanting aanwezig. Deze vormt ruimtelijk echter één geheel met de bosachtige omgeving.

Aan de oostrand van het dorp ligt een open akker. Dit is een opvallend open element op de overgang van de kern naar het bos. De parkeerplaats van Orientalis is een open, groene ruimte met verspreide bomen. Ook hier ontstaat een geleidelijke overgang van de kern naar de omringende bosgebieden.

Openbare ruimte

Het uiterlijk van de Nijmeegsebaan sluit aan bij de functie als verkeersroute. De weg is bestraat met asfalt en heeft vrijliggende fietspaden.

Opvallend is de parkeerplaats langs de weg ter hoogte van hotel/restaurant de Rozenhof. Aan de zuidzijde van de kern ligt een rotonde in de Nijmeegsebaan bij hotel Sionshof. In het midden is de rotonde verfraaid met een kunstwerk. Karakteristiek voor het zuidelijke gedeelte van de Nijmeegsebaan is het hoogteverschil van enkele meters tussen de weg en de woningen. Via trappen is er toegang tot woningen mogelijk. De bij de woningen behorende garages liggen wel op het niveau van de weg.

De rest van de kern Heilig Landstichting bestaat uit rustige, informele woonstraatjes. De straten bestaan uit klinkers met molgoten met daar naast afwisselend groenstroken, voetpaden, trottoirs en parkeerhavens. De trottoirs en voetpaden liggen vaak op hetzelfde niveau als de rijbaan. Bij de meeste woonstraten is sprake van een geleidelijk

overgang tussen openbaar en privé.

3.3.3 Verkeer

3.3.3 Verkeer

Het dorp Heilig Landstichting ligt pal aan de oostzijde van de Nijmeegsebaan die de rechtstreekse verbinding vormt tussen het centrum van Nijmegen enerzijds en het dorpscentrum van Groesbeek anderzijds. Opgemerkt dient te worden dat voor het gedeelte van deze route binnen de gemeente Nijmegen de benaming Groesbeekseweg wordt gebruikt.

Net iets ten zuiden buiten de woonbebouwing is een rotonde gesitueerd op de Nijmeegsebaan met aantakkingen van de Meerwijkselaan (richting Berg en Dal / Beek) en de Sionsweg (richting Mook / Venlo). De Meerwijkselaan loopt vanaf deze rotonde richting de toegang van Orientalis met het bijbehorende parkeerterrein en vervolgens naar het Afrika museum en Berg en Dal. De Sionsweg loopt binnen de gemeente Nijmegen en takt via de Scheidingsweg aan op de Provinciale weg (N844).

Aan de noordzijde van het woongebied ligt de kruising Groesbeekseweg / Nijmeegsebaan met de Sophiaweg / D'almarasweg. De laatst genoemde wegen verzorgen de ontsluiting van de woongebieden Kwakkenberg en Brakkenstein in de gemeente Nijmegen. Tussen genoemde rotonde en kruising takt de Panovenlaan middels een T-kruising aan op de Nijmeegsebaan (westzijde). De Panovenlaan is een interne ontsluiting van het direct aanliggende gebied met bijzondere voorzieningen (o.a. Psychiatrisch Centrum Nijmegen, sauna) en behoort in zijn geheel tot het grondgebied van de gemeente Nijmegen.

Fietsverkeer

De Groesbeekseweg/Nijmeegsebaan vormt de belangrijkste route voor het fietsverkeer. Het biedt een directe verbinding met het centrum van Nijmegen en met het centrum van Groesbeek. De route wordt veel door schoolgaande jeugd gebruikt. De weg is uitgerust met vrijliggende fietspaden.

Vanaf de Nijmeegsebaan zijn drie aansluitingen voor het langzaam verkeer naar de kern Heilig Landstichting: bij de Andreaslaan, de Josuelaan en de Jericholaan.

Verkeersveiligheid

De drukke Nijmeegsebaan is op de kruising met de D'Almarasweg/Sophiaweg beveiligd door middel van verkeerslichten. De kruising met de Sionsweg/Meerwijkselaan is uitgevoerd als rotonde. Vanuit de kern Heilig Landstichting zijn verder geen aansluitingen op de Nijmeegsebaan, behalve voor het langzaam verkeer.

3.4 Functionele structuur

Het parkeren binnen de kern Heilig Landstichting vindt voor een groot deel plaats op eigen terrein. Daarnaast zijn er langs de woonstraten voldoende parkeermogelijkheden.

3.4 Functionele structuur

Wonen

De kern Heilig Landstichting bestaat vrijwel uitsluitend uit woningen. Dit zijn voornamelijk woningen in de duurdere prijscategorieën. Rondom de Simonlaan zijn enkele rijtjes met huurwoningen en seniorenwoningen gelegen.

Detailhandel

In het dorp de Heilig Landstichting zijn geen winkelvoorzieningen aanwezig. Men is aangewezen op de winkelvoorzieningen in het nabij gelegen Nijmegen, Berg en Dal of Groesbeek.

Dienstverlening

De dienstverlenende sector is in de kern Heilig Landstichting minimaal vertegenwoordigd. Aan de Nijmeegsebaan is een advocatenkantoor gevestigd. Voor het overige zijn er in de beroep aan huissfeer nog enkele dienstverlenende functies te vinden.

Maatschappelijke voorzieningen

Net buiten het dorp in de bossen ligt de Cenakelkerk. Naast deze kerk is Hulpverlening voor Vrouwen in geestelijke nood gevestigd. Deze voorzieningen vallen echter buiten het plangebied.

Aan de Carmelweg zijn gemeenschapshuis 't Zaaltje en het cultureel centrum 't Bosduiveltje gevestigd waarin een aantal verenigingen is ondergebracht en waar cursussen worden gegeven.

Horeca

In het plangebied zijn twee horecagelegenheden gevestigd. Het gaat om hotel/restaurant De Rozenhof aan de Nijmeegsebaan en hotel/restaurant Sionshof eveneens aan de Nijmeegsebaan.

Recreatieve voorzieningen

Qua recreatieve voorzieningen zit men goed in de kern Heilig Landstichting. Het is gelegen op het aantrekkelijke stuwwallengebied met zijn vele bossen en afwisselende landschappen. Daarnaast is het dorp Heilig Landstichting onlosmakelijk verbonden met Orientalis. Tussen het dorp en de kern Berg en Dal is het Afrikamuseum aan de Meerwijkselaan gevestigd.

Er zijn geen sportvoorzieningen aanwezig in de kern Heilig Landstichting. Door de kern Heilig Landstichting loopt de fietsroute "Via Romana", een lange afstandsroute van Nijmegen naar Xanten in Duitsland.

Bedrijven

Behalve het advocatenkantoor aan de Nijmeegsebaan 140 zijn er geen zelfstandige bedrijven in het plangebied gevestigd. Wel zijn er aan huis verbonden beroepen mogelijk als onderdeel van het wonen.

Hoofdstuk 4 Beleid

4.1 Inleiding

Hoofdstuk 4 Beleid

4.2 Provinciaal beleid

Gelet op de uitgangspunten van deze beheersverordening is uitsluitend stilgestaan bij beleid dat eventuele consequenties voor de beheersverordening kan of dient te hebben. Omdat de beheersverordening ziet op het beheer van de bestaande situaties is een uitgebreidere toetsing niet noodzakelijk. Deze werkwijze leidt tot de conclusie dat het rijksbeleid de beheersverordening niet in de weg staat. Daarentegen dient kort te worden stil gestaan bij het provinciaal en gemeentelijk beleid, omdat de provinciale verordening en het gemeentelijk beleid direct doorwerken op het gebied.

4.2 Provinciaal beleid

Ruimtelijke verordening Gelderland (2010 en 2012)

In de Ruimtelijke verordening zijn regelingen opgenomen ten aanzien waarvan Provinciale Staten van mening zijn dat de provincie verantwoordelijk is voor de doorwerking daarvan. De regels in de verordening kunnen betrekking hebben op het hele provinciale grondgebied, delen of gebiedsgerichte thema's. Gemeenten dienen het ruimtelijke beleid af te stemmen op de in de verordening opgenomen regels. De regels in de ruimtelijke verordening zijn gebaseerd op de provinciale structuurvisie: Streekplan Gelderland 2005 en actualisaties.

De kern Heilig Landstichting is gelegen binnen de woningbouwcontour Stadsregio Arnhem-Nijmegen (SAN). Verstedelijking is in beginsel alleen mogelijk binnen deze contour. Heilig Landstichting is echter uitontwikkeld. Er staan geen stedelijke ontwikkelingen op de agenda. De beheersverordening Kern Heilig Landstichting maakt geen ontwikkelingen mogelijk.

Figuur 4.1 Uitsnede uit de kaart 'Verstedelijking' van de Ruimtelijke Verordening

Met uitzondering van de woningbouwcontour en de regels ten aanzien van verstedelijking, zijn er binnen de Ruimtelijke Verordening geen regels geformuleerd voor Heilig Landstichting. Wel grenst het dorp aan enkele gebieden waarvoor specifieke regels zijn opgesteld.

Figuur 4.2 Uitsnede uit de kaart 'Landschap' van de Ruimtelijke Verordening

De woonkern is grotendeels omgeven door natuurgebieden die vallen binnen de Ecologische Hoofdstructuur en het Nationaal Landschap De Gelderse Poort. Voor de verschillende beleidscategorieën geldt de afwegingsformule: nee, tenzij. Voorliggende beheersverordening maakt geen nieuwe ontwikkelingen mogelijk in vergelijking met het vigerende bestemmingsplan. De beperkte ruimte die geboden wordt voor kleinschalige ontwikkelingen hebben geen negatieve impact op de nabijgelegen natuurgebieden.

Tevens grenst het plangebied aan een grondwaterbeschermingsgebied. Ten aanzien van deze gebieden geldt dat alleen bestemmingen worden toegestaan die geen hoger bodem- en/of grondwaterrisico met zich meebrengen dan de vigerende bestemming (stand-still-principe). De beheersverordening ziet niet op functiewijzigingen voor dit gebied. Er bestaat om die reden geen aanleiding om een specifieke regeling voor dit gebied in deze beheersverordening op te nemen.

4.3 Gemeentelijk beleid

Het provinciale beleid stelt geen specifieke regels ten aanzien van het beheersverordeninggebied voor de kern Heilig Landstichting. Hoewel het gebied wel grenst aan enkele gebieden waarvoor regels zijn gesteld, worden er binnen de beheersverordening geen ontwikkelingen mogelijk gemaakt die strijdig zijn met het provinciaal beleid.

4.3 Gemeentelijk beleid

Strategische visie (2012) en Structuurvisie Groesbeek 2025

Op 21 juni 2012 heeft de gemeenteraad van Groesbeek een toekomstvisie voor Groesbeek vastgesteld: de Strategische Visie Groesbeek 2025. De Strategische Visie Groesbeek 2025 schetst de koers van de gemeente Groesbeek tot het jaar 2025 en vormt een gedragen en integraal kader voor toekomstige beleidsopgaven en besluiten gemeentebreed. Met de Strategische Visie wordt richting gegeven aan diverse strategische discussies en opgaven op alle beleidsterreinen. De ruimtelijke vertaling van de strategische visie wordt momenteel vormgegeven in de Structuurvisie Groesbeek 2025. In deze visie schetst het gemeentebestuur de strategie en kaders op hoofdlijnen voor de ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente. De beide visies zijn zodoende ontwikkelingsgerichte beleidsdocumenten, maar voorzien geen ontwikkelingen voor het gebied Heilig Landstichting.

Heilig Landstichting wordt in de visie omschreven als een ruim opgezet en groen woongebied. Het dorp is nauwelijks als aparte kern te onderscheiden aangezien het dorp geen centrumgebied kent en min of meer aansluit op de bebouwing van Nijmegen. Ruimtelijk gezien is Heilig Landstichting min of meer afgerond. Het dorp ondergaat de komende jaren weinig of geen veranderingen en houdt daardoor haar bijzondere karakter. Eventuele beperkte bouwmogelijkheden zullen de parkachtige sfeer nauwelijks beïnvloeden. Onderhavige beheersverordening draagt bij aan het behoud van de kwaliteiten van Heilig Landstichting en sluit goed aan bij de gemeentelijke visie ten aanzien van het woongebied.

4.4 Conclusie

In de welstandsnota is het kader voor het welstandsbeleid van de gemeente Groesbeek neergelegd. Doel van de welstandsnota is het vertalen, waarborgen en versterken van de ruimtelijke kwaliteit van de gebouwde omgeving en het openbaar gebied in stedenbouwkundig, cultuurhistorisch, architectonisch en landschappelijk opzicht. De gemeente Groesbeek is opgedeeld in verschillende deelgebieden die grotendeels overeenkomen met de dorpsgrenzen. Voor Heilig Landstichting is een omschrijving van de stedenbouwkundige opbouw en aanwezige kenmerken gegeven. Aanvragen voor omgevingsvergunningen voor bouwen worden, nadat getoetst is of deze aan de regels van een bestemmingsplan of in dit geval de beheersverordening voldoen, aan de in de Welstandnota benoemde kenmerken en criteria getoetst.

4.4 Conclusie

Voorliggende beheersverordening legt de bestaande situatie vast, terwijl kleinschalige ruimtelijke wijzigingen mogelijk blijven binnen het planologisch toelaatbare gebruik, voor zover passend bij een gebied met een lage dynamiek. Het provinciaal en het gemeentelijk beleid ten aanzien van Heilig Landstichting is gericht op het behoud van de bestaande kwaliteiten, zoals in de beheersverordening is vastgelegd. De beheersverordening is in overeenstemming met hetgeen is voorgeschreven in het beleid.

Hoofdstuk 5 Sectoraal onderzoek

5.1 Inleiding

Hoofdstuk 5 Sectoraal onderzoek

5.2 Archeologie

In het kader van de beheersverordening heeft voor het beheersverordeninggebied een scan plaatsgevonden van relevante omgevingsaspecten in het gebied. Dit onderzoek is beperkt van aard, omdat de beheersverordening gericht is op instandhouding van de bestaande situatie met de bestaande kwaliteit. Het onderzoek richtte zich erop te bepalen of in het gebied vanuit het oogpunt van milieu, natuur, verkeer of water aanleiding bestaat tot het treffen van maatregelen. Hiervoor is een toets uitgevoerd op het voldoen aan wet- en regelgeving. De algehele conclusie is dat deze aspecten de totstandkoming van de beheersverordening niet in de weg staan.

5.2 Archeologie

Toetsingskader: Monumentenwet 1988

Onderzoek en conclusie

Op grond van de Monumentenwet 1988 dient rekening te worden gehouden met aanwezige dan wel te verwachten archeologische monumenten. De gemeente Groesbeek heeft een archeologische beleidsadvieskaart op laten stellen. Op deze kaart is aangegeven waar de bekende archeologische vindplaatsen zich bevinden en welke archeologische verwachtingszones er zijn, gecombineerd met een beleidsadvies per archeologische verwachtingszone. De archeologische beleidsadvieskaart is gebaseerd op de in het gebied vastgestelde archeologische waarden.

Figuur 5.1 Uitsnede archeologische beleidsadvieskaart

Voor een groot deel van Heilig Landstichting geldt een lage archeologische verwachting. Ten aanzien van deze gebieden zijn geen aanvullende regels gesteld indien er bodemverstorende activiteiten plaatsvinden. Voor de gebieden met een middelmatige archeologische verwachting zal een onderzoek moeten worden overlegd indien er bodemverstorende activiteiten plaatsvinden die een oppervlakte beslaan van 100 m² en de bodem dieper roeren dan 40 cm.

Voorliggende beheersverordening is gericht op het behoud van de bestaande situatie. In lijn met de regeling uit het bestemmingsplan Kern Heilig Landstichting uit 2002, blijven er op perceelsniveau echter ontwikkelingen mogelijk. Om de archeologische verwachtingswaarde te beschermen bij ontwikkelingen groter dan 100 m² en dieper gaan dan 40 cm, wordt voorzien in een beschermende regeling in de regels van de beheersverordening.

5.3 Bodem

Heilig Landstichting kent 7 monumenten. Deze worden beschermd via de Monumentenwet 1988 en de Erfgoedverordening van de gemeente Groesbeek.

5.3 Bodem

Toetsingskader: Wet bodembescherming

5.4 Ecologie

In de Wet bodembescherming is bepaald dat bij functiewijzigingen onderzocht dient te worden of de bodemkwaliteit voldoende is voor de betreffende functiewijziging. Voor het de kern Heilig Landstichting is voorliggende beheersverordening opgesteld. De beheersverordening is gericht op instandhouding van de bestaande situatie. Er wordt in de beheersverordening geen functiewijziging mogelijk gemaakt waarbij rekening moet worden gehouden met de bodemkwaliteit ter plaatse. Hierdoor is geen nader bodemonderzoek noodzakelijk. Het aspect bodem staat de vaststelling van de beheersverordening niet in de weg.

5.4 Ecologie

Toetsingskader: Flora- en faunawet en Natuurbeschermingswet 1998

5.5 Externe veiligheid

Er dient onderzocht te worden of de Flora- en faunawet, de Natuurbeschermingswet 1998 en het beleid van de provincie ten aanzien van de Ecologische Hoofdstructuur, de uitvoering van het plan niet in de weg staan. De beheersverordening staat geen ontwikkelingen toe, die een negatieve invloed hebben op de omliggende natuurgebieden of voor de in het wild levende dieren en planten, alsmede voor hun directe leefomgeving. Vanuit ecologisch oogpunt zijn er geen bezwaren voor vaststelling van de beheersverordening.

5.5 Externe veiligheid

Toetsingskader: Besluit externe veiligheid inrichtingen, Besluit externe veiligheid buisleidingen, Circulaire risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen

5.6 Luchtkwaliteit

In (de omgeving van) het plangebied zijn geen risicovolle inrichtingen gelegen die van invloed zijn op de veiligheidssituatie in het gebied. Deze inrichtingen worden ook niet mogelijk gemaakt. Daarnaast vindt er geen vervoer van gevaarlijke stoffen plaats over de weg, het water, het spoor of door buisleidingen. Er wordt geconcludeerd dat het aspect externe veiligheid de vaststelling van voorliggende beheersverordening niet in de weg staat.

5.6 Luchtkwaliteit

Toetsingskader: grenswaarden uit de Wet milieubeheer en Besluit niet in betekenende mate (nibm)

Onderzoek en conclusie

De beheersverordening maakt geen ontwikkelingen mogelijk die van invloed zijn op de concentraties luchtverontreinigende stoffen. Formele toetsing aan de grenswaarden uit de Wet luchtkwaliteit kan daarom achterwege blijven.

5.7 Bedrijven en milieuhinder

In het kader van een goede ruimtelijke ordening is wel een indicatie van de luchtkwaliteit ter plaatse van het plangebied gegeven. Dit is gedaan aan de hand van de monitoringstool (www.nsl-monitoring.nl) die bij het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit hoort. Hieruit blijkt dat in 2011 de jaargemiddelde concentraties stikstofdioxide en fijn stof direct langs de Nijmeegsebaan (als maatgevende doorgaande weg langs het plangebied) ruimschoots onder de grenswaarden uit de Wet milieubeheer zijn gelegen. Daarom is ter plaatse van het hele plangebied sprake van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat.

5.7 Bedrijven en milieuhinder

Toetsingskader: Richtafstanden uit de VNG-publicatie Bedrijven en milieuzonering (editie 2009)

5.8 Water

In het plangebied zijn een advocatenkantoor en twee hotels aanwezig. Deze functies passen binnen de algemene toelaatbaarheid en vormen daardoor geen belemmering voor de vaststelling van voorliggende plan. In het plangebied vinden verder geen ontwikkelingen plaats. Er worden dan ook geen hinder veroorzakende of hinder gevoelige functies mogelijk gemaakt. Om die reden vormt ook de milieuzonering van inrichtingen in de nabijheid van het plangebied geen aandachtspunt. Een nader onderzoek naar milieuhinder van bedrijvigheid en horeca is niet noodzakelijk. Geconcludeerd wordt dat er ter plaatse van de woningen in het plangebied sprake is van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat. Het aspect bedrijven en milieuhinder staat de vaststelling van de beheersverordening dan ook niet in de weg.

5.8 Water

Toetsingskader: Waterwet/watertoets/Besluit ruimtelijke ordening

5.9 Conclusie

Het plangebied ligt binnen het beheersgebied van het waterschap Rivierenland, dat verantwoordelijk is voor het waterkwantiteits- en waterkwaliteitsbeheer. Het gebied ligt niet in de kern-/beschermingszone van een waterkering en er zijn geen A-, B- of C-watergangen in het gebied gelegen. Voor het plangebied wordt een beheersverordening opgesteld. Er vinden dus geen ontwikkelingen plaats die voor een grote toename in verharding van het oppervlak zorgen. Watercompensatie is voor voorliggende beheersverordening dan ook niet noodzakelijk. De ontwikkeling heeft geen negatieve gevolgen voor het waterhuishoudkundige systeem ter plaatse.

5.9 Conclusie

Hoofdstuk 6 Juridische aspecten

6.1 Inleiding

Hoofdstuk 6 Juridische aspecten

6.2 Uitgangspunten beheersverordening Kern Heilig Landstichting

Zoals beschreven in hoofdstuk 2 is een omgevingsvergunning bedoeld om de bestaande situatie vast te leggen. In dit geval wordt de bestaande planologische ruimte aangehouden als bestaande situatie. Hoe dit juridisch is doorvertaald in de regeling van de beheersverordening wordt in dit hoofdstuk toegelicht.

6.2 Uitgangspunten beheersverordening Kern Heilig Landstichting

6.2.1 Afstemming op het geldende planologische regime

6.2.1 Afstemming op het geldende planologische regime

Hoewel een beheersverordening niet hoeft te voldoen aan de SVBP, is de regeling van onderhavig plan aangepast aan de SVBP2012 om wat betreft systematiek en woordkeuze aan te sluiten bij de bestemmingsplannen die voor het grondgebied van de gemeente Groesbeek zijn en worden vastgesteld. Daarbij is voor zover mogelijk en wenselijk aangesloten op het in voorbereiding zijnde bestemmingsplan voor het buitengebied, wat het meest recente gebiedsdekkende plan van de gemeente is.

Aan de hand van deze werkwijze kent de beheersverordening de volgende artikelen:

Inleidende regels

Begrippen (artikel 1)

In dit artikel worden de begrippen gedefinieerd, die in de regels worden gehanteerd voor zover deze begrippen van het 'normale' spraakgebruik afwijken of een specifiek juridische betekenis hebben.

Wijze van meten (artikel 2)
Het onderhavige artikel geeft aan hoe hoogte- en andere maten die bij het bouwen in acht genomen dienen te worden, gemeten moeten worden.

Gebiedsregels

Agrarisch (artikel 3)

Een stuk open agrarische grond aan de oostzijde van het plangebied is voorzien van het besluitvlak Agrarisch. Ter plaatse zijn geen gebouwen toegestaan, uitsluitend bouwwerken geen gebouw zijnde. Daarnaast geldt een omgevingsvergunningenstelsel voor werkzaamheden ter bescherming van het open karakter van de gronden.

Bos (artikel 4)

Aan de oostkant van het plangebied zijn twee gebiedjes met bebossing voorzien van het besluitvlak Bos. Ter plaatse zijn geen gebouwen toegestaan, uitsluitend bouwwerken geen gebouw zijnde. Daarnaast geldt een omgevingsvergunningenstelsel voor werkzaamheden ter bescherming van de landschappelijke en ecologische waardenvan de gronden.

Dienstverlening (artikel 5)

Het advocatenkantoor aan de Nijmeegsebaan 140 is voorzien van het besluitvlak Dienstverlening. Ter plaatse is de functie dienstverlening toegestaan. Hoofdgebouwen zijn uitsluitend binnen het bouwvlak opgenomen.

Groen (artikel 6)

Enkele grotere groenelementen zijn voorzien van het besluitvlak Groen. Ter plaatse zijn alleen bouwwerken, geen gebouw zijnde, toegestaan.

Horeca (artikel 7)

De twee horecavoorzieningen in het verordeningsgebied zijn voorzien van een besluitvlak Horeca. Bij beide voorzieningen is een bedrijfswoning toegestaan.

Maatschappelijk (artikel 8)

De maatschappelijke voorzieningen op de hoek van de Carmelweg en de Joanneslaan zijn voorzien van het besluitvlak Maatschappelijk. Ter plaatse zijn maatschappelijke voorzieningen in de brede zin van het woord toegestaan. Hoofdgebouwen zijn uitsluitend toegestaan binnen het bouwvlak. Binnen één van deze vlakken is bovendien een bedrijfswoning toegestaan.

Nutsvoorziening (artikel 9)

De diverse nutsvoorzieningen zijn voorzien van een besluitvlak Nutsvoorziening. Ter plaatse is uitsluitend een nutsvoorziening toegestaan, waarbij gebouwen en bouwwerken uitsluitend binnen het bouwvlak gebouwd mogen zijn.

Tuin (artikel 10)

Voortuinen zijn voorzien van het besluitvlak Tuin, evenals zijtuinen bij hoeksituaties. Ter bescherming van de openheid aan de straatzijde, zijn in voortuinen geen gebouwen toegestaan. Een uitzondering hierop geldt voor ondergeschikte bouwdelen zoals erkers of luifels. Bouwwerken, geen gebouw zijnde, zijn in beperkte mate toegestaan.

Wonen (artikel 11)

Met uitzondering van de als Tuin aangewezen gronden, zijn woonpercelen voor het overige voorzien van het besluitvlak Wonen. Aan de hand van het bouwvlak is bepaald waar het hoofdgebouw mag staan. Daarbuiten zijn uitsluitend bijbehorende bouwwerken en ondergeschikte woningdelen toegestaan.

Per bouwvlak geldt bovendien de bepaling dat ten hoogste 1 woning is toegestaan, tenzij op de verbeelding een groter aantal is weergegeven.

De bouwvlakken voorzien tevens in een categorisering, waarbij de bouwvlakken voorzien van een nummer (1 t/m 4). Ieder van deze nummers correspondeert met een combinatie van goot- en bouwhoogtes voor hoofdgebouwen en een bijbehorende hellingshoek voor kappen op het hoofdgebouw. Dit sluit aan op de vigerende mogelijkheden.

Daarnaast is ook een verruiming van de regeling opgenomen, die kleinschalige ontwikkelingen mogelijk maakt voor zover deze geen ruimtelijke impact hebben op de omgeving en het woon- en leefklimaat van het gebied niet onevenredig wordt aangetast. Daarbij is aansluiting gezocht bij vastgestelde beleidskaders van de gemeente. Het betreft een verruiming ten aanzien van:

- Bed & breakfast

De gemeente Groesbeek is, conform het provinciale beleid, van mening dat bed & breakfast (logies met ontbijt) een waardevolle bijdrage en ondersteuning kan leveren aan de extensieve verblijfsrecreatie. Om een heldere en eenduidige regeling ten aanzien van de voorziening te handhaven, is een gemeentelijke leidraad opgesteld. Met de leidraad als uitgangspunt is in voorliggende beheersverordening een regeling opgenomen, waarbij onder voorwaarden een bed & breakfast in de woning is toegestaan.

- Erkerregeling

In de praktijk is gebleken dat de regeling ten aanzien van ondergeschikte woningdelen in het bestemmingsplan Kern Heilig Landstichting beperkend is. Voor het in voorbereiding zijnde bestemmingsplan voor het buitengebied is een regeling opgenomen die aansluit bij het bouwbesluit. Deze regeling is eveneens in deze beheersverordening opgenomen.

- Vrijstaande bijgebouwen

Het vigerende bestemmingsplan kent een regeling ten aanzien van de oppervlakte van vrijstaande bijgebouwen, die vrij beperkt is voor grote woonpercelen. Derhalve is in voorliggende beheersverordening opgenomen dat onder voorwaarden een groter oppervlakte aan vrijstaande bijgebouwen kan worden toegestaan.

Verkeer (artikel 12)

Met uitzondering van de grotere groenelementen, is de openbare ruimte voorzien van het besluitvlak Verkeer. Hierbinnen zijn wegen toegestaan maar ook andere voorzieningen behorend bij het openbaar gebied, zoals trottoirs, fietspaden, groenstroken, parkeervoorzieningen en water.

Waarde - Archeologische verwachtingswaarden (artikel 13)

Ter bescherming van de archeologische verwachtingswaarde in het gebied is het besluitvlak Waarde - Archeologische verwachtingswaarden opgenomen. Werken en werkzaamheden die deze archeologische verwachtingswaarde kunnen schaden, gelet op de diepte en de omvang van de werkzaamheden, zijn uitsluitend toegestaan nadat uit archeologisch onderzoek is gebleken dat deze waarden niet geschaad worden.

Algemene regels

Antidubbeltelregel (artikel 14)

Dit artikel bevat een algemene regeling waarmee kan worden voorkomen dat er in feite meer wordt gebouwd dan de beheersverordening beoogt, bijvoorbeeld ingeval (onderdelen van) bouwvlakken van eigenaars wisselen. De regeling is met name van belang met het oog op woningbouw.

Algemene gebruiksregels (artikel 15)

In aanvulling op de regels behorende bij de diverse besluitvlakken, in hoofdstuk 2, zijn in dit artikel aanvullende gebruiksregels opgenomen die voor het gehele verordeningsgebied van toepassing zijn.

Overgangs- en slotregels

Overgangsrecht (artikel 16) en Slotregel (artikel 17)

6.2.2 Verleende vrijstellingen/ontheffingen/afwijkingen

6.2.2 Verleende vrijstellingen/ontheffingen/afwijkingen

Het beleid van de gemeente Groesbeek is gericht op het behoud van de bestaande situatie. In het vigerende bestemmingsplan is aangegeven dat er in beginsel geen gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheid om af te wijken van het bestemmingsplan. Desondanks zijn er verschillende afwijkingen toegestaan die slechts kleinschalige ontwikkelingen hebben toegestaan, als het uitbreiden van de bestaande woning of berging. De legaal tot stand gekomen wijzigingen zijn in onderhavige beheersverordening opgenomen.