Bestemmingsplan Het Nationale Park De Hoge Veluwe

5.2 Cultuurhistorische waarden

De modernisering van de monumentenzorg (MOMO) heeft erin geresulteerd dat per 1 januari 2012 het Besluit ruimtelijke ordening is aangepast. Met deze aanpassing is cultureel erfgoed ingebed in de ruimtelijke ordening. Het is verplicht om in bestemmingsplannen aandacht te geven aan cultuurhistorie en de effecten van het initiatief op cultuurhistorische waarden die in het plangebied voorkomen. Daar waar nodig dient de bescherming van deze waarden ook te worden vastgelegd in de regels en verbeelding bij het bestemmingsplan.

Cultuurhistorie, oftewel cultureel erfgoed, is een thema die steeds belangrijker wordt in de ruimtelijke ordening. Het betreft historische sporen, objecten en patronen/structuren die wel of niet zichtbaar zijn en die deel uitmaken van de omgeving. Ze geven een indicatie weer van hoe het er vroeger was of is ontstaan. In Nederland zijn monumenten aangewezen vanuit het Rijk, provincie en gemeente. Aanwezige rijksmonumenten en gemeentelijke monumenten zijn niet opgenomen op de verbeelding (plankaart). Rijksmonumenten en gemeentelijke monumenten worden beschermd via de Monumentenwet en de gemeentelijke monumentenverordening en behoeven geen verdere planologische bescherming. Cultuurhistorische kenmerken in het landschap bijvoorbeeld in de vorm van historische patronen/structuren worden zoveel mogelijk beschermd via de gebiedsbestemmingen en het daarmee samenhangende aanlegvergunningenstelsel.

Samenvattend:

• Rijksmonumenten en gemeentelijke monumenten zijn beschermd via de Monumentenwet en gemeentelijke monumentenverordening en behoeven geen verdere planologische bescherming.
• Veranderen van cultuurhistorische kenmerken in het landschap wordt vergunningplichtig.
• Voor bebouwing zonder beschermde monumentale status wordt geen regeling opgenomen in het bestemmingsplan.

Op de Cultuurhistorische Waardenkaart Ede zijn alle in de gemeente Ede bekende en te verwachten cultuurhistorische waarden in kaart gebracht. De gegevens op de kaart zijn in dit bestemmingsplan betrokken, voor zover het archeologische informatie betreft (zie hoofdstuk 5.3). Cultuurlandschappelijke en historisch bouwkundige gegevens zijn alleen verankerd voor zover de gegevens overeenkomen met de door het Park uitgevoerde inventarisaties.

Waardevolle historisch bouwkundige elementen, niet zijnde beschermde monumenten, vertegenwoordigen in de regel onvoldoende waarde om als monument te kunnen worden beschermd, maar dragen door hun interactie met de omliggende bebouwing of hun plek in het straatbeeld of landschap in sterke mate bij aan de aantrekkelijkheid van de omgeving (beeldbepalende objecten). Gelet op de doorlooptijd van voorliggend bestemmingsplan is ervoor gekozen om beeldbepalende elementen niet planologisch te borgen.