Bestemmingsplan Archeologie

Enkel en dubbelbestemming

De bescherming van de archeologische waarden geschiedt door middel van een dubbelbestemming in een bestemmingsplan. Een dubbelbestemming bestemd de grond 'dubbel'. Dat houdt in het kader van archeologie in dat de betrokken grond naast de 'enkelbestemming' ook een tweede functie wordt toegekend. Die tweede functie is in deze de archeologische waarde.

De enkelbestemming kan bijvoorbeeld Verkeer zijn of Wonen. Dat houdt in dat de gronden (het oppervlakte) gebruikt worden voor Verkeer of Wonen. Via de dubbelbestemming kan er een regeling via het bestemmingsplan opgenomen worden waarmee ook andere waarden van diezelfde grond beschermd worden. In dit geval de (mogelijke) archeologische waarde van de ondergrond.

Partieel of met een parapluplan (thematisch)

De dubbelbestemming wordt in een bestemmingsplan opgenomen naast de enkelbestemming. Dit kan gedaan worden bij elk nieuw bestemmingsplan wat in procedure komt via een herziening. Dit kan ook gedaan worden door elk bestaand bestemmingsplan te voorzien van een passende regeling. Bij die laatste regeling wordt elk bestemmingsplan op één thema herzien: een thematische herziening. Dat wordt ook 'parapluplan' genoemd omdat onder de paraplu van een bestemmingsplan alles in één keer opgepakt wordt. Voor die laatste mogelijkheid is in Doesburg gekozen. Voorliggend bestemmingsplan is dan ook een parapluplan. In dit bestemmingsplan wordt in één keer voor heel de gemeente het thema Archeologie van een passende bestemmingsregeling voorzien.

Hiervoor zijn de volgende voordelen te benoemen:

• 1. Het aspect archeologie is in één keer overal goed geregeld wat belangrijk is voor het archeologische belang en daarbij helder is;
• 2. De regeling is voor de hele gemeente overal hetzelfde wat de rechtszekerheid en –gelijkheid ten goede komt;
• 3. Door de regeling in één plan op te nemen ontstaat het beste inzicht in de achtergronden en werking van de regeling: er is overzicht.

Elk volgend bestemmingsplan en de PRBP2008

Voor elk bestemmingsplan geldt ongeacht wanneer het gemaakt wordt dat in de toelichting verslag moet worden gedaan van het effect van dat plan op archeologie en wat dat voor de uitvoerbaarheid in houdt. Verder moet in elk plan gemeld worden dat dit archeologieplan er is en, belangrijk, er moet een verwijzing worden opgenomen in de regels naar dit parapluplan waardoor het bepaalde inzake archeologie mede van toepassing wordt verklaard. Deze laatste relatie is gevraagd omwille van de leesbaarheid van elk afzonderlijk plan en om een juridische relatie te leggen. Deze verwijzing moet in elk volgend bestemmingsplan opgenomen worden in hoofdstuk 3 van de regels onder het artikel Overige regels. De verwijzing moet er uit bestaan voorliggend bestemmingsplan Archeologie van toepassing te verklaren. Daarbij moet in elk geval de naam van dit plan genoemd worden als ook de vaststellingsdatum en -nummer en het ID.

SVBP2008 en ondergrond

Vanuit de Wro volgt dat de SVBP2008 gevolgd moet worden. Dat is een structuurnorm voor bestemmingsplannen die onder meer bepaald hoe het uiterlijk er uit ziet van de dubbelbestemming Waarde – Archeologie en hoe aanduidingen op de kaart aangegeven moeten worden. Die regeling is gevolgd in dit bestemmingsplan. Vanuit de SVBP2008 volgt onder meer dat de dubbelbestemming en de aanduiding géén kleur krijgen. Die regeling zegt niets over de ondergrond die gebruikt moet worden. De ondergrond die voor dit bestemmingsplan is gebruik is de ondergrond van beleidsnotitie “De archeologische verwachtings- en beleidsadvieskaart voor de gemeente Doesburg”. Als naar de plankaart van het bestemmingsplan Archeologie gekeken wordt ziet de kijker zowel de ondergrond als de dubbelbestemming en de aanduidingen. Het lijkt dan net alsof de verschillende gebieden een kleur hebben. Dat is niet zo: de ondergrond heeft kleur, de aanduidingsvlakken niet. Deze kleuren komen overeen met de kleuren als gebruikt in de archeologische verwachtings- en beleidsadvieskaart. De arcering op de plankaart bestaande uit diagonale lijnen komt ook van deze kaart en maakt ook onderdeel uit van de ondergrond. Het betreft het gebied 'historische IJssellopen'. Hierna is een afbeelding te zien van deze verwachtings- en beleidsadvieskaart zoals deze is gebruikt voor dit bestemmingsplan.

Als dit bestemmingsplan Archeologie wordt bekeken in een GIS-viewer in combinatie met andere bestemmingsplannen (bijvoorbeeld het bestemmingsplan Binnenstad of Buitengebied) dan zal vermoedelijk de ondergrond van dit archeologieplan niet te zien zijn (vermoedelijk, het is afhankelijk van de wijze waarop dat ingesteld wordt). In dat geval 'rest' slechts de dubbelbestemming met aanduidingsvlakken. Juridisch is dat correct, maar visueel zal de lezer van het plan dan de gekleurde ondergrond missen. Op de site ruimtelijkeplannen.nl zal deze ondergrond zeker niet terug te vinden zijn en moet de kijker het dus doen zonder de kleuren van de beleidsnota. Inhoudelijk en juridisch is dat wel correct en voldoende.

SVBP2008 en de gebruikte aanduiding

De aanduidingen die gebruikt worden in dit bestemmingsplan zijn gebiedsaanduidingen. Immers, de verschillende aanduidingen zeggen iets over de (mogelijke) onderliggende waarden. Er kan daarom niet gebruik gemaakt worden van een functieaanduiding. Gebiedsaanduidingen zijn limitatief opgesomd in de SVBP2008. Een ervan is de aanduiding 'overig'. Hiermee wordt ruimte geboden om waar nodig geschikte gebiedsaanduidingen te gebruiken die niet elders in de lijst voorkomen. Dat vereist een toelichting in de plantoelichting (zie par. 4.2 van de SVBP2008). De mogelijke gebiedsaanduidingen passen niet bij hetgeen beoogd wordt te regelen, en daarom wordt de restgroep 'overig' gebruikt. Naar analogie met de voorkomende functieaanduidingen wordt wel de term 'specifieke vorm van waarde' opgenomen in de aanduidingen. Een tweede reden om te kiezen voor een gebiedsaanduiding is dat gebiedsaanduiding als het ware een hogere hierarchie hebben dan functieaanduidingen. Dat past ook beter bij de dubbelbestemming Waarde - Archeologie omdat de dubbelbestemming ook een hogere hierarchie heeft dan een functieaanduiding.