Lange Wemen

5.1 Watertoets

Met de ondertekening van de Startovereenkomst 'Waterbeheer in de 21e eeuw' is in februari 2001 de watertoets in het leven geroepen. De watertoets is met ingang van 1 november 2003 wettelijk verplicht voor onder andere bestemmingsplannen. Het Waterschap Regge en Dinkel streeft ernaar de formele watertoets te vergemakkelijken door al in een vroeg stadium van de planvorming een bijdrage te leveren.

In de waterparagraaf, die onderdeel moet zijn van het plan, wordt aangegeven óf en op
welke wijze de waterhuishouding wordt beïnvloed en op welke wijze negatieve effecten worden voorkomen of gecompenseerd. Daarnaast bevat de waterparagraaf een (korte) weergave van het doorlopen proces (= watertoets) en het wateradvies van de waterbeheerder.

In deze waterparagraaf worden de wateraspecten van het plan onderzocht en getoetst bij de waterbeheerders.

Proces

Om uitgangpunten, kansen en knelpunten voor de watertoets te bepalen is op 13 mei 2008 overleg gevoerd met Waterschap Regge en Dinkel en de gemeente Hengelo (de waterbeheerders). Op basis hiervan is de waterparagraaf opgesteld. Deze is in concept voorgelegd aan de waterbeheerders.

Beleid vanuit Waterplan gemeente Hengelo

In het waterplan van de gemeente Hengelo worden 3 sporen aangegeven:

• Het herstel van de Hengelose beken;
• Het gescheiden houden van schone en vuile waterstromen (afkoppelen van hemelwater);
• Het oplossen van grondwateroverlast.

Situatie en ontwikkelingsplan

In de huidige situatie is een winkelcentrum aanwezige (Thiemsbrug), een parkeergarage (bovengronds), een aantal woningen en het stadhuis aanwezig. Tevens stroomt de Drienerbeek door het plangebied, deze is overkluisd.

Waterhuishouding: huidige situatie

De bodem op de planlocatie is niet gekarteerd op de Bodemkaart van Nederland (kaartblad 28 oost – 29 gedeeltelijk Almelo-Denekamp). Rondom Hengelo zijn rivierkleigronden (klei) en dikke eerdgronden (lemig fijn zand) aanwezig (oostelijk en westelijk van Hengelo), oostelijk van Hengelo zijn ook enkele kleiige beekdalgronden aanwezig. Ten noorden van Hengelo zijn het voornamelijk podzolgronden (leemarm, zwak lemig fijn zand).

Regionaal gezien loopt het maaiveld van west naar oost op van circa 15 tot 25 m + NAP richting de stuwwal Oldenzaal-Enschede.

Geohydrologisch bodemonderzoek

Uit het uitgevoerde bodemonderzoek, blijkt dat de bodem bestaat uit matig fijn tot zeer fijn zand, afgewisseld met lemige/ leem lagen. De leemlagen komen voor vanaf ca. 0,5 m-mv. De dikte varieert van enkele decimeters tot ruim 1,5 m.

Het maaiveld heeft een verhang van ca. 0,8 m. Het hoogste punt, 16,6 m+NAP, is nabij peilbuis 405 (Wemenstraat), het laagste punt, 15,8 m+NAP, nabij peilbuis 404 langs de Oldenzaalsestraat (Langestraat). Het grondwater bevindt zich op ca. 14,7 m+NAP (1,5 m-mv) en stroomt in noordwestelijke richting.

Oppervlaktewater

In Hengelo is een aantal stadsbeken aanwezig, de Drienerbeek stroomt (door een duiker) door het plangebied 'Lange Wemen'. De Drienerbeek stroomt in westelijke richting en stroomt uit in de Berflobeek die in noordelijke richting stroomt en uitkomt in de Bornsebeek. Het waterpeil in de Drienerbeek is ongestuwd.

Grondwater

Voor zover bekend is in het plangebied geen sprake van grondwateroverlast.

Hemelwater

In de huidige situatie is het plangebied (nagenoeg) volledig verhard. Het hemelwater afkomstig uit het plangebied wordt via regenpijpen rechtstreeks afgevoerd naar de gemengde riolering.

Omgang met hemelwater in de toekomst

Tijdens het overleg met de waterbeheerders is de gewenste omgang met hemelwater in de toekomstige situatie besproken. Hierbij is de gebruikelijke voorkeursvolgorde gevolgd. Inpandig hergebruik van regenwater wordt vanwege gezondheidsrisico's niet toegepast. Uitpandig hergebruik van hemelwater wordt mogelijk toegepast voor waterkunstwerken. Infiltratie van hemelwater in de deklaag is niet zonder meer mogelijk door de aanwezigheid van slecht doorlatende lagen. Het hemelwater zal daarom gescheiden van het vuilwater worden opgevangen en afgevoerd. Waterschap Regge en Dinkel heeft aangegeven dat afvoer van hemelwater naar de Drienerbeek mogelijk is. Dakwater kan rechtstreeks worden gekoppeld met de beek, straatwater via een zuiveringsstap. Binnen het plangebied moet een berging worden gerealiseerd van 20 mm / m2 afgekoppeld verhard oppervlak.

Waterhuishouding: toekomstige situatie

Door de realisatie van enkele tuinen en openbaar groen neemt het verhard oppervlak ten opzichte van de referentiesituatie af. Het hemelwater dat in de tuinen valt, kan daar op natuurlijke wijze in de bodem infiltreren.

Binnen de plangrenzen zal 20 mm berging gerealiseerd moeten worden per m2 afgekoppelde verharding.

Water is van oudsher een kenmerkend element op de locatie. Lange tijd heeft de Drienerbeek door het gebied gelopen. Deze is vervangen door een betonnen duiker, hetgeen de beek aan de openbaarheid onttrekt. De stedenbouwkundige opzet biedt helaas geen ruimte om de beek weer zichtbaar en beleefbaar te maken.

Ruimte voor berging is mogelijk onder het plein met terras en op de daken.

Hemelwater dat wordt geborgen onder het plein kan worden gebruikt voor een eventueel te plaatsen waterkunstwerk. Het water wordt vertraagd afgevoerd naar de verduikerde beek.

Op de daken die direct grenzen aan de beekloop kan een berging van een aantal centimeters worden gecreëerd dat vertraagd wordt afgevoerd door middel van waterspuwers met debietbeperking. Straatwater dient vertraagd en middels een zuiveringsstap te worden afgevoerd naar de Drienerbeek.

Waterkwaliteit

In en op de verharde oppervlakken worden geen uitloogbare materialen (lood, koper, zink) toegepast . Daarnaast is het gebruik van strooizout en chemische onkruidbestrijding af te raden.

Wateradvies

De waterparagraaf is voorgelegd aan Waterschap Regge en Dinkel. De opmerkingen zijn verwerkt in het bestemmingsplan.