Bedrijventerrein Westermaat

2.9 Water

Hengelo ligt in een gebied dat van nature is aan te merken als een nat (kwel) gebied. Onder de invloed van stuwwallen stroomt het grondwater eerst in een westelijke richting en wordt later in noordelijke richting afgebogen. Het opkwellende water stroomde vroeger af in noordelijke richting via de Woolderbinnenbeek en de Bornse beek. Grootschalige wateronttrekkingen ten behoeve van de industrie en de drinkwatervoorzieningen hebben er toe geleid dat tijdens de industriële revolutie de grondwaterstand aanzienlijk werd verlaagd. Toen in de loop van de jaren 70 van de vorige eeuw steeds meer onttrekkingen werden opgeheven steeg de grondwaterstand, met als gevolg (grond)wateroverlast in woonwijken en industriegebieden. Binnen het plangebied zijn overigens geen gebieden gelegen die te kampen hebben met grondwateroverlast.

Om het hoofd te bieden aan de overstromingen werden nieuwe watergangen gegraven, de Koppel- en de Omloopleiding. De Omloopleiding voert onder andere het water uit Enschede af. De Omloopleiding eindigt in de Woolderbinnenbeek. Een klein deel van het water wordt vooraf via een verdeelwerk via de binnenstad door de Berflobeek, welke door het plangebied stroomt, afgevoerd.

Door het nieuwe stelsel verloren de beken voor een belangrijk deel hun waterdoorvoerende functie. In de loop van de tijd werden stukken beek gedicht, overkluisd of verdwenen achter bebouwing of beplanting. Er komt nu voornamelijk stedelijk water in de stadsbeken, waardoor de beken te weinig gevoed worden. Hierdoor staan beken langer droog dan van nature gebruikelijk is. De Berflobeek is hierop een uitzondering, deze wordt gevoed met het effluent van de Rioolwaterzuivering van Enschede.

Het plangebied is grotendeels voorzien van een gescheiden rioolstelsel. Het IJsselmij terrein en een deel van Westermaat zuidwest hebben een verbeterd gescheiden rioolstelsel. In het zuidelijk deel van de Wegtersweg is sprake van een gemengd stelsel. Het gemengde rioolstelsel kende in het verleden grote hydraulische knelpunten bij zware neerslag in de vorm van water op straat en riooloverstorten. Door de aanleg van bergbezinkbassins zijn deze knelpunten gedeeltelijk verholpen. Het afkoppelen van hemelwater wordt in gebieden met een gemengd stelsel gezien als een belangrijke maatregel om wateroverlast tegen te gaan. Rond de Wegtersweg worden mogelijkheden gezien voor afkoppelen.

Ook bij gescheiden stelsels treden problemen op. Er kunnen ongewenste situaties optreden als gevolg van afstromend hemelwater van vervuilde oppervlakken en in de tweede plaats door (on)bedoelde lozingen van milieuvervuilende stoffen via het hemelwaterriool.

Dat de aandacht voor water de laatste jaren sterk is toegenomen blijkt ook uit de planopzet van de recent ontwikkelde deelgebieden Westermaat Expres en Westermaat Campus. Hoewel Westermaat Expres zo efficiënt mogelijk is ingericht ten behoeve van de industriële functies (met name Holec) vormt groen en water een integraal onderdeel van het plan. Zo speelt de groene scheg tussen Holec en de overige bedrijvigheid een belangrijke rol in de waterhuishouding (wadi) evenals de retentievijver. Wel moest -om een optimale ontwikkeling van deelgebied Westermaat Expres mogelijk te maken- de Hesselerbeek worden verlegd. Water speelt ook een belangrijke rol in het ontwerp van Westermaat Campus. Het gehele (oppervlakte) watersysteem wordt hier in beeld gebracht, waarbij een duurzaam watersysteem wordt nagestreefd. Alle vier de onderdelen van het watersysteem worden aan de gebruiker getoond. Regenwaterafvoer van de gebouwen, de Wadi, de retentievijver en de Hesselerbeek (Houtmaatleiding). Binnen het deelgebied Westermaat zuidoost is aandacht besteed aan een meer natuurlijke inpassing van de Houtmaatleiding. Tevens zijn meerdere retentievijvers aangelegd en door het toepassen van grastegels op parkeerplaatsen is het verhard oppervlak teruggebracht.