Zonnepark naast N35, t.h.v. Schukkinkweg - aanvang instandhoudingstermijn

Ruimtelijke Onderbouwing

Hoofdstuk 1 Inleiding

1.1 Aanleiding tot maken van de ruimtelijke onderbouwing

In oktober 2018 zijn aan Kronos Solar omgevingsvergunningen verleend voor het realiseren van een zonnepark naast de N35, t.h.v. de Schukkinkweg, voor een periode van 25 jaar, gerekend vanaf oktober 2018. Eén voor planologisch strijdig gebruik (kenmerk V-2018-2071) en één voor het bouwen en aanleggen van het zonnepark (kenmerk V-2018-4168).

De initiatiefnemer wil graag dat de start van de 25-jaars-termijn voor het zonnepark ('instandhoudingstermijn') wordt verschoven van 10 oktober 2018 naar 10 september 2021. De einddatum voor het zonnepark zou dan dus in 2046 liggen in plaats van 2043. De reden daarvoor is dat de exploitatie van het zonnepark pas op 10 september 2021 is aangevangen. Op die datum is het zonnepark aangesloten op het stroomnet en sindsdien wordt dus stroom opgewekt.

Aan deze ontwikkeling kan alleen medewerking worden verleend indien het bestemmingsplan in voor aanvrager gunstige zin wordt herzien of door het verlenen van een omgevingsvergunning met projectafwijkingsbesluit als bedoeld in artikel 2.12, 1e lid onder a 3º van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Aanvrager heeft er voor gekozen een aanvraag omgevingsvergunning met projectafwijkingsbesluit in te dienen.

Vergunningaanvraag voor gewijzigde uitvoering zonnepark

Recent is ook verzocht om het zonnepark iets anders te kunnen uitvoeren dan in 2018 is vergund. Daarvoor wordt een separate vergunningprocedure doorlopen. Het gaat om beperkte wijzigingen zonder ruimtelijk relevante gevolgen. Bij verlening van die vergunning ziet voorliggende aanvraag voor het verschuiven van de instandhoudingstermijn ook op die beperkte wijzigingen.

1.2 Ligging en locatie van het project

In onderstaande afbeelding is het projectgebied in de wijdere omgeving weergegeven. Het projectgebied ligt ten noorden van de N35, ter hoogte van de Schukkinkweg (ten noorden van project) en Aamsveenweg (ten oosten van project). De oppervlakte van het projectgebied bedraagt circa 16,5 hectare bruto (inclusief inpassing, onderhoudspaden etc.).

Afbeeling 1.1: Projectgebied (blauw) in omgeving

In onderstaande afbeelding zijn het projectgebied en de directe omgeving in meer detail weergegeven op een luchtfoto (eerste helft 2021). Hierop is te zien dat tussen de N35 en het projectgebied grotendeels een brede houtwal ligt. In het westen grenst het project aan dichte bebossing en aan de noord-/noordoost-zijde liggen weilanden en enkele houtwallen.

Op de luchtfoto zijn de eerste aanlegwerkzaamheden te zien. Inmiddels is het zonnepark gerealiseerd. Sinds 10 september 2021 is het zonnepark aangesloten en wordt er stroom opgewekt.

Afbeelding 1.2: Projectgebied in detail (begrensd door zwarte lijn met bolletjes)

1.3 Wettelijk kader

Het wettelijk kader voor de omgevingsvergunning met projectafwijkingsbesluit is artikel 2.12, 1e lid onder a 3º van de Wabo in combinatie met de artikelen 5.20 en 6.14 van het Besluit omgevingsrecht. Op grond van artikel 2.12, 1e lid onder a 3º van de Wabo kunnen burgemeester en wethouders omgevingsvergunning verlenen voor een activiteit die in strijd is met het bestemmingsplan, mits die activiteit niet in strijd is met een goede ruimtelijke ordening en de omgevingsvergunning is voorzien van een goede ruimtelijke onderbouwing. Op grond van artikel 5.20 van het Besluit omgevingsrecht zijn op een omgevingsvergunning met projectafwijkingsbesluit tevens enkele artikelen uit het Besluit ruimtelijke ordening van toepassing. Het gaat daarbij om artikelen die betrekking hebben op de inhoud van een bestemmingsplan en de daarbij behorende toelichting. De inhoud van deze artikelen geldt daarmee ook voor een omgevingsvergunning met projectafwijkingsbesluit. Op grond van artikel 6.14 van het Besluit omgevingsrecht moet een verleende omgevingsvergunning met projectafwijkingsbesluit overeenkomstig de Ministeriële regeling standaarden ruimtelijke ordening worden gepubliceerd op de landelijke website www.ruimtelijkeplannen.nl.

1.4 Adviezen

Voorafgaand aan het in procedure brengen van een omgevingsvergunning met projectafwijkingsbesluit vragen burgemeester en wethouders aan het binnen het projectgebied werkzame erkende wijkorgaan advies uit te brengen over de in voorbereiding zijnde omgevingsvergunning. Dit is geen wettelijke procedurestap, maar een binnen de gemeente Enschede gehanteerde werkwijze die is vastgelegd in de Regeling Wijkorganen 2008 en nader uitgewerkt in de notitie Wijkorganen en Adviesafspraken.

De projectlocatie voor het zonnepark is niet gelegen binnen het werkgebied van een erkend wijkorgaan dat voorafgaand aan het in procedure brengen van de omgevingsvergunning met projectafwijkingsbesluit om advies hoeft te worden gevraagd.

1.5 Procedure

Op de procedure voor het verlenen van een omgevingsvergunning met projectafwijkingsbesluit is de uitgebreide voorbereidingsprocedure uit paragraaf 3.3 van de Wabo van toepassing.

Vooroverleg

In het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) is voorgeschreven (artikel 3.1.1) dat burgemeester en wethouders voorafgaand aan het in procedure brengen van bestemmingsplan overleg moeten plegen met de besturen van eventueel betrokken andere gemeenten, het waterschap, de provincie en met die diensten van het Rijk die betrokken zijn bij de zorg voor de ruimtelijke ordening of belast zijn met de behartiging van belangen die in het plan in het geding zijn. Van het wettelijke vooroverleg met Rijk en provincie kan in de praktijk in veel gevallen worden afgezien. De provincie Overijssel en het Rijk hebben beleid vastgesteld, waarin is bepaald dat zij een bestemmingsplan alleen nog voor vooroverleg willen ontvangen, indien daarmee ontwikkelingen mogelijk worden gemaakt die raken aan bepaalde ruimtelijke belangen van de provincie of het Rijk. In artikel 6.18 van het Besluit omgevingsrecht is bepaald dat artikel 3.1.1 Bro ook van toepassing is op te verlenen omgevingsvergunningen met projectafwijkingsbesluit.

Ruimtelijke belangen van andere gemeenten, het waterschap of het Rijk worden niet beïnvloed of geschaad met dit project.

Bij de eerder verleende vergunning met projectafwijkingsbesluit in 2018 is de ontwikkeling in het reguliere overleg met de provincie aan de orde geweest en is de te verlenen omgevingsvergunning vervolgens voorgelegd aan de provincie. De reactie van de provincie heeft destijds tot enkele aanpassingen in de ruimtelijke onderbouwing geleid. De nu aangevraagde verschuiving van de instandhoudingstermijn is eveneens aan de provincie voorgelegd. De provincie heeft op 14 oktober 2021 per e-mail aangegeven dat de verschuiving van de start van de 25 jaars-termijn in lijn is met de omgevingsverordening.

Ook is naar aanleiding van de wijzigingen (opnieuw) akkoord gevraagd van de Gasunie en TenneT, gezien hun belang als netbeheerder in het projectgebied. Zij hebben akkoord gegeven per e-mail op respectievelijk 4 november 2021 en 5 november 2021.

Terinzagelegging ontwerpbeschikking

De ontwerpbeschikking met de daarbij behorende stukken heeft gedurende 6 weken voor een ieder ter inzage gelegen. Tijdens deze periode kon een ieder zienswijzen naar voren brengen bij het college van burgemeester en wethouders.

De aankondiging van de terinzagelegging en de mogelijkheid om tijdens die periode zienswijzen naar voren te brengen is op 22 december 2021 aangekondigd in "Huis aan Huis", het Gemeenteblad en op de website www.officielebekendmakingen.nl.

Gedurende de termijn van de terinzagelegging van de ontwerpbeschikking zijn er geen zienswijzen naar voren gebracht. Het besluit is niet gewijzigd ten opzichte van het ontwerpbesluit.

Verklaring van geen bedenkingen

Voordat burgemeester en wethouders een omgevingsvergunning met projectafwijkingsbesluit kunnen verlenen kan het wettelijk verplicht zijn dat een ander bevoegd gezag (gemeenteraad, provincie of Rijk) eerst een verklaring van geen bedenkingen moet afgeven voor een of meer onderdelen van de te verlenen omgevingsvergunning.

Voor het project "Zonnepark naast N35, t.h.v. Schukkinkweg - aanvang instandhoudingstermijn" is voor het afwijken van het bestemmingsplan "Buitengebied Zuidoost" een verklaring van geen bedenkingen door de gemeenteraad noodzakelijk. De gemeenteraad is het bevoegd gezag voor bestemmingsplannen.

De gemeenteraad van Enschede heeft op 13 december 2021 een 'ontwerp verklaring van geen bedenkingen' afgegeven ten aanzien van het afwijken van het bestemmingsplan "Buitengebied Zuidoost".

Indien er geen zienswijzen naar voren worden gebracht tijdens de terinzagelegging van het ontwerpbesluit, wordt deze verklaring van geen bedenkingen automatisch definitief. Aangezien er geen zienswijzen zijn ingediend, is de verklaring van geen bedenkingen definitief geworden.

Rechtsbescherming

Na verlening van de omgevingsvergunning met projectafwijkingsbesluit staat de mogelijkheid open om bij de Rechtbank Overijssel beroep in te stellen tegen de verleende omgevingsvergunning. Aansluitend kan er nog hoger beroep worden ingesteld tegen de uitspraak van de rechtbank bij de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State.

1.6 Huidige juridische situatie

Voor het projectgebied geldt bestemmingsplan "Buitengebied Zuidoost" (vastgesteld 27-05-2013). Op de locatie is vooral een agrarische bestemming van toepassing. Een zonnepark is strijdig met deze bestemming. Om een zonnepark te mogen realiseren (en te gebruiken) is daarom in oktober 2018 de omgevingsvergunning met projectafwijkingsbesluit "Zonnepark Enschede" verleend, voor de duur van 25 jaar. Deze vergunning geldt nog. De nu aangevraagde vergunning ziet op een kleine wijziging ten opzichte van de vigerende vergunning, namelijk een verschuiving van de start van de instandhoudingstermijn met circa 3 jaar. Ook deze aangevraagde wijziging is strijdig met de geldende bestemming.

Naast bestemmingsplan "Buitengebied Zuidoost" en omgevingsvergunning "Zonnepark Enschede" gelden ter plaatse nog enkele paraplubestemmingsplannen. De regels in deze plannen zijn niet relevant voor de nu aangevraagde vergunning.

Hoofdstuk 2 Beschrijving van het project

Zoals aangegeven in paragraaf 1.1 wil de initiatiefnemer graag dat de start van de 25-jaars-termijn voor het zonnepark ('instandhoudingstermijn') wordt verschoven van 10 oktober 2018 naar 10 september 2021. De einddatum voor het zonnepark wordt dan 9 september 2046. De reden daarvoor is dat de exploitatie van het zonnepark pas op 10 september 2021 is aangevangen. Op die datum is het zonnepark aangesloten op het stroomnet en sindsdien wordt dus stroom opgewekt. Aanvrager heeft moeten wachten met de aanleg (en aansluiting) van het zonnepark tot er zicht was op een kabelaansluiting naar het hoogspanningsstation aan de Vlierstraat te Enschede. Voor dat laatste moest eerst het hoogspanningsstation worden uitgebreid.

Voorliggende aanvraag ziet niet op inhoudelijke wijzigingen van het project. Zoals in paragraaf 1.1 aangegeven loopt er wel een separate vergunningprocedure voor enkele kleine wijzigingen in het zonnepark. Bij verlening van die vergunning en voorliggende vergunning voor een verschuiving van de startdatum van de 25 jaars-termijn (naar 10 september 2021), geldt de verschoven startdatum ook voor die aangevraagde kleine wijzigingen.

Hoofdstuk 3 Toetsing aan het ruimtelijk beleid van het Rijk, provincie en gemeente

Het reeds gerealiseerde zonnepark is in het kader van de eerder verleende vergunningen met projectafwijkingsbesluit in 2018 (zie paragraaf 1.1) getoetst aan het ruimtelijke beleid van het Rijk, de provincie en de gemeente. Uit die toets is gebleken dat het project niet in strijd is met dit beleid. De realisatie van het zonnepark draagt bijvoorbeeld bij aan de doelstellingen op alle overheidsniveaus voor de opwek van duurzame energie. De separaat aangevraagde kleine wijzigingen ten opzichte van de vigerende omgevingsvergunning uit oktober 2018 geven geen aanleiding voor een ander oordeel.

Het voorliggende verzoek voor verschuiving van de startdatum van de 25 jaars-termijn is in overeenstemming met de provinciale verordening. Met de termijn van 25 jaar heeft de provincie de exploitatietermijn bedoeld, zoals zij heeft bevestigd per e-mail van 14 oktober 2021. Deze gaat in op 10 september 2021.

Hoofdstuk 4 Toetsing aan de relevante omgevingsaspecten

In het kader van de in 2018 verleende omgevingsvergunningen is de ontwikkeling van het (inmiddels gerealiseerde) zonnepark getoetst aan relevante omgevingsaspecten. Het project is niet in strijd met een goede ruimtelijke ordening. Zo is bij de inrichting van het zonnepark bijvoorbeeld aansluiting gezocht bij de kenmerken van het landschap en zijn er vanuit milieutechnisch oogpunt geen bezwaren tegen het zonnepark. De separaat aangevraagde wijzigingen ten opzichte van de vigerende vergunningen uit oktober 2018 zijn zeer beperkt en geven geen aanleiding voor een ander oordeel.

Het voorliggende verzoek voor verschuiving van de startdatum van de 25 jaars-termijn met circa 3 jaar (van 2018 naar 2021) heeft geen relevante (negatieve) invloed op milieuaspecten (bodem, geluid, lucht, veiligheid), waterhuishouding of natuur (soorten of gebieden). De exploitatie van het zonnepark duurt feitelijk nog steeds niet langer dan 25 jaar.

Hoofdstuk 5 Economische uitvoerbaarheid

Op grond van het bepaalde in artikel 6.12 van de Wet ruimtelijke ordening dient de gemeenteraad voor gronden waarop een bouwplan als bedoeld in artikel 6.2.1 van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) is voorgenomen een exploitatieplan vast te stellen. Van het vaststellen van een exploitatieplan kan door de gemeenteraad worden afgezien indien het gemeentelijk kostenverhaal van de grondexploitatie over de in de omgevingsvergunning met projectafwijkingsbesluit begrepen gronden anderszins is verzekerd.

Het zonnepark is geen bouwplan als bedoeld in artikel 6.2.1 van het Besluit ruimtelijke ordening. Het vaststellen van een exploitatieplan is dan ook niet noodzakelijk. Het betreft hier een particulier initiatief, waarvan de uitvoering niet afhankelijk is van financiële bijdragen van de gemeente Enschede. Voor de gemeente Enschede zijn aan de plannen van de initiatiefnemer geen kosten verbonden.

De kosten voor de procedure van het projectafwijkingsbesluit worden via de legesverordening in rekening gebracht. Met de initiatiefnemer is ook een nieuwe planschadevergoedingsovereenkomst gesloten waarmee de eventueel uit het projectafwijkingsbesluit voortvloeiende planschade zal worden verhaald.

Gelet op het voorgaande is de economische uitvoerbaarheid van de te verlenen omgevingsvergunning met projectafwijkingsbesluit "Zonnepark naast N35, t.h.v. Schukkinkweg - aanvang instandhoudingstermijn" voldoende aangetoond.

Hoofdstuk 6 Conclusies

Op basis van het gestelde in deze ruimtelijke onderbouwing kan voor de gewijzigde aanvang van de instandhoudingstermijn (10 september 2021) van het "Zonnepark naast N35, t.h.v. Schukkinkweg" een omgevingsvergunning met projectafwijkingsbesluit als bedoeld in artikel 2.12, 1e lid onder a 3º van de Wabo worden verleend. Uit de toetsing aan vigerende wet- en regelgeving, ruimtelijk relevante en stedenbouwkundige beleidskaders en diverse relevante omgevingsaspecten is gebleken dat er geen belemmeringen aanwezig zijn voor de uitvoerbaarheid van dit project.

De eerder door de gemeenteraad afgegeven ontwerp verklaring van geen bedenkingen is definitief geworden (zie paragraaf 1.5).