direct naar inhoud van Hoofdstuk 2 Gebiedsbeschrijving
Plan: Twekkelerveld 2005, Olieslagweg 1
Status: onherroepelijk
Plantype: bestemmingsplan
IMRO-idn: NL.IMRO.0153.20101753-0004

Hoofdstuk 2 Gebiedsbeschrijving

In dit hoofdstuk wordt een algemene beschrijving van het plangebied gegeven. Daarbij zal voornamelijk worden ingegaan op de huidige ruimtelijke structuur met een beschrijving van de ruimtelijke kenmerken en buurtkarakteristieken. Doel is het aanreiken van een kader waaraan ontwikkelingen in de wijk of buurt kunnen worden getoetst. Uitgangspunt hierbij is dat de huidige ruimtelijke kwaliteiten worden gewaarborgd en zo mogelijk versterkt.

Het plangebied van het bestemmingsplan "Twekkelerveld 2005, Olieslagweg 1" maakt deel uit van het stadsdeel noord. Dit stadsdeel is gelegen ten noorden van de spoorlijn Enschede-Hengelo tot aan de singel en ten westen en noorden van de singels tot aan de Oldenzaalsestraat.

Verbindingswegen en radialen- algemeen:

Dit zijn de openbare wegen en over het algemeen aan weerszijden bebouwde ruimten die binnen de stad een ruimtelijk structurerende en functionele centrale rol vervullen. Zij zijn de stadsentrees en tegelijkertijd hebben ze als geheel een verbindende betekenis. De verbindingswegen en radialen vormen een ruimtelijk samenhangend raamwerk dat bijdraagt aan de oriëntatie in de stad. Binnen dit raamwerk hebben de verschillende deelgebieden een plaats passend binnen het karakter van het totaal. De verbindingswegen en radialen worden gemarkeerd door duidelijk herkenbare oriëntatiepunten. Dit zijn elementen of accenten die door afmeting, uiterlijk of een andere karakteristiek opvallen in hun omgeving. De radialen zijn daarnaast historische landwegen die naar het centrum van de stad lopen. Deze lange lijnen zijn van oudsher lanen met een continue wegprofiel. In het stadsdeel noord zijn dit de radialen Hengelosestraat, Deurningerstraat en de Oldenzaalsestraat. Deze radialen zijn overwegend lange (dorpse) linten met aaneengesloten (historisch gegroeide) bebouwing welke ingesloten zijn in de stad. Door de afwisseling in bebouwing is hun continuïteit als lintvormige elementen van betekenis voor het stedelijk weefsel. Door de verkeersbelasting zijn de profielen grotendeels verschraald en zijn straatwanden door ad-hoc oplossingen in hun ritme onderbroken.

afbeelding "i_NL.IMRO.0153.20101753-0004_0004.jpg"

De Hengelosestraat, gezien in de richting van de Universiteit Twente en het Business and Science Park.

Hengelosestraat:

Het plangebied van het bestemmingsplan "Twekkelerveld 2005, Olieslagweg 1" is gelegen op de hoek van de Olieslagweg en de Hengelosestraat. De Hengelosestraat is de stedelijke verbinding tussen het centrum van Enschede en dat van Hengelo. Dit oude lint is van betekenis voor de samenhang binnen de netwerkstad Twente. Komend vanuit de richting Hengelo wordt het ruimtelijk beeld langs de Hengelosestraat grotendeels bepaald door grootschalige kantoorgebouwen op het Business and Science Park en complexen van de Universiteit Twente die in een groene, parkachtige setting zijn gesitueerd. Hier heeft de Hengelosestraat een belangrijke stedelijke functie als zichtlocatie. Het open en groene karakter van de Hengelosestraat neemt in de richting van de singel steeds meer af. De zone tussen het Business and Science Park en de Herculesstraat heeft een divers karakter met halfopen bebouwing en verschillen in schaal en rooilijn. Tussen de Herculesstraat en de singel gaat de bebouwing geleidelijk over in kleinschalige lintbebouwing. De straatwanden zijn er overwegend aaneengesloten en de strakke rooilijnen verspringen nauwelijks. De lintbebouwing maakt onderdeel uit van de achterliggende woonbuurten. Door deze afwisseling in de straatwand draagt het profiel van de Hengelosestraat matig bij aan de ruimtelijke continuïteit. Een continue laanbeplanting langs deze weg is niet meer aanwezig.

* Vermeldenswaardig is dat het viaduct in de Hengelosestraat, ter hoogte van de Universiteit Twente, op korte termijn wordt gesloopt en hiervoor in de plaats een gelijkvloerse kruising worden aangelegd. Tevens zal een groot deel van de Hengelosestraat opnieuw worden ingericht. Door deze aanpassingen wordt de barrièrewerking van de Hengelosestraat (een weg op een dijklichaam) tussen de Universiteit en het Business and Science Park opgeheven. Door deze ingrepen zal de mogelijkheid ontstaan de aan weerszijden van de Hengelosestraat genoemde gebiedsdelen ruimtelijk en ook functioneel met elkaar te verweven en daardoor invulling te geven aan het concept van een Kennispark.

Gebieden en wiggen- algemeen:

Hierbij gaat het om eenheden die door een bepaalde ruimtelijke of functionele karakteristiek in hun woonmilieu een samenhangend gebied vormen. Bij sommige deelgebieden is die samenhang erg sterk, bij andere deelgebieden minder.

Binnen het stadsdeel Noord wordt onderscheid gemaakt in een tweetal gebieden. Binnen deze gebieden zijn diverse milieus, zoals grote binnenstedelijke bedrijventerreinen, stedelijke villa's, stedelijk compacte woonmilieus, groene woonwijken en suburbane woonmilieus, aanwezig.

Stadsdeel Noord wordt ruimtelijk door de 'Hengelose wig' in twee stedelijke gebieden verdeeld. Deze groene wig is een samenhangend groen gebied dat hier tot diep de bebouwde stad insteekt.

De Hengelose wig:

Direct aan de overzijde van het plangebied van het bestemmingsplan "Twekkelerveld 2005, Olieslagweg 1", ten noorden van de Hengelosestraat, ligt een belangrijk en waardevol gebied dat bekend staat als de 'Hengelose wig'. De Hengelose wig wordt gekarakteriseerd als een goed toegankelijk uitloopgebied van de stad. Binnen deze wig wisselen parken, agrarische gebieden, bossages en landgoederen met een betrekkelijk gaaf landschap elkaar af. Het beeld van het noordelijk deel van de Hengelosestraat wordt in belangrijke mate door deze wig bepaald. Onderdeel van de Hengelose wig zijn twee openbare parken: het Gerrit-Jan van Heekpark/ van Lochemsbleekpark en het Abraham Ledeboerpark. Het revalidatiecentrum Het Roessingh is midden in de groene wig gesitueerd. Ook de terreinen en de campus van de Universiteit Twente maken deel uit van dit groene gebied ten noorden van de Hengelosestraat. Kenmerkend is de scherpe bebouwingsrand aan de zuidzijde van de wig die gerespecteerd dient te worden.

afbeelding "i_NL.IMRO.0153.20101753-0004_0005.jpg"

Luchtfoto met ten noorden van de Hengelosestraat de Hengelose wig

die tot diep de stad indringt. De wijk Twekkelerveld ligt hier ten zuiden van.

Twekkelerveld- algemeen:

De woonwijk Twekkelerveld wordt gekenmerkt door een sterk gefragmenteerde opbouw. De structuur bestaat uit een groot aantal zelfstandige ruimtelijke eenheden (woonbuurten en bedrijfsterreinen) die onvoldoende samenhang vertoont om een goed gestructureerde wijk te vormen. De grenzen tussen de verschillende milieus zijn in Twekkelerveld niet altijd duidelijk aan te geven. Over het algemeen wordt de samenhang en de identiteit van de wijk als totaal gevormd door de ruimtelijke structuurdragers. Deze structuurdragers zijn de centrale wijk-as (G.J. van Heekstraat), de Jupiterstraat en het wijkpark langs de spoorlijn Enschede-Hengelo. In Twekkelerveld zijn deze ruimtelijke structuurdragers in potentie wel aanwezig, maar niet sterk ontwikkeld. De wijk Twekkelerveld is overwegend een woonwijk. In de huidige functionele structuur van de wijk komen knelpunten voor. De structuur van het commerciële voorzieningenaanbod is versnipperd en de voorzieningen zijn over het algemeen van een lage kwaliteit. Hierin is overigens de laatste jaren een sterke verbetering waar te nemen.

Door de huidige verkeersstructuur vindt de hoofdontsluiting van de wijk over een beperkt aantal wegen plaats. Hierdoor ontstaan oversteekproblemen en is er sprake van (subjectieve) onveiligheid waardoor een barièregevoel ontstaat. Tevens is er beperkt sluipverkeer. Nabij de singel ligt een binnenstedelijk bedrijventerrein. In de woonwijk zelf is in beperkte mate ook de functie 'werken' aanwezig. Dit is veelal geconcentreerd op de binnenterreinen van de gesloten bouwblokken en is overigens kenmerkend voor de stedelijk compacte woonmilieus in Enschede.

De wijk Twekkelerveld is in de loop der jaren vanaf de singel gegroeid. De nog aanwezige textielcomplexen vormen nu een groot binnenstedelijk bedrijventerrein (bedrijventerrein Rigtersbleek). Langs de singel staan (rijke) stadsvilla's, die vanuit het verleden een relatie hebben met de voormalige textielindustrie. Langs de Hengelosestraat zijn in de richting van Hengelo in het verleden 'stedelijk compacte' woonmilieus ontstaan. Deze worden gekenmerkt door dichte en kleinschalige bebouwing met overwegend grondgebonden woningen. Veel van deze woonwijken hebben de ruimtelijke kenmerken van tuinstedelijke ensembles en erkerwijken: zorgvuldig ontworpen als een hechte stedenbouwkundige en architectonische eenheid en karakteristiek voor Enschede. Na de tweede wereldoorlog is de zone tussen de stedelijke compacte woonwijken en de spoorlijn ingevuld met 'groene woonwijken'. Deze wijken worden gekenmerkt door een herhalingspatroon in de structuur, de zogenaamde 'stempel'-wijken. Het gaat hier om middelhoogbouw gestapeld gecombineerd met laagbouw in de vorm van rijtjeswoningen. Ten westen van de wijk Twekkelerveld ligt het moderne Business and Science Park. Het betreft hier een parkachtig ontworpen kantorenpark dat aansluit op de landschappelijke setting van de campus van de Universiteit Twente.