Usseler Es 2008

3.2 Functionele karakteristieken en structuur

3.2.1 Bestaande functies in het plangebied

De Usseler Es ligt ingesloten tussen tamelijk monofunctionele stadsdelen. Westelijk en noordelijk betreft dit aangrenzende werkgebieden, waar nagenoeg alleen de werkfunctie overheerst. Ten noordoosten en zuidoosten grenzen grote woongebieden aan de Usseler Es. Langs de grootschalige infrastructuur zien we enige perifere ontwikkelingen, waarvan met name het tuincentrum langs de Usselerrondweg opvalt. Het aangrenzende gebied ten zuiden van de A35 heeft een overwegend agrarische functie met daarin de dorpskern van Usselo.

Momenteel heeft het plangebied de functie ‘landelijk gebied’ met voornamelijk een landbouwfunctie op de bolling. Binnen het plangebied zijn vooral aan de randen, in de west- en oostkrans, van het gebied enkele woningen en andere bedrijfsmatige en maatschappelijke functies aanwezig (ongeveer 45 adressen in totaal). De boerderijen zijn voor het overgrote deel niet meer als zodanig in functie.

3.2.2 Landschappelijke structuur

Op de bolling van de Usseler Es is het merendeel van de agrarische percelen in gebruik als maïsakker en enkele als grasland. Kleine aantallen koeien, schapen en paarden grazen er. Enkele percelen liggen braak en zijn verruigd. Er is weinig open water, alleen enkele sloten, die voornamelijk in de krans van de es zijn gelegen. Verder zijn er enkele poelen aanwezig. Door het halfopen landschap stroomt de genormaliseerde beek de Usselerstroom. De beek is geheel beschoeid waardoor natuurvriendelijke oevers afwezig zijn. Oude meanders van de beek zijn geheel rechtgetrokken. De beek wordt wel nog getypeerd als natuurlijk water.

De oost- en westzijden (de krans) van het plangebied bestaan uit een halfopen landschap, waarin oude boerderijen met bosjes, erf- en laanbeplanting en weilanden elkaar afwisselen. De aanwezige bosjes en laanbeplanting bestaan voornamelijk uit oude zomereiken.

3.2.3 Verkeersstructuur

De Usseler Es ligt, zoals hierboven beschreven, ingesloten tussen de rijksweg A35, de Westerval, de Usselerrondweg en de Afinkstraat. De rijksweg A35 is een stroomweg (max. snelheid 120/100 km/u) die een onderdeel vormt van het (inter)landelijke hoofdwegennet en een belangrijke functie heeft voor (inter)nationaal en regionaal verkeer. Het plangebied wordt doorsneden door de gebiedsontsluitingsweg Haaksbergerstraat (N18 met een max. snelheid van 80 km/u); deze weg is vooralsnog in beheer en onderhoud bij het Rijk en vormt de regionale verbinding van Enschede met het achterland, waaronder Haaksbergen, Neede, Eibergen en de rest van de Achterhoek. De overige genoemde wegen maken deel uit van het stedelijke hoofdwegennet. De Westerval is aangewezen als stroomweg (max. snelheid 100 km/u) en vormt één van de belangrijkste ontsluitingswegen die Enschede, en met name de bedrijventerreinen in Enschede West, aansluit op de A35. De Usselerrondweg en de Afinkstraat zijn gebiedsontsluitingswegen met een max. snelheid 80 km/u en verbinden de Westerval met de Haaksbergerstraat. Ze vormen als onderdeel van de 2e ring in het zuidwestelijk deel van Enschede eveneens een belangrijke schakel in het gemeentelijke wegennet. De zuidelijke woonwijken van de stad worden verbonden met de bedrijventerreinen in Enschede West en de campus van de Universiteit Twente in Enschede-Noord. Het plangebied is alleen aangesloten op de Haaksbergerstraat (N18), de Usselerrondweg / Afinkstraat en via een tunneltje onder de hooggelegen Westerval door naar de Marssteden.

Langs de Afinkstraat, Usselerrondweg en Haaksbergerstraat zijn vrijliggende fietsvoorzieningen aanwezig waardoor het plangebied vanuit alle richtingen per fiets goed en veilig bereikbaar is. Via de tunnel onder de Westerval is het gebied per fiets ook bereikbaar vanuit het noordoosten. Er loopt een recreatieve Lange Afstandsfietsroute LF15b (Boerenlandroute) van Enschede naar Alkmaar over de es, evenals de route "'t Noordlint", een onderdeel van het "Rondje Enschede". De route steekt bij de Achterhofweg over naar de Usselerschoolweg en volgt verder de Willemsbeekweg-Hilgenhuesweg-Usseleresweg en sluit via het fietspad parallel aan de Keuperweg weer aan op het viaduct Haaksbergerstraat richting Usselo.

Figuur 8: Fietsroutes waaronder de Lange-afstandsfietsroute de "Boerenlandroute"

3.2.4 Infrastructurele ontwikkelingen in de omgeving van de Usseler Es

Doortrekking N18

Er is door Rijkswaterstaat, in overleg met vele belangengroepen en betrokken overheden, een MER-tracéstudie uitgevoerd ten behoeve van de doortrekking N18 Enschede-Varsseveld. De regionale voorkeursvariant gaat uit van een (auto)weg op een nieuw tracé tussen Enschede (Westerval) en Groenlo met ongelijkvloerse kruisingen. De minister heeft in het najaar van 2009 zijn voorkeur uitgesproken voor één van de varianten. Het tracé ligt in grote lijnen vast met een nauwkeurigheid van circa 100 meter aan weerszijden. Op dit moment (zomer 2010) werkt Rijkswaterstaat aan het Ontwerp-Tracé Besluit. In deze fase wordt het ontwerp van de weg meer gedetailleerd. De vormgeving van de toekomstige aansluiting van de N18 op de A35 is in deze fase ook nog onderwerp van nadere studie. Afhankelijk van de verwachte verkeersbelasting, zal hier sprake kunnen zijn van een knooppunt, dat met verkeerslichten geregeld wordt, of van een bijzondere vorm van een klaverblad.

Verbreding Auke Vleerstraat/Usselerrondweg/Afinkstraat

In het Enschedese stedelijk hoofdwegennet wordt de komende jaren ook geïnvesteerd om de doorstroming te verbeteren en de bereikbaarheid van de belangrijke werkgelegenheidsgebieden op peil te houden of te vergroten. Een aan de Usseler Es grenzende infrastructurele ontwikkeling op lokaal niveau is de verdubbeling / optimalisering van de Auke Vleerstraat, waardoor de capaciteit van dit wegvak in de buitenring wordt vergroot. De vergroting van de capaciteit van de Auke Vleerstraat heeft o.a. tot doel de Universiteit en het B&S-Park vanaf de A35 beter bereikbaar te maken. In navolging hiervan is een doorkijk naar de toekomst gemaakt voor de ontsluiting in zuidelijke richting. In verband met voorziene afwikkelingsproblemen aan het eind van de planperiode, ondanks de doortrekking van de N18 naar de Westerval, zal een doorzetting van een continu wegprofiel met 2x2 rijstroken vanaf de Auke Vleerstraat over de Usselerrondweg tot aan de Haaksbergerstraat wenselijk worden. Dit heeft invloed op de plangrens van het plangebied aan de zijde van de Usselerrondweg. Anticiperend op de eventuele toekomstige verbreding van het wegprofiel van de Usselerrondweg is een strook van 17 meter binnen het plangebied vrijgehouden van andere bestemmingen en/of ontwikkelingen. De herstructurering van de Usselerrondweg zelf wordt niet meegenomen in dit bestemmingsplan, omdat de plannen hiervoor nog onvoldoende zijn uitgewerkt en ook de financiering nog niet is voorzien. Alleen op het noordelijke deel vanaf de Afinkstraat tot en met de Bruggertstraat is wel een aanpak in het kader van de ontwikkeling van de Usseler Es noodzakelijk en dit maakt onderdeel uit van dit bestemmingsplan. Voorzien wordt de verdubbeling van de rijbaan en de reconstructie van het kruispunt Usselerrondweg-Josink Esweg-Harberinksweg.