Tusveld 77

3.4 Gemeentelijk beleid

3.4.1 Masterplan Almelo, stad in balans (2004)

Het Masterplan vormt als visie de basis voor de ontwikkeling van Almelo. Met het Masterplan wil de gemeente de stad in balans brengen; jongeren, hoger opgeleiden en gezinnen aan de stad binden. Daarnaast heeft het plan als doel de regionale positie van Almelo als centrumstad, met ruim 40.000 banen, te versterken en de voorzieningen in de stad te verbeteren. Het Masterplan Almelo is vastgesteld op 11 oktober 2004.

Groene longen

Het buitengebied van Almelo reikt in de vorm van de zogenoemde 'groene longen' tot diep in de stad. Deze hebben een belangrijke waarde voor de leefkwaliteit. In het Masterplan Almelo wordt gesproken van een vlinderstructuur. Een structuur waarbij het groene buitengebied tot diep in de stad reikt. Het gevaar bestaat dat de longen op lange termijn de stedelijke druk niet aan kunnen aangezien er voortdurend aan de randen wordt geknabbeld. De oostelijke long is nog gaaf, maar staat tevens onder druk door de ontwikkelingen in de landbouw. De zuidelijke long bestaat vooral uit bossen gecombineerd met een coulisselandschap. Een veiliger en betere toegankelijkheid kan de betekenis voor leefomgeving en recreatie vergroten. De westelijke long is opgebouwd uit meerdere landgoederen en enkele agrarische bedrijven en staat onder invloed van de aanleg van de snelweg en de ontwikkelingen bij Wierden. De noordelijke long wordt ingesloten door de ontwikkeling van het woningbouwproject Waterrijk.

Plan

Het plangebied maakt deel uit van de zuidelijke long. Met de beoogde ontwikkeling wordt deze zuidelijke long niet aangetast. In plaats van de schuren komt er een woning met schuur die goed kan worden ingepast in het omliggende landschap. De zuidelijke long wordt deels verbeterd, omdat in het plangebied extra natuur wordt aangelegd.

3.4.2 Structuurplan Almelo, Symbiose tussen stad en land (2003)

In het structuurplan, vastgesteld d.d. 6 maart 2003, is de toekomstige ruimtelijke structuur van Almelo geschetst. In 2006 is een partiële herziening van het structuurplan vastgesteld die betrekking heeft op de wijk Waterrijk, de Bedrijfslocatie N36 en Noorderpark. In 2008 is nog een aanvulling toegevoegd die betrekking heeft op Buitenhaven West. Daarna is in 2009 nog een aanvulling toegevoegd voor het Indië-terrein. De toevoegingen hebben geen betrekking op het plangebied en worden daarom in deze toelichting buiten beschouwing gelaten.

Groene longen

Het grondgebied van de gemeente Almelo valt in zijn geheel buiten de Provinciale ecologische hoofdstructuur. Dit houdt echter niet in dat het landschap van de gemeente Almelo van geen betekenis is. Op lokaal niveau zullen plannen ontwikkeld moeten worden met betrekking tot landschapsbouw, natuurbehoud en natuurontwikkeling. Daarbij zal het accent vooral worden gelegd op de potenties van de groene longenstructuur.

Figuur 13 Structuurplan Almelo

Het plangebied ligt in de zuidelijke long, welke voornamelijk bestaat uit het Nijreesbos. Het Nijreesbos biedt weinig diversiteit aan deelmilieus. De randen van het gebied vormen evenwel een belangrijke milieugradient met een potentieel hoge soortenrijkdom. Oostelijk van het Nijreesbos liggen de Nijreeslanden, een goed weidegebied dat een geschikte overgang vormt tussen bos en stedelijk gebied. Zowel uit visueel-ruimtelijk als uit ecologisch oogpunt is het van belang de Nijreeslanden open te houden, waardoor zoveel mogelijk deelmilieus naast elkaar voorkomen. Dit gebied wordt doorsneden door het tracé van de Nijreessingel.

Stadsrandgebied

Om een goede wisselwerking tussen stad en landbouw in stand te houden dient de landbouw voldoende toekomstperspectief te worden geboden. Daarbij dient de landschappelijke kwaliteit van het stadsrandgebied te worden versterkt. met name in de stadsrandgebieden zijn er nog al wat beperkingen voor een goed florerende landbouw.

Versterking van recreatieve mogelijkheden krijgt voor de stadsrandzones een hoge prioriteit. Met name zal gewerkt moeten worden aan de verbetering van de recreatieve infrastructuur. De groene longen kunnen zodanig worden vormgegeven dat er een optimale verwevenheid tussen stad en land ontstaat. Daarbij fungeren de groene longen als uitloop- en recreatiezones van de aangrenzende woongebieden.

Plan

Het plan zorgt voor een versterking van het landschap en de natuur aan de zuidkant van het Nijreesbos en versterkt op deze manier de zuidelijke groene long. Doordat het landschap en de natuur worden versterkt zal het stadsrandgebied een betere recreatieve beleving krijgen. Het plan past binnen de Structuurvisie van de gemeente Almelo.

3.4.3 Stadsranden Netwerkstad Twente

Stadsranden staan volop in de politieke en bestuurlijke belangstelling. Dat geldt ook voor de stadsranden van de gemeenten in de Netwerkstad Twente: Almelo, Borne, Hengelo, Enschede en Oldenzaal. De afgelopen jaren hebben deze gemeenten diverse visies opgesteld voor delen van de stadsranden. De Stadsranden Netwerkstad Twente is van augustus 2011. Het volgende staat daarin over Almelo en het plangebied.

Almelo

De grootste ontwikkelingen vinden plaats aan de noordwestkant van Almelo. Daar wordt de nieuwe woonwijk Waterrijk ontwikkeld. Daarvoor is samen met de gemeente Twenterand de visie ‘Vjenner Buitenlanden’ gemaakt. Doel van deze visie is enerzijds om te voorkomen dat Vriezenveen en Almelo aan elkaar groeien, anderzijds speelt hier een wateropgave. Dit alles met behoud van de cultuurhistorie, want de Vjenner Buitenlanden is van oudsher een slagenlandschap.

Aan de ontwikkeling van de nieuwe woonwijk Waterrijk grenst de noordelijke groene long van Almelo: Het Noorderpark. Voor deze groene long, die in de toekomst meer en meer het karakter van een stadspark zal krijgen, is een plan gemaakt dat een langzaamverkeersroute voorstelt vanuit de binnenstad naar het buitengebied. De nieuwe wijk Almelo Noordoost is in ontwikkeling en definieert de nieuwe stadsrand aan deze kant van Almelo. De landschappelijke kwaliteit van de zone rondom de Aa wordt verbeterd. Tenslotte is er een beeldkwaliteitplan voor het bedrijvenpark XL aan de zuidkant van Almelo. Hierin zijn ook groene wiggen opgenomen die fietsroutes bevatten richting het buitengebied. Ten zuiden van Almelo is de Doorbraak in ontwikkeling: een nieuwe beek, ingebed in een zone waarin nieuwe natuur wordt ontwikkeld.

Figuur 14 Stadsranden Almelo

Uitvoeringsprogramma

Almelo heeft met een tweetal grote projecten aan de noord- en zuidkant van de stad, XL-Businesspark en Waterrijk, twee katalysatoren om aan de stadrand mooie zachte overgangen te maken naar het landschap waar waterberging en beekontwikkeling belangrijke dragers zijn.

De Groene wig rond landgoed Bellickhof wordt in de toekomst misschien afgesloten van het aangrenzende landschap door het Twentekanaal, de rondweg en het bedrijventerrein. Doordat er sprake is van onopgedeeld grootgrondbezit, is er op versnippering weinig kans. Verdere versnippering kan worden voorkomen als er gericht grond wordt aangekocht, aansluitend bij het ongedeelde grootgrondbezit. Wel ontstaat er door de isolatie van de lob vanuit de omliggende wijken meer druk op de lob: het kan interessant zijn nieuwe programma's zoals bijvoorbeeld een stadsboerderij of stadslandgoed, toe te voegen.

Door de komst van de woonwijk Waterrijk komt Het Noorderpark in de stad te liggen. Het Noorderpark zal steeds meer het karakter krijgen van een stadspark. Wij stellen voor sterker te gaan sturen op de ontwikkeling van een identiteitsbepalend groen raamwerk en als het mogelijk is, het opnemen van nieuwe functies of initiatieven.

De vele voorstellen voor langzaam verkeersroutes zijn relatief makkelijk te realiseren en dragen bij aan een verbetering van de relatie stad met landschap.

Een aantal projecten vraagt meer of een groter budget: het verplaatsen van " Molen de Hoop" naar de Doorbraak kan een impuls zijn voor een nieuwe landschappelijke route in de zuidelijke stadsrand. De fietsbrug/verbinding Pooksbelten kan een verrijking zijn voor de oostelijke groene lob. Het herstel van de, nu nog door de Van Rechteren Limpurgsingel onderbroken laan naar Huize Almelo. Door deze verbinding op maaiveldniveau te herstellen zal een andere recreatieve oriëntatie op de oostkant van Almelo ontstaan.

Nieuwe ideeën

Het realiseren van een rondje Almelo kan kernen en wijken rondom de stad zoals Wierden, Bornebroek, en Aadorp met elkaar verbinden en de diverse routes vanuit de stad beter laten aansluiten op het buitengebied. Het Noorderpark en in mindere mate de westelijke groene long rond het Bellinckhof kunnen in de toekomst onder druk komen te staan en verrommelen. Het toekennen van nieuwe functies en het ontwikkelen van een stevig groen raamwerk kunnen tegenwicht bieden.

Plan

De ontwikkeling tast niet de mogelijkheden aan van de twee grote projecten die Almelo in de stadsranden wil realiseren. De ontwikkeling versterkt het landschap, het groen blijft groen, maar wordt kwalitatief verbeterd. Dit is passend binnen het beleid uit Stadsranden Netwerkstad Twente.

3.4.4 Kaderstelling Landelijk gebied

Het doel van de kaderstelling voor het landelijk gebied is een richtinggevend ruimtelijk kader te bieden dat als toetsingskader kan dienen voor nieuwe initiatieven.

De kaders zijn:

• 1. het landelijk gebied is in principe primair bestemd voor de uitoefening van de agrarische sector;
• 2. nieuwe initiatieven mogen de bedrijfsvoering van agrarische bedrijven niet hinderen;
• 3. de groene longen worden gevrijwaard van verder oprukkende verstedelijking;
• 4. nieuwe initatieven die:
  • a. niet binnenstedelijk zijn op te lossen;
  • b. of van oorsprong al in het gebied aanwezig

kunnen eventueel worden ingepast,

• a. enerzijds, met behulp van het werkboek Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving de aanwezige ruimtelijke kwaliteit in het gebied wordt versterkt;
• b. anderzijds, mogen deze initiatieven niet leiden tot significante verzwaring van activiteiten, zoals verkeersstromen welke aanleiding kunnen zijn voor aanpassing van de openbare infrastructuur of toename van de verkeersonveiligheid.

Plan

Dit nieuwe initiatief hindert niet de bedrijfsvoering van omliggende agrarische bedrijven zoals verder wordt behandeld in hoofdstuk 4.1. De mogelijkheid om agrarische bebouwing te bouwen op het perceel vervallen, in plaats hiervan komt er een woning met een schuur welke beide worden ingepast in het landschap. Zoals eerder genoemd wordt er nieuwe natuur toegevoegd aan de groene long, wat dit nieuwe initiatief mogelijk maakt.

3.4.5 Waterplan

Watervisie op hoofdlijnen

In het Waterplan Almelo is in de beschrijving van de visie een scheiding gemaakt in watersysteem en waterketen. In onderstaande afbeelding (figuur 15) zijn watersysteem (groen) en waterketen (rood) schematisch weergegeven.

Figuur 15 Watersysteem en -keten

Watersysteem en waterketen functioneren in Almelo momenteel niet altijd zoals vanuit het oogpunt duurzaam water(keten)beheer gewenst is. Enerzijds geeft dit aandachtspunten, die opgelost moeten worden. Anderzijds geeft dit kansen om het watersysteem en de waterketen in te vullen en in te richten overeenkomstig de gidsprincipes van duurzaam en integraal waterbeheer. Onderstaand wordt op hoofdlijnen een overzicht gegeven van het watersysteem en waterketen in het verleden, het heden en de toekomst, ofwel de visie.

Aandachtspunten buitengebied

Het buitengebied is voor Almelo nieuw grondgebied. Dit zal ruimte bieden aan vele stedelijke uitbreidingen. Delen van het huidige buitengebied zullen daarom in de (nabije) toekomst onderdeel uitmaken van de deelgebieden "wonen" en "werken". Uiteindelijk zal het gebied voornamelijk een landbouwfunctie hebben gecombineerd met recreatie en natuur. De belangrijkste waterlopen in dit gebied zijn Bornsebeek, Lateraalkanaal, Bornerbroeksewaterleiding en de Loolee. Aandachtspunten die hier spelen zijn: een weinig natuur- en mensvriendelijke inrichting, een vast peil dat nauwelijks fluctueert, incidenteel wateroverlast in de omgeving van Bornerbroek, een matige waterkwaliteit en lokaal een overschrijding van de normen voor de waterbodemkwaliteit.

Plan

Het plan voorziet in zijn eigen retentie voor het hemelwater. Het huidige verharde oppervlak wordt vervangen door het nieuw te realiseren verharde oppervlak. Het plan past binnen het waterplan van de gemeente Almelo.

 

3.4.6 Rioleringsplan

Doelen voor het nieuwe GRP

Op grond van de zorgplichtbepaling voor de gemeente in de Wet milieubeheer is het doel van de riolering het "doelmatig inzamelen en transporteren van afvalwater". In dit GRP is daarentegen niet alleen naar de riolering gekeken, maar ook naar grondwater en waterkwaliteit (baggeren). De doelmatigheid van de riolering, het grondwater en de waterkwaliteit omvat een zevental aspecten:

• 1. Doelmatige inzameling van het afvalwater;
• 2. Doelmatige inzameling van hemelwater;
• 3. Doelmatig transport van het afvalwater;
• 4. Voorkomen van vuiluitworp naar bodem-, grond- en oppervlaktewater;
• 5. Minimale overlast voor de omgeving (o.m. grond- en oppervlaktewater en stank);
• 6. Effectief rioleringsbeheer;
• 7. Goede waterkwaliteit (baggeren).

Speerpunten voor de toekomst

Het nieuwe GRP kent een looptijd van 2006 t/m 2010. Er is echter ook gekeken naar de periode na 2010. De strategie voor de korte en lange termijn zijn onderstaand beschreven. Speerpunten voor de periode 2006 t/m 2010:

• Behalen van de basisinspanning in 2008;
• Het scheiden van vuile en schone waterstromen door afkoppeling (5 hectare t/m 2008);
• Verbeteren waterkwaliteit door uitvoering meest urgente baggerprojecten (2006 t/m 2010);
• Oplossen grondwaterproblemen in Kerkelanden, Tukkertstraat en Tubantiastraat;
• Overgaan op planmatig inspecteren;
• Afronden aanleg riolering buitengebied;
• Het aansluiten van 8 woonboten op de riolering.

Speerpunten voor de periode na 2010:

• In 2050 minimaal 25% van het verhard oppervlak afgekoppeld (vanaf 2009 jaarlijks 3 hectare);
• Verbeteren waterkwaliteit door uitvoering meest urgente baggerprojecten (2010 t/m 2015);
• Verbeteren waterkwaliteit door uitvoering van de minder urgente baggerprojecten in de periode 2016-2030;
• Oplossen grondwaterproblemen door mee te liften met renovatie en rioolvervanging cq. afkoppeling (o.m. Rumerslanden in 2011 en 2015).

Plan

Het plan voorziet in eigen retentie voor het hemelwater dat terecht komt op het verharde oppervlak in het plangebied. Daarmee voldoet en ondersteunt dit plan het gemeentelijk rioleringsplan van de gemeente Almelo.