| Plan: | Buitengebied Vlieland |
|---|---|
| Status: | vastgesteld |
| Plantype: | bestemmingsplan |
| IMRO-idn: | NL.IMRO.0096.BP087103-VA01 |
In de structuurvisie 'Ruimte voor Vlieland' (2009) is op hoofdlijnen het ruimtelijk beleid van de gemeente tot 2020 toegelicht. Er bestaat een spanningsveld tussen natuurwaarden, toeristisch-recreatieve ontwikkelingen en het leefklimaat op Vlieland. Vlieland heeft te maken met veel regels op het gebied van natuur en landschap. Het is niet makkelijk om ruimte te vinden voor ontwikkelingen om de toeristisch-recreatieve functie en het leefklimaat voor de eigen bevolking van het eiland te verbeteren. Het streven van de gemeente Vlieland is een duurzame en evenwichtige ontwikkeling waarbij ecologische, economische en sociale belangen zorgvuldig tegen elkaar worden afgewogen. Bij alle ruimtelijke ontwikkelingen op Vlieland zal de gemeente sturen op:
Toerisme en de recreatie op het eiland zijn van groot belang voor de gemeente. Vlieland heeft ruim elfhonderd inwoners die het hele jaar door op het eiland verblijven. Daarnaast wordt het eiland jaarlijks nog door ongeveer 240.000 badgasten bezocht. De piek ligt in juli en augustus. De bezoekers zijn hoofdzakelijk afkomstig uit Nederland (97%). Slechts een klein deel is dagtoerist (3000). De overige gasten verblijven gemiddeld 9 dagen op Vlieland. Opvallend is het hoge aandeel herhalingsbezoeken: 36% van de bezoekers is al meer dan 10 keer op Vlieland geweest.
Vlieland heeft een duidelijke eigen doelgroep. In de studie naar de Toeristische Identiteit van Vlieland zijn als kenmerken genoemd; hoog opgeleid, bovenmodaal inkomen, jonge gezinnen en de zilveren generatie. De doelgroep is relatief conjunctuurongevoelig, heeft wat te besteden en is minder gebonden aan het hoogseizoen. Deze doelgroep komt naar het eiland voor verschillende typen accommodaties, varierend van luxe onderdak in een hotel tot een plaats in een tent of tenthuisje op de camping. Daarnaast komt een groep toeristen uit alle geledingen van de maatschappij naar Vlieland die van generatie op generatie het eiland bezoeken. Zij zijn erg betrokken bij het wel en wee van het eiland. De Vlieland-gast zoekt een combinatie van natuur, rust, ruimte en veiligheid. Uit het aantal overzettingen van niet-inwoners op de veerboot kan worden afgeleid dat het aantal recreanten toeneemt. De groei lijkt een gevolg te zijn van de trend van seizoensverlenging, die de laatste jaren doorzet.
Het eiland kent twee kampeerterreinen, Stortemelk en Lange Paal. Het eerste ligt in de duinen, aan de noordoostzijde van het eiland, en heeft in het hoogseizoen plaats voor ongeveer 3500 badgasten. Het tweede terrein is een natuurcamping, gelegen bij Lange Paal, en heeft ruimte voor ongeveer 500 kampeerders. De beide kampeerterreinen leveren in de zomer meer dan de helft van de capaciteit van de logiessector. Ten westen van Stortemelk bevindt zich het Zomerhuizenterrein met 236 vakantiewoningen. Typerend voor de identiteit zijn de ruime opzet van het terrein en het zeer diverse karakter van de woningen. Het geheel straalt kwaliteit uit. Naast de recreatieve terreinen zijn er op Vlieland hotels/ pensions, appartementencomplexen en groepsverblijven. In het dorp is ook beperkt recreatief medegebruik toegestaan in aanwezige panden. Ook de jachthaven vervult een belangrijke rol in het verblijfsrecreatieve aanbod met ongeveer 80.000 persoonsovernachtingen per jaar. De jachthaven heeft een capaciteit van 300 ligplaatsen. In 2008 is de jachthaven omgebouwd tot een 'boxen systeem' hetgeen de veiligheid ten goede komt. Vlieland heeft in totaal 7288 toeristische slaapplaatsen ter beschikking in de sfeer van verblijfsaccommodaties.
Het recreatieve aanbod bestaat voornamelijk uit het dorp, het strand, de duinen, de Kroon’s Polders, de vogelkijkhut, de gerestaureerde vangarm van de eendenkooi en de fiets- en wandelroutes. Het overige toeristische aanbod bestaat uit enkele musea, het bezoekerscentrum, het filmhuis, de reddingsbootschuur, diverse sportaccommodaties, outdooractiviteiten, het Posthuys, de vuurtoren en enkele monumenten als het Armhuis en de kerk, waarin kleinschalige hoogwaardige culturele evenementen worden georganiseerd. In de toekomst komt stelling 12H daar bij.
Opgave recreatie en toerisme
Het versterken van de identiteit van Vlieland kan worden gerealiseerd door onder andere een kwaliteitsverbetering van het recreatieve product. Daarnaast wordt ingezet op:
Kwaliteitsverbetering
In de afgelopen periode is ingezet op een kwaliteitsverbetering van het bestaande voorzieningenaanbod en de accommodaties. De opgave voor de komende jaren is voldoende uitbreidingsruimte te creëren, zodat deze trend kan worden voortgezet. Een maatregel die hierbij uitgevoerd dient te worden, is extra ‘bedden’ mogelijk te maken als ‘beloning’ voor de ondernemers die zich inzetten voor kwaliteit. Ook zal er geïnvesteerd moeten worden in de ruimtelijke kwaliteit van het eiland als geheel. Het vergroten van de kwaliteit van de stranden en de bereikbaarheid daarvan is één van de maatregelen die de gemeente de komende jaren wil treffen. De gemeente wil samen met de bewoners en ondernemers een visie op recreatie ontwikkelen. Uitgangspunt is een beheerste groei van het aantal toeristen. De gemeente gaat met ondernemers op het eiland in gesprek over duurzame vormen van ondernemen, waarbij de ecologische footprint van recreanten zoveel mogelijk kan worden beperkt. Ten behoeve van de kwaliteit in de horeca moet worden ingezet op het verbeteren van de huisvesting voor personeel. Het gaat hierbij vooral om huisvesting van personeel gedurende het hele jaar. Door het beperkte aanbod van huurwoningen ligt daar nu een belangrijk knelpunt. Woningbouw moet voor een oplossing zorgen. Een van de pijlers voor het verbeteren van de kwaliteit van het toeristisch recreatief product is het verbeteren van de bereikbaarheid van het eiland. Ingespeeld zal worden op de het vaarschema dat meer aan de hedendaagse vraag voldoet.
Differentiatie
Het toeristische-recreatieve aanbod is voornamelijk gericht op de zee, natuur en de landschapswaarden, en richt zich op de bezoekers van kampeerterreinen en hotels. De opgave is meer diversiteit in het marktsegment te realiseren. In het segment tussen kampeerterreinen en de hotels in, zijn beperkte mogelijkheden. Eilandlodges kunnen dit gat in de markt vullen. Ze spelen, als onderdeel van kampeerterrein Stortemelk, in op de trend van seizoensvorming en zijn minder weersafhankelijk. Daarnaast moet er ruimte gezocht worden voor het ontwikkelen van nieuwe voorzieningen voor toeristen. Vooral slechtweervoorzieningen en voorzieningen op het gebied van gezondheid/wellness kunnen het verblijf van toeristen op het eiland verlengen. Met het concentreren van toekomstige investeringen rond de openbare voorzieningen zoals het zwembad/sporthal, de tennisbaan, de maneges en het bezoekerscentrum wordt de noodzakelijke ruimtelijke reservering tot een minimum beperkt en worden daarnaast garanties gecreëerd voor het eigentijds houden van het voorzieningenaanbod in de toeristische sector.
Seizoensverlenging
Om de kansen op een goed economische klimaat te vergroten, moet Vlieland inspelen op veranderingen in de toeristische behoefte, zoals vakantie vieren buiten het hoogseizoen om. De gemeente wil inzetten op verdere seizoensverlenging, ofwel spreiding van de toeristische druk over het jaar. Op die manier kan de toeristische economie versterkt worden. De Vlielandse doelgroep leent zich hiervoor uitstekend, omdat onze badgasten over het algemeen minder gebonden zijn aan het hoogseizoen. Voor een gezond economisch klimaat is het van belang deze groep vast te houden. Versterken kenmerkende ruimtelijke structuur Het jachthavenproject heeft de aantrekkelijkheid en veiligheid van Vlieland voor waterrecreanten vergroot. De relatie tussen de jachthaven, het dorp en de overige recreatieve voorzieningen wil de gemeente verder versterken. Ingezet wordt op een betere inrichting van de Havenweg, uitbreidingsmogelijkheden van het zwembadcomplex en een seizoensgebonden strandpaviljoen aan de oostkant van het eiland (omgeving overgang Fortweg). Alle mogelijke ontwikkelingen in de toeristische sector (m.u.v. Stelling 12H) dienen door middel van een specifieke planologische procedure mogelijk gemaakt te worden.
De gemeentelijke welstandsnota van 2006 is in oktober 2012 herzien. In de welstandsnota zijn criteria opgenomen die in de eerste plaats gericht zijn op het behoud van de basiskwaliteiten van de gebouwde omgeving. Beoordeeld wordt of het uiterlijk en de plaatsing van een bouwwerk waarop de aanvraag betrekking heeft, zowel op zichzelf beschouwd, als in verband met de omgeving of de te verwachten ontwikkeling daarvan, in strijd zijn met redelijke eisen van welstand. Gekeken wordt naar de hoofdvorm, materiaalgebruik, kleurkeuze en detaillering.
Deelgebieden
In de welstandsnota 2006 werd Vlieland opgedeeld in 8 deelgebieden. In de welstandsnota van 2012 zijn enkele deelgebieden binnen de gemeente welstandsvrij gemaakt. Het betreft hier de deelgebieden:
Afstemming Welstandsnota en bestemmingsplan
Als uitgangspunt geldt om in het bestemmingsplan alleen dié zaken te regelen die van ruimtelijk belang zijn (bijvoorbeeld functie, plaatsing en hoofdvorm). In aanvulling op het bestemmingsplan gelden de welstandscriteria die zich richten op de uiterlijke verschijningsvorm van een gebouw.
Bij de ruimtelijke toetsing van bouwaanvragen in het onderhavige plangebied zijn dus twee toetsingsinstrumenten van belang: de Welstandsnota en het bestemmingsplan. Inhoudelijk zijn beide instrumenten op elkaar afgestemd. Als regel geldt dat de welstandscriteria in de Welstandsnota zich bewegen binnen de bebouwingsmogelijkheden die door het bestemmingsplan worden gegeven. Bij strijdigheid tussen de welstandscriteria en het bestemmingsplan, geldt dat de bestemmingsplanregels voorgaan.
De ontwikkelingen die mogelijk gemaakt worden met dit bestemmingsplan zijn in overeenstemming met de uitgangspunten van het gemeentelijk beleid. Voor het overige is het een conserverend bestemmingsplan.