| Plan: | Parapluherziening Veiligheidszone - hoogspanningsleiding |
|---|---|
| Status: | ontwerp |
| Plantype: | bestemmingsplan |
| IMRO-idn: | NL.IMRO.0034.BPPAR07-on01 |
In juli 2022 hebben burgemeester en wethouders van Almere planschade toegekend aan woningeigenaren. De woningeigenaren hadden planschade geleden omdat het bestemmingsplan Stedenwijk en Weerwater Noord het binnen de gebiedsaanduiding (waar de woning was gesitueerd) verbiedt om kinderen tot 16 jaar te laten wonen. Omdat dit verbod onbedoeld in het bestemmingsplan is opgenomen, hebben burgemeester en wethouders besloten om de schade in natura te vergoeden door een planologisch herstelbesluit. Deze parapluherziening is het bedoelde planologische herstelbesluit.
Nadat de onbedoelde bepaling in bestemmingsplan Stedenwijk en Weerwater Noord is geconstateerd, is onderzocht of deze bepaling ook in andere bestemmingsplannen is opgenomen. Gebleken is dat de regeling met betrekking tot de aanduiding 'Veiligheidszone - hoogspanningsleiding' ook in drie andere bestemmingsplannen niet goed is verwerkt. Hieronder is een overzicht van alle bestemmingsplannen die met deze herziening worden aangepast:
| Bestemmingsplan | Vaststellingsdatum |
| Stedenwijk en Weerwater Noord | 20 juli 2017 |
| Film-, Park-, Dans-, Verzetswijk en Lumiérepark | 24 november 2011 |
| Tussen de Vaarten | 19 mei 2016 |
| Veluwsekant, Sallandsekant en het Atelier | 8 december 2016 |
Er is voor gekozen om het plangebied zo klein mogelijk te houden, waardoor het zo duidelijk mogelijk is, waar deze parapluherziening betrekking op heeft. Het plangebied omvat de gebiedsaanduiding Veiligheidszone - hoogspanningsleiding' uit het bestemmingsplan Stedenwijk en Weerwater Noord en de dubbelbestemming 'Leiding - Hoogspanningsverbinding' uit de bestemmingsplannen Film-, Park-, Dans-, Verzetswijk en Lumiérepark en Tussen de Vaarten.
Met deze parapluherziening wordt de regeling over de magneetveldzone in verschillende door de gemeenteraad van Almere vastgestelde bestemmingsplannen gecorrigeerd. Een toets aan ander beleid dan betrekking hebbend op hoogspanningslijnen is niet nodig. Ook is het niet nodig om alle milieuaspecten, die normaliter worden afgewogen en verantwoord in de toelichting van een bestemmingsplan, te behandelen.
Omdat in deze parapluherziening geen nieuwe bestemmingen worden aangebracht heeft de toelichting van dit bestemmingsplan een andere opzet dan gebruikelijk.
In Hoofdstuk 2 Beleidskader wordt het relevante beleid genoemd.
In Hoofdstuk 3 Toelichting op de juridische regeling worden de aanpassingen toegelicht.
De procedurele aspecten zijn in Hoofdstuk 4 Implementatie opgenomen.
In 2005 heeft de toenmalige minister van VROM aan onder meer alle gemeentene een advies met betrekking tot hoogspanningslijnen gestuurd. De aanleiding voor het advies was een mogelijke relatie tussen blootstelling aan magnetische velden van hoogspanningslijnen en het ontstaan van leukemie bij kinderen.
Op 29 mei 2018 heeft de staatsecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, namens het Kabinet, in een brief aan de Tweede Kamer verduidelijkt dat het voorzorgbeleid nadrukkelijk niet is bedoeld als een verbod op wonen in de magneetveldzone, maar in de praktijk dit onbedoeld soms wel de beleving is of zo uitwerkt. "Vanwege de onzekere gezondheidsrisico's heeft het beleid nu juist principes als redelijkheid en proportionaliteit in zich".
Op verzoek van de minister van EZK heeft de heer Co Verdaas in 2019 advies uitgebracht aan het Kabinet op de vraag welk voorzorgbeleid nodig is over de (niet uitgesloten) gezondheidsrisico’s van magneetvelden die samenhangen met de elektriciteitsinfrastructuur. Samengevat concludeert de heer Verdaas het volgende:
Het kabinet concludeert dat er geen standaardaanpak is van gezondheidsrisico’s van magneetvelden en de maatschappelijke onrust die als gevolg daarvan ontstaat. Voorzorgbeleid blijft nodig, maar de huidige uitvoeringspraktijk moet verbeterd worden. Gezocht wordt naar ALARA (As Low As Reasonably Achievable) maatregelen, die toepasbaar zijn door zowel netbeheerders als overheden bij de uitvoering van het ruimtelijk beleid. Deze maatregelen zijn momenteel nog niet beschikbaar.
Hoewel thans niet is aangetoond dat een verhoogde kans op leukemie wordt veroorzaakt door deze magneetvelden, is destijds en wordt nog steeds geadviseerd hier toch rekening mee te houden bij ruimtelijke planvorming, waar het gaat om langdurig verblijf van kinderen tot 15 jaar nabij hoogspanningslijnen. Het advies luidt om bij vaststelling van bestemmingsplannen zo veel als redelijkerwijs mogelijk is te vermijden dat er nieuwe situaties ontstaan waarbij kinderen langdurig verblijven in het gebied rond bovengrondse hoogspanningslijnen, waarbinnen het jaargemiddelde magneetveld hoger is dan 0,4 microtesla (de magneetveldzone).
In 2006 is de specifieke magneetveldzone (ca. 125 m aan weerszijden) van de hoogspanningsverbinding in Almere bepaald. Deze is op de verbeelding opgenomen. Omdat de bestemmingsplannen in deze zone al geen nieuwe gebouwen waar kinderen landurig verblijven mogelijk maakt, is het opnemen van de zone op de verbeelding niet strikt noodzakelijk. De zone is vooral met een signaleringsfunctie opgenomen om te voorkomen dat in afwijking van het bestemmingsplan alsnog meegewerkt wordt aan bouwplannen voor dit soort gevoelige functies.
Toekomstige ontwikkelingen
Door de kabel- en leidingenbeheerder de ligging in de kabel- en leidingenzone voor te schrijven worden aanpassingen van- en ruimteclaims in de bestaande en nog te ontwikkelen plannen binnen het gebied zoveel mogelijk voorkomen. In het kader van mogelijke reconstructies en toekomstige aanpassingen binnen en naast (o.a Floriade) het gebied zullen mogelijk diverse nutsleidingen en riolen verlegd worden. Er zal zoveel mogelijk gebruik worden gemaakt van de bestaande K&L infrastructuur.
In het kader van het landelijke project 'Beter Benutten Bestaande 380 kV' vindt momenteel een opwaardering plaats van de bestaande hoogspanningsverbinding Diemen - Lelystad. De geleiders van de hoogspanningsverbinding in Almere zijn inmiddels vervangen en in bedrijf genomen.
In de volgende paragrafen worden de verschillende bestemmingsplannen, die met deze herziening worden aangepast behandeld.
In artikel 1 worden enkele begrippen opgesomd. Met het begrip 1.1 plan wordt, behalve in Hoofdstuk 2 Herzieningsregels, het bestemmingpslan Parapluherziening Veiligheidszone - hoogspanningsleiding bedoeld.
Zie ook de toelichting over begrippen in subsubparagrafen van 3.2.
Om buiten twijfel te laten dat deze bestemmingsplannen hun gelding behouden is in artikel 2 een regel hierover opgenomen.
Het begrip '1.17 bestaande situatie' verwijst naar het tijdstip van inwerkingtreding van het bestemmingsplan. Het begrip 'bestemmingsplan' is omschreven als 'de geometrisch bepaalde planobjecten met de bijbehorende regels en de daarbij behorende bijlagen'. Het gaat hier dus om de algemene verschijningsvorm bestemmingsplan, niet om het specifieke bestemmingsplan 'Stedenwijk en Weerwater Noord' waar het begrip onderdeel van uitmaakt.
Het is, voor het vaststellen van de bestaande situatie van belang om dit te relateren aan het moment van inwerkingtreding van het bestemmingsplan Stedenwijk en Weerwater Noord. Om dit te bewerkstelligen wordt in het begrip '1.17 bestaande situatie' het woord 'bestemmingsplan' gewijzigd in 'plan'.
In de regels van het bestemmingsplan Stedenwijk en Weerwater Noord is in artikel 24.2.1 in onderdeel b een gebruiksbepaling opgenomen. Daarin staat:
"Tot een gebruik in strijd met de bestemming als genoemd in lid 24.2.1 onder a wordt in ieder geval gerekend het - anders dan op het moment van inwerkingtreding van dit plan in een reeds bestaande situatie - gebruik van bouwwerken voor langdurig verblijf van kinderen jonger dan 16 jaar, zoals woningen, clubhuizen, scholen, crèches en kinderopvang en de daarbij behorende buitenruimten."
De toelichting op deze regel is als volgt:
"Binnen deze zone mogen geen nieuwe functies komen ''waar kinderen langdurig verblijven'', zoals woningen, kinderdagverblijven en scholen en de daarbij behorende erven en/ of buitenruimten. Voor functies als sportvelden, speeltuinen, zwembaden vormt de magneetveldzone geen belemmering. In het bestemmingsplan is deze zone opgenomen in artikel 24.2 Veiligheidszone hoogspanningsleiding."
De toelichting van het bestemmingsplan wijkt hier dus af van de regels. Het was de bedoeling om uitsluitend de realisatie van nieuwe objecten waar kinderen langdurig verblijven, tegen te gaan. Artikel 24.2.1 van de regels wordt daarom zodanig aangepast dat bestaande objecten wel zijn toegestaan, maar nieuwe niet.
Het bestemmingsplan bevat nog geen begrip 'bestaande situatie', maar wel het begrip 'bestaand'. Artikel 25 had hierop aangepast kunnen worden, echter het prevaleert dat de regeling met betrekking tot de veiligheidszone - leiding in de aangepaste bestemingsplannen hetzelfde luidt. Daarom is ervoor gekozen om het begrip '1.98 bestaande situatie' aan de begrippen toe te voegen.
In de regels van het bestemmingsplan Film-, Park-, Dans-, Verzetswijk en Lumièrepark is in artikel 25.2 een regeling met betrekking tot de magneetveldzone opgenomen. In onderdeel a staat:
"Ter plaatse van de aanduiding "veiligheidszone - leiding" (indicatieve zone) zijn geen nieuwe woningen (anders dan vervanging van bestaande), scholen, crèches of kinderopvangplaatsen toegestaan."
en in onderdeel b staat:
"tot een strijdig gebruik met de bestemming wordt ter plaatse van de aanduiding "veiligheidszone - leiding" in ieder geval gerekend het - anders dan op het moment van inwerkingtreding van dit plan reeds bestaand - gebruik van gronden en bouwwerken die strekken tot langdurig verblijf van kinderen jonger dan 16 jaar, zoals woningen, scholen, crèches en kinderopvang;"
In de toelichting bij het bestemmingsplan staat in paragraaf 5.8 Kabels en leidingen het volgende:
Hoogspanningslijn
"Voor nieuwe ontwikkelingen in de nabijheid van de hoogspanningslijn wordt rekening gehouden met het gezondheidsaspect. Basis hiervoor vormt het VROM-advies met betrekking tot hoogspanningslijnen van oktober 2005.
(...)
Het advies luidt om bij vaststelling van bestemmingsplannen (of inpassingsplannen) of van de tracés van bovengrondse hoogspanningslijnen, dan wel bij wijziging van bestaande plannen of van bestaande hoogspanningslijnen, zo veel als redelijkerwijs mogelijk is te vermijden dat er nieuwe situaties ontstaan waarbij kinderen langdurig verblijven in het gebied rond bovengrondse hoogspanningslijnen waarbinnen het jaargenmiddelde magneetveld hoger is dan 0,4 microtesla (de magneetveldzone)."
Op de plankaart is de zone met jaargemiddelde magneetvelden van meer dan 0,4 µT (microtesla) globaal bepaald. Omdat vooraf geen veldonderzoek is gedaan, is uit voorzorg een ruime marge (conform het rijksadvies) aangehouden van 135 meter vanuit het hart van de lijn. Binnen deze zone worden geen nieuwe functies toegestaan, die strekken tot langdurig verblijf van kinderen tot 15 jaar, zoals woningen, scholen en kinderopvangplaatsen. (...)"
De toelichting heeft het duidelijk over het vermijden van nieuwe situaties waarin kinderen tot 15 jaar veblijven. De regeling in het bestemmingsplan in het bestemmingsplan Film-, Park-, Dans-, Verzetswijk en Lumièrepark kan iets duidelijker en daarom is ervoor gekozen om deze in overeenstemming te brengen met de regeling uit deze parapluherziening. In deze regeling komt beter tot uitdrukking dat uitsluitend de bestaande situatie is toegestaan en mitsdien geen nieuwe situaties worden toegelaten.
Omdat in het plangebied geen nieuwe woningen gerealiseerd kunnen worden, is het niet (langer) nodig om woningen in deze regeling op te nemen. Binnen de bestemming 'Maatschappelijk' is het echter wel mogelijk om bijvoorbeeld bestaand gebruik te wijzigen t.b.v. scholen, crèches en kinderopvangplaatsen. Om dat te voorkomen wordt de regeling (gewijzigd) gehandhaafd.
Omdat de regeling nieuwe situaties verbiedt, kunnen deze niet legaal ontstaan zonder dat daar een omgevingsvergunning (voor planologisch strijdig gebruik) voor is verleend. Tegen een nieuwe situatie, die zonder omgevingsvergunning tot stand is gekomen, kan op grond van artikel 2.1, eerste lid, onder c, van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) handhavend worden opgetreden. Om deze reden is het niet nodig om ook nog een gebruiksverbod op te nemen is ervoor gekozen om onderdeel b te verwijderen.
Aangezien onderdeel b vervalt, zouden onderdelen c en d omgeletterd kunnen worden naar b en c. Omdat het de leesbaarheid van het bestemmingsplan in combinatie met deze parapluherziening niet ten goede komt is daar niet voor gekozen.
Het begrip '1.16 bestaande situatie' verwijst naar het tijdstip van inwerkingtreding van het bestemmingsplan. Het begrip 'bestemmingsplan' is omschreven als 'de geometrisch bepaalde planobjecten met de bijbehorende regels en de daarbij behorende bijlagen'. Het gaat hier dus om de algemene verschijningsvorm bestemmingsplan, niet om het specifieke bestemmingsplan 'Tussen de Vaarten' waar het begrip onderdeel van uitmaakt.
Het is, voor het vaststellen van de bestaande situatie van belang om dit te relateren aan het moment van inwerkingtreding van het bestemmingsplan Tussen de Vaarten. Om dit te bewerkstelligen wordt in het begrip '1.16 bestaande situatie' het woord 'bestemmingsplan' gewijzigd in 'plan'.
In de regels van het bestemmingsplan Tussen de Vaarten is in onderdeel b van artikel 22.1.1 een gebruiksbepaling opgenomen. Daarin staat:
"Tot een gebruik strijdig met de bestemming als genoemd in artikel 22.1.1 onder a wordt in ieder geval gerekend het - anders dan op het moment van inwerkingtreding van dit plan in een reeds bestaande situatie - gebruik van bouwwerken voor langdurig verblijf van kinderen jonger dan 16 jaar, zoals woningen, clubhuizen, scholen, crèches en kinderopvang."
De toelichting op deze regel is als volgt:
"Conform een beleidsadvies uit 2005 van het toenmalige ministerie van VROM en de bijbehorende verduidelijking uit 2008 mogen in principe geen nieuwe gevoelige functies binnen deze zone worden gevestigd. Als 'gevoelige bestemmingen' worden aangemerkt: woningen, scholen, crèches en kinderopvangplaatsen, inclusief daarbij behorend 'buiten' gedeelte. Andere bestemmingen waar kinderen voor kortere tijd en niet dagelijks verblijven, zoals sportvelden, kinderspeelplaatsen, recreatiegebieden etc.) zijn geen gevoelige bestemmingen en zijn dus wel mogelijk."
De toelichting van het bestemmingsplan wijkt hier dus af van de regels. Het was de bedoeling was om de uitsluitend de realisatie van nieuwe gevoelige bestemmingen binnen de 'Veiligheidszone - Leiding' tegen te gaan. Artikel 22.1.1 van de regels wordt daarom zodanig aangepast dat bestaande objecten wel zijn toegestaan, maar nieuwe niet.
Het begrip '1.18 bestaande situatie' verwijst naar het tijdstip van inwerkingtreding van het bestemmingsplan. Het begrip 'bestemmingsplan' is omschreven als 'de geometrisch bepaalde planobjecten met de bijbehorende regels en de daarbij behorende bijlagen'. Het gaat hier dus om de algemene verschijningsvorm bestemmingsplan, niet om het specifieke bestemmingsplan 'Veluwsekant, Sallandsekant en het Atelier' waar het begrip onderdeel van uitmaakt.
Het is, voor het vaststellen van de bestaande situatie van belang om dit te relateren aan het moment van inwerkingtreding van het bestemmingsplan Veluwsekant, Sallandsekant en het Atelier'. Om dit te bewerkstelligen wordt in het begrip '1.18 bestaande situatie' het woord 'bestemmingsplan' gewijzigd in 'plan'.
In de regels van het bestemmingsplan Veluwsekant, Sallandsekant en het Atelier staat in artikel 20.1.1 Veiligheidszone - leiding, onderdeel a:
"Ter plaatse van de aanduiding 'veiligheidszone - leiding' zijn de gronden mede bestemd voor een veiligheidszone vanwege de indicatieve magneetveldzone van de hoogspanningslijn."
en onderdeel b:
"Tot een gebruik in strijd met de bestemming als genoemd in lid 20.1.1 onder a wordt in ieder geval gerekend het gebruik van bouwwerken voor langdurig verblijf van kinderen jonger dan 16 jaar, zoals woningen, clubhuizen, scholen, crèches en kinderopvang of de daarbij behorende buitenruimten."
In de toelichting op deze regeling staat in paragraaf 5.5 Externe veiligheid onder de kopjes Gezondheidsrisico's magneetvelden en 380 kV hoogspanningslijn het volgende:
"Voor deze hoogspanningslijn geldt een indicatieve magneetveldzone van 140 meter aan weerzijden, gemeten vanuit het hart van de hoogspanningslijn. Het zuidelijke deel van deze magneetveldzone valt over het plangebied. Hierbinnen bedraagt de z.g. magneetveldsterkte gemiddeld over een jaar tenminste 0,4 micro Tesla. Vanaf deze hoeveelheid wordt dit magneetveld als schadelijk voor de gezondheid van kinderen beoordeeld.
Conform beleidsadvies uit 2005 van het toenmalige ministerie van VROM en de bijbehorende verduidelijking uit 2008, mogen geen nieuwe gevoelige functies binnen deze zone worden gevestigd. Als “gevoelige bestemmingen” worden aangemerkt woningen, scholen crèches en kinderopvangplaatsen, inclusief daarbij behorend “buiten” gedeelte. Andere bestemmingen waar kinderen voor (nog) kortere tijd en niet dagelijks verblijven, zoals sportvelden, zwembaden, kinderspeelplaatsen, recreatiegebieden etc.) zijn geen gevoelige bestemmingen.
Voor deze zone is een gebiedsaanduiding 'veiligheidszone- leiding' op de verbeelding opgenomen met bijbehorende planregel."
De toelichting van het bestemmingsplan wijkt hier dus af van de regeling in de voorschriften. Het was de bedoeling was om de uitsluitend de realisatie van nieuwe objecten waar kinderen langdurig verblijven, tegen te gaan. Artikel 20.1.1 van de voorschriften regels wordt daarom aangepast.
In artikel 7 is het overgangsrecht voor bouwwerken en gebruik opgenomen. In het overgangsrecht wordt bepaald op welke manier met situaties wordt omgegaan die op basis van het vorige bestemmingsplan wel waren toegestaan, maar niet in het nieuwe bestemmingsplan zijn opgenomen. Het overgangsrecht zijn standaardregels, die zijn voorgeschreven in het Besluit ruimtelijke ordening.
In artikel 8 is de slotregel opgenomen. Hierin staat onder welke naam de regels van het bestemmingsplan kunnen worden aangehaald.
PM
In het kader van het vooroverleg (art. 3.1.1 Bro) is het conceptplan voorgelegd aan de provincie Flevoland en het waterschap Zuiderzeeland.
Waterschap Zuiderzeeland heeft op 23 april 2020 laten weten dat het plan geen aanleiding geeft tot het maken van opmerkingen.
Het ontwerpbestemmingsplan heeft van [DATUM] tot en met [DATUM] ter inzage gelegen. Tijdens deze inzagelegging werd [AANTAL] zienswijze ingediend.
De raad heeft de zienswijzen niet-ontvankelijk verklaard, overgenomen en het bestemmingsplan op [DATUM] ongewijzigd vastgesteld.