Bestemmingsplan Oostelijke Ringweg, Groningerweg

3.3 Ecologie

Ecologische groenstructuur

Het tracé van de Oostelijke Ringweg wordt als een groene vallei aan de oostkant van de stad beschouwd. De bermen en taluds met aansluitende groengebieden vormen een belangrijk onderdeel van de door de raad vastgestelde Stedelijke Ecologische Structuur. Tegelijkertijd vormt de weg een barrière in de mogelijkheden voor dieren om van oost naar west te bewegen of van noord naar zuid, ter plekke van de aansluiting van de Oostelijke Ringweg op de Groningerweg en de Noordzeeweg.

Naast de weg vormt ook het Boterdiep voor zoogdieren een barrière om zich van noord naar zuid en vice versa te bewegen. Ook de wijkontsluitingswegen van Beijum en de Hunze in dit deeltracé vormen een barrière en maken het bewegen in noordelijke en zuidelijke richting vrijwel onmogelijk. Genetische uitwisseling dan wel beweging, veroorzaakt door klimaatsverandering, vragen om vitale ecologische verbindingen. Belangrijke te verbinden groengebieden in dit tracé zijn de Boterdiepzone, Groene Long Beijum, de Hunzezone en groenzones bij Hornbach en bedrijventerrein Noorderhoogebrug.

Ecologische waarden

Het tracé van de ringweg bestaat uit verschillende biotopen. Bermen, graslanden, bomen, grote oppervlakten bosplantsoen, hagen, volkstuinen, een waterweg en diverse sloten.

Vooral het bosplantsoen genereert een grote biodiversiteit. Allerlei zangvogels als zwartkop, grasmus en fitis, kleine zoogdieren als egel en dwergmuis maar ook verschillende vlinders en amfibieën vinden hier een leefplaats in de soortenrijke struik- en boomzone. In bomen kan een ransuil broeden en in de sloten zijn zeldzame en zwaar beschermde poelkikkers aangetroffen. De graslanden geven ruimte aan graslandvlinders, marters, verschillende muizensoorten, egels en zelfs incidenteel reeën.

De aantakkende groenstructuren van de ringweg hebben gelijke of aanvullende kenmerken die allen ondersteunend werken. Uiteindelijk vertakken die zich in kleinere groenaders in de woonwijken en genereert dat een gewenste leefomgevingkwaliteit.

Verschillende vleermuissoorten als ruige dwergvleermuis en water- en meervleermuis gebruiken de boomstructuren en/of waterwegen als foerageerplek en trekroute. Deze trekroutes zijn wettelijk beschermd. Behoud en versterking van deze zones is van groot belang.

Waterstructuur
Binnen het plangebied vormt het Boterdiep een grotere waterstructuur. Daarnaast gaat het voornamelijk om sloten. Deze watermilieus vormen belangrijke voortplantingsmogelijkheden voor vissen, watervogels, libellen en verschillende amfibiesoorten. Bij die laatste kunnen we denken aan kleine watersalamanders, bastaardkikkers, bruine kikkers en zelfs de zeldzame en zwaar beschermde poelkikker.

Voor ecologische wateren wordt gestreefd naar een hogere waterkwaliteit (sanering riooloverstorten), doorzicht, doorstroming, ondergedoken waterplanten en het ontwikkelen van ecologische oevers. Bij de meeste watergangen zijn de taluds zeer steil waardoor ecologische kwaliteiten van oeverbeplanting ontbreken en mogelijkheden voor amfibieën en libellen beperkt zijn. Ook de ijsvogel kan profiteren indien een plaatselijke steilrand en locaal overhangende takken gerealiseerd worden.

Water en oever zijn van belang als effectieve trekroute voor daaraan verbonden flora en fauna.

Gewenste ontwikkeling
Genetische uitwisseling en klimaatopwarming vragen om duurzame, goed functionerende kerngebieden en ecologische verbindingen tussen groengebieden. Optimale groenverbindingen zijn minimaal 25 meter breed en bevatten naast een waterstructuur een boom-, struik- en kruidlaag om voor doelsoorten als bunzing en egel passeerbaar te zijn. Bij langere verbindingszones zijn aansluitende kleinere groengebieden als ondersteuning van belang.
Het ontwerp voorziet in behoud en herontwikkeling van genoemde natuurwaarden. Inrichting en beheer van alle groengebieden moet afgestemd zijn op het Doelsoortenbeleid Noord. Waar nodig worden faunapassages gerealiseerd zodat de dieren ongehinderd de ringweg, Groningerweg en wijkontsluitingswegen kunnen passeren. Langs de ringweg wordt aan beide zijden een faunakeerscherm geplaatst zodat dieren uitsluitend via de faunapassages kunnen oversteken.
Daarnaast worden er nieuwe bomen en struiken in grote aantallen geplant. Daarbij wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van soortenrijk genetisch inheems materiaal. Graslanden zullen schraal worden aangelegd en worden ingezaaid met een gebiedseigen kruidenmengsel, met soorten als knoopkruid, agrimonie, pastinaak en paarse morgenster. Locaal wordt een poel of ijsvogelbroedplek gerealiseerd.
Door middel van quickscans zijn de ruimtelijke ontwikkelingen getoetst aan de Flora- en faunawet alsook het stedelijke ecologisch beleid. Zonodig vindt nader onderzoek plaats. Bij de aanplant zal gebruik worden gemaakt van genetisch inheems materiaal.

Wet- en regelgeving
Door middel van quickscans en zonodig nader onderzoek zijn de ruimtelijke ontwikkelingen getoetst aan de Flora- en faunawet alsook het stedelijke ecologisch beleid (Buro Bakker, Ecologisch onderzoek voor aanpassingen aan de ringweg-oost te Groningen). De afstand tot de Ecologische Hoofdstructuur - Koningslaagte - bedraagt gemiddeld 500 meter. De afstand tot het Natura 2000 gebied Peizermaden bedraagt ruim 6 kilometer. Door deze afstand is er geen invloed op de Natura 2000-gebieden.